NSƯT Lê Thiện U80: Từ cô bé văn công đến ‘bà nội quốc dân’ triệu người mê
Hoạt động điện ảnh sau hơn 50 năm gắn bó với cải lương, NSƯT Lê Thiện trở thành “Bà nội quốc dân” nổi danh, U80 vẫn giữ trọn đam mê với nghệ thuật.
Hơn 50 năm gắn bó với sân khấu cải lương
NSƯT Lê Thiện tên khai sinh là Tô Đặng Thị Thiện, sinh năm 1945 tại Bình Định. Bà được biết đến là một ca sĩ cải lương kiêm diễn viên quen mặt với nhiều khán giả qua màn ảnh nhỏ.
Duyên nghệ thuật đến với Lê Thiện từ khá sớm. Năm 11 tuổi, bà theo Đoàn văn công Nam Bộ đi diễn. Thông minh, sáng dạ và bộc lộ năng khiếu nên bà được tuyển vào Đoàn Tổng cục Chính trị. Trong những năm theo đoàn, bà học nhiều loại hình nghệ thuật từ hát, múa cho đến diễn xiếc. Lê Thiện ham học hỏi nên còn được tham gia khóa đào tạo diễn viên chung với các nghệ sĩ Minh Châu, Thanh Vy, Hà Quang Văn.
Góp mặt trong vở diễn Lá cờ tự do, Lê Thiện được NSND Dương Ngọc Thạch “chấm” và mời về Đoàn cải lương Nam Bộ. Nhờ vào khiếu thanh nhạc và lợi thế hình thể, bà được chọn đóng vai chính chỉ sau 1 năm học cải lương. Các vai diễn tiêu biểu như: Chim hạc trong vở Hạc chiều hay Thuyền Quyên trong vở Khuất Nguyên đã làm nên tên tuổi của bà.
Thời điểm đó, Lê Thiện còn tham gia cùng Đoàn văn công quân Giải Phóng biểu diễn ở nước ngoài. Trong những chuyến lưu diễn, bà phải học thuộc và trình bày một số ca khúc bằng ngôn ngữ của nước bạn. Lê Thiện là 1 trong 5 nghệ sĩ của Đoàn cải lương Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kết hợp với Việt Kiều ở Pháp biểu diễn trong thời gian diễn ra Hội nghị Paris về Việt Nam.
Sau này, NSƯT Lê Thiện giữ chức Phó Giám đốc Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang, nơi bà tập hợp nhiều ngôi sao tài năng như Bạch Tuyết, Ngọc Giàu, Minh Vương, Lệ Thủy, Thanh Tuấn… Chia sẻ kỷ niệm về thời gian làm lãnh đạo tại nhà hát, nữ nghệ sĩ cho biết: “Cả cuộc đời tôi theo nghệ thuật, sân khấu với tôi là tình yêu. Thế mà bấy giờ phân công tôi làm lãnh đạo, tôi phải nhường nhịn hết, không được diễn bao nhiêu”.
Trong thời gian công tác tại Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang, kỷ niệm đáng nhớ nhất của Lê Thiện là vai Thần phi Nguyễn Thị Anh trong vở Rạng ngọc Côn Sơn. Do ít thoại và không tìm được diễn viên, bà đích thân nhận vai này. Tuy bị nghi ngờ bởi hiếm khi diễn xuất, chỉ sau vài phút trên sân khấu, bà đã gây ấn tượng mạnh với khán giả bằng thần thái và tràng cười xuất thần, chứng minh tài năng, dấu ấn của bản thân.
U80 vẫn miệt mài trên phim trường
Sau hơn 50 năm gắn bó với sân khấu cải lương, NSƯT Lê Thiện dần chuyển sang lĩnh vực nghệ thuật mới – điện ảnh và nhận được sự yêu thương của khán giả với hình tượng “Bà nội quốc dân”.
