NSND Bạch Tuyết: Trăm năm sân khấu cải lương không có ngôi vị thứ hai nào khác ngoài hoàng tử Minh Phụng
‘Sức hút của Minh Phụng là làn hơi độc, lạ, nghe trong vắt mà cao vút, kết hợp nhuần nhuyễn với giọng trầm Mỹ Châu vốn thấp hiếm có hay chất đồng, thổ quyện đặc của Lệ Thủy’ – NSND Bạch Tuyết chia sẻ.
Mới đây, tại chương trình Chân dung nghệ sĩ, NSND Bạch Tuyết đã chia sẻ đôi dòng tâm sự về cố NSƯT Minh Phụng.
Sức hút của Minh Phụng là làn hơi độc, lạ, nghe trong vắt mà cao vút
Trong niềm thương tiếc những linh nhân đi qua đời mình, tôi lần giở và thâu chuỗi dòng ký ức về nghệ sĩ ưu tú Minh Phụng. Ngày đó, anh kép trẻ Minh Phụng được ông bầu Long ký hợp đồng với mức cát-xê kỷ lục để mời về đoàn Kim Chung 2, thay thế ngôi sao Minh Cảnh vừa rời đoàn, hát cạnh cô đào rực sáng là nghệ sĩ ưu tú Mỹ Châu.
Minh Phụng và Mỹ Châu
Bỡ ngỡ, lo sợ là điều có thật ở Minh Phụng nhưng Mỹ Châu đã không ngần ngại chỉ dạy, dẫn dắt từng chút cho người bạn diễn mới. Đây là điều cô từng nhận được từ danh ca Minh Cảnh để rồi truyền lại cho Minh Phụng. Cả hai đã trở thành cặp đào kép sáng giá bậc nhất giai đoạn 1965 – 1966.
Sau này, Minh Phụng nhiều lần nói với báo chí là đời nghệ sĩ của anh mang ơn hai nghệ sĩ lớn là Mỹ Châu và Lệ Thủy. Nhờ diễn cặp với hai người này mà Minh Phụng tỏa sáng. Đức khiêm chung, khiêm tốn ấy là bản chất của Minh Phụng.
Đến phút giây cuối cùng trước khi nằm xuống, chính Lệ Thủy đã trang điểm, ngồi đó chăm chút dung nhan cho Minh Phụng. Không gì có thể xúc động, thiêng liêng hơn.
Trích đoạn Âu Thiên Vũ và Hồ Như Thủy của cặp Minh Phụng – Lệ Thủy đã trở thành kinh điển, nhạc hiệu chương trình cho bất cứ rạp hát, gánh hát nào, được khán giả nghe từ đầu xóm tới cuối xóm.
Video đang HOT
Minh Phụng và Lệ Thủy
Minh Phụng có tiếng ca vút cao, vừa trong vừa sắc vừa đượm cái say mê của một gã si tình, cứ len qua mọi ngõ ngách, phố phường để làm mềm lòng bao khán giả.
Tiếng ca ấy lại được cất lên từ một khuôn mặt đẹp, đẹp từ đường nét đến vóc dáng, đẹp trong cả phong thái vừa lãng tử vừa phong trần vừa nồng nàn, đẹp ở cung cách đối xử với bạn diễn ân cần nhưng không kém phần say đắm.
Sức hút của Minh Phụng là làn hơi độc, lạ, nghe trong vắt mà cao vút, kết hợp nhuần nhuyễn với giọng trầm Mỹ Châu vốn thấp hiếm có hay chất đồng, thổ quyện đặc của Lệ Thủy.
Sự kết hợp của Minh Phụng với Mỹ Châu ở tuổi 16 tới 22 đã đem lại cho sân khấu cải lương một đôi trai tài gái sắc, vẻ đẹp chớm vào đời, thanh xuân, nồng nhiệt. Tới giai đoạn 1970 – 1975, cặp đôi Minh Phụng – Lệ Thủy lại có sự trưởng thành và phong trần hơn, nên cũng nồng nàn, quyến rũ, hấp dẫn hơn.
Các tác phẩm cải lương đã thực sự định danh cho Minh Phụng là Lệ Thủy là cặp đôi bất diệt trên sân khấu cải lương kiếm hiệp.
Trăm năm sân khấu cải lương không có ngôi vị thứ hai nào ngoài hoàng tử Minh Phụng
Tôi không có nhiều cơ hội hợp cùng sân khấu với Minh Phụng, nếu có cũng hiếm hoi qua ống kính nhưng cũng đem lại làn gió mới cho sự nghiệp của tôi với Mùa thu lá bay.
