Ông Obama phát biểu trước toàn dân về vấn đề Syria

Vào sáng nay theo giờ Việt Nam, tức tối 10/9 theo giờ Washington, Tổng thống Mỹ Barack Obama có bài phát biểu trước toàn dân về tình hình Syria, trong bối cảnh thế giới thảo luận giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng tại quốc gia Trung Đông.

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại Nhà Trắng ngày 10/9.

Trong bài phát biểu phát trên truyền hình nhằm giải thích về chính sách của Mỹ đối với việc sử dụng vũ khí hóa học của Syria, ông Obama nói chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad rõ ràng là chịu trách nhiệm về vụ tấn công bằng vũ khí hóa học hồi tháng trước, vốn làm hơn 1.000 người thiệt mạng.

Nhà lãnh đạo Mỹ nói ông sẽ hợp tác với Nga về đề xuất nhằm thuyết phục Syria phá hủy kho vũ khí hóa học.

Nhưng ông Obama tuyên bố, Mỹ sẽ vẫn giữ phương án sử dụng vũ lực nếu ngoại giao thất bại.

Phát biểu từ Nhà Trắng, ông Obama nói từ lâu ông đã chống lại những lời kêu gọi về hành động quân sự tại Syria vì ông không tin vũ lực có thể giải quyết cuộc nội chiến. Nhưng ông đã thay đổi ý kiến sau vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở ngoại ô Damascus hôm 21/8.

Ông Obama đã hoan nghênh đề xuất của Nga như một giải pháp thay thế hành động quân sự nhưng nói thêm: “Còn quá sớm để biết được liệu đề xuất này có thành công hay không”.

“Bất kỳ một thỏa thuận nào cũng phải kiểm chứng xem chính quyền Assad có giữ các cam kết hay không. Nhưng sáng kiến này có khả năng loại bỏ mối đe dọa về vũ khí hóa học mà không cần sử dụng vũ lực”, ông Obama nói.

Tổng thống Mỹ còn nói ông đã đề nghị các lãnh đạo quốc hội hoãn bỏ phiếu về việc cho phép sử dụng vũ lực “trong lúc chúng tôi theo đuổi con đường ngoại giao”.

Ông Obama cũng xác nhận rằng, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov và nói thêm: “Tôi cũng sẽ tiếp tục thảo luận với Tổng thống Nga Vladimir Putin”.

Ủng hộ đề xuất của Nga

Bài phát biểu diễn ra trong bối cảnh sự ủng hộ của quốc hội ngày càng giảm dần đối với nghị quyết sử dụng vũ lực tại Syria và sự xuất hiện của một giải pháp ngoại giao khả thi liên quan tới Nga và Liên hợp quốc.

Trước đó, hôm 9/9, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã kêu gọi Syria “đặt vũ khí hóa học dưới sự kiểm soát của quốc tế và sau đó tiêu hủy chúng”. Tổng thống Obama cũng tuyên bố có kế hoạch dừng tấn công Syria nếu chính quyền Tổng thống Assad từ bỏ vũ khí hóa học.

Vào hôm qua 10/9, ông Obama đã dành 2 giờ tại trụ sở quốc hội để tham gia các cuộc thảo luận kín nhằm giải thích lý do căn bản của việc tìm kiếm sự phê chuẩn cho một cuộc tấn công quân sự chống lại Syria.

Ông Obama đã hối thúc các nghị sĩ giúp ông tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho việc sử dụng vũ khí học tại Syria, nhưng nói thêm rằng ông vẫn muốn quốc hội để ngỏ phương án vũ lực.

Các nghị sĩ tham gia cuộc thảo luận cho hay ông Obama đã đề nghị quốc hội hoãn bỏ phiếu về nghị quyết sử dụng vũ lực để mở đường cho các nỗ lực ngoại giao tại Liên hợp quốc, nơi Hội đồng bảo an đang xem xét sáng kiến của Nga.

Syria đã tuyên bố chấp nhận đề xuất của Nga về kho vũ khí hóa học.

Ngoại trưởng Syria Walid al-Muallem ngày 10/9 nói rằng chính phủ nước này đã chấp thuận đề xuất của Nga về việc giao nộp kho vũ khí hóa học cho cộng đồng quốc tế để tránh bị tấn công.

Cũng trong ngày hôm qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông và Tổng thống Obama đã nhất trí trong các cuộc hội đàm hồi tuần trước trong khuôn khổ G20 nhằm đẩy mạnh nỗ lực kiểm soát kho vũ khí hóa học của Syria và thảo luận việc đặt kho vũ khí dưới sự kiểm soát của quốc tế.

Trong khi đó, giới chức Mỹ cho hay Ngoại trưởng Mỹ John Kerry dự kiến sẽ gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov tại Geneva vào ngày 12/9 để thảo luận về tình hình Syria.

An Bình

Theo AFP, BBC