Ông Obama lý giải nguyên nhân ông Trump đạt số phiếu bầu kỷ lục
Cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama cho rằng đảng Cộng hòa đã có chiến lược giúp ông Donald Trump giành được số phiếu bầu phổ thông kỷ lục, gần 74 triệu.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và người tiền nhiệm Barack Obama (Ảnh: Reuters)
Theo dữ liệu của Fox News , Tổng thống Donald Trump đã đạt được 73,9 triệu phiếu bầu phổ thông trong cuộc bầu cử ngày 3/11. Dù thấp hơn đối thủ Joe Biden khoảng 6 triệu phiếu, nhưng ông Trump đã phá kỷ lục của ông Obama và trở thành tổng thống Mỹ đương nhiệm giành nhiều phiếu phổ thông nhất trong bầu cử.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn hôm 25/11, ông Obama cho rằng một phần lý do khiến người kế nhiệm nhận được nhiều phiếu bầu như vậy là nhờ chiến lược của đảng Cộng hòa, khi đảng này dường như phát đi thông điệp rằng nam giới da trắng đang trở thành “nạn nhân” của xã hội Mỹ.
Theo Guardian , ông Obama, dù không nhắc trực tiếp nhưng ngầm nhận định rằng chính quyền của ông Trump “về cơ bản đã thất bại trong việc bảo vệ người Mỹ và đảm bảo an toàn cho người dân”.
“Điều tôi cảm thấy thú vị là việc đảng Cộng hòa khiến các cử tri tin rằng nhóm nam giới da trắng đang là nạn nhân của xã hội, rằng họ đang bị tấn công. Không có số liệu, dữ kiện lịch sử hay kinh tế nào chứng minh điều này nhưng các cử tri vẫn có niềm tin chân thành vào thông điệp này”, ông Obama lý giải.
Sau đó, khi người dẫn chương trình hỏi rằng ông phản ứng ra sao khi vấp phải những chỉ trích từ những người da màu rằng ông không làm được gì nhiều cho họ khi còn ở cương vị tổng thống.
“Tôi hiểu điều đó, vì khi tôi đắc cử, có nhiều niềm hào hứng và hy vọng và tôi cũng nghĩ rằng chúng ta đang coi vị trí tổng thống gần giống như một người nắm quyền lực to lớn. Điều này có nghĩa là một khi tổng thống đã nhậm chức, người này có thể làm bất cứ điều gì và nếu không làm, dư luận sẽ cho rằng đó là do người này không muốn làm”, ông Obama nói.
Video đang HOT
Ông Obama cho rằng trong những năm cuối trong nhiệm kỳ, Thượng viện do đảng Cộng hòa nắm đa số đã chặn nhiều nỗ lực và chính sách của ông. Ông cũng bày tỏ quan ngại rằng kịch bản này có thể tái diễn nếu ông Joe Biden nhậm chức tổng thống vào năm sau. Hiện cuộc đua giành ghế ở Thượng viện vẫn đang tiếp diễn một cách gay cấn khi 2 ghế ở bang Georgia sẽ quyết định xem đảng Dân chủ hay Cộng hòa sẽ nắm quyền kiểm soát cơ quan lập pháp này trong 4 năm tới.
“Tin tốt là tôi rất tự tin về những điều mà tôi đã làm cho người da màu vì tôi có các số liệu thống kê để chứng minh điều đó”, ông Obama nói, viện dẫn chính sách của ông giúp người da màu tăng thu nhập, giảm tỷ lệ nghèo đói, và tăng khả năng tiếp cận với y tế.
Đội ngũ ông Trump đang "giăng bẫy" ông Biden?
Một nhà phân tích chính sách nhận định, động thái cuối cùng của chính quyền ông Trump được ví như "cái bẫy" với chính quyền ông Biden sắp tới.
Chuyên gia nhận định động thái cuối cùng của chính quyền ông Trump giống như "cái bẫy" với chính quyền sắp tới của ông Biden. Ảnh: NBC News
Hãng NBC News hôm 15/11 đưa tin, trong khi ông Trump tiếp tục phủ nhận kết quả cuộc bầu cử Mỹ năm nay, chính quyền của ông bắt đầu đẩy nhanh việc hoàn tất các quy định mới và các thay đổi chính sách khác trước khi ông Biden nhậm chức. Theo các chuyên gia, các quy định mới khi được hoàn thiện sẽ rất khó có thể bị gỡ bỏ.
