Nguyên nhân và cách phòng ngừa viêm lợi

Lợi là phần ngoài cùng của vùng quanh răng, lợi tiếp xúc với thức ăn, các vi khuẩn, nấm, virus có trong miệng nên rất dễ bị viêm nhiễm. Tình trạng viêm lợi xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa hệ thống đề kháng của lợi và tấn công của vi khuẩn.

Khi bị viêm, lợi có màu đỏ nhẹ hoặc đỏ rực, sưng nề và có thể chảy máu tự nhiên hay khi có tác động nhẹ như chải răng, đặc biệt miệng bị hôi khi nói chuyện, có thể đau khi chải răng.

Nguyên nhân gây viêm lợi

Ai cũng có thể bị viêm lợi, trong đó yếu tố nguy cơ nhất là vệ sinh răng miệng chưa đúng cách. Nhiều nghiên cứu còn cho thấy các yếu tố có thể làm tăng khả năng viêm lợi sau đây: di truyền, những người mẫn cảm với bệnh thường có cơ địa di truyền, nghĩa là trong gia đình có bố hay mẹ bị viêm lợi thì các con của họ cũng dễ bị viêm lợi.

Nguyên nhân gây viêm lợi gồm 2 nhóm:

Nhóm thứ nhất là do yếu tố làm giảm sức đề kháng của lợi và tăng sự tấn công của vi khuẩn bao gồm:

Thời kỳ thai nghén và dậy thì có sự thay đổi hormon trong cơ thể khiến lợi đáp ứng mạnh hơn với các kích thích của vi khuẩn và sản phẩm đào thải của vi khuẩn gây viêm lợi.

Hoặc ở những người do thiếu hụt vitamin A, B, C, D, canxi, fluor… khiến lợi nhạy cảm hơn với kích thích của vi khuẩn, niêm mạc dễ bị hoại tử và chất lượng mô răng kém đi nên dễ gây viêm lợi.

Do bệnh tiểu đường, ung thư bạch cầu hay AIDS hoặc đối với người bệnh phải sử dụng thuốc: Các thuốc điều trị động kinh, chống loại tổ chức ghép hay thuốc giảm huyết áp dễ gây phì đại lợi. Với nguyên nhân này bạn cần gặp bác sĩ khám để rõ tình trạng của mình, từ đó có kế hoạch điều trị thích hợp.

Nhóm nguyên nhân thứ 2 là do liên quan tới mảng bám răng bao gồm do cao răng: Cao răng được thành lập do sự vôi hóa của mảng bám răng. Bề mặt cao răng không trơn nhẵn như bề mặt răng nên vi khuẩn trong nước bọt dễ bám lên hơn. Răng có cấu trúc phức tạp như các lồi men vùng cổ răng, hay rãnh lõm vùng cổ răng, hay răng lệch lạc chen chúc khiến mảng bám dễ tích tụ, khó làm sạch.

Ngoài ra, do miếng trám răng hay răng giả sát hoặc dưới lợi: Khi không được làm nhẵn hoặc phồng ra so với răng ban đầu sẽ làm nhồi nhét thức ăn, khó khăn trong vệ sinh răng miệng tạo sự lưu giữ các mảng bám vi khuẩn. Thời gian miếng trám hay phục hình răng càng dài thì tổn thương vùng quanh răng càng nặng…

Chải răng đúng cách và khám răng định kỳ để phòng ngừa viêm lợi.

Dấu hiệu nhận biết

Viêm lợi nói riêng hay bệnh quanh răng nói chung là bệnh tiến triển thầm lặng. Bệnh viêm lợi phần lớn không gây đau, bạn phải để ý mới biết mình bị viêm lợi vì nhiều khi bạn chỉ thấy khó chịu nhiều năm sau khi đã bị viêm lợi. Tuy nhiên, bệnh có thể tiến triển đến khi gây đau do mưng mủ, áp- xe. Nhưng bạn đừng chờ đến khi bệnh đã nặng như thế mà hãy tìm các triệu chứng sớm hơn của viêm lợi như: lợi mềm, sưng hoặc chảy máu, thường thấy nhất là chảy máu khi đánh răng.

Khi bệnh tiến triển nặng lên dẫn đến viêm quanh răng, thì lợi sẽ tụt nhiều, xương ổ răng tiêu đi, răng lung lay, đau âm ỉ, trong những đợt cấp của bệnh có thể đau dữ dội, sưng nề nhiều, khi ấn vào dưới lợi của nhóm răng, thấy có mủ vàng xanh chảy ra. Thay đổi màu của lợi từ hồng sang đỏ sẫm. Khi thấy lợi của bạn bị sưng, dễ chảy máu và có màu đỏ sẫm thay vì màu hồng, bạn nên đi khám ngay. Giai đoạn đầu viêm lợi, lợi thường sưng nề hơn là đau. Nếu bạn đi khám nha sĩ càng sớm, bạn càng có cơ hội giữ được lợi khỏe và ngăn ngừa viêm lợi tiến triển thành viêm nha chu nặng hơn. Bí quyết để xác định sức khỏe của lợi là độ sâu của túi lợi được tạo nên giữa lợi và răng.

Lời khuyên của thầy thuốc

Bệnh viêm lợi thường khỏi sau khi lấy cao răng, loại bỏ các mảng bám răng. Việc lấy cao răng và mảng bám sẽ loại bỏ nguồn kích thích lợi, tạo điều kiện để lợi nhanh liền các tổn thương. Viêm lợi nặng tiến triển thành nha chu, phải điều trị bằng kháng sinh kết hợp với thủ thuật làm sạch các túi lợi. Nếu viêm nha chu giai đoạn muộn, cần phải phẫu thuật để điều trị.

Phòng bệnh quan trọng nhất là vệ sinh răng tốt bằng cách chải sau các bữa ăn và trước khi đi ngủ. Bạn nên chọn bàn chải có lông mềm, đầu tròn để không gây tổn thương lợi khi chải răng, to vừa phải để làm sạch được cả hàm răng của bạn.

Thuốc đánh răng nên chọn loại có chứa fluor và có độ xút nhẹ. Chải răng đúng cách: chải mặt trong, mặt ngoài, mặt nhai của răng. Không dùng tăm xỉa răng mà dùng chỉ tơ nha khoa làm sạch kẽ giữa 2 răng.

Cần sử dụng các loại nước súc miệng để giữ cho môi trường miệng thơm tho. Đi nha sĩ khám răng định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần để phát hiện sớm bệnh răng miệng. Hạn chế sử dụng thuốc lá, rượu, có chế độ ăn khoa học và cân bằng.