Những chuyện học đường rơi nước mắt

Cậu trò nghèo trường Ams với bài văn lạ, 2.000 đồng để bữa cơm có thịt, một học sinh lớp 8 cứu 3 thanh niên, cụ già cõng cháu lội sông đến trường … là những câu chuyện giáo dục đầy cảm động trong năm 2011.

Cậu trò nghèo trường Ams và bài văn “lạ”

Bài văn “lạ” của Nguyễn Trung Hiếu, học sinh lớp 11 chuyên lý, THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam xuất hiện trên các trang báo hồi đầu tháng 11 vừa qua khiến dư luận xúc động.

Bài văn lạ là vì đề bài văn nghị luận cô giáo giao là “Nêu quan điểm của anh (chị) về vai trò của đồng tiền trong cuộc sống”, thay vì trình bày chung các quan điểm thì Hiếu đã lấy ngay câu chuyện thật đang phải trải qua của gia đình mình để nhìn nhận, phân tích vai trò của đồng tiền.

Bài văn của Hiếu đã lật tung quan niệm bấy lâu nay của nhiều người coi trường Ams là trường “của con nhà giàu”. Nhìn cách tiêu xài hay xe cộ sử dụng để đến trường của một bộ phận học sinh trường Ams, rất nhiều người cứ nhầm tưởng như thế. Chỉ những thày cô giáo đang công tác ở trường Ams mới hiểu rõ đó là ngộ nhận.

Nguyễn Trung Hiếu, học sinh lớp 11 chuyên lý, THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam

Tuy nhiên, bài văn của Hiếu cũng đã gây “sốc” với ngay chính nhiều thày cô đang giảng dạy tại trường bởi hoàn cảnh của gia đình em. Và hơn thế, các thày cô rất khâm phục ý chí nghị lực của cậu học trò nghèo nhưng học giỏi này. Hiếu chưa nằm trong tốp học sinh xuất sắc của trường, nhưng cũng là một học sinh khá thông minh. Năm học vừa qua em đã đoạt giải nhì trong kì thi Olympic vật lí và cuối năm được cô giáo chủ nhiệm nhận xét trong học bạ là học sinh học giỏi đều các môn học.

Gia đình Hiếu rất khó khăn: mẹ Hiếu bị suy thận mãn tính nặng phải chạy thận đã 8 năm, bố Hiếu trí nhớ và sức khỏe kém, không có khả năng lao động, bà nội Hiếu đã cao tuổi mắt lòa. Mọi chi tiêu cho 5 người trong gia đình Hiếu ở giữa Hà Nội trong thời buổi giá cả leo thang đều chủ yếu trông chờ ở số lương hưu ít ỏi của ông nội – một cựu quân nhân hiện đang ốm nằm liệt giường …Và cuối tháng 11 vừa qua, ông nội Hiếu đã qua đời, khó khăn của Hiếu và gia đình thêm chồng chất.

Tuy nhiên khi nói về bài văn lạ, Hiếu tâm sự, chỉ coi đó là món quà tặng riêng mẹ và đó chỉ là bài văn bình thường, đúng với quan điểm của em về đồng tiền. Khi viết bài văn này, Hiếu không hề có ý định đăng lên mạng hay rùm beng gì cả mà đó chỉ là bài kiểm tra trên lớp.

Cảm thông với gia cảnh của em, Ban giám hiệu nhà trường đã phát động phong trào “Nhà giáo trường Ams đỡ đầu cho học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt”.

2.000 đồng để bữa cơm có thịt

Mới đây, ông Trần Đăng Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty Nghe nhìn Toàn cầu (AVG) mở một trang blog cá nhân để vận động ủng hộ “bữa cơm có thịt” cho học sinh dân tộc nội trú.

Trong bài viết đầu tiên trên blog, vị nguyên Phó Tổng giám đốc Đài truyền hình Việt Nam chia sẻ về chuyến đi của ông và một số người bạn lên xã vùng cao Suối Giàng (huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái) để “ngắm mấy cây chè cổ thụ”.

