Nhiều nước nới lỏng hạn chế phòng chống COVID-19, tiến gần hơn về cuộc sống thường nhật
Tiệc tùng thâu đêm tại câu lạc bộ, ngồi chạm tay trong rạp chiếu phim, không đeo khẩu trang nơi công cộng là những động thái một số quốc gia đang áp dụng để nới lỏng hạn chế COVID-19 với kỳ vọng làn sóng dịch do biến thể Omicron có thể đã qua đỉnh.
Hành khách không đeo khẩu trang tại một nhà ga ở thủ đô Copenhagen, Đan Mạch ngày 1/2. Ảnh: AP
Hãng thông tấn AP (Mỹ) đánh giá những bước đầu nới lỏng hạn chế được coi là bước ngoặt khác trong gần 2 năm của đại dịch.
Biến thể Omicron đã dẫn đến tình trạng số ca mắc mới trên toàn thế giới tăng mạnh trong 10 tuần qua.
Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong tuần này đánh giá một số quốc gia có thể cân nhắc nới lỏng các quy định nếu đã đạt được tỷ lệ miễn dịch cao, hệ thống chăm sóc y tế tốt và xu hướng dịch tễ học đi theo đúng hướng. Trên toàn cầu đã ghi nhận 370 triệu ca mắc và 5,6 triệu trường hợp tử vong vì COVID-19.
Trong khi đó, tại Anh và Mỹ, cũng như ở Nam Phi, sau khi phát hiện biến thể Omicron, các trường hợp COVID-19 lúc đầu đã tăng vọt nhưng đang giảm nhanh chóng. Số ca mắc mới COVID-19 tại Mỹ đã giảm từ mức trung bình trên 800.000 trường hợp mỗi ngày cách đây hơn 2 tuần xuống còn 430.000 trường hợp trong tuần này.
Anh, Pháp, Ireland, Hà Lan cùng một số quốc gia Bắc Âu đã tiến hành các biện pháp để nới lỏng hoặc chấm dứt hạn chế. Một số chính phủ về cơ bản đang đặt cược rằng đại dịch đang giảm dần. Bộ trưởng Y tế Thổ Nhĩ Kỳ Fahrettin Koca phát biểu: “Hãy yên tâm rằng những ngày tồi tệ nhất đang ở sau chúng ta”.
Anh từ tuần trước không còn yêu cầu đeo khẩu trang nơi công cộng đồng thời loại bỏ việc phải trình hộ chiếu vaccine khi đến các địa điểm công cộng. Nhưng một quy định vẫn giữ nguyên là những người dương tính với COVID-19 phải cách ly.
Ngày 1/2, Na Uy bỏ lệnh cấm phục vụ đồ uống có cồn sau 11 giờ tối và quy định cấm tụ tập riêng trên 10 người. Bộ trưởng Y tế Na Uy Ingvild Kjerkol nhấn mạnh: “Bây giờ là thời điểm để chúng ta quay trở lại với cuộc sống thường nhật”.
Video đang HOT
Việc nới lỏng hạn chế làm dấy lên hy vọng rằng đợt bùng phát dịch bệnh sắp bước sang giai đoạn mới, trong đó COVID-19 sẽ giống như bệnh cúm, một mối đe dọa dai dẳng nhưng có thể kiểm soát được và có thể sống chung.
Người mua và người bán không hề đeo khẩu trang tại một khu chợ cá ở Copenhagen, Đan Mạch. Ảnh: AP
Trong khi biến thể Omicron được chứng minh là ít có khả năng gây bệnh nặng hơn so với biến thể Delta nhưng các chuyên gia cảnh báo mọi người không nên đánh giá thấp nó hoặc mất cảnh giác trước khả năng xuất hiện các biến thể mới nguy hiểm hơn.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Gheybreysus ngày 1/2 nhấn mạnh: “Chúng tôi lo ngại về quan điểm của một số quốc gia cho rằng vì vaccine COVID-19 và khả năng lây truyền cao cùng mức độ gây bệnh nhẹ hơn của biến thể Omicron nên việc ngăn chặn lây nhiễm là không cần thiết”.
WHO đánh giá số ca mắc mới COVID-19 trên toàn cầu tính trong tuần từ 24-30/1 ở mức tương tự với tuần trước đó nhưng tỷ lệ tử vong tăng 9%, phản ánh tính không tương thích giữa số ca mắc và tử vong.
Giám đốc tình trạng khẩn cấp của WHO, Michael Ryan cảnh báo rằng áp lực chính trị có thể khiến một số quốc gia mở cửa quá sớm và điều đó “sẽ dẫn đến lây nhiễm, bệnh nghiêm trọng và tử vong không cần thiết”.
