Nữ sinh bỏ học lấy chồng, nhà trường bất lực

Tiến Dũng13:21 12/09/2011

Đầu nămc mới,ngc sinh c x thucng Giang (Quảng Nam) bỏc khá nhiu. Điuc biệt l chủ yu lc sinh nữ bỏc ng v sinh con khi mới 14, 15 tuổi.

Nạo hn nây diễn ra rất phổ bin m nguyên l do phong tục, tập quán của ngưi Ctu. Điu nc duy trngc sinh (HS) v nâtng dạy vc trong nhng.

Nhữ C tu ng Giang (Quảng Nam).

Lấng, bỏ dc hnh

Đầu nămc 2011-2012, HSc khi lớp 11, 12ng THPT Âu Cm nhiu so với nămcớc. Lạo nhng phângco viên chủ nhiệm vcn lng tm hiu nguyê vậngc em ra lớp th mới bit: nhiu HSng,pc em hiệang mang thai hoc mới sinh con.

Riêng lớp 12C1n 3 nữ tu lc em Đinh Th (x Ka Dăng), Đinh Nghiệp (x Tư) v Ra pát Nhênh (xy), trong Nghiệp v Nhê mang thai sắp lm tuổi 16, 17.

Traoổi ti, em Av Hn – cùng lớp với những HS trên cho bit: Gần cuic k 2 nămp 11, th 2 bạn Nhênh v Nghiệp mang thai nhưng thầ vc bạn trong lớp khng bit nên hè ny tha lớn, bụng to nên phải nghỉc ng”.

Trong 3 nữc ny em Ra pát Nhênh l mt HS rất chăm, nămp 11 (2010-2011) Nhênh l HS tiên tin.

Phụ huynh em Ra pát Nhênh cho bit:ng rất xa nên hắn phải trọc, hắnc giỏi lắm rứa m !.. C ai ngc như ri m! Hè v hắi bẻ măng với am(mẹ) rồi hắn ni khng chuic nữa v bầu. Chừ bit lm răngnh phả hắn nghỉc th.

Video đang HOT

c emtu trọc. Hiện nay khng dễ duy trngc sinng ng Giang (Quảng Nam).

Nhng: Khng dễ dẹp”o hn

Theo co Ating Tưi, hiệungng THPT Quang Trung (huyện Đng Giang), nguyên dẫcm lấng l do ýc của ngưi dân C tu chưa xem trọngcc nhưng chủ yu l do tập tục.

Tập tục của ngưi Ctu nây, khi chỉ v mt li hứa của 2 ngưi bạn trong mt bữa tiệc, ăn nhậu, th l con củanhnhng khi mới chỉ 11, 12 tuổi. Hay khi con gái còang cắp sáchnng th mt hm ngưn xin bắt lm với lễ vật l những chum ché cổ rất tr th l emnh từ gi máing theo li ru buồ tận ni rẻo cao.

Theo Dân Trí

Kỳ 1: Ch'pơơr - độc dược kỳ bí của người Cơtu

Không chỉ giúp đồng bào Cơtu săn bắn, tự vệ, kịch độc Ch'pơơr còn làm nên những chiến thắng lẫy lừng trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Trong đó phải kể đến Anh hùng C'lâu Nâm - huyền thoại sống về người dũng sĩ diệt Mỹ không cần súng giữa đại ngàn.

Đồng bào Cơtu ở các huyện miền núi Đông Giang, Tây Giang và Nam Giang (tỉnh Quảng Nam) thường lập làng sinh sống ở những vùng núi đá cheo leo, giữa lưng chừng trời. Địa hình hiểm trở và xa xôi ấy đã làm nên một tộc người Cơtu với bao huyền thoại kỳ bí về những độc dược có thể gây chết người chỉ sau vài phút giữa những cuộc giao tranh giữ đất, giữ làng.

Từ bao đời, người Cơtu sinh sống giữa núi rừng Trường Sơn vẫn thường truyền lại cho nhau về những câu chuyện huyền thoại một thời của cha ông. Ch'pơơr - thứ vũ khí nhỏ bé nhưng lợi hại giúp người Cơtu tồn tại giữa núi rừng, không chỉ chế ngự những loài thú dữ, mà còn giúp những người con Cơtu đánh thắng giặc qua các cuộc chiến tranh chống xâm lược. Những huyền thoại ly kỳ gắn liền với kịch độc Ch'pơơr như "hút hồn" chúng tôi bên ánh lửa bập bùng...

Già làng Bh'riu Prăm đang giới thiệu về cách chế tác kịch độc Ch'pơơr - Ảnh: Vương Hoàng

Chế tác bí truyền

Chúng tôi tìm gặp già làng Bh'riu Prăm một ngày đầu xuân khi đặt chân đến huyện vùng cao Đông Giang. Trong góc nhà Gươl ở thôn văn hóa Bhờ Hồông, những câu chuyện về kịch độc Ch'pơơr - một loại kịch độc làm nên huyền thoại của người Cơtu giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vỹ đã dần được già làng Bh'riu Prăm hé lộ.