Ông Trần Đăng Tuấn

Tại Suối Giàng, tác giả được chứng kiến cuộc sống vô cùng khó khăn, thiếu thốn của 80 học sinh tiểu học và 45 học sinh cấp 2 trong “khu nội trú dân nuôi”.

Cuộc sống của những học sinh này rất khổ cực, đặc biệt là chuyện ăn uống. Nguồn thực phẩm của các em là “hai kg gạo và 5.000 đồng” mỗi tuần do cha mẹ đóng góp. Bữa cơm hàng ngày chỉ có cơm và nồi canh rau “đã úa vàng một nửa”. Bữa cơm có thêm chất đạm như thịt, cá là mong ước lớn của các em. Chỉ khi nào bố mẹ đóng thêm tiền thì 80 học sinh tiểu học mới có một bữa cơm có thịt. 45 học sinh cấp 2 thì sướng hơn, một tuần được một bữa cơm có thịt do các giáo viên tự nguyện trích tiền lương đóng góp, nhưng thịt cũng chỉ là loại thịt “bạc nhạc”, “rẻ tiền nhất” mua ngoài chợ. Ông Tuấn tính toán, mỗi ngày, một học sinh cấp 2 chỉ được 2.000 đồng thực phẩm, một học sinh cấp 1 chỉ được 1.000 đồng thực phẩm.

Chia sẻ với các em học sinh dân tộc nội trú, khi trở về, ông Tuấn đã lập blog cá nhân kêu gọi sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè và mọi người xung quanh để các học sinh dân tộc vùng cao có thêm nhiều bữa cơm có thịt.

Ngay sau khi trải lòng trên blog, ngay lập tức đã có rất nhiều bạn bè, độc giả ủng hộ dự án này của ông và 9 triệu đồng đầu tiên đã đến với những cô bé, cậu bé trường nội trú dân nuôi Suối Giàng.

Học sinh lớp 8 cứu 3 thanh niên

Câu chuyện xảy ra vào đầu tháng 7 năm nay. Hôm đó khoảng 8h, Phạm Văn Phong học sinh lớp 8A, Trường THCS Đinh Tiên Hoàng, (huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên) đang bắt ốc ở gần bờ trong đầm Ô Loan thì nghe có tiếng người kêu cứu, vội nhìn ra thì thấy có người đang vùng vẫy trong dòng nước siết. Đó là ba thanh niên 20 tuổi, người cùng làng với Phong.

Chẳng nghĩ đến chuyện mình không biết bơi, Phong liền dốc sức chèo sõng thật nhanh để cứu 3 anh. Vật lộn một hồi lâu cuối cùng Phong đã đưa được 3 người vào bờ an toàn.

Phạm Văn Phong học sinh lớp 8A, Trường THCS Đinh Tiên Hoàng

Hành động dũng cảm cứu người của Phong nhiều tháng sau mới được tiết lộ và đã khiến nhiều người cảm phục.

Ngày 11/11, Trường THCS Nguyễn Văn Trỗi (huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) tuyên dương em Nguyễn Hữu Thịnh (học sinh lớp 9/6) đã dũng cảm nhanh trí cứu 4 người thoát chết trong ngày lũ lớn.

Sự việc xảy ra lúc 15h ngày 8/11, tại thôn Thanh Quýt 3, xã Điện Thắng Trung, huyện Điện Bàn, nước lũ dâng cao, ngập cả vùng. Khi Thịnh đang cùng người nhà bơi thuyền nan chuyển đồ đạc tránh lũ bỗng nghe nhiều tiếng kêu cứu thất thanh. Nhìn ra cánh đồng phía trước, Thịnh thấy những cánh tay đang giơ lên lúc được lúc mất giữa biển nước. Không ngần ngại, Thịnh giục chú và anh lao thuyền ra giữa vùng nước xoáy, nơi có 4 người (3 nam, 1 nữ) đang níu một bè chuối nhỏ. Thịnh nhanh tay vứt những vật dụng không cần thiết để nhẹ thuyền, rồi cùng chú và anh vừa đưa tay cố giữ 4 người khỏi bị lũ nhấn chìm cuốn trôi. Sau 15 phút vật với nước lũ, cả 4 nạn nhân đã được đưa lên thuyền an toàn.

