Pháp trong đêm không tưởng và điên rồ của Euro

Tuyển Pháp được đánh giá là ứng viên hàng đầu cho chức vô địch, nhưng đã phải dừng bước ở vòng 1/8 Euro sau thất bại 4-5 trước Thụy Sĩ trong loạt sút luân lưu.

Trong cái đêm không tưởng và điên rồ của Euro, khi trước đó Tây Ban Nha đã đánh bại Croatia tới 5-3 trong một trận đấu kỳ lạ, Pháp, đương kim vô địch World Cup và ứng viên số một cho chức vô địch Euro, đã như con tàu Titanic đâm vào tảng băng trôi có tên Thụy Sĩ và chứng kiến ảo mộng đăng quang của họ chìm sâu vào biển khơi thất vọng.

Khoảnh khắc ấy thật khó quên với những ai không ngủ và đã chứng kiến: Thủ thành Thụy Sĩ Sommer, sau khi đẩy được quả luân lưu của Mbappe, sững người lại trong tích tắc như thể chưa tin được anh đã làm gì, rồi bỗng nhiên tỉnh ra, gào lên sung sướng và giơ hai tay ăn mừng chiến thắng như một kẻ mất trí.

Mbappe thất bại khi thực hiện cú sút 11 m trong loạt đá luân lưu. Ảnh: Reuters.

Nỗi buồn của Mbappe

Trong giây phút ấy, camera chĩa vào mặt Mbappe. Ngôi sao 22 tuổi của đội tuyển Pháp, người đã có chức vô địch World Cup khi mới 19 tuổi, tạo ra hàng loạt kỳ tích ở độ tuổi còn rất trẻ và được tung hô như là người kế tục Messi và Ronaldo, dường như hóa đá. Hình như anh không nghe thấy gì hết, không nhìn thấy gì hết, cả sân Bucharest bỗng hóa thành một nghĩa địa lạnh tê người.

Cú sút ấy đã khiến Pháp thất bại.

Cú sút ấy giống như một cú đá của người đao phủ vào cái ghế dưới chân của kẻ tội đồ đang bị tròng dây thừng dưới giá treo cổ. Cú đá ấy khiến cho những hy vọng vào anh tan biến như bọt xà phòng và có thể khiến anh chào tạm biệt luôn một Quả bóng Vàng mà người ta tin là ứng cử viên. Quả là thất vọng cho anh và cho đội áo lam biết bao.

Chỉ có một sự an ủi ít ỏi cho một đêm đầy thất vọng: Mbappe đã gia nhập danh sách những siêu sao bóng đá làm hỏng những quả penalty quan trọng ở những giải đấu lớn và do đó, khiến đội mình thất bại. Danh sách ấy có Zico, Platini, Roberto Baggio và cả Beckham nữa. Danh sách ấy rất dài.

Nhưng nếu như chúng ta nói Mbappe đã có một mùa bóng đen tối với việc cùng PSG bị loại ở Champions League và bây giờ dừng bước sớm đến thế, từ vòng 1/8, thành tích tệ nhất của Pháp ở các giải Euro và World Cup kể từ năm 2010, mọi điều với Pháp cũng như thế, kinh khủng, đau đớn, thất bại, sụp đổ và rơi vào vòng xoáy của sự thất vọng. Nếu như việc Croatia bị Tây Ban Nha loại trong một trận đấu điên rồ vẫn có thể hiểu được, cái cách mà Pháp bước vào trận đấu này khiến người ta ngạc nhiên.

Họ đã gọi lại Benzema để làm tăng thêm sức công phá của kho thuốc súng vốn đã có 2 khẩu đại bác Griezmann và Mbappe. Họ đã phô trương thanh thế bằng việc hạ Đức 1-0 mà không thực sự quá tốn năng lượng. Nhưng con gà trống Gaulois bắt đầu viêm họng và không thể gáy tốt từ trận hòa Hungary, và dù trận hòa Bồ Đào Nha 2-2 của Ronaldo sau đó vẫn cho thấy Pháp nắm giữ số phận của mình, thì việc họ chết chìm trước Thụy Sĩ vẫn gây sốc cho không ít người, trong đó có tôi.

Cầu thủ Thụy Sĩ hạnh phúc khi đánh bại tuyển Pháp ở vòng 16 đội Euro. Ảnh: Reuters.

Còn đâu hình ảnh nhà vô địch thế giới?

Thật khó có thể nhận ra đấy là đội Pháp của chức vô địch thế giới 2018. Hồi ấy, đi lên đỉnh vinh quang, họ có cá tính, có bản lĩnh, có những giây phút thăng hoa mạnh mẽ. Bây giờ là một đội tuyển Pháp mạnh hơn về các cá nhân, nhưng cũng có vẻ chỉ còn là tập hợp của các cá nhân xuất chúng không hơn không kém. Một thảm hoạ.

Bốn trận đấu là 4 đội hình chiến thuật khác nhau của Deschamps, và ở trận đấu tưởng dễ dàng với Thụy Sĩ này là một thử nghiệm khác, 3-4-1-2, và nó đã thất bại đau đớn, bởi có vẻ như nó khiến cho nhiều cầu thủ Pháp mất phương hướng, nhất là lúc bóng bắt đầu và điều đó chỉ tạo cơ hội cho đối thủ chơi chủ động hơn, đẩy Pháp vào khó khăn.

