Ngành GD-ĐT còn “nợ” chiến lược và quy hoạch mạng lưới giáo dục
Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội lưu ý về một số nhiệm vụ quan trọng mà ngành GD-ĐT chưa hoàn thành như chiến lược giáo dục giai đoạn 2021 – 2030; quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm; khung chiến lược phát triển giáo dục đại học giai đoạn 2021 – 2030…
Phát biểu tại buổi làm việc với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội ngày 9-9, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, thách thức với năm học này rất lớn, vừa ứng phó với dịch bệnh, tình hình kinh tế – xã hội khó khăn, vừa thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa với lớp 1, 2, 6 và chuẩn bị cho lớp 3, 7, 10 vào năm học sau.
“Chúng tôi xác định đây là năm học khắc phục khó khăn, thử thách, thích ứng với hoàn cảnh, tiếp tục đổi mới giáo dục, kiên trì mục tiêu chất lượng”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại buổi làm việc
Nội dung làm việc là về tình hình thực hiện nhiệm vụ năm 2021, dự kiến kế hoạch công tác năm 2022 và định hướng 5 năm (2021 – 2026); tình hình thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2021, kế hoạch dự toán ngân sách nhà nước năm 2022.
Theo Báo cáo của Bộ GD-ĐT, năm học 2020 – 2021, ngành đã hoàn thành “mục tiêu kép”. Các địa phương, cơ sở giáo dục đã điều chỉnh kế hoạch tổ chức dạy học qua internet và truyền hình, điều chỉnh hình thức kiểm tra đánh giá, bảo đảm an toàn cho học sinh, sinh viên và giáo viên.
Nhiều cơ sở giáo dục đại học đã tích cực cùng cả nước tham gia phòng, chống dịch. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 được tổ chức thành công, bảo đảm nghiêm túc, công bằng, an toàn cho gần 1 triệu thí sinh cả hai đợt; 12.000 thí sinh không thể dự thi đã được xét đặc cách tốt nghiệp theo quy định…
Toàn cảnh buổi làm việc
Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục ghi nhận những thành quả nêu trên, song cũng lưu ý về một số nhiệm vụ quan trọng mà ngành GD-ĐT chưa hoàn thành như chiến lược giáo dục giai đoạn 2021 – 2030; quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm; khung chiến lược phát triển giáo dục đại học giai đoạn 2021 – 2030… Việc ban hành một số văn bản còn chậm tiến độ, có văn bản sau khi ban hành còn nhiều ý kiến trái chiều.
Video đang HOT
Đặc biệt, quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ năm học ở giáo dục phổ thông còn một số bất cập. Nội dung chương trình, phương thức đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo cần được tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện để bảo đảm chất lượng.
Việc áp dụng hình thức dạy học trực tuyến là giải pháp linh hoạt để ứng phó dịch bệnh, nhưng điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, hạ tầng cơ sở thông tin ở nhiều địa phương, nhiều gia đình chưa bảo đảm nên ảnh hưởng tới chất lượng dạy học.
Tình nguyện viên đưa sách giáo khoa đến nhà người dân ở quận 8, TPHCM vào sáng 30-8. Ảnh: CAO THĂNG
Tổng kết phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh, giáo dục là lĩnh vực quan trọng và nhạy cảm vì liên quan đến từng gia đình, từng tế bào của xã hội.
Ông Nguyễn Đắc Vinh đề nghị Bộ GD-ĐT thường xuyên rà soát, cập nhật, bổ sung văn bản hướng dẫn thi hành; tiếp tục đổi mới, cải tiến, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật bảo đảm chất lượng và đồng bộ.