3 ngày sau Ngày bầu cử 3/11, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã gửi đề xuất tới Nhà Trắng yêu cầu cho phép các nhà máy chăn nuôi gia cầm tăng tốc độ dây chuyền sản xuất - động thái mà chính quyền của ông Barack Obama trước đây từng phản đối vì lo ngại gây nguy hiểm tới công nhân đóng gói thịt.
Đề xuất này nằm trong số 145 quy tắc mà Văn phòng quản lý ngân sách của Nhà Trắng đang đánh giá như một bước quan trọng trong quy trình xây dựng quy tắc cho các quy định chính.
Các quy định quan trọng khác, được xác định là có tác động lớn đến nền kinh tế, môi trường, sức khỏe và an toàn cộng đồng, có thể được Nhà Trắng xem xét trong những ngày tới và có khả năng được hoàn thiện trước khi ông Trump rời nhiệm sở.
Dù khả năng tất cả dự thảo quy định này được hoàn tất trước khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc là không cao, nhưng một số lượng nhất định vẫn được kỳ vọng sẽ hoàn thiện trước ngày 20/1 năm sau.
"Họ đang chạy đua với thời gian. Họ cần phải hoàn thành đúng thời hạn và phải đảm bảo một sự tập trung nhất định để có thể vượt qua mọi thách thức pháp lý", Nicolas Loris, nhà kinh tế học chuyên nghiên cứu về vấn đề năng lượng và môi trường, thuộc công ty tư vấn Heritage Foundation (Mỹ), nhận định.
Các quy định đang được phát triển bao gồm nhiều chính sách mà chính quyền ông Biden có thể sẽ phản đối như giới hạn mới về thời hạn thị thực sinh viên nước ngoài; các hạn chế đối với việc sử dụng nghiên cứu khoa học của Cơ quan Bảo vệ Môi trường...
"Họ rõ ràng là đang chạy đua với thời gian. Chính quyền ông Trump quyết định xoa dịu ngành chăn nuôi gia cầm và họ đang cố làm điều đó ở 'phút cuối', rất khẩn trương", theo Deborah Berkowitz, chuyên gia tại Dự án Luật Việc làm quốc gia - nhóm nghiên cứu và vận động bảo vệ người lao động.
Nhà Trắng chưa bình luận về vụ việc. Nhưng Bộ Nông nghiệp Mỹ phủ nhận họ đang gấp rút đưa ra các quy định mới vì các đề xuất đang được xem xét này đã được công khai trong nhiều năm.
"Chúng tôi đã tuyên bố nhiều lần rằng một quy định về việc tăng tốc độ dây chuyền sản xuất tại các nhà máy chăn nuôi gia cầm sắp được áp dụng", USDA tuyên bố, chỉ ra các nỗ lực trước đó của chính quyền ông Trump nhằm xây dựng quy định này. "Nhiều người gọi việc này là 'midnight rule-making' - ám chỉ các quy định không chính thức được các cơ quan liên bang chấp nhận vào cuối nhiệm kỳ của một tổng thống. Điều này là vô lý và không đúng sự thật".
Ngành công nghiệp gia cầm, vốn đã thúc đẩy việc tăng tốc độ dây chuyền sản xuất kể từ khi chính quyền của ông Trump bắt đầu làm việc, mô tả sự phát triển mới nhất của quy định là đỉnh cao của một quá trình kéo dài hàng thập kỷ.
"Đây không phải là vấn đề chính trị", Tom Super, một phát ngôn viên của Hiệp hội Gia cầm Quốc gia cho biết.
Theo NBC News, trong khi hầu hết các mệnh lệnh hành pháp có thể nhanh chóng bị đảo ngược chỉ bằng một nét bút, như ông Biden đã thề sẽ làm, các quy định một khi đã hoàn thiện sẽ khó bị loại bỏ hơn. Khi một quy định được chính thức công bố trong Sổ đăng ký liên bang, muốn đảo ngược nó cần phải có quyết định của tòa án hoặc một quy trình rất tốn công sức.
