Những đứa trẻ ‘trưởng thành’

Mai Thị Diễm09:29 30/05/2019

‘Con nghĩ rằng’, ‘con cho là’, ‘con không đồng ý’… là những ‘phát ngôn’ đầy tự tin và có chính kiến của không ít trẻ em nhờ được thụ hưởng cách giáo dục hiện đại của cha mẹ.

Nhiều phụ huynh cho con tham gia các chương trình trải nghiệm từ nhỏ để rèn luyện tính độc lập, tự tin – ẢNH: THANH THẢO

Bày tỏ chính kiến trước vấn đề “ nóng” của xã hội

Vũ Thái An, 10 tuổi, con của ca sĩ Thái Thùy Linh, có nhiều clip bày tỏ quan điểm trước những vấn đề “nóng” liên quan đến trẻ em.

Năm 2018, khi vụ án ông Nguyễn Khắc Thủy, 77 tuổi (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) xâm hại 4 trẻ em gây phẫn nộ trong xã hội, An lúc đó học lớp 3 cùng với Vân Khánh – học sinh lớp 4 đã tham gia chương trình “Con muốn nói” số đầu tiên. Trong chương trình, An và Khánh đã cùng đưa ra những suy nghĩ, quan điểm về nạn ấu dâm rất chững chạc và có kiến thức.

Không chỉ An, rất nhiều em bé khác từ nhỏ đã được ba mẹ khuyến khích độc lập trong tư duy, suy nghĩ, bày tỏ chính kiến của mình.

Chị Nguyễn Thúy Kim đang làm việc cho một tổ chức phi chính phủ về giáo dục ở Hà Nội, có 2 con đang học lớp 8 và 5. Chị Kim cùng nhóm bạn của mình tổ chức vào TP.HCM chơi, cho tất cả con đi chung. Khi phụ huynh lên kế hoạch gặp gỡ thì con trai lớn của chị nói: “Con nghĩ ba mẹ và các cô chú cứ đi theo kế hoạch đó, còn tụi con có kế hoạch của riêng mình. Đi chung sẽ làm vướng chân ba mẹ, mà tụi con lại không được đến nơi mình thích”. Thì ra, con của chị và nhóm trẻ gồm chục bé từ lớp 3 đến lớp 9 đã bàn nhau sẽ tham quan dinh Thống Nhất, Thảo Cẩm Viên, Nhà thờ Đức Bà… “Chúng tự lên Google Map tìm hiểu đường đi, rồi lên lịch trình, dự toán chi tiêu gồm tiền taxi, tiền ăn trưa, tiền uống nước…”, chị Kim chia sẻ với phóng viên Thanh Niên trong một dịp dẫn con du lịch ở TP.HCM.

Con của anh Lê Hải Bình (chủ tịch hội đồng quản trị một công ty về công nghệ) hiện đang học lớp 6 tại TP.HCM, được ba tạo thói quen độc lập từ khi còn rất nhỏ. Anh Bình cho con tự đặt xe đi xem phim với bạn, cho con phản biện, bày tỏ quan điểm khi trao đổi, để con tự quyết định những vấn đề đơn giản liên quan cuộc sống thường ngày. “Tất nhiên chúng tôi đã dạy con rất kỹ về các tình huống có thể xảy ra để con tự xử lý. Con cũng được tôi cho đi du lịch, trải nghiệm rất nhiều để có kiến thức và kỹ năng”, anh Bình cho biết.

Con ngoan “gọi dạ, bảo vâng” không còn phù hợp nữa?

Anh Hoàng Anh Tú, phụ huynh sống tại Hà Nội, có 3 con đang học tiểu học và THCS, nhìn nhận: “Tôi dạy con độc lập trong mọi tình huống xảy ra với chúng. Độc lập trong cảm xúc, quan điểm, cách phản ứng và cả cách con đưa ra quyết định”.

