Nghiên cứu mới: Cấy điện cực khôi phục thị lực cho người mù

Lần đầu tiên các nhà khoa học dùng nhiều điện cực cấy vào vỏ não và tạo nhiều điểm ảnh có độ phân giải cao nhằm phục hồi thị lực. Đây được đánh giá là bước tiến mới trên con đường tìm kiếm giải pháp khôi phục thị lực cho người mù.

Mô hình thử nghiệm ghép điện cực cho khỉ – Ảnh: as.com

4 tác giả nghiên cứu gồm 3 nhà khoa học Hà Lan làm việc tại khoa thị giác & nhận thức thuộc Viện Khoa học thần kinh Hà Lan, khoa sinh lý thần kinh tích hợp và khoa tâm thần thuộc Đại học Vrije Universiteit Amsterdam cùng 1 nhà khoa học Tây Ban Nha làm việc tại Đại học Miguel Hernández.

Khái niệm nghiên cứu kích thích điện để não nhận biết các điểm sáng (hiện tượng chói sáng) đã ra đời cách đây vài thập niên nhưng đến nay do kỹ thuật còn nhiều hạn chế nên không thể phát huy đầy đủ.

Nhóm nghiên cứu Hà Lan đã phát triển một thiết bị cấy ghép gồm 1.024 điện cực và kết nối với vỏ não thị giác của hai con khỉ sáng mắt nhằm mục đích tạo ra các hình dạng. Phần não xử lý thông tin thị giác này của khỉ có nhiều điểm tương đồng với con người.

Thiết bị ghép với cả ngàn điện cực – Ảnh: PA

TS Pieter Roelfsema – giám đốc Viện Khoa học thần kinh Hà Lan giải thích: “Số lượng điện cực được cấy vào vỏ não thị giác và số lượng điểm ảnh (pixel) nhân tạo mà chúng tôi có thể tạo ra để phát hình ảnh nhân tạo đạt độ phân giải cao là những điều chưa từng thực hiện”.

Kết quả cho thấy hai con khỉ thí nghiệm đã “nhìn thấy” các hình dạng như chữ cái, đường thẳng, dấu chấm chuyển động.

Các nhà khoa học biết khỉ đã nhìn thấy các hình dạng này vì trước đó chúng đã được huấn luyện di chuyển mắt theo một hướng nhìn cụ thể khi nhìn thấy để được thưởng.

Tuy các hình dạng khỉ nhìn thấy chỉ là hình dạng đơn sắc và đơn giản nhưng là bước tiến bộ mới so với các vùng sáng tối mờ mờ mà người được cấy ghép điện cực vào não cảm nhận được trong các nghiên cứu khác.

Hai nhà nghiên cứu Michael Beauchamp và Daniel Yoshor ở Đại học Pennsylvania (Mỹ) nhận định nghiên cứu của Hà Lan xứng đáng là một thành tựu khoa học.

TS Pieter Roelfsema khẳng định về nguyên tắc đã chứng minh được thiết bị cấy ghép vào não có thể giúp 40 triệu người mù trên thế giới thấy đường.

Nhóm nghiên cứu còn phải nghiên cứu điều chỉnh thiết bị cấy ghép để dòng điện không quá mạnh cũng như không quá yếu sao cho các điểm sáng có kích thước phù hợp. Họ hi vọng sẽ thử nghiệm thiết bị này trên người trong vòng 3 năm nữa và lưu ý còn nhiều trở ngại phải vượt qua.

Ví dụ các điện cực chỉ có thể hoạt động khoảng một năm vì các mô xung quanh tăng trưởng buộc điện cực phải dừng hoạt động.

Thiết bị cấy ghép hiện thời được gắn ở phía sau hộp sọ. Trong tương lai lý tưởng nhất là sử dụng công nghệ không dây.

Theo báo Le Parisien (Pháp), thiết bị này chỉ hoạt động đối với những người bị mất thị lực do bệnh tật hoặc do tai nạn vì vỏ não của họ không hoạt động nên cần kích hoạt trở lại. Còn đối với những người bị mù bẩm sinh, phần vỏ não này vẫn hoạt động bình thường.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Science (Mỹ).