Người cao huyết áp phải đối mặt với 5 vấn đề nghiêm trọng sau

Theo dõi VGT trên

Một bác sĩ chia sẻ 5 dấu hiệu chính và thậm chí cung cấp các mẹo kiểm soát huyết áp thông qua thay đổi lối sống.

Người cao huyết áp phải đối mặt với 5 vấn đề nghiêm trọng sau - Hình 1

Tăng huyết áp chủ yếu được điều trị bằng thuốc, tuy nhiên, có một số thay đổi lối sống mà bạn có thể thực hiện để giúp kiểm soát huyết áp cao – ẢNH: SHUTTERSTOCK

Gần một nửa số người trưởng thành ở Mỹ bị tăng huyết áp, hoặc huyết áp cao, mà Trường Cao đẳng Tim mạch Mỹ và Hiệp hội Tim mạch Mỹ định nghĩa là huyết áp ở mức từ 130/80 mmHg trở lên.

Một số tác dụng phụ của huyết áp cao có thể khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cũng như các biến cố tim mạch khác nhau, cả hai đều có thể gây tử vong.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, gần nửa triệu ca tử vong ở Mỹ bao gồm tăng huyết áp là nguyên nhân chính hoặc nguyên nhân góp phần vào năm 2018. Tăng huyết áp chủ yếu được điều trị bằng thuốc, tuy nhiên, có một số thay đổi lối sống mà bạn có thể thực hiện để giúp kiểm soát huyết áp cao.

Bác sĩ Cedrina Calder ở Mỹ cho biết: “Bằng cách thay đổi một số khía cạnh trong lối sống của chúng ta, có thể giảm huyết áp mà không cần dùng đến thuốc. Tuy nhiên, điều này có thể không thực hiện được đối với tất cả mọi người, vì vậy cũng có thể cần dùng thuốc”.

Dưới đây, bạn sẽ thấy 5 tác dụng phụ của việc bị cao huyết áp cũng như những cách đơn giản để kiểm tra mức độ của bạn, theo Eat This, Not That!

1. Vấn đề về tim

Người cao huyết áp phải đối mặt với 5 vấn đề nghiêm trọng sau - Hình 2

Đau tim – SHUTTERSTOCK

Video đang HOT

Dấu hiệu báo trước số 1 cho thấy huyết áp của bạn quá cao là đau tim.

Bác sĩ Calder nói: “Áp lực quá lớn có thể làm hỏng các mạch máu cung cấp máu cho tim và gây ra cơn đau tim. Sự gia tăng áp suất cũng có thể khiến tim làm việc nhiều hơn để bơm và dẫn đến suy tim”.

Một cách bạn có thể tích cực tạo ra những bước tiến trong việc giảm mức huyết áp của mình là kết hợp nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật lành mạnh hơn vào chế độ ăn uống của bạn.

Bác sĩ Calder khuyên bạn nên khám phá chế độ ăn kiêng DASH (viết tắt từ Dietary Approaches to Stop Hypertension – Phương pháp tiếp cận Chế độ ăn uống để Ngừng Tăng huyết áp) được tạo ra đặc biệt cho những người cần trợ giúp kiểm soát mức huyết áp của họ.

“Kế hoạch ăn uống này khuyến khích ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, quả hạch và hạt trong khi hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, natri cũng như thực phẩm béo và đường”, bác sĩ Calder nói.

2. Vấn đề về thận

Theo thời gian, mức huyết áp cao kéo dài có thể dẫn đến các biến chứng khác nhau đối với thận.

Bác sĩ Calder nói: “Huyết áp cao có thể làm hỏng các động mạch thận, ngăn cản thận hoạt động bình thường”, và lưu ý rằng điều này cuối cùng có thể dẫn đến suy thận.

Một cách khác để bạn có thể giảm huyết áp một cách tự nhiên là tập thể dục. Bác sĩ Calder khuyên bạn nên đặt mục tiêu tổng cộng 150 phút hoạt động thể chất vừa phải mỗi tuần, bao gồm đi bộ và chạy bộ.