Đổi mới chương trình, sách giáo khoa: Kiên định mục tiêu, linh hoạt phương pháp
Quá trình đổi mới, hơn ai hết những người làm lãnh đạo, quản lý cần hiểu thấu và kiên định mục tiêu; nhưng có thể linh hoạt, mềm dẻo ở phương pháp.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị tổng kết một năm triển khai thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Đây là một trong số những bài học được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn chia sẻ tại Hội nghị tổng kết một năm triển khai thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông sáng 20/8.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Định hướng đổi mới mà Đảng, Quốc hội, Chính phủ đề ra là hoàn toàn đúng đắn; và quá trình triển khai đã đạt được mục tiêu rất quan trọng, kế hoạch đặt ra được hoàn thành.
Chặng đường triển khai đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, bắt đầu với lớp 1, trong năm học vừa qua, đã nhận được sự quan tâm của hệ thống chính trị và toàn xã hội. Bộ GD&ĐT coi đây là nhiệm vụ rất trọng tâm, quyết liệt tập trung chỉ đạo; cùng với đó là sự quan tâm phối hợp của các bộ ngành; đặc biệt, địa phương cũng đã vào cuộc rất trách nhiệm. Các tỉnh/thành phố đều đã lập các Ban Chỉ đạo, tập trung nguồn lực, quan tâm chỉ đạo để triển khai thực hiện.
Vạn sự khởi đầu nan, nên chặng đường đầu tiên với lớp 1 bao giờ cũng có nhiều thách thức, khó khăn. Nhưng với sự quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội, các bộ ngành, địa phương, theo Bộ trưởng, chúng ta đã bước đầu vượt qua được những thách thức.
Kết quả đạt được đã được Bộ GD&ĐT báo cáo cụ thể, từ việc ban hành Chương trình tổng thể và các Chương trình môn học; tổ chức việc biên soạn, thẩm định sách giáo khoa; tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục; chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và các điều kiện khác để triển khai...
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị.
Chia sẻ những bài học kinh nghiệm quan trọng sau 1 năm triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới với lớp 1, Bộ trưởng nhấn mạnh đầu tiên đến sự quyết tâm, tính thống nhất, sự kiên định trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cơ quan các cấp; sự vào cuộc của các địa phương, ban ngành, đặc biệt sự dốc sức của những người triển khai, cụ thể là những nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục là nhân tố hết sức quan trọng, để bảo đảm thành công của đổi mới giáo dục.
Cùng với đó, quá trình đổi mới, hơn ai hết những người làm lãnh đạo, quản lý cần hiểu thấu và kiên định mục tiêu; nhưng có thể linh hoạt, mềm dẻo ở phương pháp. Nếu mục tiêu lớn, cốt lõi không kiên định thì đổi mới đã khó, sẽ càng khó hơn.
Với việc lớn, khó cần thông tin đầy đủ, tạo đồng thuận, thấu suốt cũng là bài học quan trọng. Trên phương diện này, theo Bộ trưởng chúng ta đã làm khá tốt, nhưng cần làm tốt hơn nữa để tạo sự đồng thuận lớn trong xã hội khi đón nhận đổi mới và đồng hành trong công cuộc đổi mới.
Lưu ý những vấn đề triển khai trong thời gian tới, Bộ trưởng nhấn mạnh việc tiếp tục kiên trì tư tưởng, quan điểm đổi mới; bám sát, bám chắc mục tiêu và triết lý đổi mới. Đổi mới để chuyển mạnh từ việc trang bị kiến thức, truyền thụ bị động, sang tăng cường sự sáng tạo, năng động của cả thầy và trò, từ đó phát triển năng lực, phẩm chất, kỹ năng của người học.
Lấy thực hiện mục tiêu ưu tiên số 1 của giáo dục phổ thông là dạy người, dạy thái độ sống, kỹ năng sống, trách nhiệm xã hội, năng lực tự học, đi cùng với các năng lực khác về Tiếng Việt, về nhận thức, về tư duy..., làm nền tảng để tạo dựng nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây là điều cần phải kiên định, kiên trì, xuyên suốt.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị.
