Nhọc nhằn kỳ thi luật ở Mỹ

Không riêng Kei Komuro, nhiều lãnh đạo nổi tiếng như cựu Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt, bà Kamala Harris, bà Michelle Obama cũng từng trượt kỳ thi này.

Ngày 21/10, NHK đưa tin Kei Komuro, chồng của cựu Công chúa Mako, đã vượt qua kỳ thi luật (Bar Exam) của bang New York sau 3 lần thi. Sau khi có kết quả, Komuro đã thông báo với người đứng đầu công ty luật nơi anh từng làm việc tại Nhật Bản.

Kei Komuro tham gia Bar Exam tại bang New York vào đợt thi tháng 7/2022. Kỳ thi lần này gồm 9.609 thí sinh và chỉ 6.350 người đậu, tương đương tỷ lệ 66%.

Chồng của cựu Công chúa Mako vượt qua kỳ thi luật sau 3 lần thi. Ảnh: SCMP.

Bar Exam là gì?

Bar Exam là cách gọi ngắn gọn của Uniform Bar Examination hay gọi tắt là UBE (tạm dịch: Kỳ thi Luật Thống nhất). Thông thường, kỳ thi sẽ được tổ chức vào tháng 2 và tháng 7 hàng năm.

Hội đồng Giám định Luật Quốc gia (NCBE) xây dựng và tổ chức kỳ thi này nhằm đặt ra tiêu chuẩn thống nhất cho các luật sư tương lai. Do đó, mọi luật sư phải vượt qua Bar Exam để được cấp phép hành nghề luật tại Mỹ, theo The Bar Exam.

UBE là kỳ thi tổng hợp, đòi hỏi thí sinh phải có kiến thức về luật, kỹ năng viết và kỹ năng thực hành thực tế. Do đó, trong 2 ngày thi, tất cả thí sinh sẽ trải qua 3 vòng: Trắc nghiệm (Multistate Bar Examination – MBE), tự luận (Multistate Essay Examination – MEE), thực hành (Multistate Performance Test – MPT).

Vòng trắc nghiệm gồm 200 câu, thời gian làm bài là 2 giờ hoặc 3 giờ (tùy quy định của từng bang).

Phạm vi chủ đề trong MBE gồm: Luật hình sự và tố tụng, Tố tụng dân sự, Luật hiến pháp, Tài sản bất động sản, Chứng cứ, Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Vòng thi này được dùng để hội đồng thi xác định năng lực hành nghề của thí sinh trong việc áp dụng các nguyên tắc pháp lý cơ bản, thực hành tư duy pháp lý và phân tích các trường hợp thực tế. Do đó, phần thi này chiếm 50% tổng điểm.

Thí sinh phải trải qua 3 vòng trong kỳ thi luật. Ảnh: Los Angeles Times.

Trong khi đó, đề thi phần tự luận được xây dựng để hội đồng thi kiểm tra những khả năng sau của thí sinh: Xác định vấn đề pháp lý trong các tình huống giả định; xác định thông tin liên quan; trình bày, phân tích vấn đề rõ ràng, ngắn gọn; thể hiện sự hiểu biết về các nguyên tắc pháp luật; đưa ra giải pháp phù hợp trong tình huống giả định.

MEE gồm 6 câu tự luận, thời gian làm bài mỗi câu là 30 phút. Điểm của phần này chiếm 30% tổng bài thi.

Ngoài các chủ đề có trong phần trắc nghiệm, phần tự luận sẽ mở rộng thêm các chủ đề khác như xung đột pháp luật, tài sản thác tín, luật gia đình, luật thương mại thống nhất, thủ tục dân sự liên bang.

Phần thi cuối cùng là thực hành, cũng là phần được đánh giá khó và áp lực nhất vì thí sinh không thể biết trọng tâm đề thi sẽ rơi vào phần nào. Thí sinh cũng không có tài liệu cụ thể để ôn tập mà buộc phải tự rèn luyện thông qua kỹ năng tổng hợp kiến thức và thực hành thực tế.

MPT chiếm 20% tổng điểm, gồm 2 bài thi, thời gian thực hiện mỗi bài là 90 phút.

Mục đích của phần thực hành là kiểm tra khả năng biện hộ của thí sinh khi giải quyết các vụ án thực tế. Do đó, kỹ năng thí sinh cần có để vượt qua vòng này là: Giao tiếp, giải quyết vấn đề, sắp xếp và quản lý các nhiệm vụ, phân tích thực tế, nhận biết và giải quyết vấn đề đạo đức.

