Nghệ An: Hàng nghìn người đội nắng lên chùa dự lễ khai bút đầu năm
Nắng nóng, đường dốc cao không ngăn được bước chân của hàng nghìn người ngược núi lên chùa Đại Tuệ (xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, Nghệ An) dự lễ khai bút đầu năm. Hoạt động “lấy trí tuệ làm sự nghiệp” của người dân xứ Nghệ được tôn vinh trong hoạt động tổ chức hàng năm tại ngôi chùa này.
Lễ hội khai bút đầu năm tại chùa Đại Tuệ được tổ chức long trọng, trang nghiêm.
Sáng nay 9/2 (tức ngày mùng 5 Tết), tại chùa Đại Tuệ (xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, Nghệ An) diễn ra Lễ hội Hoa đào – Khai bút cầu trí tuệ. Tham dự lễ hội có đại diện Ban tôn giáo Chính phủ, Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Giáo hội Phật giáo tỉnh Nghệ An và lãnh đạo tỉnh Nghệ An.
Trưởng lão hòa thượng Thích Thanh Đàm – Đức Phó pháp chủ Hội đồng chứng minh Giáo hội Phật giáo Việt Nam thực hiện nghi lễ khai ấn, khai bút đầu năm.
Đây là hoạt động được tổ chức hàng năm nhằm tôn vinh nét truyền thống tốt đẹp của người dân xứ Nghệ là “lấy trí tuệ làm sự nghiệp”. Mặc dù thời tiết nắng nóng, đường lên chùa quanh co, dốc đứng nhưng hàng nghìn người dân trong và ngoài tỉnh đã đổ về để tham dự lễ hội.
Ban tổ chức phát ấn cho du khách tham dự lễ hội.
Là hoạt động thường niên của Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Nghệ An, Lễ Khai bút đầu xuân được tổ chức tại chùa Đại Tuệ, thể hiện sự trân trọng đối với các giá trị văn hóa truyền thống, mở mang trí tuệ cũng như giáo dục con cháu về truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo.
Hàng nghìn người dân xếp hàng xin chữ đầu năm.
Phát biểu khai mạc, Thượng tọa Thích Thọ Lạc – Chủ trì chùa Đại Tuệ cho biết: “Khai bút đầu năm là một hoạt động gắn liền với tâm hồn minh triết và đời sống trí tuệ. Do đó, khai bút chính là gieo hạt giống trí tuệ trong mỗi chính ta vào dịp đầu năm với mong muốn hành động chín chắn để mang lại sự an lạc, hạnh phúc cho mình và cho người.
Mỗi người đến tham dự lễ hội khai bút đầu năm đều mong muốn có một năm mới bình an, may mắn, sức khỏe và tài lộc…
Video đang HOT
Lễ khai bút cầu trí tuệ hôm nay với mong muốn noi theo truyền thống hiếu học của cha ông, cố gắng tu dưỡng đạo đức thật tốt và niềm tin, nghị lực thật vũng mạnh cho một năm mới tốt đẹp hơn. Qua đó, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, niềm tin và lòng tự hào đối với dân tộc bốn nghìn năm văn hiến, đặc biệt là những giá trị văn hóa truyền thống cả dân tộc. Đó là tài sản vô giá của dân tộc mà các thế hệ con cháu cần bảo tồn và phát huy trong cuộc sống hiện tại và mai sau”.
Lễ khai bút cầu quốc thái dân an tại chùa Đại Tuệ thu hút đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Xuân Sơn – Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An cho rằng, đây là hoạt động tôn vinh người tài, khuyến khích sự học, phát huy truyền thống hiếu học của người dân xứ Nghệ.
“Thông qua hoạt động này, người Việt Nam nói chung và người Nghệ An nói riêng sẽ không ngừng nỗ lực vượt qua khó khăn thách thức để học tập và rèn luyện thành tài, góp sức xây dựng quê hương, đất nước”.
Chùa Đại Tuệ tọa lạc trên dãy núi Đại Huệ (xã Nam Anh, Nam Đàn, Nghệ An). Từ đây, phóng tầm mắt ra xung quanh có thể bao quát cảnh núi non hùng vĩ, cảnh sắc quê hương thanh bình. Hàng năm, vào dịp Tết, hàng vạn du khách hành hương tới đây lễ bái và vãn cảnh.