Cụ già cõng cháu lội sông đến trường

Do thiếu những cây cầu nên hiện nay học sinh ở nhiều huyện vùng sâu vẫn phải lội sông hoặc ngồi trên lưng cha mẹ để đến trường.

Tại bờ đoạn sông Bùng, thôn Bồng Lai (Hưng Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình) hằng ngày diễn ra cảnh những người mẹ, người cha cõng con, ông bà cõng cháu trên lưng, hay ẵm ngang hông để vượt qua dòng sông Bùng đến trường.

Bà cõng cháu qua sông tới trường. Ảnh: Giáo dục & Thời đại

Ông Nguyễn Chiến Sự, trưởng thôn Bồng Lai, cho biết: “Hình ảnh này đã trở thành quen thuộc với người dân thôn Bồng Lai từ nhiều năm qua rồi”. Khi nào sông cạn thì học sinh tự lội sông đến trường.

Tương tự, để kiếm cái chữ, mỗi ngày hàng chục học sinh Tiểu học Ba Cung (Ba Tơ, Quảng Ngãi) phải lội qua sông Liên 2 – 4 lần. Thế nhưng, theo thống kê của nhà trường, nhiều năm nay không có học sinh nào bỏ học.

Rất nhiều năm qua, hàng ngàn hộ dân ở xã Tam Sơn (huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) cũng luôn sống trong thấp thỏm âu lo bởi hầu như năm nào cũng có ít nhất một người chết đuối trên dòng sông Mùi chảy qua địa phận xã. Trong đó, 90% người chết đuối ở sông Mùi là học sinh. Người dân nơi đây vẫn đang khắc khoải chờ có một cây cầu để thôi không còn thấy những đám tang nghẹn ngào.

Những giáo viện dạy không lương

Dù bị liệt hai chân, thầy Chàm To Hiết ở ấp Chăm, xã Suối Dây, huyện Tân Châu, Tây Ninh vẫn dốc hết tâm trí, sức lực để duy trì vốn chữ Chăm cho trẻ em người dân tộc.

Thầy Chàm To Hiết bị bệnh teo chân từ nhỏ, không tự đi đứng được. Trước đây, thầy theo cha mẹ sống ở Campuchia ven biên giới với Việt Nam mở lớp dạy tiếng Chăm. Một số trẻ em người dân tộc Chăm ở Tây Ninh nghe tiếng đã sang đó học với thầy. Trong một lần về nhà học trò ở Tây Ninh chơi, thầy “bị” các già làng “bắt cóc” giữ lại cưới vợ cho và làm thầy giáo ở ấp Chăm từ đó đến nay.

Ông giáo làng Lương Văn Trưng (Thái Bình) và thầy giáo Chàm To Hiết ở ấp Chăm, xã Suối Dây, huyện Tân Châu, Tây Ninh.

Nhà thầy Chàm To Hiết ở sát mé trường, cứ đến giờ, thầy đẩy xe lăn vào lớp, ngồi trên bàn vừa viết chữ lên mặt bảng, vừa dạy phát âm từng chữ một. Học trò bên dưới cả mấy chục em bi bô đọc theo.

Gần 20 năm làm thầy nhưng thầy Hiết tâm sự, chưa bao giờ có ngày 20/11 và cũng không biết ngày đó là gì nữa.

Ở thôn Đông, xã Hồng Việt, tỉnh Thái Bình cũng có một thầy giáo 20 năm nay dạy ôn thi ĐH miễn phí. Đó là ông giáo làng Lương Văn Trưng. Ông vốn là giảng viên của trường Nghiệp vụ công nghiệp địa phương Nam Hà, về hưu từ năm 1980.