Thí sinh thi trượt 47 lần

Đối với các sinh viên Luật, UBE là kỳ thi khó đến ám ảnh vì thí sinh phải chuẩn bị lượng lớn kiến thức, kỹ năng và biết vận dụng thành thục mới có thể thi đậu. UBE cũng thường được so sánh có độ khó ngang với CPA – kỳ thi lấy chứng chỉ kế toán chỉ có khoảng 52% thí sinh thi đậu.

Kỳ thi luật của New York – nơi chồng cựu công chúa Nhật Bản vừa dự thi – luôn được đánh giá ở mức khó, nhưng đó chưa phải nơi khó nhất.

Nếu xét tỷ lệ đậu tháng 2/2022, theo số liệu của Hội đồng Giám định Luật Quốc gia công bố, Maine, Louisiana, Tennessee là những bang có kỳ thi luật mức độ khó cao, chỉ khoảng 40%, 41% thí sinh trúng tuyển.

Đặc biệt, tỷ lệ đậu ở bang California là 34%. Cùng kỳ các năm trước, con số này lần lượt là 37,2% (năm 2021), 26,8% (năm 2020), 50,1% (năm 2019), 40,7% (năm 2018).

Câu chuyện về 48 lần thi luật của ông Maxcy Filer được đăng trên Los Angeles Times. Ảnh: Newspapers.

Thi trượt rồi thi lại nhiều lần là điều không hề hiếm tại các kỳ thi luật ở Mỹ. Maxcy Filer (sinh năm 1930, sống ở bang California) là một trường hợp như vậy. Ông đã thi trượt 47 lần và đậu trong lần thi thứ 48 vào năm 1991.

Theo Los Angeles Times, ông Filer đã trải qua 48 lần thi ở mọi bang tại Mỹ, từ San Francisco đến San Diego.

Ước tính, từ năm 1966 đến năm 1991, ông đã chi khoảng 50.000 USD cho việc ôn tập, di chuyển và nộp lệ phí thi. Thời đó, số tiền ông Filer bỏ ra cho một khóa học để ôn thi Bar Exam là khoảng 100 USD.

Tương tự, Sam Goldstein (33 tuổi), cựu sinh viên trường Luật Arizona Summit (bang Arizona, Mỹ), đã thi Bar Exam đến lần thứ 8 vẫn chưa đậu. Trong đó, anh từng thi 6 lần tại bang California, nơi có tỷ lệ đậu thấp bậc nhất cả nước.

Lần thi thứ 8 của Goldstein diễn ra vào tháng 7/2018, anh đạt 253 điểm, chỉ thiếu 13 điểm. Trước đó, vào lần thi thứ 7 (tháng 2/2018), Goldstein thiếu 27 điểm.

“Samuel Goldstein thân mến, chúng tôi rất tiếc phải thông báo với bạn rằng bạn đã trượt kỳ thi luật của bang Illinois vào tháng 7/2018. Điểm thi đã được chốt và bạn không thể phúc khảo”, hội đồng thi bang Illinois gửi thông báo cho Goldstein.

Trong thời gian thi rồi chờ thi lại, Goldstein làm thư ký luật sư nhưng mức lương không đủ để anh thanh toán khoản nợ sinh viên 285.000 USD. Chưa kể, việc tham dự UBE khiến anh tốn hơn 18.000 USD.

Dù đã trượt 8 lần thi trong vòng 5 năm, Goldstein vẫn cảm thấy đây là một thành tựu nhỏ vì kết quả thi được cải thiện dần theo từng đợt. Bạn bè khuyên Goldstein từ bỏ và theo đuổi lĩnh vực khác nhưng anh quyết định ôn tập rồi thi lại.

Nhiều lãnh đạo nổi tiếng của Mỹ cũng từng thất bại trong kỳ thi luật. Cựu Tổng thống Franklin D. Roosevelt từng trượt trong kỳ thi luật ở New York. Sau đó, ông thi lại và đậu vào năm 1907.

Dù tốt nghiệp trường Luật Harvard, bà Michelle Obama không thể vượt qua kỳ thi luật ở bang Illinois trong lần thi đầu tiên. Tương tự, Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris cũng trượt lần thi đầu ở bang California.

Luật sư John F. Kennedy Jr., con trai cựu Tổng thống Mỹ John F. Kennedy, trượt kỳ thi luật ở New York 2 lần. Lần thứ 3, ông thi đậu và làm luật sư tại New York.

Thái An