Ngày càng nhiều người bị đột quỵ, bác sĩ chỉ cách ăn để phòng ngừa

An Yên11:42 15/06/2024

Ngoài một số yếu tố di truyền không thể thay đổi, đột quỵ còn do nhiều tác nhân khác như thói quen ăn uống không lành mạnh, lười vận động, hút thuốc.

Đột quỵ xảy ra khi một phần não không được cung cấp đủ máu, thường gặp nhất ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát Bệnh tật Mỹ, trong thập kỷ qua, số lượng người trẻ bị đột quỵ đã tăng lên. Số ca bệnh ở nhóm dưới 65 tuổi tăng khoảng 15% ở Mỹ từ năm 2011-2013 đến 2020-2022. Điều này tương ứng với sự gia tăng các yếu tố nguy cơ cho tim mạch như béo phì ở những người trong độ tuổi lao động.

Ngày càng nhiều người trẻ bị đột quỵ. Ảnh minh họa: Desunsiliguri

Theo Cleveland Clinic, các tế bào não sẽ chết nếu thiếu oxy quá lâu, dẫn đến tổn thương vĩnh viễn và mất đi một số khả năng nhất định như nói hoặc thị giác. Đó là lý do nhận thức về các yếu tố nguy cơ đột quỵ rất quan trọng.

CDC Mỹ thông tin đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 5 ở Mỹ vào năm 2021, khiến nước này thiệt hại khoảng 56,2 tỷ USD từ năm 2019 đến năm 2020.

Tiến sĩ Neshika Samarasekera, nhà thần kinh học lâm sàng, nói với Business Insider rằng các nhà khoa học đang nỗ lực tìm ra nguyên nhân đằng sau sự gia tăng đột quỵ ở những người trẻ tuổi. Các yếu tố có thể bao gồm ô nhiễm, căng thẳng, béo phì.

Theo Tiến sĩ Samarasekera, đột quỵ có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nhưng có một số cách để giảm thiểu rủi ro.

Bỏ thuốc lá

Tiến sĩ Samarasekera khuyên: “Đầu tiên, nếu bạn đang hút thuốc, hãy dừng lại”.

Theo Hiệp hội Đột quỵ, nhóm hút thuốc có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 3 lần so với những người khác và có nguy cơ tử vong vì đột quỵ cao gấp đôi. Khói thuốc lá chứa hàng nghìn hóa chất độc hại, khi hít vào sẽ xâm nhập máu, làm tổn thương các tế bào khắp cơ thể.

Hút thuốc có thể làm giảm nồng độ oxy trong máu, tăng huyết áp, gây rung tâm nhĩ, tăng mức cholesterol “xấu” và nguy cơ đông máu. Đây đều là những yếu tố nguy cơ dẫn tới đột quỵ.

Một số nguy cơ như tuổi tác và yếu tố di truyền nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta, nên điều quan trọng là bạn phải cố gắng giảm thiểu những yếu tố có thể kiểm soát được.

Ăn nhiều rau quả giúp ích cho sức khỏe. Ảnh: Times of India

Ăn nhiều rau quả màu sắc mỗi ngày

Video đang HOT

Áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh có thể hỗ trợ giảm đột quỵ. Tiến sĩ Samarasekera khuyên nên ăn nhiều rau quả mỗi ngày, tập trung vào các loại nhiều màu sắc như bông cải xanh và cà rốt, chứa nhiều chất chống oxy hóa.

Có bằng chứng cho thấy tình trạng viêm đóng vai trò gây ra đột quỵ. Các chất chống oxy hóa giúp loại bỏ viêm. Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến cáo hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, rượu và thực phẩm có nhiều đường, muối.

Tăng nhịp tim của bạn mỗi ngày

Tiến sĩ Samarasekera nói lý tưởng nhất là mọi người nên đặt mục tiêu tập thể dục vừa phải 30 phút mỗi ngày để giúp nhịp tim tăng lên. Bạn có thể đi bộ nhanh, chạy… “Hãy đặt mục tiêu tăng nhịp tim của bạn dần dần”, vị chuyên gia khuyên.