Bên ánh lửa bập bùng, ngôi nhà Gươl càng thêm lung linh, huyền ảo và ấm áp xua tan những cơn rét đặc thù ở các vùng miền núi. Một ít mật ong rừng được pha với mật nhân sâm mà già làng Bh'riu Prăm mang ra để tiếp những vị khách quý dưới xuôi khiến chúng tôi ấm lòng.

Già làng Bh'riu Prăm (85 tuổi, nguyên Chủ tịch UBND huyện Đông Giang, nguyên ĐBQH khoá VI,VII,VIII) - người được coi như "từ điển sống" về văn hoá của đồng bào Cơtu - rung chòm râu bạc trắng kể cho chúng tôi nghe những câu chuyện làm nên huyền thoại về loại kịch độc bí truyền của người Cơtu. "Loại kịch độc Ch'pơơr là kết tinh của cả một quá trình sáng tạo của tổ tiên người Cơtu. Và chỉ có những người có uy tín, hoặc có tài săn bắn giỏi, được cả buôn làng tin tưởng mới được truyền lại công thức chế tạo. Không phải ai cũng có thể chế biến được kịch độc, thông thường ngoài người Cơtu thì tuyệt đối không ai có thể biết được bí quyết chế tác món kịch dược này" - già Prăm bắt đầu câu chuyện về .

Lấy cho chúng tôi xem một mũi tên được cất giấu trong một chiếc ống tên bằng lồ ô đã lên bóng, già làng Bh'riu Prăm chỉ vào đầu tên chỉ được gắn 1 mẩu sắt nhỏ, tẩm một ít mủ đen đầu mẩu sắt. "Ngó rứa đó, chứ con nai, con sóc đến con cọp, con gấu,... chỉ cần bị chất độc này dính vào thì chắc chắn không thể sống được quá 5 phút" - già Prăm khẳng định.

Trông thì đơn giản, bởi Ch'pơơr mà chúng tôi được xem chỉ là một vết nhựa màu xỉn ở đầu mũi tên, nhưng công thức để chế tác loại kịch độc này là cả một sự sáng tạo kì diệu của người Cơtu. "Ví dụ nhé! Rắn độc cắn bác sĩ dưới xuôi có thể cứu chữa được, chứ cái này (độc Ch'pơơr) dính vào thì không ai chữa được đâu!" - già Prăm xua tay nói.

"Bây giờ số người Cơtu biết làm Ch'pơơr không nhiều đâu, nếu không muốn nói là chỉ có người già mới biết. Phần vì người Cơtu không còn đi săn như xưa nữa, phần vì các cuộc giao tranh, chiến đấu cũng không còn xảy ra" - già làng Bríu Prăm cho biết thêm.

Những đầu sọ con thú rừng vẫn thường được đồng bào Cơtu giữ gìn như một "chứng tích" còn sót lại cho quá trình săn bắt xa xưa của mình - Ảnh: Vương Hoàng

Kịch độc chống thú dữ

Sống ở những vùng non cao, hiểm trở giữa thời thiết khắc nghiệt, từ xa xưa đồng bào Cơtu luôn phải đối mặt với những nguy hiểm do thú dữ tấn công. Chính vì sống giữa mối hiểm hoạ đang đe doạ rình rập mà người Cơtu đã biết chế tác ra những thứ vũ khí lợi hại nhằm duy trì cuộc sống cho buôn làng mình.

"Ngày ấy, thú dữ còn nhiều lắm. Đồng bào ngủ ở nhà Gươl bắt gặp cọp về tận bản bắt trâu, bắt bò là chuyện không hiếm" - già làng Bh'riu Prăm kể. Kịch độc Ch'pơơr là một trong những giải pháp hữu hiệu chống lại sự tấn công của thú dữ giúp người Cơtu tự vệ và sinh tồn.

Khuya. Vùng cao rét đậm, những màn sương giăng ngang trên đỉnh nhà Gươl một lúc càng nhiều khiến chúng tôi phải ngồi yên một chỗ cho ấm. Già Prăm vẫn đang say sưa kể những câu chuyện về món độc dược bí truyền này. Một lát sau, già cho người gọi thêm một cụ ông nữa để tiếp chuyện. Đốt mạnh những nhánh củi khô cho ánh lửa cháy bùng lên sưởi ấm, già Prăm chỉ tay về phía một cụ ông vừa đến nói: "Đây là anh Bảy (cựu chiến binh Alăng Bảy - PV), một người con Cơtu đã dùng chất độc Ch'pơơr giết hàng chục con hổ, gấu, heo rừng,... bảo vệ buôn làng".

Rít mạnh điếu thuốc còn đang cháy dở, ông Alăng Bảy nhả khói thuốc liên hồi tạo thành những vòng tròn xoáy trên không trung. Ông cười hào sảng, mắt sáng lên vẻ tự hào: "Năm đó, buôn làng mình sống ở giữa núi, hoang vu lắm nên các loài thú thường hay đến phá làng, bản. Ngày xưa, đồng bào làm gì có súng đạn như bây giờ, chỉ toàn dùng nỏ tẩm độc Ch'pơơr vào mũi tên để chống lại muôn thú dữ".