Đan Mạch là nước đi đầu trong Liên minh châu Âu (EU) về loại bỏ các hạn chế, nhưng vào ngày 2/2, người dân vẫn đeo khẩu trang khi di chuyển trên đường phố. Ông Kjeld Rasmussen (86 tuổi) tại Copenhagen chia sẻ: “Tôi vẫn đeo khẩu trang bởi muốn bảo vệ bản thân và những người khác có sức khỏe không tốt”.
Vẫn có nhiều quốc gia đi theo con đường riêng. Italy đã thắt chặt quy định với hộ chiếu vaccine. Vào ngày 31/1, Italy yêu cầu phải có kết quả xét nghiệm âm tính trong 48 giờ trước khi vào ngân hàng và bưu điện, bên cạnh đó những người trên 50 tuổi không tiêm vaccine đối mặt với hình phạt 100 euro.
Tại Đức, nơi số ca mắc mới COVID-19 tiếp tục lập kỷ lục, quy định hạn chế với tụ tập riêng và yêu cầu người dân trình hộ chiếu vaccine khi đến các cửa hàng không cần thiết vẫn duy trì.
New Zealand cũng sẽ nới lỏng các biện pháp kiểm soát biên giới nghiêm ngặt của mình, tạo điều kiện để người dân New Zealand đã tiêm vaccine COVID-19 không phải cách ly trong các khách sạn do quân đội quản lý.
Nam Phi trong tuần này thông báo đã thoát khỏi làn sóng dịch thứ tư và các nghiên cứu khoa học cho thấy khả năng miễn dịch đã đạt từ 60% đến 80%. Nam Phi vẫn yêu cầu bắt buộc đeo khẩu trang nhưng lệnh giới nghiêm đã được dỡ bỏ và các trường học được yêu cầu mở cửa hoàn toàn lần đầu tiên kể từ tháng 3/2020.
Bùng phát ca nhiễm biến thể Omicron ở Anh, Đan Mạch là lời cảnh báo cho châu Âu
Diễn biến tại Anh và Hy Lạp cho thấy mức độ lây nhiễm của Omicron, đi cùng đó là xu hướng gia tăng các trường hợp nhập viện.
Đây được coi là lời cảnh báo với phần còn lại của châu Âu - tờ Financila Times ngày 14/12 bình luận.
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen (trái) tới thị sát một trung tâm tiêm chủng ở thủ đô Copenhagen. Ảnh: AFP
Theo các chuyên gia dịch tễ, Omicron sẽ trở thành biến thể áp đảo tại Đan Mạch ngay trong tuần này, đẩy số ca mắc mới COVID-19 tại quốc gia Bắc Âu này lên ngưỡng cao kỉ lục và gửi một lời cảnh báo tới phần còn lại của châu Âu về mức độ lây nhiễm của biến thể mới. Omicron hiện đã cho thấy ảnh hưởng lớn đối với gia tăng lây nhiễm ở Đan Mạch và Anh, có thể trở thành nhân tố làm thay đổi đường đi của đại dịch.
Giới chuyên gia nhận định diễn biến tại Anh và Đan Mạch lời cảnh báo sớm về làn sóng lây nhiễm và nhập viện có thể sẽ xuất hiện ở châu Âu trong mùa đông này, đặt ra nhu cầu đẩy nhanh tiến độ tiêm mũi vaccine tăng cường. Omicron được dự báo là biến chủng chiếm đa số ở Anh vào giữa tháng này và sẽ thống trị ở Na Uy trước thời điểm Giáng sinh.
"Đan Mạch đang là nước đứng đầu về tỉ lệ lây nhiễm các ca biển thể Omicron. Chúng tôi là một trong những nước đầu tiên có lây nhiễm cộng đồng sớm với biến thể mới này. Nhưng các nước khác ở châu Âu sẽ rơi vào tình cảnh tương tự", Soren Riis Paludan, giáo sư chuyên ngành y sinh tại Đại học Aarhus (Đan Mạch), nói.
Cả Đan Mạch và Anh đều sẽ phải đối mặt với nguy cơ số ca nhiễm mới tăng mạnh, vượt qua các đỉnh dịch trước đây. Đan Mạch ngày 13/12 ghi nhận 7.799 ca nhiễm mới - mức cao nhất kể từ khi dịch bùng phát, tăng gấp đôi so với thời điểm một tuần trước đó. Giới chức y tế nước này nhận định con số lây nhiễm sẽ sớm vượt 10.000 ca/ngày.