Theo Tổ chức Đột quỵ Thế giới, tập thể dục 30 phút mỗi ngày, 5 lần một tuần được cho là giúp giảm 25% nguy cơ đột quỵ. Vận động đóng vai trò quan trọng trong việc giảm một số yếu tố nguy cơ đột quỵ, bao gồm tăng huyết áp, tiểu đường và cholesterol.

Bác sĩ chỉ ra những quan điểm sai lầm về đột quỵ

Đột quỵ là căn bệnh đang ngày có xu hướng gia tăng và trẻ hóa. Đáng nói, trong cuộc sống hàng ngày còn có rất nhiều những quan điểm sai lầm về đột quỵ.

Chính điều này làm mất cơ hội vàng điều trị khiến bệnh nhân bị liệt, thậm chí là tử vong.

Theo BS. Phạm Văn Cường - Khoa Can thiệp mạch thần kinh (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108), hiện nay số lượng người bị đột quỵ ngày càng gia tăng, đáng nói là số người trẻ tuổi mắc bệnh chiếm tỷ lệ không hề nhỏ.

"Nhiều người vẫn nghĩ đột quỵ là căn bệnh ở người già trên 60 tuổi, nhưng thực tế thời gian gần đây số người trẻ nhập viện vì đột quỵ ngày càng tăng. Tại khoa tôi số bệnh nhân trẻ chiếm khoảng 20-30% (bệnh nhân dưới 50 tuổi), có những bệnh nhân 12 tuổi đã nhập viện vì đột quỵ do dị dạng mạch máu não", BS. Cường cho hay.

Thăm khám cho bệnh nhân sau can thiệp mạch não tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Ảnh: BVCC

BS. Phạm Văn Cường cũng cảnh báo, hiện có rất nhiều những quan điểm chưa đúng về đột quỵ, từ đó dẫn đến người bệnh mất cơ hội vàng điều trị.

Một số sai lầm thường gặp khi bị đột quỵ não:

Cạo gió khi bị đột quỵ: BS. Cường cho biết, khi bệnh nhân bị đột quỵ thường có những biểu hiện như tê bì chân tay, liệt chân tay hoặc nửa người, mặt lệch, nói khó, chóng mặt, đau đầu... Chính những biểu hiện này nên nhiều người cho rằng người bệnh bị cảm và tiến hành đánh gió, cạo gió bằng nhiều cách. Tuy nhiên, việc cạo gió không có tác dụng khi bị đột quỵ, mà nó chỉ làm mất thời gian vàng điều trị.

Châm kim vào đầu tay: Đây cũng là "mẹo" được truyền tai rất nhiều khi ai đó bị đột quỵ. Tuy nhiên việc châm kim vào đầu ngón tay cho chảy máu không thể cứu được người bệnh, ngược lại còn khiến bệnh tình nặng hơn, vì cơn đau khi châm sẽ làm tăng huyết áp của bệnh nhân.

Tự ý sử dụng các loại thuốc đông y: Với những người có tiền sử cao huyết áp hoặc bị đột quỵ, thông thường gia đình luôn chuẩn bị sẵn một vài viên thuốc đông y đắt tiền để phòng và sử dụng khi cần.

Tuy nhiên, với đột quỵ não, việc uống loại thuốc này không đúng sẽ không có tác dụng thậm chí có hại cho người bệnh. Chính việc cho uống thuốc và nghĩ uống thuốc tốt là sẽ khỏi bệnh sẽ dẫn đến tâm lý chủ quan không đưa đi viện sớm, làm mất cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh.

"Thực tế quá trình tiếp nhận, tôi gặp nhiều bệnh nhân đến viện trong tình trạng sống mũi, thái dương bị đỏ do cạo gió; đầu ngón tay tổn thương do châm kim chảy máu; hay có trường hợp răng vàng khè do dùng thuốc đông y... Với những trường hợp này thường cơ hội hồi phục hoàn toàn là rất khó, do mất thời gian vàng điều trị", BS. Cường cảnh báo.

