Ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine gần đạt mức trước khi xảy ra xung đột

Bích Liên18:00 24/08/2022

Một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 24/8 cho biết trong tháng này, lượng ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine sắp đạt mức tương đương trước khi xảy ra xung đột.

Đây là thành công của các nỗ lực quốc tế nhằm giải quyết tình trạng thiếu lương thực toàn cầu.

Tàu Razoni mang cờ Sierra Leone chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine đến eo biển Bosphorus ở phía bắc Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 2/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Ukraine là một trong những nước xuất khẩu lớn nhất thế giới về các mặt hàng lúa mì, ngô, lúa mạch và dầu hướng dương. Trước khi xảy ra xung đột, nước này xuất khẩu khoảng 5 triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng. Theo quan chức trên, nhờ sự hợp tác tăng cường của quốc tế, lượng ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine sắp đạt 4 triệu tấn nông sản trong tháng 8.

Thông qua vai trò trung gian của Thổ Nhĩ Kỳ và Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres, tháng 7 vừa qua, Ukraine và Nga đã đạt một thỏa thuận đầu tiên kể từ khi xảy ra xung đột, theo đó đảm bảo tàu xuất khẩu nông sản được xuất phát từ các cảng của Ukraine trên Biển Đen. Nỗ lực này đã giúp vận chuyển hơn 720.000 tấn ngũ cốc từ các cảng thông qua 33 chuyến tàu trong vài tuần qua.

Đáng kể nữa là một sáng kiến mang tên “Những con đường đoàn kết” được Liên minh châu Âu (EU) thiết lập nhằm vận chuyển ngũ cốc của Ukraine qua đường sông, đường sắt và đường bộ. Nỗ lực này đã giúp vận chuyển 2,5 – 3 triệu tấn nông sản mỗi tháng tới EU và các thị trường quốc tế khác.

Theo thỏa thuận được ký kết tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), Nga cũng sẽ được đảm bảo vận chuyển lương thực và phân bón mà không đối mặt với các lệnh trừng phạt. Tổng thư ký Guterres gần đây kêu gọi “tiếp cận không bị cản trở”, nhấn mạnh rằng thế giới có thể phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nông sản đến mức nguy hiểm vào năm tới nếu phân bón của Nga không đến được các thị trường quốc tế.

Tuần trước, Mỹ cho biết đã đóng góp thêm 68 triệu USD cho Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) để mùa 150.000 tấn ngũ cốc của Ukraine nhằm đảm bảo an ninh lương thực. WFP trước đó cảnh báo khoảng 22 triệu người đang sắp chết đói tại các nước ở vùng Sừng châu Phi, nơi chi phí cho lương thực nhập khẩu đang tăng cao.

Nga và Ukraine cùng hưởng lợi từ thỏa thuận nối lại xuất khẩu ngũ cốc

Thỏa thuận giúp khơi thông tuyến đường vận chuyển ngũ cốc từ Ukraine ra nước ngoài không chỉ giúp khôi phục hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của nước này mà cũng giúp dỡ bỏ các rào cản với hoạt động đưa lúa mì Nga ra thị trường thế giới.

Tàu chở ngũ cốc của Ukraine đi qua Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 7/8/2022. Ảnh: THX/TTXVN

Các sản phẩm lúa mì, lúa mạch, ngô và dầu hướng dương của Nga và Ukraine là những hàng hóa quan trọng với nhiều quốc gia tại châu Á, châu Phi và Trung Đông, với hàng triệu người dân ở những khu vực này sống dựa vào nguồn thức ăn chính là bánh mì. Xung đột nổ ra khiến giá cả thực phẩm và năng lượng tăng cao, hàng triệu người rơi vào cảnh nghèo đói. Trong bối cảnh đó, hai thỏa thuận được Nga và Ukraine ký kết hồi tháng trước với sự trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, đã cho phép Ukraine nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc qua biển Đen và đảm bảo lương thực và phân bón của Nga không chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Theo các nhà quan sát, thỏa thuận này giúp đảm bảo hoạt động xuất khẩu lúa mì vốn có vai trò quan trọng với nền kinh tế Nga nói riêng và với chuỗi cung ứng toàn cầu nói chung. Nga là nước xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới và năm nay nước này cũng có vụ mùa bội thu nhất từ trước đến nay.

Trong thỏa thuận, Nga đã yêu cầu Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) thông báo rộng rãi về việc không áp các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành thực phẩm và phân bón của nước này. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp Nga vẫn gặp những khó khăn về nguồn cung thiết bị nông nghiệp do chịu ảnh hưởng gián tiếp từ các lệnh trừng phạt. Moskva cảnh báo hoạt động xuất khẩu có thể chịu ảnh hưởng. Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cam kết sẽ hối thúc các nước phương Tây dỡ bỏ những hạn chế liên quan.

Đã có 27 tàu chở ngũ cốc rời Ukraine qua các cảng ở Biển Đen Ngày 20/8, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết thêm 2 tàu chở ngũ cốc đã rời cảng Chornomorsk của Ukraine, Như vậy, đã có tổng cộng 27 tàu chở ngũ cốc khởi hành từ các cảng của Ukraine ở Biển Đen trong khuôn khổ thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc được Ukraine và Nga ký hồi tháng 7 vừa qua dưới...