Nhắc về cơ duyên đến với điện ảnh, nữ nghệ sĩ chia sẻ một kỷ niệm vui. Khi từ chối casting vai bà nội trong Dù gió có thổi, cháu ngoại liền chê bà diễn hay làm biếng. Vì tự ái, bà đồng ý thử vai và vai diễn thành công ngoài mong đợi. Sau dự án này, NSƯT Lê Thiện tiếp tục đóng vai bà nội trong các bộ phim như: Cá rô, em yêu anh!, Vừa đi vừa khóc, Cô Thắm về làng và Dâu Tây đón Tết…
Vai diễn bà nội của Lê Thiện trong phim “Vừa đi vừa khóc”.
Ở tuổi hiện tại, sức khỏe của nữ nghệ sĩ không còn tốt như trước, nhưng niềm đam mê nghệ thuật vẫn cháy. “Bà nội quốc dân” cho biết vẫn nhận phim nếu lịch quay không quá dày và đảm bảo được sức khỏe. Đầu năm 2024, bà góp mặt trong tác phẩm Sáng đèn của đạo diễn Hoàng Tuấn Cường.
Video đang HOT
Nữ nghệ sĩ tâm sự về quá trình quay phim: “Để tham gia được tôi phải chuẩn bị sức khỏe dữ lắm. Có lẽ tôi chưa bao giờ chuẩn bị kỹ như thế. Tôi chỉ sợ quá trình quay nếu mình đổ bệnh sẽ ảnh hưởng đến tiến độ của cả đoàn”.
Không buồn khi trượt danh hiệu NSND
Dù đã cống hiến nhiều cho nghệ thuật song NSƯT Lê Thiện chưa được xét duyệt danh hiệu NSND.
Bà tâm sự: “Tôi trượt danh hiệu NSND, nhiều người hỏi có buồn không. Danh hiệu của Nhà nước là vinh dự, nhưng nếu không đủ tiêu chuẩn thì thôi. Quan trọng là mình sống trong lòng bạn bè và khán giả”.
Nữ nghệ sĩ luôn lạc quan và yêu nghề ở độ tuổi U80.
Hơn nửa đời cống hiến cho nghệ thuật, Lê Thiện luôn quan niệm rằng người nghệ sĩ có trách nhiệm làm đẹp cho cuộc đời và truyền lửa cho thế hệ sau. Với bà, tình yêu thương của khán giả là sự công nhận lớn nhất cho nỗ lực của mình.
Nghệ sĩ U80 - 90 miệt mài với vai diễn: Đã là đam mê nào có tuổi "hưu"
Nghề nào cũng có tuổi hưu, người làm nghệ thuật cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, bên cạnh những nghệ sĩ chọn lui về phía sau, gác lại sự nghiệp nghệ thuật khi tuổi đã cao, vẫn có nhiều nghệ sĩ hết lòng với đam mê.
Nghệ sĩ U80 - 90 miệt mài hoạt động nghệ thuật: Người đóng phim quốc tế, người tự lái xe đi diễn
Làng giải trí Việt có không ít nghệ sĩ dù đã bước sang tuổi U80 - 90 vẫn một lòng với nghiệp diễn. Điển hình phải kể đến NSƯT Lê Thiện, năm nay đã U80 nhưng quyết không về hưu an dưỡng tuổi già, thay vào đó nữ nghệ sĩ vẫn một lòng với các vai diễn.
Mới đây, NSƯT Lê Thiện thu hút đông đảo sự chú ý của khán giả khi nhận lời tham gia trong một dự án phim quốc tế được quay tại Việt Nam. Góp mặt trong phim, nữ nghệ sĩ gạo cội đảm nhận vai bà nội của nam chính - một người có tính cách nhân hậu, vui vẻ và hiếu khách, đúng với hình tượng nổi tiếng bấy lâu nay.
"Bà nội quốc dân" Lê Thiện thủ vai bà trong dự án phim quốc tế. Ảnh: Netflix
Nữ nghệ sĩ U80 vẫn miệt mài với nghiệp diễn. Ảnh: Netflix
Chia sẻ về cơ hội được tham gia phim quốc tế, nữ nghệ sĩ gạo cội cho hay: "Ở tuổi 77, tôi hạnh phúc khi tham gia dự án phim quốc tế. Niềm vui ở đây không phải là tạo danh tiếng cá nhân mà có cơ hội để học hỏi cách làm phim, giới thiệu văn hóa, con người Việt Nam, nhất là đưa hình ảnh người phụ nữ đến với thế giới".
