Nga nói vai trò của Mỹ trong vụ Nord Stream phải ‘được làm rõ’
Một quan chức cấp cao Nga tại Mỹ yêu cầu cuộc điều tra vụ phá hoại Nord Stream phải minh bạch và khách quan, trong đó vai trò của Mỹ cần được “làm rõ”.
Đường ống dẫn khí đốt của Nord Stream 1 tại khu vực công nghiệp ở Lubmin, Đức – Ảnh: REUTERS
Vụ phá hoại Nord Stream là “ngòi nổ” trong quan hệ giữa Nga và Mỹ. Đây là đường ống dẫn khí đốt quan trọng từ Nga sang châu Âu.
Tháng 9-2022, có 3 trên 4 đường ống thuộc tuyến Nord Stream 1 và Nord Stream 2 đã phát nổ.
Mỹ và nhiều nước châu Âu liên quan đã lên án kẻ phá hoại Nord Stream. Tuy nhiên câu chuyện này lại phức tạp và xuất hiện đầy rẫy thuyết âm mưu.
Theo suy luận thông thường, tuyến khí đốt từ Nga sang châu Âu bị phá hoại đồng nghĩa Nga gặp khó khăn khi đưa khí đốt sang châu Âu.
Điều này sẽ khiến châu Âu ít sử dụng năng lượng Nga hơn. Sau cùng, tất cả tạo thêm động lực để châu Âu ít lệ thuộc năng lượng vào Nga, và có thể phản đối quyết liệt hơn với “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga sang Ukraine.
Video đang HOT
Phía Nga đã đổ lỗi cho phương Tây về vụ phá hoại Nord Stream. Matxcơva cũng không ít lần đặt nghi vấn về tính minh bạch của các cuộc điều tra này.
Hôm 14-6, ông Andrey Ledenev, tham tán công sứ của Đại sứ quán Nga tại Mỹ, là người mới nhất yêu cầu một cuộc điều tra “minh bạch và khách quan” vào Nord Stream.
Vì phá hoại Nord Stream có thể cổ vũ tinh thần chống Nga, các nước như Mỹ và Ukraine thường xuyên bị Nga đặt nghi vấn nhiều nhất.
Trong thời gian qua, đã xuất hiện một số thông tin nói Mỹ cảnh báo Ukraine đừng phá hoại đường ống Nord Stream dưới Biển Baltic này.
Nhận xét về việc này, ông Ledenev lại cho rằng vai trò của Mỹ nên được “làm rõ”. Ông nói: “Sẽ hữu ích nếu nghĩ về lý do toàn bộ phương Tây ngoan cố không sẵn sàng thực hiện cuộc điều tra quốc tế minh bạch và khách quan dưới sự bảo trợ của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nhằm vào vụ tấn công khủng bố dưới Biển Baltic”.
Tính tới tháng 6, các cuộc điều tra đang đi theo hướng Nord Stream bị phá hoại. Ba Lan là địa điểm mới nhất có liên quan tới kế hoạch phá hoại này.
Theo báo Wall Street Journal ngày 10-6, các điều tra viên tại Đức đang điều tra một số bằng chứng cho thấy Ba Lan là căn cứ điều hành của nhóm phá hoại đường ống Nord Stream.
Hiện nay chưa có thông tin nào cho thấy Ba Lan nhúng tay. Tuy nhiên con thuyền bị nghi ngờ Andromeda được cho đã thay đổi hành trình trong vùng biển Ba Lan. Đây cũng là con thuyền dính tới một nhóm tổ chức du lịch có trụ sở ở Ba Lan.
Những tiết lộ mới nhất về vụ tấn công phá hủy đường ống Nord Stream của Nga
CIA đã gây sức ép với Ukraine nhiều tuần trước khi các vụ nổ phá hoại đường ống dẫn khí đốt tự nhiên của Nga đến châu Âu.
Bản đồ xảy ra các vụ nổ đường ống Nord Stream của Nga (chấm đỏ). Ảnh: WSJ
Theo tờ Wall Street Journal (WSJ) của Mỹ ngày 13/6, Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã từng cảnh báo chính phủ Ukraine không tấn công các đường ống dẫn khí đốt Nord Stream vào mùa Hè năm ngoái sau khi họ có được thông tin chi tiết về một âm mưu của Kiev nhằm phá hủy kết nối năng lượng chính giữa Nga và châu Âu.