Lý giải vì sao mình lại dạy con theo cách ngược lại với cách dạy truyền thống, anh Lê Hải Bình cho biết: “Một đứa trẻ, lớn lên trong môi trường “gọi dạ, bảo vâng”, luôn được dạy dỗ rằng phải luôn nghe lời cha mẹ, ông bà, người lớn mới là trẻ ngoan thì lớn lên sẽ không còn được là chính chúng nữa. Ngày xưa chúng ta vẫn được dạy rằng, người lớn luôn đúng, cha mẹ luôn luôn đúng. Lối dạy này khiến nhiều trẻ cam phận bị đối xử bạo lực trong một thời gian rất dài”. Anh Bình kể ngày xưa bản thân thuận tay trái nhưng “đã bị tước đoạt cái quyền được viết tay trái” từ hơn 30 năm trước để bây giờ, anh Bình làm gì cũng tay trái trừ viết. Chính vì thế, khi con mình đi học không viết bằng tay phải, anh Bình đã đề nghị trường cho con mình được viết tay trái như con thích. Theo anh Bình, khái niệm “con ngoan” nghĩa là “gọi dạ, bảo vâng” không còn phù hợp trong bối cảnh hiện nay nữa.

Cha mẹ thế hệ 8X – 9X thường chọn phương pháp giáo dục mới

Ngày nay, khả năng tiếp cận thông tin cũng như phương pháp nuôi dạy trẻ rất dễ dàng và đa dạng. Mỗi phương pháp đều có đặc điểm riêng biệt, lợi thế và hạn chế riêng, nhất là khi so sánh với đặc điểm văn hóa truyền thống của người Việt.

Sở dĩ nhiều bạn trẻ chọn phương pháp nuôi dạy con khác với cách mà mình được dạy khi còn nhỏ có lẽ là do họ nhận thấy được những hạn chế của phương pháp truyền thống: đề cao tính tôn ti khiến đứa trẻ thiếu tự tin, thụ động trong giao tiếp; kỷ luật bằng roi vọt khiến đứa trẻ tuân thủ nhưng có thể tạo nên căn tính bạo lực cho đứa trẻ nếu đòn roi quá mức; áp đặt khiến đứa trẻ thiếu tính sáng tạo và có xu hướng rập khuôn… Các phương pháp giáo dục mới du nhập vào VN tránh được những hạn chế này, giúp trẻ tự tin, tự lập, tư duy độc lập và khả năng hội nhập nhanh. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng cần dạy thật tốt cho trẻ bản sắc văn hóa và ngôn ngữ VN để những đặc điểm văn hóa của dân tộc và giá trị xã hội tiếp tục được truyền đạt đến những đứa trẻ.

Thạc sĩ xã hội học Trần Nam (Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn, ĐH Quốc gia TP.HCM)

Theo Thanh niên

Video đang HOT

Đừng bao giờ nói với con: 'Nhà mình không đủ tiền đâu', nếu không bạn sẽ hối hận

'Nhà mình không đủ tiền mua đâu' một câu nói phổ biến của cha mẹ phương Đông và cả phương Tây khi muốn từ chối yêu cầu mua một món đồ gì đó của con cái nhưng thực tế đó là một câu nói rất nguy hiểm.

Bài viết sau đây của Chuyên gia hoạch định tài chính Shanon Ryan sẽ bàn về vấn đề này.

Trẻ em luôn quan sát người lớn và bắt chước cách hành xử của người lớn, kể cả trong cách hành xử và suy nghĩ về tiền bạc. Cho dù cha mẹ không chủ động dạy con về chuyện tiền bạc, chúng cũng sẽ tự học được.

Tuy nhiên, cha mẹ thường cho rằng trẻ con không hiểu chuyện và không cần biết nhiều về tiền.

"Là một Chuyên gia hoạch định tài chính (CFP), đam mê của tôi là giúp đỡ các cá nhân và gia đình xây dựng quan hệ lành mạnh với tiền bạc. Tôi hi vọng có thể giúp bạn nuôi dạy những đứa con tự tin về tài chính."

Shannon Ryan - CFP

Hơn 20 năm làm người tư vấn tài chính, tôi đã nhận thấy các khách hàng của mình bị ảnh hưởng thế nào bởi những sự quan sát và niềm tin thuở nhỏ.

Có nhiều niềm tin và thói quen của họ bắt nguồn từ cha mẹ họ, và một cách vô ý, truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Những lời nói của cha mẹ đã ăn sâu vào tiềm thức của họ, và rồi họ lại gieo những suy nghĩ ấy vào con cái mình.