Sau phần nghi lễ, các vị tăng ni cao tuổi và lãnh đạo tỉnh Nghệ An đã tổ chức khai bút, khai ấn, phát lộc bút, phát ấn cho phật tử và du khách thập phương. Tại khuôn viên của chùa, ban tổ chức cũng bố trí nhiều điểm viết chữ cho du khách. Hàng nghìn người dân xếp hàng trật tự để đến lượt xin chữ.
Chị Nguyễn Thị Tuyết (quê Hưng Nguyên, Nghệ An) cho biết: “Đầu năm, gia đình tôi lên chùa, trước hết là để cầu bình an, may mắn, mọi việc hanh thông. Tôi cũng xin chữ “Sức khỏe” ước muốn mọi người trong gia đình có một năm khỏe mạnh. Có sức khỏe là có tất cả”.
Bất chấp nắng nóng, con đường kéo dài 7km quanh co, dốc đứng lên chùa chật như nêm bởi dòng người và phương tiện đổ về chùa trong ngày khai bút đầu năm. Tình trạng tắc nghẽn giao thông đã xảy ra khiến lực lượng chức năng phải cấm ô tô lên chùa ở một số thời điểm.
Năm nào anh Nguyễn Cường (huyện Nam Đàn, Nghệ An) cũng lên chùa Đại Tuệ để thắp hương cầu bình an cho cả gia đình và vãn cảnh chùa. “Từ trên đỉnh núi Đại Huệ, phóng tầm mắt ra xung quanh, được ngắm mây bay, đồng ruộng xanh mướt, làng mạc trù phú… tất cả tạo nên một cảnh trí nên thơ, no ấm và bình yên. Tôi đến lễ hội khai bút cũng xin chữ An, cầu mong một năm mới an yên đến với gia đình mình và đến với mọi nhà”.
Ngoài Lễ Khai bút, trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, tại chùa Đại Tuệ còn diễn ra các hoạt động như Lễ hội Hoa đào, Lễ hội Khai ấn, Lễ hội Hương sen Xứ Nghệ… dự kiến thu hút hàng vạn du khách.
Hoàng Lam
Theo Dân trí
Nguyễn Thiếp - nhà sư phạm quyết tâm cải cách giáo dục
La Sơn phu tử giúp nhà Tây Sơn cải cách với quan niệm "giáo dục tốt thì người tốt nhiều, người tốt nhiều thì triều cương chính, thiên hạ trị".
Nguyễn Thiếp sinh năm 1723 trong gia đình có truyền thống hiếu học tại làng Mật Thôn, huyện La Sơn, trấn Nghệ An (nay là Đức Thọ, Hà Tĩnh). Bố ông là Quản lĩnh Nguyễn Quang Trạch. Mẹ người họ Nguyễn, con của Thám hoa Nguyễn Huy Oánh.
Từ bị di chứng tâm thần đến đỗ Hương giải
Giống như Chu Văn An và Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Thiếp cũng được hấp thu vốn văn hóa đầu tiên từ mẹ. Ông ham học từ nhỏ, đến tuổi trưởng thành phải xa nhà, theo chú lên Thái Nguyên học. Nhưng chỉ được hai năm, người chú mất, Nguyễn Thiếp phải tự tìm đường về Hà Nội. Đến Đông Anh thì ông ốm nặng, may có người giúp đỡ nên thoát chết nhưng lại mắc di chứng tâm thần.
Theo lời Nguyễn Thiếp kể trong Hạnh Am ký, khi bệnh phát, đầu óc ông hoang mang, không biết làm gì cả. "Chứng bệnh này, với người ham học như ông, quả là một tai họa ghê gớm", tác giả Trần Lê Sáng viết trong cuốn Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Thiếp - ba bậc thầy của nền giáo dục Việt Nam.
Dù bị chứng tâm thần, Nguyễn Thiếp vẫn tự đấu tranh tư tưởng, kiềm chế được bệnh và chủ động trong vấn đề học tập. Năm 1743, ông thi đỗ Hương giải. Việc học ngày xưa, khâu đầu tiên tất chú trọng chữ nghĩa, học thuộc lòng "thi thiên, phú bách, văn sách ngũ thập" để đi thi, nghĩa là phải thuộc một nghìn bài thơ, một trăm bài phú, năm mươi bài văn sách. Đầu óc dành cho sự học thuộc lòng, học sâu, học tinh, suy rộng ấy không mấy ai đủ sức.