Quốc hội Mỹ có khả năng đảo ngược các quy định nhanh hơn bằng cách áp dụng Đạo luật xem xét quốc hội (CRA) - như các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa từng làm để đảo ngược một loạt quy định dưới thời ông Obama khi chính quyền ông Trump bắt đầu nắm quyền. Nhưng khả năng này sẽ khó xảy ra hơn nếu đảng Cộng hòa vẫn giữ quyền kiểm soát Thượng viện sau ngày 5/1 năm sau.
"Điều này tạo ra một rào cản lớn cho chính quyền kế tiếp. Ngay cả khi nó chưa có hiệu lực, việc đảo ngược một quy định sau khi nó được công bố sẽ khó khăn hơn rất nhiều", Shev Dalal-Dheini, giám đốc vấn đề quan hệ chính phủ, thuộc Hiệp hội Luật sư nhập cư Mỹ, nhận định.
"Chúng giống như những cái bẫy giăng sẵn vậy", James Goodwin, nhà phân tích chính sách của Trung tâm Cải cách Tiến bộ - một nhóm ủng hộ tự do, nhận định. "Bạn phải tìm ra tất cả và xóa bỏ khả năng gây hại của chúng, nếu không chương trình nghị sự của bạn sẽ không thể phát triển".
Jack Beermann, giáo sư và chuyên gia luật hành chính tại Đại học Boston (Mỹ), cho rằng việc xây dựng quy định là điều hiển nhiên để đẩy nhanh quá trình kết thúc một chính quyền, nhất là dưới thời tổng thống một nhiệm kỳ.
"Mọi người có xu hướng nghĩ điều đó là không hay, nhưng trong hầu hết bộ máy chính quyền, đại đa số các quy định này là thông lệ. Mọi người đều muốn hoàn thiện công việc trước khi họ hết nhiệm kỳ", Beermann nói.
Nhưng một số quy định gây ra nhiều tranh cãi, ví dụ các quy định phức tạp về môi trường hoặc an toàn lao động được đưa ra vào cuối nhiệm kỳ của tổng thống Barack Obama. Khi ông Obama ban hành một loạt các quy định như vậy vào cuối nhiệm kỳ năm 2016, đảng Cộng hòa lập tức tuyên bố sẽ bãi bỏ nhiều quy định trong số này thông qua CRA và đã thành công khi ông Trump nhậm chức.
Các quy định đang được Nhà Trắng xem xét còn bao gồm một số đề xuất với sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng, bao gồm một yêu cầu mới cho tất cả nhà ở được liên bang trợ cấp là phải có máy dò khí carbon monoxide (CO). Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị Mỹ tuyên bố hồi tháng 4/2019 rằng sẽ soạn thảo quy định có yêu cầu mới này sau cuộc điều tra của NBC News về các ca tử vong do khí CO trong nhà ở công cộng.
Các quan chức trong bộ máy quản lý của ông Trump nhấn mạnh họ đang tuân thủ quy trình xây dựng quy định thông thường. Theo luật định, các quy định được đề xuất phải được công khai để lấy ý kiến công chúng và để cơ quan quản lý trả lời các ý kiến đó trước khi làm các bước tiếp theo. "Thật sai trái và nực cười khi bất kỳ quy định nào được công bố mà không công khai để công chúng giám sát", USDA tuyên bố.
Có những bước mà các nhánh hành pháp có thể thực hiện để tăng tốc quá trình, ví dụ, rút ngắn khoảng thời gian tiếp nhận ý kiến người dân từ 60 ngày xuống còn 30 ngày. Tuy nhiên, việc không tuân thủ quy trình xây dựng quy định thích hợp có thể khiến các quy định đó gặp phải các thách thức pháp lý nghiêm trọng và chính quyền ông Trump hiểu rất rõ điều này.
Tổng thống Trump không nhận thua bầu cử: Ông Obama nói gì? Cựu Tổng thống Obama cảnh báo, việc ông Trump từ chối chấp nhận thua bầu cử đang gây nhiều rắc rối và khiến Mỹ trở nên yếu thế trước các đối thủ. Ông Obama đã tạo điều kiện cho ông Trump tiếp quản Nhà Trắng một cách suôn sẻ vào năm 2016 (ảnh: Reuters) Trong cuộc phỏng vấn với chương trình "60 phút"...