Những câu nói cần tránh khi nói chuyện với con cái về tiền bạc

Làm cha mẹ, chúng ta cần ý thức và có trách nhiệm với những lời nói của mình với con về tiền bạc và cảm xúc sau những lời nói ấy.

Có thể chúng ta đều đang có những thói quen và niềm tin sai lầm có thể gây tác động tiêu cực đến con cái về tiền bạc.

'Nhà mình không đủ tiền'

Một câu nói mà phụ huynh nào cũng từng nói: khi con đòi chúng ta mua một món đồ chơi không cần thiết, chúng ta liền vận lại một lý do 'Nhà mình không đủ tiền'.

Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều khi câu trả lời thật phải là 'Đồ chơi này không cần thiết'.

Khi con cái vòi vĩnh mua đồ, bố mẹ hay nói 'Nhà mình không có tiền'

Năm chữ đơn giản 'Nhà mình không đủ tiền' - với bạn có thể là vô hại, nhưng với trẻ nhỏ, chúng có thể vô cùng đáng sợ.

Trẻ nhỏ không hiểu bóng gió. Bạn nói 'Nhà mình không đủ tiền' sẽ gieo rắc trong lòng trẻ nỗi sợ hãi về tài chính.

Chúng sẽ cho rằng nhà mình thiếu tiền thật và bắt đầu lo lắng.

Khi ấy trẻ sẽ có hai kiểu diễn biến như sau:

1. Bố mẹ thật sự không có đủ tiền mua đồ chơi, đồ ăn hay là mua nhà. Nhà mình sẽ nghèo đói, không có chỗ ở...

2. Bố mẹ nói bố mẹ không có tiền, nhưng vẫn suốt ngày tiêu tiền các thứ. Bố mẹ là kẻ nói dối.

Có thể cha mẹ cũng không cố ý, nhưng họ không biết đâu là cách trả lời tốt nhất với con, vì nếu con muốn cái gì cũng mua cho thì cũng không đúng.

Khi con gái tôi muốn mua một thứ gì đó và xin tôi mua cho nó, tôi sẽ nhắc cho con về những mục tiêu của gia đình.

Ví dụ tôi đặt mục tiêu là cả nhà sẽ đi du lịch ở đâu đó, đây là điều mà cả tôi và con đều thích. Tôi giải thích với con những món đồ không cần thiết và ngoài kế hoạch có thể ảnh hưởng đến việc đạt mục tiêu của chúng ta như thế nào.

Rồi tôi cho con lựa chọn xem có muốn dùng tiền để mua đồ chơi hay không. Thường thì chúng sẽ nhận ra tiêu phí tiền bạc (và trì hoãn chuyến du lịch) là không đáng, từ bỏ việc mua đồ chơi nhưng không thất vọng.

'Thẻ tín dụng xấu lắm, con không được dùng'

Tôi đã chứng kiến nhiều cha mẹ nói với con rằng thẻ tín dụng là xấu và không cho con dùng thẻ, thay vì dạy con cách sử dụng thông minh.

Vấn đề là con bạn sẽ thấy rất nhiều người khác dùng thẻ tín dụng, kể cả người thân trong gia đình.

Con có thể chứng kiến ông bà dùng thẻ tín dụng, hoặc chính bố mẹ dùng. Cái này cũng giống trường hợp trên, bố mẹ nói con không được làm, nhưng chính bố mẹ lại làm, khiến trẻ bối rối không hiểu sao.

Có thể có nhiều người làm dụng thẻ tín dụng, nhưng điều đó không có nghĩa là thẻ tín dụng hay người dùng thẻ tín dụng là xấu.

Bài học quan trọng hơn mà bạn cần dạy cho con đó là thẻ tín dụng không phải là miễn phí, và dùng thẻ tín dụng không phải là sành điệu.

Bạn nên giải thích một chút cho trẻ biết rằng dùng thẻ tín dụng thì cuối tháng sẽ phải thanh toán lại những hóa đơn đã dùng trước đó, và chỉ cho trẻ cách dùng thẻ tín dụng đúng, có trách nhiệm và có lợi.

