Nhà mạng Việt cũng muốn triển khai Internet vệ tinh

Viettel đang đề xuất triển khai thí điểm dịch vụ Internet vệ tinh bằng chùm vệ tinh quỹ đạo thấp với khả năng phủ sóng tốt hơn mạng di động.

Ông Lê Bá Tân, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty mạng lưới Viettel, cho biết Internet vệ tinh là cách nhiều quốc gia trên thế giới đã làm để tăng độ phủ tới những khu vực xa xôi như miền núi hay hải đảo. Việt Nam là nước có tốc độ phát triển Internet nhanh hàng đầu châu Á, nhưng vẫn có khoảng 23% khu vực, chủ yếu tại nông thôn, hải đảo vẫn chưa được tiếp cận với dịch vụ này.

Starlink của Elonmusk đang hoạt động với các vệ tinh quỹ đạo thấp.

Công nghệ chùm vệ tinh đang được coi là xu hướng viễn thông mới của thế giới bởi giải quyết được nhiều bài toán về khả năng phủ sóng hiện tại. Nhiệm vụ của một vệ tinh khi được phóng vào quỹ đạo là thu tín hiệu dưới dạng sóng vô tuyến từ trạm mặt mặt đất, sau đó khuyếch đại và phát trở về cho một hoặc nhiều trạm khác.

Vệ tinh được chia làm các loại khác nhau, như vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO), quỹ đạo tầm trung (MEO), tầm cao (HEO), địa tĩnh (GEO)… Các dịch vụ được ứng dụng phổ biến từ vệ tinh bao gồm truyền hình, định vị GPS, quan sát không gian, quân sự, thời tiết và Internet.

Theo ông Tân, Việt Nam nên xem xét việc nghiên cứu cung cấp dịch vụ Internet thông qua chùm vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) do phù hợp với điều kiện kinh tế, nhu cầu. Đây cũng là công nghệ mà công ty Starlink của Elon Musk đang sử dụng. Công ty này đã phóng 1.261 vệ tinh LEO lên không gian. Trong tương lai, họ còn có ý định phóng thêm 12.000 vệ tinh dạng này để phủ sóng Internet toàn cầu.

Ưu và nhược điểm của Internet vệ tinh

So với các loại khác, vệ tinh quỹ đạo thấp có ưu điểm về chi phí xây dựng và phóng vệ tinh thấp. Do hoạt động ở tầm gần, khoảng cách từ 800 đến 1.600 km, Internet được cung cấp sẽ cho tốc độ cao, độ trễ thấp và băng thông lớn hơn. Nhược điểm của loại vệ tinh này là vòng đời ngắn, chỉ từ 5 đến 7 năm và chi phí bộ thu phát của người dùng lớn.

Các doanh nghiệp Việt Nam sẽ khó có đủ tiềm lực để tự triển khai chùm vệ tinh quỹ đạo thấp. “Nhà mạng sẽ phải sử dụng, phụ thuộc vào hệ thống vệ tinh có sẵn của các công ty nước ngoài”, ông Tân cho biết.

Giá cước sử dụng dịch vụ cũng là bài toán khó giải bởi ngay cả Starlink của Elon Musk cũng đắt hơn khoảng gần 10 lần so với dịch vụ Internet băng rộng cố định ở Việt Nam. Vì vậy, Internet vệ tinh – nếu được triển khai – trước mắt sẽ giúp các nhà mạng phủ sóng tới các khu vực xa xôi, địa hình hiểm trở hơn là mục tiêu thay thế Internet băng rộng.

Vấn đề an ninh quốc gia là một trở ngại khác với Internet từ vệ tinh. Một số nước trên thế giới, như Nga và Trung Quốc, đều tỏ ra rất thận trọng với dịch vụ này khi từ chối cấp phép tần số cho Starlink hoạt động. Ngược lại, cũng có một số quốc gia cởi mở như Canada – nước đã sớm có quy định về điều kiện cấp phép vệ tinh từ năm 2017. Quốc gia tại Bắc Mỹ này yêu cầu một công ty muốn thực hiện phải cam kết lộ trình triển khai trong vòng 7 năm để tránh đầu cơ gây lãng phí tài nguyên tần số và quỹ đạo vệ tinh.

Dịch vụ Internet từ vệ tinh cần thiết bị thu với chi phí không rẻ.

Trước đó, trang web đăng ký trải nghiệm Internet vệ tinh Starlink “hứa hẹn” sẽ có dịch vụ tại Hà Nội hay TP HCM vào năm 2022. Người đăng ký cần “đặt cọc” số tiền 99 USD (2,3 triệu đồng) và có thể nhận lại nếu đổi ý. Tuy nhiên, Cục Viễn thông cho biết, đến nay Starlink chưa có đề xuất, kiến nghị cụ thể nào về việc xin cấp phép cung cấp dịch vụ chính thức tại Việt Nam. Phía Starlink mới dừng lại ở việc liên hệ với cơ quan chức năng Việt Nam để giới thiệu về dự án, cũng như tìm hiểu các quy định pháp lý.

Theo quy định, nếu muốn phủ sóng tại Việt Nam, dự án Internet vệ tinh của Elon Musk phải có thoả thuận thương mại với doanh nghiệp Việt Nam đã được cấp phép cung cấp dịch vụ viễn thông với phương thức truyền dẫn qua vệ tinh. Để được đề nghị cấp phép, Starlink cũng có thể thành lập liên doanh với doanh nghiệp Việt Nam.

Cục Viễn thông cho biết đang thu thập thông tin và phối hợp với các đơn vị chức năng để sớm làm việc với Starlink, nhằm kịp thời hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định của pháp luật nếu tiến hành cung cấp dịch vụ tại Việt Nam.