NSND Hữu Quốc: Tôi là nghệ sĩ ‘có tiếng không có miếng’

Trò chuyện cùng Thanh Niên, nghệ sĩ Hữu Quốc có dịp trải lòng về cuộc sống, những nỗi niềm khi hoạt động nghệ thuật, đặc biệt là niềm hạnh phúc khi được nhận danh hiệu NSND ở tuổi 50.

NSND Hữu Quốc chia sẻ anh cần sự công nhận của khán giả hơn là đòi hỏi sự nổi tiếng. FBNV

Nghệ sĩ Hữu Quốc sinh năm 1974, là gương mặt quen thuộc của sân khấu cải lương, kịch nói. Ghi dấu ấn với khán giả bởi những vở cải lương đình đám, song ít ai biết rằng trước đây Hữu Quốc từng vấp phải sự phản đối của gia đình khi theo đuổi nghệ thuật. Khi vào nghề, anh không được đóng những vai kép đẹp. Thay vào đó, dù tuổi đời chưa được 20, nam nghệ sĩ phải vẽ rằn ri lên mặt để đóng kép già. Nhưng cũng nhờ dạng vai này, Hữu Quốc gây được ấn tượng với khán giả, giúp anh giành về nhiều giải thưởng, huy chương. Năm 2007, Hữu Quốc được phong tặng danh hiệu NSƯT. Ở đợt tặng danh hiệu nghệ sĩ lần thứ 10, nghệ sĩ Hữu Quốc có tên trong danh sách được phong tặng danh hiệu NSND theo quyết định số 724 vì đã có nhiều cống hiến xuất sắc trong sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa của dân tộc.

Luôn biết mình ở vị trí nào nên không đòi hỏi sự hâm mộ từ khán giả

* Xin chào nghệ sĩ Hữu Quốc! Danh hiệu NSND có ý nghĩa như thế nào đối với anh?

- NSND Hữu Quốc: Sau danh hiệu NSƯT thì nay tôi được vinh danh ở danh hiệu NSND là điều rất vui và hạnh phúc. Điều đó thể hiện quá trình dài hoạt động nghệ thuật suốt 36 năm của mình được ghi nhận. Niềm vui này càng có ý nghĩa hơn khi tôi có thể tặng cho cha mẹ. Tôi may mắn khi còn cha mẹ dù đã lớn tuổi, đây là món quà tôi tặng cho cha mẹ để khẳng định rằng mình đi theo con đường này là đúng đắn.

Nghệ sĩ Hữu Quốc, Quế Trân đưa mẹ đến tham dự buổi lễ vinh danh NSND, NSƯT diễn ra tại Nhà hát TP.HCM tối 28.3. FBNV

* Là một trong những nghệ sĩ có tên trong danh sách được phong tặng danh hiệu NSND nhưng anh ít được chú ý hơn so với mọi người. Điều đó có khiến Hữu Quốc chạnh lòng không?

- Tôi không chạnh lòng đâu vì tôi biết mình là ai và ở vị trí nào. Tôi là một nghệ sĩ trẻ nhưng lại chuyên trị những vai kép lão, những vai tính cách trên sân khấu nên là nghệ sĩ “có tiếng không có miếng”. Nếu đưa ra trước công chúng, nhắc đến những nghệ sĩ tiêu biểu thì thường mọi người sẽ đưa ra những cái tên được biết, được yêu mến nhiều hơn. Trước đây tôi cũng từng chia sẻ, trong các bài báo, áp phích, tôi không cần đứng trước, đứng trên bất cứ một người nào cả. Quan trọng là khán giả có công nhận mình hay không, mình có vị trí trong lòng họ hay không thôi.

* Vì sao anh lại tự nhận mình là “nghệ sĩ có tiếng không có miếng”?

- Đó là câu tôi nói đùa nhưng cũng đúng sự thật. Có những nghệ sĩ họ chỉ cần giọng ca là có thể đi hát tất cả các show, một ngày có thể chạy vài tụ điểm. Nhưng tôi là nghệ sĩ diễn, kép diễn chứ không phải kép ca, mình chỉ diễn ở sân khấu. Mà sân khấu thì lâu lâu mới có một chương trình. Tôi đã biết nghề của mình, đặc biệt là từ những nghệ sĩ tiền bối như bác Ba Vân, bác Hoàng Giang, bác Diệp Lang, bác Hùng Minh… những nghệ sĩ tiền bối đi theo dạng vai kép độc, kép lão, đa phần họ chịu thiệt thòi hơn những đào, kép chánh. Nghệ sĩ nữ cũng vậy, đóng vai đào mụ, đào độc thì dường như họ có đời sống nghệ thuật thầm lặng hơn. Còn đào, kép chánh thì huy hoàng hơn trên sân khấu và cả ở đời thường, được khán giả yêu mến nhiều hơn. Chính vì lẽ đó, tôi biết mình là ai, không đòi hỏi gì cả. Mình không thể bằng người ta, dĩ nhiên không phải bàn về tài năng vì mỗi người đều có tài năng riêng nhưng về sự hâm mộ của khán giả sẽ khác nhau. Mình không thể đòi hỏi được chuyện đó.

* Là một nghệ sĩ, anh có chạnh lòng trước những bình luận “NSND cũng đi bán hàng online”?