Rồi ông Bảy trầm tư một hồi và chợt loé sáng mắt lên như nhớ ra một điều gì đó rất tự hào. Già Bảy tiếp: "Một lần, tôi theo người cha đến giữ đồi lúa trên một mái chòi được dựng trên sườn núi gần rẫy. Hôm đó khoảng 5 giờ sáng, chúng tôi phát hiện một đàn heo rừng đến phá rẫy của nhà mình. Cha tôi cầm chiếc dụ (cây giáo của người đàn ông Cơtu) lao đến phóng thẳng vào đàn heo rừng đang ăn lúa khiến một con bị thương ở đùi. Do bị thương nên đàn heo càng hung dữ, chúng tiến đến rượt đuổi cha tôi mà tấn công. Được sự trợ lực của tôi kịp thời nên cha tôi đã thoát nạn.

Khi cha tôi bị thương, đàn heo rừng vẫn ở đó. Cuối cùng chúng tôi phải dùng đến nỏ tẩm độc Ch'pơơr để đối phó. Trận "giao chiến" với lũ heo rừng đó đã cho tôi nhiều bài học quý về phương án đối phó với loài thú dữ".

Khi thú dữ không còn về phá làng, đồng bào Cơtu lại thường vui múa hát cồng chiêng trong ngày hội buôn - Ảnh: Vương Hoàng

Về sau, chính ông Alăng Bảy là một trong số những thanh niên, trai bản giữ được "kỷ lục" trong việc dùng nỏ chống thú dữ đến phá buôn làng. Và sau này, những kinh nghiệm quý báu từ việc vận dụng nọc độc Ch'pơơr đã được đồng bào Cơtu áp dụng trong việc đánh giặc ngoại xâm, gìn giữ buôn làng.

Ch'pơơr là một loại cây rừng, thường mọc ở những vùng núi cao dọc các thượng nguồn sông suối, thác ghềnh. Mủ cây Ch'pơơr được người Cơtu chứa trong một chiếc lá, sau một quá trình thêm thắt các nguyên vật liệu, nấu kĩ, phơi sương, lại được cô đặc lại mất gần 2 ngày mới có thể làm được Ch'pơơr. Loại kịch độc này được dùng để phết lên đầu mũi tên để đi săn là chủ yếu. Tùy vào từng người có thể "thêm thắt" thêm một số chất liệu như nọc rắn, bồ hóng ở bếp hay mủ cây sơn..., nhưng điều quan trọng nhất của Ch'pơơr là một loại mủ lấy từ cuống lá của một loại cây đặc biệt. "Loại cây ấy thường mọc ở đầu nguồn những con thác, rất hiểm trở. Và chỉ có những người được "làm phép" mới có thể lấy được mủ để làm Ch'pơơr" (?!)

(Còn nữa)

Vương Hoàng
Theo Dân Trí

Tốt nghiệp loại khá mới được ưu tiên xét tuyển? Thắc mắc ngành Tài chính - Ngân hàng trường ĐH Công Đoàn? Hạn cuối để nộp giấy tờ bổ sung? Có trường ĐH Cảnh sát nhân dân phía Bắc? Liệu có hết chỉ tiêu ưu tiên xét tuyển? Vấn đề bảo lưu ở trường ĐH?... Hỏi: Năm nay em thi khoa tài chính ngân hàng trường Đại học Công Đoàn. Theo quy định...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Kinh hoàng clip nam thanh niên vác dao, đuổi chém 2 cô gái đi xe máy ở Đồng Nai00:59

Xót xa clip dừng xe đạp nghe điện thoại, nữ công nhân bị xe khách lùi cán tử vong tại chỗ00:14

Gặp "người hùng" kéo hơn 10 người băng qua ban công, thoát nạn trong đám cháy dữ dội tại TP.HCM: "Bản năng thì mình làm vậy"02:11

Hành động lạ của cụ bà 95 tuổi được cắt ra từ camera giám sát khiến 2,5 triệu người xem đi xem lại00:16

Thí sinh nhất tuần Olympia sốt xình xịch trên MXH, đến MC Khánh Vy cũng phải đu trend!00:31

Rùng mình khoảnh khắc 3 xe lao thẳng vào nhau giữa ngã 4: Thân xe nát bét, nạn nhân văng mạnh ra đường00:17

Xem lại camera, người mẹ 5 con ở Hà Nội run lên vì những gì đã xảy ra trong phòng ngủ02:36

Con gái đi lấy chồng vô tình xem camera, nghe bố nói câu này liền tức tốc về nhà00:21

Cô tạp vụ "né" tiệc cuối năm vì sợ mình nhem nhuốc, ăn mặc xấu xí, anh sếp nghiêm mặt nói 9 từ khiến nhiều người xin vía01:30

Ông chú U45 cưới cô gái kém 20 tuổi ở Đà Nẵng: Rước dâu bằng mô tô, sính lễ cưới có Baby Three00:55

Cảnh tượng bất ngờ trong sân Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam khiến nhiều người giật mình00:31

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...