Nguyễn Thiếp đi học rồi "thoắt đậu Hương giải" cho thấy ông học thuộc lòng giỏi, nhưng chủ trương không dừng lại ở học thuộc lòng mà phải phát huy vốn kiến thức đó theo chiều sâu rộng. Trong bài thơ Sơn cư tác, ông viết "Học đừng vụn vặt, nên suy rộng/ Sách chẳng cần nhiều, cốt tinh hay".
Bởi đặt hướng học tập như vậy, Nguyễn Thiếp sớm quan tâm đến việc lý giải xã hội, lưu ý các vấn đề kinh tế, địa lý, văn học, sử học và đặc biệt với triết học. Ông cũng lưu ý đến vấn đề tính, lý, lý số; am hiểu cả binh thư, binh pháp, thông hiểu thời thế và đoán trước được một số sự kiện có tích chất thời sự.
Tranh minh họa.
Dạy học khắp nơi, được vua tin cậy
Theo Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, thi đỗ giải Hương khi Đàng Ngoài rối loạn, phong trào nông dân bùng lên như bão táp, tập đoàn thống trị Lê - Trịnh ngày càng thối nát, Nguyễn Thiếp đã bỏ về nhà làm ruộng, dạy học và đi đây đó khắp núi Hồng, sông Lam.
Việc dạy học của thầy giáo trẻ Nguyễn Thiếp khi đó như thế nào không ai rõ, nhưng ông không mở trường lớp cố định và đi đến đâu cũng được kính trọng, được mọi người coi là bậc thầy về mặt đạo đức.
Theo cuốn Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Thiếp - ba bậc thầy của nền giáo dục Việt Nam, có gia đình bất hòa nghe ông khuyên mà trở lại hòa thuận, có người già hiếu sắc nghe ông giảng giải mà trở nên đứng đắn. Có lẽ, những việc làm đó là những cống hiến ban đầu của nhà sư phạm Nguyễn Thiếp.
Qua hơn 10 năm dạy học trong dân dã, uy tín của Nguyễn Thiếp được lưu truyền. Đến năm 1756, ông được triều đình mời ra làm chức Huấn đạo phủ Anh Đô (Đô Lương và Anh Sơn, tỉnh Nghệ An). Lúc ấy, ông 34 tuổi.
Sau 13 năm giữ chức quan nhỏ, năm 1768, Nguyễn Thiếp từ chức, trở về lập trạ Bùi Phong dưới chân núi Thiên Nhẫn (Nam Đàn, Nghệ An) để dạy học. Học trò xứ Nghệ tôn gọi ông là Lục Niên phu tử. Theo sách Lê mạt tiết nghĩa lục thì "Cách dạy học của ông, trước học sách Tiểu học để bồi đắp lấy gốc, sau học Kinh, Truyện để biết ngọn ngành. Học trò theo học đều thấm thía đạo nghĩa ông giảng. Họ đem về giảng lại cho làng xóm, luồng gió lễ nghĩa lan khắp cả vùng".
Năm 1780, chúa Trịnh Sâm mời ông ra Thăng Long. Gia phả họ Nguyễn ghi rõ ý định của Trịnh Sâm bấy giờ là lật đổ nhà Lê, nhưng ông cương quyết can ngăn. Sau lần đó, Nguyễn Thiếp đã 60 tuổi, trở về trường cũ trong núi sâu và tiếp tục dạy học, nghiên cứu học thuật.
Theo Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, giữa năm 1786, Nguyễn Huệ dẫn đại quân ra Thăng Long, đánh đổ tập đoàn thống trị họ Trịnh, tác động mạnh đến Nguyễn Thiếp. Tháng 4/1788, Nguyễn Huệ ra Thăng Long lần thứ hai, qua Nghệ An, gặp Nguyễn Thiếp ở Phù Thạch. Nguyễn Thiếp nhận giúp Nuyễn Huệ tổ chức xây dựng thành Phượng hoàng trung đô.
Cuối năm 1788, 290.000 quân Thanh xâm lược đất nước. Nguyễn Huệ, khi đó là vua Quang Trung lại kéo đại quân ra Bắc. Khi dừng chân ở Nghệ An, Quang Trung mời Nguyễn Thiếp đến để hỏi mưu kế đánh giặc. Nguyễn Thiếp khẳng định "Chúa công đi chuyến này không quá 10 ngày, giặc Thanh sẽ bị dẹp tan".