'Bố/mẹ vất vả cả ngày rồi nên xứng đáng sắm thứ này'

Sau một ngày vất vả hay buồn bực, chúng ta có thói quen thưởng cho mình thứ gì đó để giải tỏa.

Với nhiều người, cách giải tỏa chính là tiêu tiền mua sắm thứ gì đó mình muốn, nhưng thật ra không cần thiết lắm hoặc khá đắt đỏ.

Và chúng ta giải thích với trẻ rằng ta 'xứng đáng' có thứ đó vì đã lao động vất vả cả ngày.

Dần dần, con bạn cũng sẽ cho rằng việc mua sắm để giải tỏa tâm trạng là điều bình thường vì mình 'xứng đáng'.

Một thời gian sau, khi chúng ta nhận ra món đồ đắt đỏ mà mình mua thật sự là không cần thiết, chúng ta mới bắt đầu hối hận.

Mua sắn để đỡ buồn, sau đó nhận ra mình lãng phí và lại buồn hơn - một vòng luẩn quẩn

Tôi muốn dạy con gái mình dành công sức vất vả và số tiền kiếm được cho những thứ thật sự khiến con hạnh phúc.

Tôi minh họa điều này cho con bằng cách đặt ra những mục tiêu và lý do.

Tôi nói với con rằng khi tôi mệt mỏi và buồn chán, tôi sẽ thấy muốn mua thứ gì đó để giải tỏa. Rồi tôi giải thích vì sao tôi lại không làm vậy: mục tiêu của tôi to lớn hơn, và tôi biết ngày hôm sau tôi sẽ hối hận về món đồ mình đã mua, và tậm trạng sẽ càng tồi tệ hơn.

Còn nếu đến ngày hôm sau tôi vẫn cảm thấy mình muốn thứ đó, tôi sẽ tiết kiệm tiền để mua, và suy xét cẩn thận khi ra quyết định có mua hay không, tham khảo giả cả, chất lượng, thay vì mua nó chỉ vì đang tức giận, bực mình, cô đơn, buồn chán,...

Shannon Ryan - CFP (chuyên gia hoạch định tài chính)

Theo ngao.vn

Triết lý 'Giáo dục thay đổi cuộc đời' của CEO ILA Không chỉ dạy tiếng Anh, trung tâm còn tập trung giúp trẻ phát triển tính cách, kỹ năng mềm để sẵn sàng thích nghi với những thay đổi của thế giới. 20 năm hình thành và phát triển với mô hình "100% giáo viên người bản ngữ" tại Việt Nam, đến nay ILA đã đào tạo hơn 300.000 học viên với hơn 40...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hải Dương: Xe ô tô mất lái lao thẳng vào rạp đám tang, nhiều người bị hất văng00:12

Quay đầu "né chốt", thanh niên khiến bạn gái nằm đường sau cú tông cực mạnh00:24

Quảng Ninh: Chú rể điểu khiển xe đi đón dâu bất ngờ đâm vào dải phân cách00:32

Con gái đi lấy chồng vô tình xem camera, nghe bố nói câu này liền tức tốc về nhà00:21

Ông chú U45 cưới cô gái kém 20 tuổi ở Đà Nẵng: Rước dâu bằng mô tô, sính lễ cưới có Baby Three00:55

Ô tô 4 chỗ vượt ẩu rồi "chạm mặt" một chiếc xe đặc biệt: "Đúng người, đúng thời điểm là đây!"00:23

Cảnh tượng bất ngờ trong sân Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam khiến nhiều người giật mình00:31

Nước đi không ngờ tới của chú tài xế U55 đạp xích lô ở Hà Nội, "phát tài" nhờ chở Sơn Tùng M-TP03:20

Chồng trẻ Hà Nội làm điều bất thường trong sân nhà, ai ngờ khiến cả gia đình bỗng dưng nổi tiếng01:52

Thấy chồng im lặng ngồi quay lưng, cụ bà U100 làm một việc hút 2 triệu lượt xem00:30

Ra chân ác ý đạp cô gái giữa phố đông, gã đàn ông được dự đoán sẽ sớm "lên phường"00:15

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...