NSƯT Lê Thiện đã gắn bó với nghiệp diễn hàng thập kỷ. Ảnh: Thanh Niên
Bộc bạch thêm về chuyện chưa nghỉ hưu, NSƯT Lê Thiện nói: "Nghề của mình là biểu diễn mà. Còn diễn được, còn được tín nhiệm là vui. Tuổi này thì tôi không thể tự đi được mà đa số đơn vị họ sẽ đưa xe đến, không thì mình đi taxi.
Mình thu được 10 đồng mà bỏ ra 5 đồng để đi xe cũng được, miễn là còn được làm việc. Đúng là Tổ cho mình, phải cảm ơn Tổ nghiệp".
Nữ nghệ sĩ vui khi còn được cống hiến với nghề. Ảnh: Thanh Niên
Nhắc đến những nghệ sĩ ở tuổi "thất thập cổ lai hy" vẫn một lòng với nghệ thuật không thể không kể đến NSƯT Phi Điểu. Theo đó, dù đã bước sang tuổi U90, nữ nghệ sĩ gạo cội vẫn chăm chỉ đi diễn.
Đáng nói, dù từng bị tai nạn ở tay, nữ nghệ sĩ gạo cội vẫn không nề hà, nhất quyết tự mình chạy xe đi diễn khắp nơi cho thỏa đam mê khiến đồng nghiệp và khán giả không khỏi nể phục.
NSƯT Phi Điểu nổi tiếng là người mẹ hiền tần tảo của màn ảnh Việt. Ảnh: Ngôi Sao
Bộc bạch về niềm đam mê diễn xuất không màng tuổi tác, nữ nghệ sĩ phim Bên Đường Lá Đỏ cho hay: "Tôi làm nhiều vai bà ngoại, bà nội, bà cố xuất phát từ tình thương, hai là nghệ thuật. Cát-sê mình không cần, muốn trả nhiêu trả.
Có những cái tôi tự nguyện làm không công cho các con, các cháu ở trường mà không lấy đồng xu nào. Thậm chí mình không ăn cơm với tụi nó cho đỡ hụt cơm, không đi xe tụi nó rước. Tôi cứ đi xe máy của mình, mỗi ngày vẫn chạy".
May mắn có được sức khỏe khá tốt ở tuổi xế chiều, nữ nghệ sĩ gạo cội quyết tự mình lái xe đi diễn không muốn phiền con cháu. Ảnh: Thanh Niên
Tâm huyết với nghề của nữ nghệ sĩ khiến ai cũng nể phục. Ảnh: Ngôi Sao
NSND Ngọc Giàu cũng là một trong những nữ nghệ sĩ gạo cội hết lòng với nghệ thuật mà chẳng màng tuổi tác. Theo đó, ở tuổi U80, "má" Giàu vẫn tích cực nhận lời tham gia nhiều bộ phim.
Gần đây nhất phải kể đến Nhà Bà Nữ hay Bố Già của Trấn Thành, trong những bộ phim này, NSND Ngọc Giàu thể hiện khả năng diễn xuất duyên dáng và ấn tượng khiến khán giả thích mê.
NSND Ngọc Giàu trong phim Nhà Bà Nữ. Ảnh: Trấn Thành
Hay như NSND Bạch Tuyết, dù bước sang ngưỡng tuổi 80, bà vẫn giữ lịch trình làm việc dày đặc không thua kém gì những ngôi sao trẻ hiện nay. Thổ lộ với khán giả, nữ nghệ sĩ gạo cội cho hay: "Thật ra, tôi và ê-kíp luôn "thuận thiên", sống và làm việc theo đúng quy luật "nước lớn, nước ròng".
Ở tuổi 79, còn được may mắn xuất hiện trong tình yêu thương của khán giả thì mình sẽ luôn hết lòng con à. Đó là cách trả ơn Tổ nghiệp, trả ơn khán giả mà mình đã vương mang trong kiếp này. Như ba Năm Châu từng dạy: "Nghệ thuật vị nhân sinh"".