Cải cách giáo dục cho nhà Tây Sơn
Sau khi Quang Trung đánh đuổi giặc Thanh, Nguyễn Thiếp trở thành một trong những vị học giả được vua tin cậy nhất. Vua biết ông không thích tham gia chính sự nên chỉ nhờ giải quyết những việc có tính chất học thuật và đặc biệt giao hẳn cho ông việc tổ chức nền giáo dục mới. Vua Quang Trung rất quý trọng học vấn và tư cách của Nguyễn Thiếp nên phong ông là La Sơn phu tử, gọi là Tiên sinh chứ không gọi tên.
Năm 1791, La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp viết tấu lên vua trả lời ba việc về đạo làm vua. Một là vua phải làm thế nào để thực hiện một ông vua có đức. Hai là vua phải làm thế nào để lòng dân quy thuận. Ba là việc giáo dục phải tổ chức thế nào cho có hiệu quả.
Theo Nguyễn Thiếp, việc học cần ở chỗ thiết thực. "Người không học, không biết đạo", ông cho rằng kẻ đi học chỉ để học điều ấy.
Nguyễn Thiếp cũng cho rằng sự học thời Lê - Trịnh không còn giữ được điều cơ bản trên, "người ta chỉ tranh đua học từ chương, cốt cầu công danh mà quên hẳn sự học tam cương, ngũ thường", từ đó dẫn đến tình trạng "chúa tầm thường, tôi nịnh hót, quốc phá gia vong". Mọi tệ nạn xã hội đều từ đường hướng giáo dục không thiết thực.
Nguyễn Thiếp cũng đề nghị mở rộng ngành sư phạm ra toàn diện, học bao gồm cả học văn và học võ. Về cách dạy, ông vẫn lấy tiểu học làm gốc, từ đó mở rộng dạy tứ thư, ngũ kinh, các bộ sử. "Học rộng rồi tóm lại cho gọn, theo điều học mà làm. Làm như vậy họa may mới đào tạo được nhân tài, đất nước nhờ đó mà vững yên... Việc giáo dục tốt thì người tốt nhiều, người tốt nhiều thì triều cương chính và thiên hạ trị".
Thời đó, vua Quang Trung muốn mời La Sơn phu tử ở lại Phú Xuân dạy học cho chính mình và khuếch trương nền giáo dục của đất nước nhưng Nguyễn Thiếp đã về trường cũ, tiếp tục hàng loạt cải cách giáo dục theo sự gợi ý của vua.
Khi vua Quang Trung thành lập Viện Sùng chính ở nơi ở của Nguyễn Thiếp, vua đã mời ông làm Viện trưởng với nhiệm vụ biên dịch các sách chữ Hán ra chữ Nôm, thực hiện cải cách giáo dục, đào tạo nhân tài. Tác giả Trần Lê Sáng viết việc phiên dịch của Nguyễn Thiếp một mặt giúp vua Quang Trung có tài liệu để chuẩn bị quyết định quy chế mới về học tập và thi cử - đưa chữ Nôm vào chương trình học và thi; mặt khác để chuẩn bị các sách giáo khoa bằng tiếng Việt nhằm tiến hành quy chế giáo dục mới.
Bởi vua Quang Trung mất quá sớm (tháng 9/1792), mọi lo toan cho sự nghiệp giáo dục mới của nhà vua bỗng đứt quãng; mọi cố gắng của La Sơn Phu tử cũng thành dang dở. Đầu năm 1802, khi triều Tây Sơn bị lật đổ, Nguyết Thiếp trở lại trại Bùi Phong. Ông mất năm 1804, thọ 81 tuổi.
Khi ông mất, giới sĩ phu và nhân dân hiếu học vô cùng thương tiếc vì ông đã dành hết tâm huyết cho sự nghiệp giáo dục của nước nhà mà chí chưa thành, việc chưa trọn. Thủ đô Hà Nội và một số thành phố khác từ lâu đã có đường phố, trường học mang tên nhà sư phạm này.
Dương Tâm
Theo VNE
Bám trường nơi rẻo cao Trường Tiểu học Tri Lễ 4 (huyện Quế Phong, Nghệ An) là trường vùng cao với "đặc sản" không điện, không đường, không chợ, không... cô giáo. Trò chuyện với các thầy Trường Tiểu học Tri Lễ 4, chúng tôi cảm thấy chẳng ai nói nhiều về mình, mọi sự quan tâm đều hướng về HS. Lớp học chỉ có vài HS ở...