3. Đột quỵ

Tác dụng phụ này đi đôi với các vấn đề về tim.

Bác sĩ Calder nói: “Huyết áp cao có thể làm hỏng các mạch máu cung cấp cho não và gây ra các cục máu đông hoặc rách mạch dẫn đến đột quỵ”.

Duy trì cân nặng hợp lý là chìa khóa để quản lý mức huyết áp. Ăn một chế độ ăn chủ yếu là thực vật và tập thể dục thường xuyên có thể giúp bạn đạt được điều này, bác sĩ Calder cho biết.

Các loại thực phẩm tốt nhất nên ăn đối với người cao huyết áp bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc như thịt gà, gà tây hoặc cá, rau nhiều màu sắc và sữa ít chất béo.

“Mọi người nên tránh thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt, thực phẩm có nhiều đường bổ sung và đồ uống có đường”, bác sĩ Calder nói.

4. Vấn đề với thị lực

Nếu bạn nhận thấy mình đột nhiên gặp vấn đề với thị lực, có thể mức huyết áp của bạn đang quá cao. Huyết áp tăng cao có thể gây mờ mắt tạm thời hoặc thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.

Khi nói đến việc quản lý mức huyết áp, việc kiểm soát mức độ căng thẳng của bạn cũng rất quan trọng.

Bác sĩ Calder nói: “Quản lý căng thẳng của bạn theo cách lành mạnh thông qua thực hành tự chăm sóc có thể giúp giảm huyết áp của bạn”.

Cần cân nhắc kết hợp 20 phút yoga nhẹ nhàng vào thói quen của bạn, ngay trước khi đi ngủ hoặc khi thức dậy vào buổi sáng. Thiền và các bài tập thở cũng là những cách hiệu quả để thực hành chánh niệm hằng ngày.

5. Rối loạn chức năng tình dục

Đây có thể là tác dụng phụ ít rõ ràng nhất khi bị huyết áp cao.

“Huyết áp cao có thể dẫn đến rối loạn chức năng tình dục ở cả nam giới và phụ nữ. Nam giới bị huyết áp cao có nguy cơ bị rối loạn cương dương. Ngược lại, những phụ nữ bị huyết áp cao có thể bị mất ham muốn tình dục”, bác sĩ Calder cho biết.

Nếu bạn ăn thực phẩm lành mạnh và tập thể dục thường xuyên, nhưng thường xuyên uống rượu hoặc hút thuốc, điều này có thể khiến mức huyết áp của bạn tăng cao.

Giảm khẩu phần rượu uống mỗi tuần có thể giúp bạn giảm mức này. Bác sĩ Calder cũng khuyên bạn nên áp dụng các biện pháp để bỏ thuốc lá, theo Eat This, Not That!

Đột quỵ sẽ rời xa nếu thực hiện phương pháp của bác sĩ Mỹ

Thực hiện các phương pháp sống đơn giản và lành mạnh sẽ giúp bạn tăng cường sức khỏe tim mạch, chống đột quỵ.

Đột quỵ sẽ rời xa nếu thực hiện phương pháp của bác sĩ Mỹ - Hình 1

Bác sĩ tim mạch Deepak L. Bhatt, Giáo sư y khoa tại Trường Y Harvard (Mỹ) cho biết, chính thói quen sống sẽ quyết định cho bạn có một trái tim mạnh khoẻ.

Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ đã đưa ra 7 phương pháp. Đó là ngừng hút thuốc, ăn lành mạnh, hoạt động tích cực, giảm cân, kiểm soát huyết áp, kiểm soát cholesterol và giảm lượng đường trong máu.

Theo các nghiên cứu, hầu hết mọi người không ăn đủ thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau, ngũ cốc nguyên hạt, đậu và trái cây và không thực hiện đủ khối lượng lượng tập thể dục được khuyến nghị. Đó là hoạt động ít nhất 150 phút với một cường độ vừa phải như đi bộ nhanh mỗi tuần, cộng với hoạt động tăng cường cơ bắp như nâng tạ ít nhất hai ngày mỗi tuần.

