Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?

Hôm qua (giờ VN), Mỹ công bố gói viện trợ quân sự thứ ba của tháng 12, trong khi Tổng thống đắc cử Donald Trump phản đối lực lượng Kyiv sử dụng tên lửa của Mỹ để tấn công Nga.

Trong bối cảnh chính quyền Washington sắp mãn nhiệm đẩy mạnh nỗ lực củng cố năng lực quân sự của Kyiv, ông Donald Trump đã bày tỏ quan điểm về việc Ukraine bắn tên lửa tầm xa do Mỹ sản xuất vào lãnh thổ Nga.

Mỹ tới tấp viện trợ cho Ukraine

6 nước NATO ra tuyên bố chung về Ukraine, Mỹ cấp thêm vũ khí cho Kyiv

Gói viện trợ mới nhất bao gồm đạn dược nạp cho Hệ thống Tên lửa Pháo binh Cơ động cao (HIMARS), đạn pháo, máy bay không người lái (UAV), xe bọc thép và thiết bị phòng vệ trước nguy cơ tấn công bằng vũ khí sinh hóa, phóng xạ và hạt nhân.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết số đạn dược, thiết bị quân sự nêu trên sẽ được lấy trực tiếp từ kho của quân đội Mỹ. Đây là khoản viện trợ thứ ba trong tháng 12 cho Ukraine, nối tiếp 2 gói viện trợ trước đó lần lượt là 725 triệu USD và 988 triệu USD. Chính quyền sắp mãn nhiệm của Mỹ đang tìm cách đẩy mạnh viện trợ cho Ukraine càng nhiều càng tốt trong bối cảnh ông Trump sau khi tái đắc cử Tổng thống Mỹ đã nhắc đến khả năng giảm sự hỗ trợ tài chính cho chính quyền Kyiv.

Một khẩu đội của Hệ thống Tên lửa Pháo binh Cơ động cao (HIMARS) do Mỹ sản xuất. ẢNH: AFP

Cũng trong hôm qua, Tạp chí TIME đăng bài phỏng vấn cho thấy ông Trump phản đối việc lực lượng Ukraine phóng tên lửa tầm xa do Mỹ sản xuất vào lãnh thổ Nga. Cuộc phỏng vấn được thực hiện trước khi ông Trump ngày 7.12 gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại sự kiện đánh dấu sự mở cửa lại của Nhà thờ Đức Bà Paris theo lời mời của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Ông Trump nói sẽ không ‘bỏ rơi’ Ukraine, phản đối bắn tên lửa ATACMS sâu vào đất Nga

“Tôi vô cùng không đồng ý việc phóng tên lửa tầm bắn hàng trăm kilomet vào lãnh thổ Nga. Tại sao chúng ta lại làm như thế?”, ông Trump bày tỏ ý kiến nhân dịp được TIME bầu chọn là Nhân vật của năm 2024. Dòng tên lửa của Mỹ mà ông Trump đề cập là ATACMS (Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân). Theo các thông số được công khai, ATACMS có tầm bắn tối đa lên đến 300 km. “Hành động đó khiến chiến sự tiếp tục leo thang và làm tình hình trở nên tệ hơn”, ông Trump nhận xét.

Dù vậy, Tổng thống Mỹ đắc cử cũng khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine và vận dụng sự hậu thuẫn của Washington để chấm dứt chiến sự. “Tôi muốn đạt được thỏa thuận, và cách duy nhất để làm được điều đó là không bỏ cuộc”, ông Trump cho biết. Về nội dung phỏng vấn của ông Trump, người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby cho hay sẽ không bình luận tới lui về các phát biểu của chính quyền Mỹ sắp tới. Theo ông Kirby, chính quyền sắp mãn nhiệm đang tìm mọi cách để Tổng thống Zelensky có được vị thế tốt nhất trong trường hợp phải ngồi vào bàn đàm phán với Nga.

Khả năng lực lượng gìn giữ hòa bình ở Ukraine

Trong chuyến thăm Warsaw của Tổng thống Pháp Macron ngày 12.12, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk xác nhận đã thảo luận với ông Macron về khả năng đưa lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine trong trường hợp ngừng bắn. Tuy nhiên, ông Tusk cho hay Warsaw hiện chưa lên kế hoạch cho hành động này, theo Reuters.

Về phần mình, Tổng thống Macron cho rằng hướng giải quyết đối với chiến sự Ukraine phải dựa trên lợi ích của cả chính quyền Kyiv lẫn Liên minh châu Âu (EU). Nhà lãnh đạo Pháp cảnh báo sự toàn vẹn chủ quyền của Ukraine lẫn an ninh EU đang bị đe dọa. Chuyến công du Ba Lan của ông Macron diễn ra vài ngày sau khi ông dàn xếp cuộc gặp giữa người đồng cấp Ukraine Zelensky và ông Trump ở Paris.

NATO tập trận bảo vệ biển Baltic sau vụ đứt cáp nghiêm trọng

Nhận định về đề xuất đưa lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine, bà Kaja Kallas, Đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại và an ninh, hôm 12.12 nhắc nhở: “Chúng ta cần phải thiết lập lại hòa bình cho Ukraine trước khi các sứ mệnh đó được xúc tiến”. Theo bà, không thể thảo luận về vấn đề này trước khi lệnh ngừng bắn được áp dụng ở Ukraine, và việc góp quân khi ấy tùy thuộc vào quyết định của từng quốc gia thành viên EU.

Moldova ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về khí đốt

Rạng sáng qua, quốc hội Moldova bỏ phiếu thông qua kiến nghị ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc trong vòng 60 ngày bắt đầu từ 16.12. Kiến nghị xuất phát từ lời kêu gọi của Thủ tướng Dorin Recean nhằm ứng phó viễn cảnh đứt đoạn nguồn cung khí đốt từ Nga trong năm sau. Quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp sẽ cho phép chính phủ hành động nhanh chóng hơn và hạn chế xuất khẩu năng lượng. Moldova lâu nay vẫn mua khí đốt của Nga thông qua ngõ Ukraine, nhưng chính quyền Kyiv tuyên bố sẽ không gia hạn hợp đồng vận chuyển khí đốt với Tập đoàn Gazprom. Hợp đồng này sẽ hết hạn vào ngày 31.12.