PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: ‘Lọc má.u mà ngừa được đột quỵ thì tôi thất nghiệp’

‘Nếu chỉ cần 2-3 tiếng với chi phí chưa đến chục triệu mà phòng ngừa được đột quỵ, hết cả mỡ má.u, tiểu đường thì bác sĩ tim mạch như tôi thất nghiệp’.

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội chia sẻ trên trang cá nhân thông tin trên trước trào lưu gần đây nhiều người rủ nhau đi lọc má.u để loại bỏ mỡ má.u và nhiều bệnh khác. Trong khi đó không ít cơ sở “nổ” chỉ cần lọc má.u thì không những xóa bỏ mỡ má.u mà còn loại bỏ má.u xấu, ngăn ngừa đột quỵ, xơ vữa động mạch, tiểu đường, gan nhiễm mỡ.

Theo PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, một phương pháp thực sự hiệu quả sẽ được đưa vào hướng dẫn của các hội chuyên ngành nhưng hiện chưa có khuyến cáo nào cho việc lọc má.u dự phòng. Lọc má.u chỉ được chỉ định khi cần điều trị, nghĩa là khi được chẩn đoán xác định là có bệnh thực sự. Đây là phương pháp hiệu quả cứu sống nhiều bệnh nhân như suy thận, suy tim, nhiễm khuẩn nặng, viêm tụy cấp.

Hình ảnh máy lọc má.u cho bệnh nhân tại bệnh viện. (Ảnh: BSCC)

Liên quan vấn đề lọc má.u phòng đột quỵ, bác sĩ Nguyễn Văn Thanh, khoa Nội thận – tiết niệu, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (cơ sở Hoàng Mai) khẳng định, lọc má.u là kỹ thuật “làm sạch máu” trong cơ thể nhằm mục đích điều trị những rối loạn bệnh lý mà không thể điều trị bằng các biện pháp thông thường như dùng thuố.c hoặc phẫu thuật. Mục đích của lọc má.u nhằm loại bỏ trực tiếp và nhanh chóng các độc tố, những thành phần dư thừa hoặc những tác nhân gây bệnh ra khỏi má.u của người bệnh.

Nguyên lý chung của kỹ thuật này là má.u của bệnh nhân được đưa ra khỏi cơ thể thông qua các kim hoặc ống thông vào tĩnh mạch, dẫn má.u qua một hệ thống ống dẫn (dây lọc), đến hệ thống màng lọc. Sau đó má.u được trao đổi chất và “làm sạch” tại màng lọc (quả lọc) và được trả lại cơ thể người bệnh.

Kỹ thuật lọc má.u được áp dụng với 3 lĩnh vực lâm sàng chính là lọc má.u cho người bị ngộ độc, hỗ trợ cho những bệnh nhân bị suy chức năng các cơ quan như lọc má.u cho bệnh nhân bị suy thận cấp và suy thận mạn tính, lọc má.u cho bệnh nhân bị suy gan; điều chỉnh các rối loạn chuyển hóa và miễn dịch, như các bệnh tự miễn dịch. Như vậy lọc má.u là kỹ thuật chuyên sâu và hiện đại được chỉ định cho những trường hợp mắc các bệnh lý nghiêm trọng thậm chí đ.e dọ.a đến tính mạng.

Người bệnh lọc má.u chạy thận tại một bệnh viện ở Hà Nội. (Ảnh: Như Loan)

Theo bác sĩ Thanh, quan điểm mỡ má.u cao có thể gây đột quỵ đúng nhưng chưa đầy đủ. Rối loạn mỡ má.u kéo dài là yếu tố nguy cơ tim mạch cần phải can thiệp do nguy cơ gây xơ vữa mạch má.u và tổn thương thành mạch, gia tăng nguy cơ hình thành cục má.u đông, có thể gây các biến chứng như nhồi má.u cơ tim và nhồi má.u não (tắc mạch não).

Nếu chỉ bị mỡ má.u cao nhưng người bệnh được phát hiện, điều trị và kiểm soát tốt sẽ giảm thiểu khả năng dẫn đến đột quỵ. Tuy nhiên, rối loạn mỡ má.u hay mỡ má.u cao chỉ là một trong rất nhiều nguy cơ khác của đột quỵ như tăng huyết áp, tiểu đường, thừa cân và béo phì, hội chứng chuyển hóa, xơ vữa và hẹp động mạch nội sọ hoặc các động mạch cấp má.u cho não, dị dạng mạch má.u não, nghiệ.n thuốc lá, lạm dụng rượu bia, mỡ má.u cao, người cao tuổ.i, người bị suy thận mạn.

Vì vậy, mỡ má.u cao có thể dẫn đến đột quỵ hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và để phòng ngừa đột quỵ cần phải kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ chứ không chỉ điều chỉnh mỡ má.u. “Nhiều người có suy nghĩ bị mỡ má.u cao chỉ cần đi lọc má.u sẽ giúp phòng ngừa đột quỵ là quan điểm sai lầm”, bác sĩ Thanh nói.

Hiện Việt Nam chưa có hướng dẫn và chỉ định lọc mỡ má.u để điều trị hay dự phòng đột quỵ. Kỹ thuật lọc mỡ má.u hiện tại chỉ được chỉ định và áp dụng cho những trường hợp viêm tụy cấp kèm theo một chỉ số mỡ má.u là triglycerid tăng cao.

Đối với người bình thường, chỉ số mỡ má.u tăng cao nhưng chưa có biểu hiện về lâm sàng cũng không cần phải lọc má.u. Lọc má.u để phòng ngừa đột quỵ như thông tin quảng cáo hay tư vấn của một số cơ sở y tế là không hợp lý và chưa có đủ căn cứ khoa học. “Vì vậy, người dân cần thận trọng, không nên tin vào quảng cáo hay lạm dụng lọc mỡ má.u sẽ rất nguy hiểm”, bác sĩ Thanh khuyến cáo.

Người dân nên chủ động phòng bệnh bằng cách điều trị bệnh lý nền, tuân thủ điều trị của bác sĩ; đồng thời điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống, tập thể dục. Người dân cần đi khám bệnh định kỳ để sớm phát hiện các rối loạn và cần được tư vấn bởi các bác sĩ có chuyên môn.