Đổi mới Chương trình giáo dục phổ thông và đổi mới giáo dục phổ thông lần này là rất sâu sắc, toàn diện, triệt để. Bộ trưởng nhấn mạnh và cho biết: Trên phương diện quản lý nhà nước và cơ chế chính sách, Bộ GD&ĐT cần phải đổi mới thêm một bước.
Từ chỗ quản lý nhà nước đối với cách thức dạy học, biên soạn sách giáo khoa, triển khai kế hoạch như cũ; chuyển sang phương thức xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, triển khai năng động hơn dành cho giáo viên và cơ sở giáo dục, các địa phương, thì quản lý nhà nước cũng cần có sự đổi mới tương xứng. Việc này chúng ta đã từng làm, đã làm tích cực trong thời gian, nhưng thời gian tới cần lưu ý hơn.
Bộ trưởng đồng thời lưu ý cần tăng cường thu hút các nhà giáo, chuyên gia có chuyên môn tốt tham gia biên soạn sách giáo khoa, để bảo đảm có được chất lượng bản thảo sách tốt nhất. Các yêu cầu về quá trình thẩm định, phát hành, chọn sách, cũng phải điều chỉnh, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, dựa trên cơ sở tiếng nói chuyên môn của các nhà giáo và cơ sở giáo dục.
Về việc này, các cục vụ chuyên môn của Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường rà soát sự gia tăng các yếu tố bảo đảm kiểm soát chất lượng trong toàn bộ quá trình; bảo đảm cả tiến độ, thời gian, chất lượng, số lượng sách giáo khoa, tinh thần là không để học sinh thiếu sách giáo khoa.
Việc chỉ đạo để đẩy mạnh biên soạn sách giáo khoa và tài liệu giáo dục địa phương, sách giáo khoa tiếng dân tộc cũng sẽ được Bộ GD&ĐT tiếp tục lưu ý triển khai trong thời gian tới.
Năm học 2021-2022 vừa thực hiện mục tiêu đổi mới, bảo đảm chất lượng, cũng là năm học đầy thách thức do dịch bệnh. Bộ trưởng mong muốn lãnh đạo các địa phương, cơ sở giáo dục, các thầy cô giáo, cán bộ quản lý giáo dục tiếp tục quyết tâm hơn nữa, năng động và sáng tạo hơn nữa, vượt qua mọi khó khăn thách thức, hoàn thành tốt các mục tiêu đổi mới.
Với Ủy ban văn hóa, giáo dục của Quốc hội, Bộ trưởng mong muốn Ủy ban quan tâm tháo gỡ 2 vướng mắc lớn của địa phương liên quan đến đội ngũ và tài chính ngân sách phục vụ công cuộc đổi mới.
Tại hội nghị, ý kiến trao đổi của các tỉnh thành chủ yếu xoay quanh các nhóm vấn đề về giáo viên; sách giáo khoa, học liệu; cơ sở vật chất, tài chính... Khẳng định tiếp thu đầy đủ để có kế hoạch tháo gỡ, Bộ trưởng đồng thời cho rằng rất cần sự phối hợp cả từ trung ương và địa phương để cùng tháo gỡ khó khăn và cùng thực hiện.
Bộ GD&ĐT đã có kế hoạch sẽ làm việc với hệ thống các trường đại học sư phạm để trao đổi về các nội dung tập huấn, bồi dưỡng giáo viên; cũng như phát triển các ngành nghề đào tạo thuộc nhóm sư phạm để bảo đảm cung cấp đủ giáo viên, đáp ứng đổi mới trong giáo dục phổ thông những năm tiếp theo.
Ảnh: Thế Đại
Bộ GD-ĐT điều chỉnh thời gian kết thúc năm học ở những nơi dịch Covid-19 phức tạp Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết ở những địa phương dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Bộ sẽ điều chỉnh thời gian kết thúc năm học, thậm chí phương pháp thi hết cấp, đầu cấp, thi tốt nghiệp THPT. Theo khảo sát nhanh của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), việc tổ chức dạy học trong những ngày đầu...