Tại Na Uy, giới chức y tế cảnh báo nếu không triển khai các biện pháp ngăn chặn Omicron, mức độ lây nhiễm có thể lên đến 300.000 ca/ngày, so với mức 1.000 ca/ngày được ghi nhận trong đỉnh sóng lây nhiễm trước. Frode Forland, chuyên gia dịch tễ hàng đầu của Na Uy, nhận định mức nhập viện 500 ca/ngày là dự báo sát thực.
"Không thể ngăn chặn Omicron. Chiến lược của Na Uy là kéo dài thời gian cho đến khi chủng mới vượt đỉnh. Tình hình rất nghiêm trọng, đòi hỏi chính quyền phải triển khai các biện pháp khẩn cấp. Số ca nhiễm tăng chóng mặt", chuyên gia Forland nói. Chính phủ trung tả cầm quyền ở Na Uy tối ngày 13/12 đã ban hành một loạt quy định hạn chế mới, trong đó có việc cấm bán rượu tại nhà hàng, quán bar, yêu cầu quân đội tham gia nỗ lực đẩy nhanh tiến độ tiêm mũi vaccine tăng cường.
Người dân tại thủ đô London, Anh, xếp hàng tiêm mũi vaccine tăng cường. Ảnh: FT
Đan Mạch và Anh đều triển khai chiến lược giải trình tự gien quy mô lớn, trình độ cao. Chính điều này đã cho phép hai nước xác định kịp thời sự xuất hiện của Omicron và các biến thể khác, sớm hơn nhiều nước còn lại trong châu Âu. Nhưng cả Đan Mạch và Anh cũng đang phải đối diện với gia tăng lây nhiễm Omicron, ở cấp độ nguy hiểm hơn so với những nước có số ca nhiễm COVID-19 nói chung cao, như Đức.
Đan Mạch cho đến ngày 13/12 ghi nhận 3.437 ca nhiễm Omicron, nhiều gấp đôi so với con số hai ngày trước đó. Khoảng 9% số ca nhiễm này rơi vào đối tượng đã tiêm ba liều vaccine, 75% là người tiêm hai mũi và 14% là người chưa tiêm. Biến thể mới cũng khiến 37 người phải nhập viện, 28 người trong số này có kết quả dương tính với virus trước hoặc ngay ở thời điểm nhập viện, 8 trường hợp nhập viện vì lý do khác và sau đó có xét nghiệm dương tính với Omicron một vài ngày sau đó.
Anh ngày 13/12 ghi nhận trường hợp đầu tiên tử vong vì nhiễm Omicron. Số ca nhiễm tính theo ngày tại Anh hiện đã vượt qua mức đỉnh dịch hồi mùa hè, nhưng vẫn thấp hơn mức kỉ lục hồi tháng 1 vừa qua. Phát biểu trước Quốc hội Anh cùng ngày, Bộ trưởng Y tế Sajid Javid cho biết Anh xác nhận được 4.713 ca nhiễm Omicron và biến thể này sẽ trở thành biến thể vượt trội ở London sau hai ngày nữa.
Paul Hunter, giáo sư y khoa tại Đại học East Anglia, nhận định tỉ lệ lây nhiễm của biến thể Delta hiện thấp hơn so với Omicron, đồng nghĩa với việc biến thể có nhiều đột biến này sẽ là biến thể áp đảo ở Anh chỉ trong một tuần nữa. Ông cũng cho biết trong tuần kết thúc vào ngày 6/12, số ca mắc mới tăng chủ yếu rơi vào nhóm người trên 60 tuổi sống tại London. Thủ đô nước Anh trong ngày 13/12 có 11.791 ca nhiễm mới, mức cao nhất kể từ tháng 1/2021.
Các quốc gia còn lại ở châu Âu vẫn ở giai đoạn chờ đợi để cảm nhận được ảnh hưởng toàn diện của Omicron. Tại Pháp, lây lan trong làn sóng thứ năm bắt đầu chậm lại. Nhưng giới chức y tế nước này cảnh báo Omicron sẽ mang tới làn sóng lây nhiễm thứ sáu.
'Sống chung' với COVID-19 - Mô hình mới của nhiều quốc gia trên thế giới Hơn 18 tháng kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, nhiều nước trên thế giới quyết định đã đến lúc mở cửa và áp dụng mô hình "sống chung với COVID-19". Trong đó, nhiều nước có tỷ lệ tiêm vaccine đáng ngưỡng mộ, số khác lại đưa ra quyết định rằng "cái giá" của việc kéo dài các quy định hạn chế...