Nguy cơ tử vong từ “khói trắng”

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng – gọi chung là thuốc lá thế hệ mới – gây ra tác hại lớn đối với sức khỏe người dùng.

Hút thuốc lá điện tử có nguy cơ gây ung thư cùng nhiều bệnh tật khác.

Hiểu lầm tai hại

Mới đây, Bệnh viện 199 (Bộ Công an) tại Đà Nẵng tiếp nhận một bệnh nhân nam 16 tuổi trong tình trạng nói nhảm, tay chân có dấu hiệu co rút. Theo lời kể của giáo viên, sau khi bệnh nhân được bạn cho uống một loại thuốc thì xuất hiện các biểu hiện lơ mơ, tê toàn thân.

Sau đó, bệnh nhân được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện 199. Bác sĩ Đỗ Văn Tá, khoa Khám bệnh – Cấp cứu của Bệnh viện, cho biết: Bước đầu ghi nhận bệnh nhân nuốt tinh dầu của thuốc lá điện tử, bị chất kích thích tác động lên hệ thần kinh, gây ức chế.

Thuốc lá thế hệ mới đang gây ra những hệ lụy khôn lường nhưng vẫn được nhiều người vô tư sử dụng do không biết hoặc cố tình bỏ qua tính chất nguy hại của sản phẩm này với sức khỏe bản thân và những người xung quanh. Tại Bệnh viện Phổi Trung ương, Thạc sĩ Vũ Văn Thành cho biết, từ năm 2005 đến nay đã có rất nhiều người tử vong vì sử dụng thuốc lá thế hệ mới dẫn đến tổn thương cấp tính liên quan tới nhu mô phổi, viêm phổi.

Chị Nguyễn Thị H. (quận Đống Đa, Hà Nội) kể, chồng chị nghiện thuốc lá nặng. Trước kia, khi sử dụng thuốc lá truyền thống, chồng chị thường ra ngoài trời để hút, nhưng hiện nay chồng chị chuyển sang hút thuốc lá điện tử và vô tư hút trong nhà vì cho rằng việc này không gây độc hại. Mùi thơm của thuốc lá điện tử khiến chị H. tò mò hút thử và sau đó cũng nghiện thuốc lá điện tử như chồng.

Cấm triệt để

Các chuyên gia y tế cảnh báo: Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tác động rất lớn đến sức khỏe con người, đặc biệt là giới trẻ. Thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, cán bộ của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, có đến hơn 15.000 loại hương vị khác nhau trong dung dịch thuốc lá điện tử được xác định là có nhiều chất độc.

Nếu hương liệu được trộn chung cùng các nguyên liệu khác nhau thì độc tính mạnh hơn. Bên cạnh đó, có một số chất độc được tìm thấy trong thuốc lá điện tử như Formaldehyde, Hydroxycarbonyls… có thể gây ra cho người dùng các bệnh lý tim mạch, đột quỵ, viêm phổi cấp, tiêu hóa, ngộ độc, động kinh, ung thư…

Hiện không có bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử ít gây hại hơn so với thuốc lá điếu truyền thống. Thế giới cũng chưa có bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử giúp người nghiện cai thuốc.

Ngược lại, bằng chứng từ các nước cho thấy người sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vẫn có nhu cầu sử dụng thuốc lá thông thường. Trong thực tế, đã và đang có nhiều người sử dụng đồng thời cả thuốc lá điện tử và thuốc lá truyền thống.

Về tác hại của thuốc lá thế hệ mới, theo Thạc sĩ Vũ Văn Thành (Bệnh viện Phổi Trung ương), trong quá trình khám và điều trị cho người bệnh cũng như khi nghiên cứu các công bố của quốc tế, ông nhận thấy qua kết quả chụp X-quang ngực của người hút thuốc lá điện tử có hình ảnh tổn thương nhu mô phổi; trong cơ thể người dùng sản phẩm thuốc lá nung nóng, số độc chất cao hơn so với khi dùng thuốc lá điện tử.

Thạc sĩ Vũ Văn Thành cảnh báo, các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có thể gây hại cho não đang phát triển của thanh thiếu niên. Nicotin có thể đi qua nhau thai và ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai nhi và trẻ sau khi sinh. Đó là chưa kể tới các nguy cơ chấn thương do thiết bị thuốc lá điện tử phát nổ…

Dựa trên các bằng chứng về tác hại của thuốc lá thế hệ mới, nhiều quốc gia tiếp tục ban hành lệnh cấm hoặc hạn chế lưu hành loại sản phẩm này. Ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho hay, thuốc lá thế hệ mới gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều chưa được cho phép sản xuất và kinh doanh tại Việt Nam.

Tuy nhiên, theo kiến nghị của nhiều chuyên gia, Việt Nam không nên cấp phép nhập khẩu và lưu hành thuốc lá điện tử bởi đây là nguyên nhân dẫn tới một hình thức nghiện ngập khác, gây tốn kém về tiền bạc và ảnh hưởng xấu tới sức khỏe cộng đồng.

Được biết, trong năm 2020 và đầu năm 2021 đã có nhiều hội thảo khoa học diễn ra xoay quanh vấn đề giảm thiểu tác hại của thuốc lá thế hệ mới. Đó là cơ sở để đề ra các biện pháp quản lý phù hợp đối với thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử nhằm ngăn chặn tình trạng buôn lậu loại sản phẩm này.