Tuy nhiên thực hiện theo 7 bước trên nhiều khi quá tải nên bước sang năm 2021 chỉ cần theo 3 bước sau đủ giúp trái tim khỏe mạnh.

Thay đổi trong chế độ ăn uống của bạn. Chẳng hạn, hãy hoán đổi thịt bằng đậu, thay vì ăn bánh mì trắng thì hãy ăn bánh mì nguyên chất. Hãy thử nhiều loại rau khác nhau.

Hãy thực hiện bài tập tăng nhịp tim trong vòng 10 phút. Một số gợi ý: Đi bộ nhanh quanh khu phố của bạn. Chạy trên máy chạy bộ, thực hiện một số bài tập thể dục như nhảy dây, squat,...

Biết các chỉ số cơ thể để quản lý sức khỏe. Đó là phải biết chỉ số BMI tốt nhất nằm ở khoảng 18,5 cho đến 25; biết chỉ số huyết áp dưới 120/80 mm/Hg, tổng lượng cholesterol dưới 200 mg / dL và đường huyết (glucose) dưới 100 mg/dL.
Nhìn chung bạn chỉ cần bắt đầu thực hiện những điều chỉnh nhỏ trong chế độ ăn uống và thói quen tập thể dục là có thể tạo ra sự khác biệt cho tim và sức khỏe tổng thể của bạn.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Uống bao nhiêu cốc bia khiến nồng độ cồn lên mức phạt kịch khung?Uống bao nhiêu cốc bia khiến nồng độ cồn lên mức phạt kịch khung?
22:13:52 03/02/2025
Hai chị em nguy kịch sau khi uống lọ dung dịch màu hồng vứt ngoài ruộngHai chị em nguy kịch sau khi uống lọ dung dịch màu hồng vứt ngoài ruộng
18:35:43 02/02/2025
'3 nhiều, 1 giảm' cảnh báo bệnh tiểu đường'3 nhiều, 1 giảm' cảnh báo bệnh tiểu đường
11:20:38 03/02/2025
Ăn hạt dẻ thường xuyên: 5 lợi ích 'vàng' cho sức khỏeĂn hạt dẻ thường xuyên: 5 lợi ích 'vàng' cho sức khỏe
12:27:58 03/02/2025
Phát hiện mới cải thiện hiệu quả điều trị cho bệnh nhân ung thư vúPhát hiện mới cải thiện hiệu quả điều trị cho bệnh nhân ung thư vú
13:02:42 03/02/2025
Ăn thì là có tác dụng gì?Ăn thì là có tác dụng gì?
13:58:09 03/02/2025
Loại quả 'báu vật' ngày Tết, cực tốt cho sức khỏe nhiều người lại chỉ để ngắmLoại quả 'báu vật' ngày Tết, cực tốt cho sức khỏe nhiều người lại chỉ để ngắm
13:55:24 02/02/2025
Ba không khi ăn hạt bíBa không khi ăn hạt bí
14:46:57 02/02/2025

