Phân phối vaccine COVID-19 cho hàng tỉ dân: Thách thức lớn nhất của Ấn Độ

Với gần 10 triệu ca nhiễm virus SARS-CoV-2 và nền kinh tế bị ảnh hưởng nghiêm trọng, Ấn Độ đang phải đối mặt với thách thức lớn nhất từ trước đến nay, đó là sẽ phân phối vaccine COVID-19 như thế nào tại một đất nước có diện tích rộng lớn với số dân trên 1 tỷ người.

Ấn Độ đang phải đối mặt với thách thức phân phối vaccine COVID-19 cho 1,3 tỉ dân. Ảnh: BBC

“Với mạng lưới tiêm chủng rộng lớn và giàu kinh nghiệm, Ấn Độ sẽ tận dụng những lợi thế sẵn có của mình để triển khai tiêm phòng COVID-19 cho trên 1,3 tỉ dân”, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tự tin khẳng định.

Theo trang The Guardian (Anh), Ấn Độ – quốc gia nổi tiếng với chương trình tiêm chủng lớn nhất thế giới, chương trình tiêm chủng phổ cập – đã triển khai hàng triệu liều vaccine phòng bệnh bạch hầu, bại liệt, sởi và các bệnh khác cho khoảng 26 triệu trẻ em và 30 triệu phụ nữ mang thai hàng năm.

Ấn Độ cũng sỡ hữu 27.000 tủ đông siêu lạnh, tủ lạnh lót đá, 700 xe tải đông lạnh, có khả năng bảo quản vaccine ở nhiệt độ thích hợp. Ngoài ra, quốc gia Nam Á cũng có khoảng 50.000 kỹ thuật viên dây chuyền lạnh và khoảng 2,5 triệu nhân viên y tế quản lý vaccine.

Tuy nhiên, hệ thống dây chuyền lạnh ở nhiều nơi đang trong tình trạng sửa chữa. Đồng hồ đo nhiệt độ tủ lạnh không hoạt động, vaccine không được bảo quản hoặc giám sát đúng cách và việc cắt điện có thể kéo dài hàng giờ, khiến vaccine không còn đủ điều kiện để sử dụng.

Bên cạnh đó, khoảng thời gian triển khai chương trình vaccine phổ cập và vaccine ngừa bệnh COVID-19 cũng rất khác nhau. Quá trình tiêm các loại vaccine cho trẻ em và phụ nữ mang thai diễn ra trong suốt một năm, trong khi chương trình tiêm vaccine COVID-19 mới chỉ dự kiến sẽ sớm bắt đầu. Chính phủ Ấn Độ đặt mục tiêu tiêm chủng cho khoảng 300 triệu người (600 triệu liều) vào cuối tháng 8/2021. Những người ưu tiên bao gồm nhân viên y tế, nhân viên phụ trợ, nhân viên khử khuẩn, cảnh sát và những người dễ bị tổn thương.

Thủ tướng Narendra Modi đến thăm Viện Huyết thanh Ấn Độ để xem xét quá trình phát triển vaccine COVID-19. Ảnh: Getty Images

Việc vận chuyển vaccine trên khắp một quốc gia rộng lớn, nơi mùa hè sẽ bắt đầu vào tháng 3, cũng là một thách thức rất lớn. Với nhiệt độ nóng nực mùa hè, Chính phủ Ấn Độ không có khả năng lựa chọn vaccine Pfizer/BioNTech vì gần như không thể đáp ứng yêu cầu nhiệt độ -70 độ C.

Tuy nhiên, ngay cả những yêu cầu về độ lạnh tiêu chuẩn 2 – 8 độ C đối với vaccine Moderna hoặc Oxford AstraZeneca , Ấn Độ cũng vẫn phải mở rộng quy mô công suất dây chuyền lạnh hiện có của mình. Để cung cấp vaccine đồng đều, các xe tải đông lạnh cần được huy động đi những chặng đường dài để đưa những liều vaccine đến mọi miền đất nước.

Xe tải và tàu hoả sẽ đưa vaccine từ nhà máy sản xuất đến các trung tâm bảo quản được kiểm soát nhiệt độ ở thủ phủ của từng bang, được trang bị tủ lạnh và tủ đông di động.

Từ các trung tâm bảo quản, vaccine sẽ được vận chuyển bằng xe tải, tàu hỏa và trong một số trường hợp là máy bay đến trụ sở quận, bệnh viện, trung tâm y tế, phòng khám, nơi chúng phải được bảo quản trong tủ đông một lần nữa cho đến khi được sử dụng.