Chờ bệnh nhân ổn định mới đưa đi viện: Với những trường hợp bị đột quỵ não nặng, rơi vào tình trạng hôn mê ngay lập tức thì người nhà càng phải đưa đi viện sớm. Tuy nhiên, đa số mọi người lại sợ đưa đi như vậy máu chảy nhiều hơn và tử vong nhanh hơn và chờ bệnh nhân ổn định mới đưa tới viện. Đây là sai lầm nghiêm trọng và khiến bệnh nhân mất đi cơ hội điều trị kịp thời.

Truyền bá tư tưởng sai về điều trị đột quỵ: Bác sĩ cho biết thêm, hai vấn đề hay gặp nhất đó là thực dưỡng đánh bay đột quỵ và tập luyện theo môn phái để điều trị đột quỵ.

"Tôi đã từng có bệnh nhân vào viện điều trị và được chỉ định dùng thuốc thường xuyên, tuy nhiên khi về nhà nghe lời đồn tập môn thể dục theo môn phái mới được nhiều người rỉ tai nhau. Tuần đầu tiên tập sức khỏe ổn hơn nên bệnh nhân bỏ luôn dùng thuốc. Sau khi ngừng thuốc chưa đến 1 tuần thì bị đột quỵ, may mắn nhà ở Hà Nội nên được đưa vào viện sớm và giữ lại được tính mạng. Sau đó bệnh nhân sợ không dám tập luyện môn phái ấy nữa", BS. Cường nói.

Nhầm lẫn so với bệnh khác: Đột quỵ não nhẹ có những triệu chứng giống với liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên (phong hàn) nên nhiều người đi tìm phương pháp điều trị chưa đúng. Do vậy, khi có các triệu chứng như méo mặt, khó nói, ăn rơi vãi,... cần đến viện gấp để bác sĩ thăm khám và tìm nguyên nhân chính xác.

Chủ quan đợi tự hồi phục: Đây là sai lầm thường gặp ở những người bị đột quỵ nhẹ như có cơn chóng mặt, đau đầu hoặc bị tê bì chân tay, mệt mỏi nhưng chủ quan vào giường nằm ngủ một giấc xem có khỏe lại không. Đáng tiếc, đa số các trường hợp khi tỉnh dậy đã ở trong tình trạng nặng hoặc rất nặng, đến viện mất đi cơ hội điều trị trong giờ vàng.

Theo đó, giờ vàng điều trị đột quỵ tùy phương pháp sẽ ở trong khoảng thời gian từ 3 đến 6 tiếng. Với người bệnh đưa đến sớm trong khoảng từ 3 cho đến 4,5 tiếng khi bị đột quỵ, các bác sĩ sẽ sử dụng thuốc tiêu sợi huyết để làm tan cục máu đông.

Ngoài ra có một phương pháp khác là đưa dụng cụ chuyện dụng vào vùng tổn thương để lấy cục máu đông ra và chỉ định này chỉ có thời gian trong vòng 6 tiếng từ khi bị đột quỵ.

"Nếu quá thời gian này thì não tổn thương rất nhiều và không có chỉ định can thiệp như đã nói trên. Khi đó não cũng không có khả năng phục hồi vì khi bị tắc mạch máu não, mỗi phút trôi qua sẽ có 2 triệu tế bào não bị chết đi", BS. Cường thông tin.

Thay đổi lối sống để phòng đột quỵ

Theo BS. Cường, với đột quỵ não nhất là với người trẻ thì nguyên nhân thường do những nguyên nhân sau:

Nguyên nhân đầu tiên là do các bất thường về mạch máu não, các dị dạng mạch có thể bị vỡ ra gây xuất huyết não, hoặc tắc mạch não gây nhồi máu ở những bệnh nhân bị bệnh lý hẹp mạch não tiến triển (Moyamoya).