Tin đang nóng

Tang thương bao trùm Cbiz: Thêm nam diễn viên đột ngột qua đời ở tuổi 27Tang thương bao trùm Cbiz: Thêm nam diễn viên đột ngột qua đời ở tuổi 27
10:53:44 04/02/2025
Sốc: Từ Hy Viên không được làm tim phổi nhân tạo trong lúc nguy kịch, nguyên nhân tử vong chính thức được công bốSốc: Từ Hy Viên không được làm tim phổi nhân tạo trong lúc nguy kịch, nguyên nhân tử vong chính thức được công bố
06:37:24 04/02/2025
Vụ con gái vứt nhầm kim cương 1 tỷ đồng của mẹ: Chủ nhân tắt hy vọng khi nhìn thấy núi rác trước mặtVụ con gái vứt nhầm kim cương 1 tỷ đồng của mẹ: Chủ nhân tắt hy vọng khi nhìn thấy núi rác trước mặt
10:41:35 04/02/2025
Lời tiên tri "Từ Hy Viên không thọ quá 50 tuổi" hơn 20 năm về trước khiến dân mạng dậy sóngLời tiên tri "Từ Hy Viên không thọ quá 50 tuổi" hơn 20 năm về trước khiến dân mạng dậy sóng
06:58:44 04/02/2025
No.1 Hot seach: Chồng cũ Từ Hy Viên dầm mưa trên phố sau tin vợ cũ qua đời vì bệnh cúmNo.1 Hot seach: Chồng cũ Từ Hy Viên dầm mưa trên phố sau tin vợ cũ qua đời vì bệnh cúm
08:55:30 04/02/2025
Thảm cảnh của Từ Hy Viên: Không thể đóng phim vì lý do đau lòng, 2 lần suýt chết ám ảnh cả đờiThảm cảnh của Từ Hy Viên: Không thể đóng phim vì lý do đau lòng, 2 lần suýt chết ám ảnh cả đời
08:20:48 04/02/2025
Mỹ nam duy nhất được Từ Hy Viên cầu hôn: Lụy tình đến mức trầm cảm, nhận cái kết ê chề mất cả bồ lẫn bạnMỹ nam duy nhất được Từ Hy Viên cầu hôn: Lụy tình đến mức trầm cảm, nhận cái kết ê chề mất cả bồ lẫn bạn
09:03:31 04/02/2025
Mở miệng hỏi xin chồng 50 triệu để khám bệnh cho mẹ, anh đưa 200 triệu nhưng kèm điều kiện khiến tôi muốn ly hônMở miệng hỏi xin chồng 50 triệu để khám bệnh cho mẹ, anh đưa 200 triệu nhưng kèm điều kiện khiến tôi muốn ly hôn
05:59:15 04/02/2025

Tin mới nhất

Món ăn buổi sáng giúp giải rượu tốt nhất

Món ăn buổi sáng giúp giải rượu tốt nhất

11:00:15 04/02/2025
Rượu là thuốc lợi tiểu có thể gây mất nước, từ đó gây ra một số triệu chứng khó chịu hơn khi say rượu, chẳng hạn đau đầu, chóng mặt, khát nước và mệt mỏi. Vì vậy, việc bù nước vào ngày hôm sau là điều quan trọng.
Nhận biết yếu tố nguy cơ để phòng ngừa tăng huyết áp

Nhận biết yếu tố nguy cơ để phòng ngừa tăng huyết áp

10:50:46 04/02/2025
Ăn một chế độ nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau xanh và các sản phẩm từ sữa ít béo, ít chất béo bão hòa và cholesterol có thể làm giảm huyết áp cao.
Những chất nào giúp tuổi thọ khỏe mạnh?

Những chất nào giúp tuổi thọ khỏe mạnh?

10:48:15 04/02/2025
Magiê đóng vai trò trong hầu hết các quá trình lão hóa tế bào, bao gồm giao tiếp tế bào, ổn định gen, duy trì protein lành mạnh. Ngoài ra, magiê cũng rất quan trọng đối với giấc ngủ và sức khỏe não bộ.
6 loại trà giúp 'giải rượu'

6 loại trà giúp 'giải rượu'

10:46:11 04/02/2025
Uống trà cà gai leo sau khi uống rượu có thể giúp giảm triệu chứng say, buồn nôn, mệt mỏi và đau đầu, đồng thời làm dịu cơ thể, giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng
Các loại rau quả quen thuộc tiềm ẩn tồn dư thuốc trừ sâu

Các loại rau quả quen thuộc tiềm ẩn tồn dư thuốc trừ sâu

10:42:20 04/02/2025
Một số mẫu rau này được phát hiện chứa nồng độ cao dư lượng thuốc trừ sâu, bao gồm permethrin - loại thuốc có thể gây tổn thương thần kinh.
Cách cải thiện sức khỏe đường ruột

Cách cải thiện sức khỏe đường ruột

09:38:11 03/02/2025
Nhai kỹ thức ăn và ăn chậm có thể giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa và hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng, giúp giảm triệu chứng khó chịu về tiêu hóa đồng thời giúp duy trì sức khỏe của đường ruột.
Người đàn ông bị dây kẽm dài 20cm xuyên vào lồng ngực

Người đàn ông bị dây kẽm dài 20cm xuyên vào lồng ngực

13:30:03 02/02/2025
Ngày 2/2, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam cho biết vừa cấp cứu, phẫu thuật thành công, cứu sống nam bệnh nhân bị dị vật kẽm có bọc nhựa dài 20cm xuyên vào lồng ngực.
Uống cà phê thường xuyên có hại hay lợi cho gan?

