Nhận biết “kẻ thù” lao cột sống
Lao cột sống hay còn gọi mục xương sống do một dạng bệnh lý lao ngoài phổi thường gặp nhất trong hệ vận động. Trước đây, bệnh là một thách thức điều trị ở Việt Nam, hiện chúng ta đã có thể chữa khỏi bệnh.
Lao hệ thống xương khớp chiếm khoảng 1/5 các trường hợp lao ngoài phổi (lao thận niệu s.inh d.ục, lao mang bụng, lao màng não…) Tùy thời điểm và nơi nghiên cứu, lao cột sống luôn chiếm hàng đầu trong lao xương khớp, từ 25-87%. Riêng ở nước ta, lao cột sống chiếm khoảng 65% của lao hệ xương khớp gồm: lao cột sống, lao khớp (hang, gối, cổ chân, vai, khuỷu, cổ tay…)
Độ t.uổi nào dễ bị lao cột sống?
Lao cột sống xảy ra thứ phát sau lao phổi hay lao đường ruột do vi trùng mycobacterium tuberculosis hominis gây ra. Vi trùng lao thường phá hủy thân đốt sống nhiều nhất, nơi có nhiều mạch m.áu, nhiều oxygen (hơn 95%), một số rất ít gây tổn thương cung sau đốt sống (dưới 5%). Trên thế giới, trong khoảng năm 1920-1950, đa số t.rẻ e.m bị lao cột sống, chiếm tỷ lệ 50-60%. Vào cuối thế kỷ 20, tỷ lệ này giảm dần, còn khoảng dưới 40% trong nhóm trẻ dưới 15 t.uổi ở nước ta (năm 1980). Hiện nay, bệnh này gặp đa số ở người lớn mọi lứa t.uổi nhưng nhiều nhất là lứa 21-30 t.uổi (khoảng 30%) và lứa 41-50 t.uổi. Vùng đốt sống cổ bị lao cột sống ít nhất khoảng 4%. Lao cột sống vùng ngực và thắt lưng chiếm khoảng 96%, trong đó lao cột sống ngực chiếm gần 80%.
Triệu chứng
Video đang HOT
Lao cột sống là bệnh mạn tính, thứ phát. Sự phá hủy các thân đốt sống xảy ra âm thầm, vì thế các triệu chứng chủ quan của lao cột sống cũng giống lao phổi: sốt nhẹ về chiều, biếng ăn hay chán ăn, mất trọng lượng, ốm dần, mỏi mệt… Hơn 90% bệnh nhân liệt vận động sẽ phục hồi sau phẫu thuật, khi đến điều trị sớm hay đến không quá muộn dưới 1 năm. Lúc đầu âm ỉ, tăng về chiều về đêm, nơi vùng đốt sống bị tổn thương. Ngồi lên, đi lại đau tăng thêm. Đau thường trú ở một, hai đốt sống vùng ngực, nếu bị lao cột sống ngực. Đau càng ngày càng tăng cường độ, nhất là khi mắc lao vùng thắt lưng. Đau do lao cột sống thắt lưng có thể dữ dội hơn cả đau thần kinh tọa khi cột sống thắt lưng bị phá hủy nặng, một hay hai chân co giật và đau lan theo rễ thần kinh bị chèn ép.
Biết bệnh sớm ó thể điều trị bảo tồn
Bác sĩ khám lâm sàng kỹ hơn sẽ giúp chẩn đoán bệnh sớm với sự giúp đỡ của chẩn đoán hình ảnh học. X-quang thường quy phát hiện ra tổn thương lao rất chậm, khi bệnh diễn biến lâu, tổn thương lao cột sống đã quá nặng sau vài tháng. Hình ảnh cộng hưởng từ giúp chẩn đoán lao cột sống sớm nhất trong tháng đầu, sau khởi bệnh. X-quang cắt lớp điện toán giúp xem rõ sự phá hủy thân đốt và tính kế hoạh phẫu thuật hàn xương. Các xét nghiệm m.áu chỉ nhằm hỗ trợ. Khoảng 88% bệnh nhân có thể điều trị bảo tồn. Chẩn đoán sớm bệnh rất quan trọng vì bệnh nhân có thể được điều trị bảo tồn khỏi bệnh trong giai đoạn này. Điều trị kháng lao là chủ yếu.
BS Huỳnh Bá Lĩnh
Theo Thời trang trẻ
Vận động cũng cần “liều lượng”
Vận động quá mạnh hay quá tầm, đặc biệt với cột sống, không mang lợi ích cho sức khỏe mà còn là nguyên nhân của thoát vị đĩa đệm.
Hỏi
Vận động là biện pháp rất tốt để giữ sức khỏe. Nhưng tôi nghe nói nếu vận động sai tư thế lại gây ra những tác hại cho xương khớp. Bác sĩ tư vấn giúp tôi cách vận động thế nào cho phù hợp?
Đáp
Điều cần thiết trong tồn tại chính là "vận động", nếu không vận động thì sinh vật đó không tồn tại. Nếu một cá thể nào đấy bị tai biến mạch m.áu não, bị liệt thần kinh ngoại biên hay một cơ thể suy mòn sau điều trị lâu ngày... thì vận động là một chương trình điều trị kế tiếp.
Còn đối với những cơ thể bình thường (béo hay gầy) thì vận động là biện pháp hữu hiệu để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Song, phải luôn nhớ rằng, trước khi tập luyện chúng ta cần dành thời gian đầy đủ để thực hiện khởi động.
Điều này là một lý thuyết cơ sở mà mọi người đã biết, nhưng lại hay bị c.oi t.hường. Vận động không đúng cách hay không khởi động thường gây nên những tác động sau:
Việc dãn ra của cơ và dây chằng các khớp bị đột ngột, việc tiếp cận giữ những phần xương có sự động chạm nhiều lần trong nhiều động tác tập luyện gây phản ứng màng xương tại chỗ, tạo đà cho việc đóng vôi và trở thành những gai xương sau này. Đương nhiên đẩy nhanh quá trình thoái hóa và hạn chế vận đông các khớp sau này.
Vận động quá mạnh hay quá tầm, nhất là ở cột sống chính là nguyên nhân của thoát vị đĩa đệm. Thoát vị đĩa đệm là một vấn đề có tính thời đại ở Việt nam hiện nay, sau khi có kỹ thuật chụp cộng hưởng từ.
Vậy hai biến chứng trên đây cũng đủ để nói lên những tai biến trong vấn đề tập luyện sai tư thế.
Do đó, với từng bộ môn thể dục, tùy từng thể trạng sức khỏe của mỗi người, chúng ta phải tuyệt đối tuân theo sự chỉ dẫn khởi động của huấn luyện viên. Khởi động kỹ mỗi khi thể dục để tránh chấn thương cho xương khớp.
Theo dân trí
Đau lưng ở người cao t.uổi Bố tôi 67 t.uổi, bị bệnh đau lưng đã lâu, mặc dù uống thuốc có đỡ nhưng bệnh hay tái phát. Mong bác sĩ tư vấn về bệnh này. Nâng vật nặng quá sức dễ gây đau lưng. Chụp Xquang, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ có thể thấy rõ vùng tổn thương. Biện pháp khắc phục : tìm căn...