- NSND chỉ là một danh hiệu, mình không thể bám vào danh hiệu đó rồi không làm gì mà sống được. Quan trọng là mình có được mời đi diễn, đi dàn dựng hay không. Sau những ngày lễ, ngày vui trong nghề, tôi luôn gói lại những thành tích để tiếp tục hoạt động và phấn đấu chứ không thể ngồi chờ cơ hội hay vỗ ngực xưng tên “tôi là NSND, sao phải đi tìm việc”. Tình hình sân khấu hiện tại rất khó khăn, đa số nghệ sĩ đều hoạt động tự do. Tôi không phải là nghệ sĩ hoạt động ở các đoàn nhà nước nên không có thu nhập cố định, dĩ nhiên mình phải mưu sinh bằng nhiều cách, miễn sao không phạm pháp. Rất may là tôi có một quán ăn nho nhỏ, đủ để nuôi sống bản thân cũng như phụ giúp gia đình một chút. Từ quán ăn đó, tôi kết hợp bán hàng online, bán các món ăn chứ không phải bán các mặt hàng như mỹ phẩm, quần áo…

Hữu Quốc ghi dấu ấn với khán giả khi chuyên trị những vai già, vai tính cách. FBNV

Không thích scandal hay sự chú ý ngoài hoạt động nghệ thuật

* Có nghĩa là anh chưa thể hoàn toàn sống được bằng nghề mà phải mưu sinh thêm bằng nghề khác?

- Những anh chị nghệ sĩ nổi tiếng khác cũng vậy, như mọi người thấy, những nghệ sĩ thị trường bây giờ, những tên tuổi bảo chứng phòng vé thì họ cũng có nghề tay trái. Vì mình không thể biết được tương lai, ngày mai sẽ như thế nào. Những người nào chuẩn bị tốt cho bản thân trong tương lai phải có nghề tay trái để tự nuôi sống mình. Có những tháng tôi gần như không có show diễn nào thì sẽ sống bằng gì. Bây giờ sân khấu kịch hầu như chỉ diễn vào những ngày cuối tuần. Lương bên kịch nói không cao thì làm sao mình có thể sống đủ. Mình phải có hình thức kinh doanh để trang trải cuộc sống những lúc không đi diễn. Thỉnh thoảng, tôi có cơ hội dàn dựng cho các gameshow, sân khấu lớn thì sẽ bù qua những tháng không có show.

* Vì sao NSND Hữu Quốc rất kín tiếng chuyện đời tư?

- Việc gì mình phải công khai cho mọi người đời tư của mình. Tôi nghĩ khán giả chỉ cần biết mình qua các vai diễn, hoạt động nghệ thuật là đủ. Từ xưa đến nay, tôi không bị các fan ruột tiếp cận mình ở cự ly gần. Họ biết tới show diễn của tôi, đến xem, chúc mừng, tặng hoa rồi ra về. Tôi không gặp gỡ, đi ăn uống hay chia sẻ những câu chuyện đời của mình cho khán giả. Vì tôi biết rằng giữa mình và khán giả phải có khoảng cách. Người ta chỉ nên biết những mặt tích cực trong hoạt động nghề của mình nhiều hơn là nỗi buồn hay đời tư của mình. Chỉ cần họ quan tâm mình ở vai diễn hay hoạt động nghệ thuật là quá hạnh phúc rồi. Mỗi nhà mỗi cảnh, mỗi người sẽ có tư duy khác nhau. Từ trước giờ tôi không thích scandal hay sự chú ý ngoài hoạt động nghệ thuật. Dường như cuộc sống của tôi chỉ xoay quanh công việc thôi.

* Để nói về hạnh phúc hiện tại, anh muốn nhắc về điều gì?

- Hạnh phúc của tôi là có được điều mà ít ai có được ở tuổi này, đó là còn cha mẹ. Tôi có một gia đình 10 anh em, các anh chị em cùng chăm lo, phụng dưỡng cho cha mẹ. Bên cạnh đó, tôi cũng có một nhóm bạn, họ thường xuyên đến quán tôi để tụ họp, chuyện trò, tâm sự. Với tôi như vậy là hạnh phúc rồi.

Nam nghệ sĩ tâm sự anh chọn cuộc sống dù cô đơn nhưng không làm khổ người khác. FBNV

* Điều nhiều khán giả quan tâm là vì sao ở tuổi 50, NSND Hữu Quốc vẫn chưa lập gia đình, có hạnh phúc cá nhân?

- Theo tôi thì hạnh phúc cá nhân chỉ đơn giản là mình không làm cho người khác phải buồn. Mỗi người sẽ có cách sống và số phận khác nhau. Điều quan trọng là tôi chưa bao giờ làm khổ bất cứ một người nào cả. Tôi chọn cho mình con đường có thể cô đơn nhưng bù lại, tôi có những người bạn ở bên cạnh. Họ sẵn sàng chia sẻ niềm vui, nỗi buồn với tôi.

* Các nghệ sĩ khi không lập gia đình thường bị đồn đoán về giới tính, anh có khó chịu khi nghe những điều này?

- Tôi không ngại về điều đó, cuộc sống bây giờ rất thoải mái, xã hội cũng đã công nhận rồi. Nếu người ta có đồn đoán tôi như thế này như thế nọ thì tôi cũng không bận lòng tới. Miễn sao cuộc sống của tôi có hạnh phúc và tôi không làm cho người khác tổn thương mới quan trọng.

* Xin cảm ơn NSND Hữu Quốc về những chia sẻ!