Minh Phụng và Bạch Tuyết
Ở đó, tôi bắt gặp một Minh Phụng với lối diễn xuất thông minh khi chuyển từ sân khấu sang ống kính máy quay. Anh cho thấy một phong thái mang hơi hướm hiện đại, đậm tính điện ảnh, điện ảnh tiết tấu nhanh.
Minh Phụng ca tân nhạc nhuần nhuyễn, nhất là những giai điệu chuyển mạch từ tân sang cổ, từ cổ sang tân, ít ai được như Minh Phụng.
Lần diễn cuối với Minh Phụng vào năm 2005, khi anh trở lại sân khấu sau cơn bạo bệnh, tôi thấy sức khỏe của anh vẫn còn yếu nhưng đứng trước khán giả vẫn có thêm sức mạnh thật mãnh liệt. Tôi cảm nhận anh đang ráng sức ca, diễn.
Rất nhiều thế hệ khán giả đều xưng tụng Minh Phụng là hoàng tử sân khấu. Điều này rất đúng, trăm năm sân khấu cải lương không có ngôi vị thứ hai nào ngoài hoàng tử Minh Phụng.
Cải lương 'bắt tay' nhạc trẻ: Những thể nghiệm đầy ấn tượng
Thời gian qua, rất nhiều nghệ sĩ tâm huyết với cải lương và có tư duy mới mẻ đã cùng nhau đem đến những làn gió mới cho nghệ thuật truyền thống.
Đặc biệt là cái bắt tay độc đáo giữa cải lương và nhạc trẻ đã mang đến một sự kết hợp đầy thú vị, thu hút từ khán giả mê cải lương đến khán giả yêu nhạc trẻ.
NSƯT Kim Tử Long và ca sĩ Phương Mỹ Chi kết hợp trong ca khúc "Chiếc lược ngà"
Những kết hợp nổi bật
Trở lại ấn tượng trong năm 2023, Phương Mỹ Chi ra mắt album Vũ trụ Cò bay vào tháng 9. Trong các ca khúc khiến khán giả yêu thích, đáng chú ý nhất có lẽ là Chiếc lược ngà (lấy cảm hứng từ truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nguyễn Quang Sáng), với sự kết hợp cùng NSƯT Kim Tử Long. Chiếc lược ngà là bài hát lạ, hòa trộn giữa dòng nhạc trữ tình, dân ca và vọng cổ. Ca khúc phản ánh sự đột phá trong âm nhạc, hiện đại nhưng vẫn giữ những giá trị văn hóa cốt lõi.
NSƯT Kim Tử Long nhận định, Phương Mỹ Chi là ca sĩ trẻ biết thay đổi tầm nhìn và can đảm bước ra khỏi vùng an toàn để "lột xác" với âm nhạc nhiều màu sắc và thể loại. "Những gì Phương Mỹ Chi đang làm là một bước tiến, một xu hướng mới để các bạn trẻ thay đổi góc nhìn. Sau khi nghe dòng nhạc này sẽ thấy không phải trữ tình hay dân ca là sến súa, buồn chán", NSƯT Kim Tử Long nói.
Tháng 4-2022, ca khúc Về nghe mẹ ru với sự pha trộn của các thể loại cải lương, R&B, rap cùng màn trình diễn của NSND Bạch Tuyết, Hứa Kim Tuyền, Hoàng Dũng, rapper 14 Casper đã khiến công chúng không ngớt lời khen ngợi. Có thể nói, chính sự thành công này đã bước đầu tạo nên trào lưu kết hợp âm nhạc truyền thống và hiện đại, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
Ca sĩ Nguyễn Phi Hùng, người vừa lấn sân ca cải lương cách đây không lâu với bài tân cổ Nghĩa mẹ tình cha, chia sẻ: "Cải lương hay vì chứa đựng tình yêu vô bờ bến với quê hương, gia đình, nghĩa nhân con người... Việc kết hợp cải lương - nhạc trẻ trong các MV hiện nay là ý tưởng tốt, có thể tạo nên sản phẩm cuốn hút, có bản sắc riêng. Nghệ thuật không giới hạn và càng có nhiều nghệ sĩ kết hợp, nhân rộng những giá trị của âm nhạc dân tộc, của cải lương là tín hiệu đáng mừng. Điều này thể hiện nghệ sĩ trẻ bây giờ rất nhạy bén, giàu sáng tạo, giàu tâm huyết".