Nhưng mỗi năm, ông cũng chỉ nhận dạy 5 – 6 học sinh, mà phải là học sinh có sức học khá, chăm ngoan, con em thương binh, liệt sĩ hoặc con nhà nghèo. Những học sinh này hầu hết đều đỗ cao trong kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ hàng năm.

Sinh viên tí hon nghị lực

Ở ĐH Khoa học Huế ai cũng biết đến Lê Hải Trung – sinh viên năm thứ nhất Khoa Tin học. Trung chỉ cao 1m nặng 18 kg nhưng phía sau thân hình tí hon đó chứa một nghị lực phi thường.

Trung sinh năm 1991, tại miền quê nghèo của xã Lộc An, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên – Huế). Khi ra đời, Trung vốn là một đứa bé khỏe mạnh như bao đứa trẻ khác. Nhưng năm 2 tuổi, do một lần bố mẹ bất cẩn nên Trung bị ngã vào nồi nước sôi, khiến toàn thân bỏng nặng. Gia đình đã đưa Trung đi chữa trị ở khắp nơi may mắn nên mới giữ được tính mạng. Tuy nhiên, sau khi tai nạn xảy ra cơ thể Trung phát triển rất chậm và sức khỏe thì rất yếu.

Sinh viên tí hon Lê Hải Trung, ĐH Khoa học Huế và Lê Thị Vi, ĐH Quảng Nam

Lên 6 tuổi, Trung ốm tong ốm teo, thân hình Trung chẳng khác gì một đứa trẻ một tuổi và cho đến bây giờ Trung vẫn chỉ sở hữu thân hình khiêm tốn như học sinh lớp 1.

Thế nhưng, chàng trai tí hon này lại có một thành tích học tập đáng nể với 12 năm học cơ sở đều đạt học lực khá giỏi, đặc biệt là các môn tự nhiên. Kỳ thi đại học năm 2010, Trung thi đậu vào Khoa Tin học, ĐH Khoa học Huế với số điểm khá cao.

Với thân hình “thấp bé nhẹ cân” (hiện nay trung chỉ nặng 18 kg), sức khỏe yếu, việc học của Trung cũng gặp rất nhiều khó khăn. Mỗi ngày ở giảng đường là một lần thử thách sức chịu đựng đối với Trung. Chiều cao quá khiêm tốn trong khi bàn học lại cao nên suốt buổi học Trung phải đứng mới chép được bài giảng. Nhiều khi đôi chân yếu ớt bị tê buốt vì mỏi khiến Trung có cảm giác như không còn chịu đựng nổi. Nhưng với Trung điều làm Trung buồn nhất đó là ánh mắt của những người lạ, đôi lúc đi kèm với những lời chọc ghẹo ác ý. Dù vậy Trung vẫn quyết tâm vượt qua mọi khó khăn để theo đuổi ước mơ của mình.

Tương tự, với chiều cao chưa tới 80 cm, cân nặng chỉ bằng đứa trẻ 5-6 tuổi nhưng cô gái Lê Thị Vi ở xã Bình Phục (Thăng Bình, Quảng Nam) vẫn không từ bỏ ước mơ được đi học, làm người có ích.

Ngay từ khi sinh ra, Lê Thị Vi đã bị dị tật bẩm sinh nên giờ dù đã 20 tuổi Vi vẫn mang hình dáng của một đứa bé mới chập chững biết đi. Thế nhưng nghị lực của Vi thật phi thường. Suốt thời kỳ đi học từ lớp 1 cho đến hết lớp 12, lúc nào Vi cũng có học lực khá giỏi.

Hiện tại Vi đang là sinh viên năm thứ 3 lớp Công nghệ thông tin của Trường Đại học Quảng Nam và liên tục nhận được học bổng vì thành tích học tập tốt và nghị lực vượt khó vươn lên.

Theo ĐVO