Mặc dù chính phủ ông Modi muốn hành động nhanh chóng và các bộ trưởng tự tin về việc quản lý “cơn ác mộng” logistic, cho đến nay nhiều cam đoan vẫn còn mờ nhạt. Vẫn chưa rõ khi nào tất cả các xe tải đông lạnh, trung tâm lưu trữ, tủ đông lạnh, máy làm mát, ống tiêm, gạc cồn và lọ thủy tinh sẽ được cung cấp. Hoặc kế hoạch đào tạo đội quân nhân viên y tế để tiêm vaccine như thế nào.

“Có ai thực hiện kiểm tra những gì chúng tôi cần không? Chúng tôi không nhận được bất kỳ số liệu cụ thể nào. Chúng tôi chỉ được thông báo rằng hệ thống tiêm chủng hiện có sẽ được tận dụng nhưng điều đó chỉ như muối bỏ biển. Tầm quan trọng của nhiệm vụ vượt quá khả năng những gì chúng tôi có”, Tiến sĩ Satyajit Rath, một nhà khoa học tại Viện Miễn dịch học Quốc gia, cho biết.

Trong khi đó, chính quyền các bang đã bắt đầu thành lập các đội đặc nhiệm. Một số bang, như Bihar, Karnataka và Maharashtra, đã thông báo họ cần bao nhiêu tủ lạnh có ngăn đá, tủ đông siêu lạnh, tủ đông và máy làm mát di động. Họ cũng đang tổng hợp danh sách những người lao động sẽ nằm trong danh sách ưu tiên được tiêm chủng.

Người đàn ông đạp xe từ lúc bình minh chở theo một hộp đầy vaccine bại liệt đến những ngôi làng hẻo lánh ở Ấn Độ. Ảnh: AP

Một số chuyên gia lo ngại việc tiêm chủng cho trẻ em và phụ nữ mang thai có thể thất bại vì việc cung cấp vắc xin COVID-19 sẽ lấn át chương trình tiêm chủng phổ cập. Họ nói đơn giản là hệ thống sẽ không thể đáp ứng cả hai yêu cầu cùng một lúc.

Việc tiêm chủng cho trẻ nhỏ đã bị gián đoạn bởi đại dịch. Số liệu của Bộ Y tế Ấn Độ cho thấy từ tháng 1 đến tháng 8, chỉ có 12 triệu trẻ em đã được tiêm chủng, ít hơn gần 6 triệu trẻ so với dự kiến.

Ông Sundararaman, điều phối viên của Phong trào Sức khỏe Nhân dân, có trụ sở tại New Delhi, đã cảnh báo sức chứa của dây chuyền lạnh sẽ không đủ, ngay cả với các chương trình tiêm chủng hiện nay.

“Chính phủ cần phải tăng cường cơ sở hạ tầng gấp 5 đến 10 lần những gì chúng ta có hiện nay. Làm thế nào để có được phòng lạnh, tủ lạnh lót đá, hộp bảo quản vaccine lạnh? Ngay cả khi họ hợp tác với khu vực tư nhân, những thiết bị này chỉ đủ cung cấp cho các khu vực các đô thị. Còn ở vùng nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa thì chúng không tồn tại”, ông nói.

Nhân viên đóng gói ống tiêm tại nhà máy Hindustan Syringes ở Faridabad. Ảnh: Getty Images

Trong khi đó, việc cung cấp ống tiêm dường như đang đi đúng hướng hơn. Hindustan Syringes, nhà sản xuất ống tiêm lớn nhất của đất nước, cho biết họ sẽ tăng sản lượng từ 700 triệu lên 1 tỉ ống tiêm/năm để đáp ứng nhu cầu dự kiến cả trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là ai sẽ quản lý vaccine. Tổ chức Các nhà Hóa học và Dược sĩ toàn Ấn Độ cho biết rằng họ có thể đào tạo một nửa trong số 800.000 thành viên của mình để giúp quản lý vaccine.

“Việc đào tạo cách tiêm, cách loại bỏ ống tiêm và cách kiểm tra tác dụng phụ phải được sắp xếp, giám sát và theo dõi. Chúng tôi không biết điều đó sẽ xảy ra như thế nào. Ngay cả khi tất cả nhà hóa học được đào tạo thì vẫn chưa đủ. Chúng tôi cần thêm nhân viên y tế để quản lý vaccine. Nhưng trong khi các nhân viên y tế đang ngày đêm triển khai các mũi tiêm, vậy ai sẽ là người đảm nhiệm công việc thường ngày của họ với bệnh nhân?”, ông Rath nói.

Ông cũng bày tỏ lo ngại việc triển khai tiêm chủng ngừa COVID-19 có thể rơi vào tình trạng hỗn loạn nếu thiếu nhân sự và những người xếp hàng dài bên ngoài phòng khám sẽ bị từ chối tiêm vaccine.