Nguyên nhân thứ hai là do có vấn đề về tim mạch. Nguyên nhân này trước đây ít gặp nhưng giờ gặp nhiều hơn, đó là do những rối loạn nhịp, hoặc bệnh lý van tim... sẽ tạo thành những huyết khối trong tim và di chuyển lên trên não gây tắc mạch và đột quỵ.

Nguyên nhân thứ ba rất đáng báo động hiện nay, đó là do những thói quen xấu trong sinh hoạt hàng ngày như những người có thói quen hút thuốc, uống rượu, thường xuyên sử dụng thức ăn nhanh... từ đó gây rối loạn chuyển hóa mỡ máu sớm, cao huyết áp, béo phì...

"Tôi đã gặp một trường hợp là nam bệnh nhân mới 40 tuổi, là chủ một chuỗi hàng ăn nhập viện trong tình trạng liệt nửa người, do tổn thương mạch máu nhỏ. Khai thác tiền sử mỗi ngày bệnh nhân hút 2 bao thuốc, uống gần 1 lít rượu vì tiếp khách nhiều.

Khi vào viện đã ở trong tình trạng muộn nên chỉ điều trị nội khoa. May mắn sau đó, bệnh nhân này còn trẻ nên tập phục hồi chức năng đáp ứng tốt, không phải ngồi xe lăn cả đời", bác sĩ Cường chia sẻ.

Nguyên nhân thứ tư hiếm gặp hơn, có thể gặp ở những phụ nữ dùng thuốc tránh thai kéo dài, nạo hút thai, phụ nữ sau sinh... dẫn tới nguy cơ tăng đông máu và gây tắc tĩnh mạch não.

"Tóm lại, với đột quỵ não có 2 nhóm nguyên nhân chính, thứ nhất là những yếu tố nguy cơ không thay đổi được đó là bệnh lý tim mạch, tiểu đường, huyết áp, rối loạn chuyển hóa.

Thứ hai là nhóm có thể thay đổi được đó là liên quan đến lối sống, cách sinh hoạt như hút thuốc, uống rượu, ăn quá nhiều chất béo, đồ ăn nhanh, thức khuya, lười vận động. Nhóm này các bạn trẻ mắc rất nhiều, do vậy cần phải thay đổi để phòng tránh đột quỵ não nói riêng và các bệnh lý khác nói chung", bác sĩ khuyến cáo.

Quy tắc FAST để nhận biết và cấp cứu nhanh người bị đột quỵ:

- F (Face): Đầu tiên là biến đổi ở mặt, bệnh nhân có thể liệt mặt, méo miệng, nhân trung lệch đi, biểu hiện rõ khi bệnh nhân cười, nhe răng.

- A (Arm): Yếu liệt tay chân. Đánh giá bệnh nhân có bị yếu hoặc liệt một bên hay không bằng cách yêu cầu bệnh nhân đưa hai tay lên cao. Bệnh nhân không nâng tay lên được, nếu nâng được cũng rất khó.

- S (Speech): Ngôn ngữ bất thường, nói khó.

- T (Time): Khi xuất hiện bất kỳ các triệu chứng trên một cách đột ngột hãy nhanh chóng gọi cấp cứu, đưa bệnh nhân đến bệnh viện có điều trị đột quỵ gần nhất.

Những ai không nên đi bộ? Đi bộ là một hình thức tập thể dục đơn giản, phù hợp với tất cả mọi người, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe... nhưng những ai không nên đi bộ? Đi bộ thường xuyên giúp tăng cường trao đổi chất, hỗ trợ kiểm soát cân nặng, nâng cao mức độ thể lực tổng thể; giúp cải thiện sức khỏe tim...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: bác sĩ hút thuốc cà rốt đột quỵ bông cải xanh màu sắc chất chống oxy hóa ăn uống không lành mạnh đi bộ nhanh

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Tìm thấy thi thể nữ tài xế, xuyên đêm trục vớt ô tô rơi sông Đồng Nai01:29

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Vụ cướp giả cảnh sát hình sự: Dàn dựng ly kỳ như phim hành động09:21

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chàng trai 20 tuổi kể lại khoảnh khắc lao vào cứu hộ trong vụ cháy quán cà phê02:26

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nhiều bệnh nhân ung thư sống thêm 10-20 năm

12:39:12 21/12/2024

Ung thư là bệnh lý ác tính nhưng cơ hội điều trị khỏi, kéo dài thời gian sống phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có giai đoạn bệnh.

