Nhiều ngã rẽ khi trượt lớp 10 công lập

Câu hỏi học sinh sẽ về đâu nếu trượt lớp 10 công lập vẫn luôn được bậc phụ huynh, học sinh đặc biệt quan tâm, lo lắng. Càng đến gần kỳ thi, mối lo này càng trĩu nặng. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia giáo dục, vào lớp 10 công lập không phải là con đường duy nhất.

Thí sinh làm bài thi môn Văn tại Hội đồng thi Phan Đình Phùng. Ảnh: Hải Linh

“Thừa” hơn 24.000 học sinh

Theo chỉ tiêu mới được Sở GD&ĐT TP Hà Nội công bố, sẽ có hơn 24.000 học sinh không được tham gia học tập tại các lớp 10 của 223 trường công lập. Cụ thể, năm học này, Hà Nội tuyển sinh vào lớp 10 THPT dự kiến sẽ có 90.730 học sinh dự thi (tăng 5.776 học sinh so với năm học 2019 – 2020). Trong khi đó, các trường công lập năm nay chỉ tuyển 66.776 học sinh. Trong số này, trường công lập tự chủ tuyển 2.788 học sinh, trường ngoài công lập tuyển 21.450 học sinh. Các trung tâm giáo dục thường xuyên (GDTX) tuyển hơn 8.000 học viên và trung tâm giáo dục nghề nghiệp (GDNN) tuyển 8.472 học sinh.

Điều đáng nói, hầu hết các trường thuộc top đầu năm nay đều giảm chỉ tiêu tuyển sinh so với năm ngoái, trong khi, lượng học sinh dôi dư tăng vọt. Đơn cử, trường THPT Thăng Long, quận Hai Bà Trưng năm ngoái tuyển 675 học sinh nhưng năm nay chỉ nhận đào tạo 600 học sinh lớp 10. Cùng là “nốt trầm” trong tuyển sinh, trường THPT Phan Đình Phùng, quận Ba Đình sẽ giảm 120 học sinh so với năm học trước (600 năm nay và 720 năm ngoái).

Sở GD&ĐT TP cho biết, thời gian tổ chức tuyển sinh vào lớp 10 được ấn định vào ngày 17 và 18/7 tới, với 3 môn thi Toán, Ngữ văn và Tiếng Anh (giảm 1 môn so với năm ngoái). Thí sinh tuyển vào lớp 10 THPT công lập sẽ được tính điểm xét tuyển theo nguyên tắc điểm môn Toán Ngữ văn (hệ số 2) và điểm môn Ngoại ngữ (hệ số 1) điểm ưu tiên (nếu có). Với các trung tâm GDTX, GDNN và trường THPT ngoài công lập có thể xét tuyển bằng điểm học bạ.

Giải mã cơn khát 2 chữ “công lập”

Trao đổi với Kinh tế & Đô thị, thầy Hà Xuân Nhâm – Hiệu trưởng trường THPT Phan Huy Chú, quận Đống Đa cho rằng: “Không nên nặng nề việc phải vào trường công hay trường thuộc top đầu nào đó. Bởi lẽ, trường tốt nhất là trường phù hợp với học sinh nhất”. Thầy Nhâm phân tích, thật ra tư tưởng “sính” trường công xưa nay vẫn còn tồn tại, liên quan đến nhiều lý do, trong đó có yếu tố lịch sử. Trước đây, hệ thống giáo dục vẫn chủ đạo là các trường công, do đó, trong phần lớn tư tưởng người dân vẫn quen với mô hình đào tạo này. “Một số người dân vẫn nghĩ trường công là mô hình có bao cấp hoặc con em phải vào trường công mới danh giá, đúng hướng. Tuy vậy, suy nghĩ này đã dần thay đổi và cần được thay đổi mạnh mẽ. Các bậc phụ huynh nên dành thời gian tìm hiểu thêm về các nhà trường dân lập như các vấn đề về văn hóa, học phí, chương trình đào tạo để xem có phù hợp với gia đình mình hay năng lực của con em họ hay không” – thầy Nhâm nói.

Nhắc đến học phí, nhiều phụ huynh bộc bạch, về cơ bản, họ muốn con em họ được học trong môi trường có truyền thống, học phí vừa phải. Anh Nguyễn Văn Đông (xã Cổ Bi, huyện Gia Lâm, có con năm nay thi lớp 10) cho biết: “Cả 2 vợ chồng tôi đều là công nhân, lương chỉ nhỉnh hơn 10 triệu đồng, trong khi đó phải nuôi 2 con nhỏ nên vấn đề học phí luôn là ưu tiên hàng đầu”. Theo anh Đông tìm hiểu, học phí trường công trung bình chỉ từ 75.000 – 155.000 đồng mỗi tháng, trong khi đó, các trường dân lập, có mức từ 2 – 20 triệu đồng/tháng. Do vậy, sự lựa chọn trường dân lập là “bất khả thi” với vợ chồng anh Đông.

Không quá lo lắng đến vấn đề tài chính nhưng chị Ngô Diệu Thuý (ở quận Đống Đa, có con thi vào lớp 10) nhận định: “Gia đình tôi đã quen với nền nếp đào tạo tại các trường công, do vậy, vợ chồng tôi muốn con mình cũng sẽ vào học trường công. Tôi chưa chưa có ý định cho con vào học trường dân lập”.

TS Nguyễn Văn Hòa – Chủ tịch HĐQT hệ thống trường chất lượng cao Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận Cầu Giấy) cho biết, người dân nên xóa tư tưởng “thi rớt công mới vào tư”. Tuy nhiên, để học phí trường tư tiệm cận trường công, ông Hòa nhận định, các trường tư cần được đối xử công bằng như trường công, với sự đầu tư, ủng hộ mạnh mẽ từ chính sách Nhà nước.

Năm nay, Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS. Dự kiến, 62% học sinh sẽ trúng tuyển vào trường THPT công lập, 2,6% theo học tại các trường THPT công lập tự chủ và khoảng 20% vào trường THPT ngoài công lập.

Ngoài học tại các trường THPT công lập và ngoài công lập, học sinh có thể theo học lớp 10 chương trình GDTX. Theo đó, 29 trung tâm GDNN, GDTX của các quận, huyện, thị xã đều có chỉ tiêu tuyển học sinh lớp 10 theo chương trình này.

Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Phạm Văn Đại