Uống cà phê thường xuyên có hại hay lợi cho gan?

11:27:49 02/02/2025
Bệnh gan nhiễm mỡ (không do rượu) xảy ra khi có sự tích tụ thêm chất béo trong tế bào gan. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến những người thừa cân, mắc bệnh tiểu đường hoặc có mức cholesterol cao.
Dấu hiệu và cách xử trí ngộ độc rượu

Dấu hiệu và cách xử trí ngộ độc rượu

11:24:42 02/02/2025
Chuyên gia khuyến cáo, khi thấy người có dấu hiệu ngộ độc rượu, nên nhanh chóng gọi cấp cứu. Trong lúc đó, giữ họ ngồi thẳng, cho uống nước nếu còn tỉnh, che bằng chăn hoặc áo lạnh tránh gió.
Ăn uống đúng cách giúp phòng ngừa rối loạn tiêu hóa dịp Tết

Ăn uống đúng cách giúp phòng ngừa rối loạn tiêu hóa dịp Tết

11:21:54 02/02/2025
Cho dù bạn bị hội chứng ruột kích thích, đã được chẩn đoán mắc bệnh Crohn hay chỉ hy vọng duy trì ổn định đường ruột khỏe mạnh thì việc đối mặt với thực đơn phong phú các món ăn ngày Tết là một thử thách cần phải vượt qua.
Vì sao không nên uống thuốc với trà?

Vì sao không nên uống thuốc với trà?

09:14:28 02/02/2025
Do thành phần phức tạp nên trà và các loại đồ uống khác như nước trái cây, sữa... đều không thích hợp để dùng làm nước để uống thuốc.
Các bước đơn giản nhất để bắt đầu thiền định

Các bước đơn giản nhất để bắt đầu thiền định

09:11:26 02/02/2025
Bước đầu tiên để thiền thành công là tìm một không gian mà bạn có thể hoàn toàn bình tĩnh và thư giãn. Không gian đó không có sự xao nhãng, an toàn và quen thuộc với tâm trí và cơ thể bạn.

Có thể bạn quan tâm

Cựu thứ trưởng Bộ TN&MT sai phạm, doanh nghiệp thu lợi bất chính hơn 736 tỷ đồng

Cựu thứ trưởng Bộ TN&MT sai phạm, doanh nghiệp thu lợi bất chính hơn 736 tỷ đồng

Pháp luật

12:47:18 04/02/2025
Trong vụ án này, ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cả gia đình bị tai nạn giao thông trên cao tốc ở Thanh Hóa, 2 con tử vong

Cả gia đình bị tai nạn giao thông trên cao tốc ở Thanh Hóa, 2 con tử vong

Tin nổi bật

12:41:41 04/02/2025
Đang điều khiển xe ô tô lưu thông trên cao tốc Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, ô tô 4 chỗ xảy ra va chạm với xe khách khiến 2 người chết, 2 người bị thương.
Nữ ca sĩ 9X mắc ung thư, ôm chồng khóc nức nở trong nhà vệ sinh khi nhận kết quả

Nữ ca sĩ 9X mắc ung thư, ôm chồng khóc nức nở trong nhà vệ sinh khi nhận kết quả

Sao châu á

12:06:56 04/02/2025
Nữ ca sĩ nổi tiếng Hàn Quốc ChoA (Crayon Pop) mắc ung thư cổ tử cung từ tháng 5/2023 và cô hiện vẫn đang chiến đấu với bệnh tật.
Dừng sản xuất 2 ngày 1 đêm, nguyên nhân là gì?

Dừng sản xuất 2 ngày 1 đêm, nguyên nhân là gì?