Pháp đã chơi dở từ đầu trận với việc để thua bàn đầu tiên từ pha dứt điểm bằng đầu của Seferovic, và họ đã phải đợi đến lúc Rodriguez phung phí cơ hội đưa Thụy Sĩ dẫn trước 2-0 khi đá hỏng quả penalty mới thoát khỏi sự hôn mê kéo dài gần một tiếng đồng hồ. Benzema ghi 2 bàn, Pogba 1 bàn và khi người Pháp có vẻ như đã lấy lại được niềm vui và chuẩn bị ăn mừng một chiến thắng hú vía, thì người Thụy Sĩ vùng lên dữ dội.

Điều gì xảy ra khi ấy, vì một thái độ ngạo mạn như đã thấy ở đầu trận gặp Hungary, hay chính sơ đồ chiến thuật của Deschamps khiến Pháp không thể kiểm soát được thế trận, kể cả khi ông điều chỉnh thành 4-3-1-2 với việc đưa Coman vào sân? Không khó nhận ra tuyến giữa của Pháp, thật ngạc nhiên đã chơi dở, các hậu vệ còn dở hơn nữa và để Thụy Sĩ gỡ hòa 3-3 trong 9 phút cuối trận.

Liệu có ai đó có thể đổ lỗi cho việc thiếu may mắn, nên Pháp đã không thắng? Liệu có là quá bất công với Thụy Sĩ không nếu nói rằng vì Pháp có vấn đề nên họ mới thắng? Thụy Sĩ của HLV Petkovic chơi tuyệt vời, nhưng không thể phủ nhận một điều rằng, Pháp không còn là chính họ.

Điều may mắn không hát lên khúc ca La Marseillaise khi Coman sút trúng xà ngang ở phút 94 và Mbappe bỏ lỡ 2 cơ hội tuyệt vời chỉ cách nhau mấy phút ở hiệp phụ thứ 2. Những sai lầm chết người ấy đã đưa Pháp vào loạt luân lưu, và ở loạt luân lưu ấy, chúng ta đã biết kết cục của nó, với Mbappe là nhân vật chính.

Benzema (phải) tỏa sáng nhưng người đàn em Mbappe của anh không làm được điều đó. Ảnh: Getty.

Ở giải này, Griezmann đã ghi bàn. Benzema cuối cùng cũng đáp lại sự tin tưởng của Deschamps và người hâm mộ bằng 4 bàn thắng trong 2 trận đấu. Nhưng như thế vẫn không đủ, bởi Mbappe, người được kỳ vọng và ngợi ca trong mấy năm qua, đang sống trong năm tệ nhất của mình, nhờ nhờ giữa sáng và tối.

Anh và PSG đã loại Barca và Bayern để rồi gục ngã trước Man City ở bán kết của một giải Champions League mà anh không để lại quá nhiều ấn tượng. Ở Euro, anh có vài khoảnh khắc thiên tài (như pha chuyền bóng để Benzema gỡ hòa 1-1 với Thụy Sĩ), nhưng bao trùm tất cả vẫn là những sai lầm và không ghi được bàn nào ở giải đấu này.

Đấy là sự kết thúc của một mùa bóng bất ổn, khi anh liên tục chối từ gia hạn hợp đồng với PSG và đặt tương lai của mình vào sự không rõ ràng. Đấy đã là một Mbappe khác xa với Mbappe của năm 2018. Khi ấy, anh đang bước chân vào ánh sáng của thiên tài, đang khao khát chứng tỏ mình. 2021 là một Mbappe khác, đã no nê danh tiếng và tiền tài, và có vẻ như đang rất thiếu động lực, thiếu khát vọng.

Một thất bại như thế này thực ra có ích cho anh, có ích cả cho Deschamps và đội tuyển Pháp. Để đến Euro 2020, họ mạnh đến mức gạt ra ngoài nhiều tài năng, đã đẩy Laporte sang Tây Ban Nha mà chẳng thèm tiếc nuối và hừng hực khí thế vào giải với tư cách của một đội mạnh nhất. Nhưng họ lại thiếu một khát vọng, sự kết dính, một ngôi sao là cả đội chứ không phải là số cộng của các cái tên. Họ cần đội hình mới, tinh thần mới cho chặng đường tới. Nhanh lắm, năm sau là World Cup rồi.

Nói đến World Cup, lại nhớ Pháp đã lên đỉnh vinh quang ở World Cup 1998 và Euro 2000 thế nào để rồi xuống đáy khi bị loại từ vòng bảng World Cup 2002 dù đội hình đầy ắp ngôi sao. Hồi ấy, họ thất bại vì sự tự mãn, sự bảo thủ của HLV Lemerre và những lục đục nội bộ. Bây giờ, các lục đục nội bộ cũng có, sự tự mãn cũng có và cả sự thiếu nhất quán của Deschamps.

Trong số ra của tạp chí France Football đầu tháng 6 này, có một bài phỏng vấn rất dài với Mbappe. Anh nói về những ước mơ muốn biến thành hiện thực, trong đó có chức vô địch Euro. Anh khẳng định: “Tôi muốn ghi dấu ấn trong lịch sử”. Dấu ấn ấy hóa ra là một thất bại, trong một Euro đang xác định những trật tự mới, những ngôi sao mới, những ứng cử viên mới cho ngôi vương.

Bồ Đào Nha thất bại dù có nhiều ngôi sao hơn hồi họ đã đăng quang ở Euro 2016. Pháp đã thất bại dù mạnh hơn đội hình vô địch ở World Cup tại Nga 3 năm trước. Họ có chung một mẫu số chung cho sự thất bại: Khi các ngôi sao nhiều lên, tập thể trở nên yếu đi, và những ảo mộng nhanh chóng tan tành.