Ba không trước khi massage

12:32:20 21/12/2024

Massage thúc đẩy tuần hoàn, đẩy dịch của cơ thể đi khắp nơi, đào thải lượng chất lỏng dư thừa nhanh hơn. Bạn sẽ ở trong trạng thái thư giãn sâu, hạ huyết áp, giảm mức độ hormone gây căng thẳng, tăng các hormone hưng phấn.

Lợi ích khó ngờ từ việc điều chỉnh kiểu đi bộ khác thông thường

12:30:29 21/12/2024

Chỉ với 10 phút đi bộ mỗi ngày với một số thay đổi, bạn sẽ có thêm nhiều lợi ích sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim mạch, đột quỵ và ung thư.

Cà phê có thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch?

12:20:34 21/12/2024

Cà phê lâu nay được cho là có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng tỉnh táo và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sự thật có phải vậy?

Hiểm họa từ đốt than sưởi ấm: Người dân cần lưu ý gì?

12:09:34 21/12/2024

Người dân được khuyến nghị tránh đốt than trong phòng kín, ưu tiên các phương pháp sưởi an toàn như máy sưởi điện và nâng cao nhận thức để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

22:15:15 20/12/2024

Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.

Bệnh nhân 15 tuổi dập nát một bàn tay do chơi pháo tự chế

21:05:55 20/12/2024

Ngày 20/12, Bệnh viện chuyên khoa Sản - Nhi tỉnh Sóc Trăng đã tiếp nhận bệnh nhân P. (15 tuổi, ngụ huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) bị dập nát bàn tay do chơi pháo tự chế.

Kinh tế Mỹ tiếp tục khởi sắc

20:37:13 20/12/2024

Cùng ngày, báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cho biết số lượng đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới giảm mạnh hơn dự kiến trong tuần trước, gần như đảo ngược mức tăng của hai tuần trước đó, cho thấy thị trường lao động đang tiếp tục chậm lại.

Nam Phi ra cảnh báo về bệnh rubella sau khi ghi nhận hơn 10.000 ca mắc

20:35:36 20/12/2024

Bộ trên lưu ý mặc dù là một bệnh loại nhẹ và có thể tự khỏi ở trẻ em, song nguy cơ lây lan của rubella vẫn cao, đặc biệt là ở những người chưa được tiêm vaccine hoặc chưa từng tiếp xúc với virus gây bệnh.

Những điều nên và không nên làm khi có người bị đột quỵ

19:56:40 20/12/2024

Khi thấy người bị đột quỵ đầu tiên phải gọi cấp cứu ngay lập tức, không tự ý sơ cứu và cho uống bất cứ thuốc gì.

Gia tăng số ca đột quỵ trong mùa đông lạnh, nguyên nhân và cách phòng tránh

17:29:41 20/12/2024

Cả hai trường hợp đều là những người bệnh còn khá trẻ, không có bệnh lý nền. Tai biến xảy ra sau khi tiếp xúc với lạnh đột ngột, để lại hậu quả nặng nề và đe dọa tính mạng. Những trường hợp này có thể tránh được nếu biết cách phòng ngừa...

Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ 3 ở phụ nữ từ 15-44 tuổi

17:28:14 20/12/2024

Còn tại Việt Nam, HPV gây ra hơn 4.000 ca ung thư cổ tử cung mới và hơn 2.000 ca tử vong mỗi năm. Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ 3 ở phụ nữ trong độ tuổi từ 15-44.