Giữa năm 2023, NSND Bạch Tuyết và rapper Wowy công bố MV Tia sáng cuối cùng (The last light), đánh dấu sự hợp tác bài bản giữa cải lương và nhạc rap. MV được xem là tạo nên sự giao thoa đương đại mới mẻ cho thị trường nhạc Việt. Sản phẩm này có sự đồng hành của nhạc sĩ Phạm Hải Âu và NSND Thanh Hải. Sự cố vấn chuyên môn cao, tâm huyết của họ đã giúp "Cải lương chi bảo" Bạch Tuyết có thể phối hợp ăn ý với "lão đại" làng rap Wowy, đem đến cho khán giả một sản phẩm âm nhạc độc đáo. Tuy còn những ý kiến trái chiều nhưng đa số khán giả vẫn tán đồng, cho rằng dù chưa phải quá xuất sắc nhưng tác phẩm đã cho thấy có sự nghiêm túc, sáng tạo trong nghệ thuật.
Đặt đúng chỗ
Sự giao thoa đương đại trong Tia sáng cuối cùng giữa NSND Bạch Tuyết - rapper Wowy đã mở ra những trải nghiệm mới với sự pha trộn độc đáo giữa pop, rap, world music và âm nhạc dân gian. MV còn sử dụng nghệ thuật tạo hình AI và công nghệ 3D projector mapping kết hợp vũ điệu đương đại, mang lại thể nghiệm thưởng thức âm nhạc đầy ấn tượng.
NSND - Tiến sĩ Bạch Tuyết và rapper Wowy hợp tác trong ca khúc "Tia sáng cuối cùng"
Theo NSND Bạch Tuyết, vì quý tài năng, tư duy, sự sáng tạo bền bỉ và tâm huyết của Wowy nên kết hợp cùng anh. NSƯT Thoại Mỹ cũng có lý do tương tự. Ban đầu chị cảm thấy rất ngại bởi không hiểu sự kết hợp sẽ đem lại điều gì, nhưng sau đó, chị đồng cảm trước tâm huyết của ca sĩ H-Kray nên nhận lời hợp tác. Chị tâm sự: "Tôi cảm nhận được tâm tình của nghệ sĩ trẻ muốn đưa cải lương đến gần hơn với khán giả. Bản thân tôi cũng chung mong muốn ấy nên có sự đồng hành. Tôi muốn khán giả trẻ có cái nhìn khác về cải lương, yêu cải lương hơn".
Có một điều phải nhìn nhận, không phải sự "bắt tay" nào cũng tạo được hiệu ứng mạnh, lan tỏa lớn, tác động đến khán giả. Nếu như năm ngoái ca khúc Về nghe mẹ ru thắng nhiều giải thưởng, khán giả rất yêu thích thì năm nay, sức lan tỏa một số sản phẩm theo xu hướng tương tự vẫn còn phải chờ. Như Tia sáng cuối cùng hay Phấn hoa màu son đến hiện tại lượt nghe, xem vẫn chưa quá nổi trội.
Riêng Tia sáng cuối cùng có khán giả khen nhưng cũng không ít người chê cách kết hợp thiếu ăn nhập, lời nhạc khó hiểu, chất nhạc có phần khó nghe. Trước những nhận xét của công chúng, NSND Bạch Tuyết từng bày tỏ bà không ngại lời chê bởi mỗi người có góc nhìn, cách cảm nhận khác nhau, trong khi bản thân tác phẩm vốn là một sự thử nghiệm biến cái cũ thành cái mới. Những lời chê cũng là cách để các sản phẩm tiếp theo có sự hoàn chỉnh, dần mang đến cho khán giả những trải nghiệm mới lạ. Còn theo NSƯT Thoại Mỹ, điều quan trọng trong việc kết hợp cải lương - nhạc trẻ là làm sao để hài hòa, phù hợp, gần gũi, không đánh mất đi đặc trưng riêng có.
Cải lương là loại hình âm nhạc có thể dung nạp cũng như song hành cùng nhiều loại hình âm nhạc khác. Điều cần chú ý là biết cách khai thác và đặt đúng chỗ, để sự thể nghiệm đột phá không bị xem thường, bị cho là làm mất đi nét đẹp nghệ thuật truyền thống. Vài dự án "bắt tay" của cải lương - nhạc trẻ dù chưa thể mang cải lương trở về thời hoàng kim nhưng cũng là bước đầu mở đường cho loại hình nghệ thuật này trở nên đặc biệt, dễ cảm, gần gũi, len lỏi vào tâm trí người trẻ Việt.
NSND Bạch Tuyết kết hợp Wowy, khẳng định bản thân không bị gò bó bởi dòng sóng của nghệ thuật NSND Bạch Tuyết, rapper Wowy có những chia sẻ những thú vị khi kết hợp cải lương và rap trong MV Tia sáng cuối cùng. Vừa qua, NSND Bạch Tuyết và rapper Wowy gây chú ý khi cho ra mắt MV Tia sáng cuối cùng (The Last Light), đánh dấu sự hợp tác giữa cải lương và nhạc rap, tạo nên một màu...