NSND Bạch Tuyết đề cao quan điểm "nghệ thuật vị nhân sinh" ở tuổi 79. Ảnh: NSND Bạch Tuyết
Đã là đam mê nào có tuổi "hưu"
Dõi theo hành trình cống hiến nghệ thuật của dàn nghệ sĩ gạo cội kể trên, khán giả lẫn đồng nghiệp trong nghề đều không khỏi nể phục. Theo đó, dù ở tuổi xế chiều chẳng còn phải vướng bận gánh nặng mưu sinh khi đã có con cháu lo toan, các nghệ sĩ vẫn miệt mài "bám nghề" như một lẽ tất yếu vì với họ đã là đam mê nào có tuổi hưu.
Không ngại khó, NSƯT Lê Thiện luôn không ngừng học hỏi để phục vụ khán giả. Ảnh: Ngôi Sao
Song, không chỉ đơn thuần là "bám nghề", các nghệ sĩ gạo cội còn chăm chỉ học hỏi nâng cao năng lực diễn xuất. Họ hiểu rằng làng giải trí nói chung và nghệ thuật nói riêng có quy luật đào thải vô cùng khắc nghiệt.
Chính vì vậy, không ỷ lại tuổi cao mà "dậm chân tại chỗ", các nghệ sĩ gạo cội như NSƯT Lê Thiện, NSND Bạch Tuyết... đều không ngừng học hỏi trong suốt quá trình làm nghề.
NSƯT Lê Thiện cho hay: "Tôi già rồi nhưng tôi vẫn thích học". Ảnh:Zing
Nghệ sĩ trẻ cần học hỏi thế hệ đi trước
Ngày nay, khi môi trường nghệ thuật phát triển mạnh mẽ đòi hỏi người nghệ sĩ phải học hỏi và trau dồi không ngừng nghỉ. Tuy nhiên, một bộ phận nghệ sĩ trẻ lại khá hời hợt, ít tâm huyết với nghề.
Hay nói đúng hơn là họ thiếu sự kiên trì với niềm đam mê của mình, dễ cảm thấy chán nản khi không gặt hái được thành công. Chưa kể, có người chỉ đơn thuần chạy theo xu hướng vì nghĩ rằng nghệ thuật là ngành hot dễ nổi tiếng.
Một bộ phận nghệ sĩ trẻ ngày nay không nuôi dưỡng được niềm đam mê mãnh liệt như các nghệ sĩ đi trước. Ảnh: Phụ Nữ Online
Nói về thái độ làm nghề của các nghệ sĩ trẻ hiện nay, NSƯT Tuấn Hải nêu rõ quan điểm: " Tôi thường nói với các em rằng, chúng tôi thừa kinh nghiệm để nhận ra rằng, ai là người da diết với nghề, ai là người chỉ lấy đây là nơi "ở trọ trần gian" làm cho có, cho xong.
Nghề này không thể giấu được, chỉ có đam mê với nó thì mới làm nên chuyện, diễn bằng cả tâm can giằng xé còn chả ăn ai nữa là chớt chát hời hợt. Tôi thẳng thắn thay vai nếu diễn viên nào hời hợt".
Các nghệ sĩ gạo cội đều một lòng da diết với nghề - điều mà không phải nghệ sĩ trẻ nào cũng làm được. Ảnh: NSND Bạch Tuyết
Nhìn vào hành trình hoạt động nghê thuật giàu nhiệt huyết của các nghệ sĩ gạo cội, đông đảo khán giả đều hy vọng lứa nghệ sĩ trẻ cũng sẽ tiếp bước như thế. Và cũng chỉ có như vậy, các nghệ sĩ gạo cội mới có thể yên tâm "gác kiếm", thôi trăn trở về tương lai của nghệ thuật nước nhà.
NSƯT Lê Thiện: Nhiều người đang nhìn nghệ sĩ một cách rẻ rúng NSƯT Lê Thiện chia sẻ cùng Thanh Niên suy nghĩ của bà về đề xuất 'phong sát' với người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật (ca sĩ, diễn viên) nếu vi phạm pháp luật như: cấm sóng, cấm biểu diễn, cấm mạng xã hội. Sống bầy hầy sao giáo dục được quần chúng * Xin chào nghệ sĩ Lê Thiện ! Đại...