Tv show

12:03:40 04/02/2025
Đạo diễn chương trình 2 ngày 1 đêm xác nhận đang tạm dừng để nhường sóng cho những chương trình mới, đồng thời để dàn cast dành thời gian cho dự án cá nhân
Diện quần tây ống rộng để trông cao hơn

Diện quần tây ống rộng để trông cao hơn

Thời trang

11:22:59 04/02/2025
Eo cao, ống rộng thẳng hoặc hơi xòe từ hông xuống gấu và sang trọng không kém, quần tây hay còn gọi quần palazzo là chiếc quần duy nhất vừa vặn với mọi người, đặc biệt nó còn hỗ trợ cho người mặc tăng thêm vài centimet.
Phụ nữ sinh vào 5 tháng âm lịch này giàu lòng trắc ẩn nên hưởng nhiều phúc lành, hậu vận phú quý

Phụ nữ sinh vào 5 tháng âm lịch này giàu lòng trắc ẩn nên hưởng nhiều phúc lành, hậu vận phú quý

Trắc nghiệm

11:15:34 04/02/2025
Khi nhắc đến những phụ nữ sinh vào 5 tháng Âm lịch đặc biệt này, không ít người sẽ gật gù công nhận một điều rằng, số phận họ dường như đã được Thần tài ghi danh từ lâu.
Apple Arcade chuẩn bị ra mắt 3 tựa game cùng lúc, có một tựa game đưa người chơi 9x trở lại tuổi thanh xuân

Apple Arcade chuẩn bị ra mắt 3 tựa game cùng lúc, có một tựa game đưa người chơi 9x trở lại tuổi thanh xuân

Mọt game

11:02:55 04/02/2025
Apple Arcade tiếp tục lì xì cộng đồng game thủ mùa Tết này bằng 3 tựa game mới siêu bánh cuốn . Apple Arcade chuẩn bị ra mắt 3 tựa game mới cùng lúc?
Dòng chữ ghi trên mép phong bao lì xì bỗng khiến nhiều người phát hiện mình "thắng đời 1000 - 0"

Dòng chữ ghi trên mép phong bao lì xì bỗng khiến nhiều người phát hiện mình "thắng đời 1000 - 0"

Netizen

10:49:16 04/02/2025
Mới đây trên MXH Threads, Nguyễn Lâm Thảo Tâm - cô bạn Gen Z xinh đẹp thu hút sự chú ý khi đăng tải hình ảnh phong bao lì xì của mình.
Cuộc chiến thương mại mới của Tổng thống Trump: Đồng minh thành mục tiêu

Cuộc chiến thương mại mới của Tổng thống Trump: Đồng minh thành mục tiêu

Thế giới

10:32:03 04/02/2025
Philip Verleger, nhà phân tích năng lượng kỳ cựu, nhận định: Ông Trump có ý định làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại bằng cách làm giảm sức mạnh của mọi quốc gia khác. Hợp tác không phải là mục tiêu, trọng tâm của ông ấy là thống trị .
Thịt luộc thừa sau Tết đem làm gỏi cổ hũ dừa giòn ngon, chua chua ngọt ngọt siêu hấp dẫn

Thịt luộc thừa sau Tết đem làm gỏi cổ hũ dừa giòn ngon, chua chua ngọt ngọt siêu hấp dẫn

Ẩm thực

10:26:43 04/02/2025
Kết hợp thịt luộc mềm thơm, thịt tôm chắc ngon, với vị giòn ngọt của cổ hủ dừa, hòa quyện cùng nước trộn gỏi chua cay, món ăn này không chỉ giúp làm mới thực đơn mà còn là cách giải ngán hiệu quả.
Mẹ 80 tuổi tai biến nằm liệt giường, các con vẫn làm hơn 30 mâm cỗ mừng thọ

Mẹ 80 tuổi tai biến nằm liệt giường, các con vẫn làm hơn 30 mâm cỗ mừng thọ

Góc tâm tình

09:55:52 04/02/2025
Nhìn cảnh con cháu ăn uống linh đình ngoài sân, mẹ nằm một chỗ trong nhà, thần trí chẳng còn minh mẫn, tôi thấy ngập tràn nỗi xót xa.