Thông điệp trên được các quan chức CIA chuyển đi vào tháng 6, theo một nguồn tin mà CIA nhận được từ cơ quan tình báo quân sự của Hà Lan, WSJ dẫn lời các quan chức cấp cao Mỹ cho biết.
Theo các quan chức này, trong khi CIA cảnh báo một cách nghiêm túc, họ cũng nghi ngờ về việc liệu Ukraine có khả năng thực hiện một cuộc tấn công như vậy hay không, vốn đòi hỏi phải đặt chất nổ sâu dưới biển Baltic.
Thông tin tình báo ban đầu, từ tháng 6/2022, cho rằng nhóm tấn công đường ống Nord Stream đang thực hiện nhiệm vụ do Tướng Valeriy Zaluzhniy, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Ukraine. Nhưng giả thuyết này sau đó đã bị các nhà điều tra ở ít nhất hai quốc gia châu Âu bác bỏ, những người cho rằng có thể một chỉ huy Ukraine khác cuối cùng đã chỉ đạo chiến dịch.
Vài tuần sau, vào ngày 26/9, các đường ống đã bị tấn công. Ukraine đã kịch liệt phủ nhận rằng họ có liên quan đến vụ phá hoại các đường ống.
Các quan chức tình báo quân đội Hà Lan nói với CIA rằng một nhóm người Ukraine từng tìm cách thuê một chiếc du thuyền trên bờ biển Baltic và sử dụng một nhóm thợ lặn để đặt chất nổ dọc theo bốn đường ống của Nord Stream 1 và 2.
Kế hoạch tấn công được dàn dựng sau cuộc tập trận của NATO mang tên Baltic Ops (BALTOPS) diễn ra ở khu vực phía trên các đường ống và kết thúc vào ngày 17/6, các quan chức tình báo châu Âu cho biết.
CIA đã nhanh chóng thông báo cho một nhóm các quốc gia đồng minh, bao gồm cả Đức. Các quốc gia khác dọc theo bờ biển Baltic cũng được cảnh báo. Các quan chức CIA đã hỏi những người đồng cấp của họ ở Kiev rằng liệu họ có đang tiến hành một cuộc tấn công hay không. Không thể xác định được phía Ukraine đã phản ứng như thế nào.
CIA sau đó nhận được thông tin rằng Ukraine đã hủy bỏ kế hoạch ban đầu, theo một quan chức Mỹ.
Vào cuối mùa Hè, CIA thông báo với Đức và các quốc gia đồng minh khác rằng mức độ đe dọa từ một hành động như vậy đã giảm đi vì Mỹ không còn tin rằng Kiev sẽ thực hiện một cuộc tấn công như vậy, các quan chức châu Âu nhận được hoặc được thông báo cho biết.
Nhưng chỉ 1 tháng sau, loạt vụ nổ mạnh dưới biển đã làm hư hại ba trong số bốn đường ống chính của Nord Stream. Andriy Chernyak, phát ngôn viên của cơ quan tình báo quân đội Ukraine, phủ nhận rằng Kiev có liên quan đến các vụ nổ khi được hỏi ngày 13/6.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ Bild của Đức, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết: "Tôi tin rằng quân đội và lực lượng tình báo của chúng tôi đã không làm điều đó, và khi bất kỳ ai tuyên bố điều ngược lại, tôi muốn họ đưa ra bằng chứng".
Nhưng tiết lộ trên dường như cho thấy rằng cơ quan tình báo Mỹ - cùng với một số chính phủ phương Tây - đã biết trong nhiều tháng rằng Chính phủ Ukraine đã lên kế hoạch phá hủy đường ống, một sự thật mà phương Tây đã giữ bí mật sau vụ tấn công.
Tại một cuộc họp với những người đồng cấp châu Âu vào tháng 10 năm ngoái, Giám đốc CIA William Burns nói rằng không có bằng chứng cho thấy Nga liên quan đến vụ việc. Theo một quan chức có mặt tại cuộc họp, khi được hỏi liệu đó có phải là Ukraine không, ông nói: "Tôi hy vọng là không".
Các quan chức phương Tây, bao gồm cả ở Mỹ và Đức, cho biết họ nghi ngờ một "nhóm thân Ukraine" đã lên kế hoạch và thực hiện vụ tấn công phá hoại. Tuần trước, WSJ đưa tin rằng các nhà điều tra Đức đang xem xét bằng chứng cho thấy một nhóm người Ukraine đã sử dụng Ba Lan, một nước láng giềng thuộc EU và đồng minh NATO, làm trung tâm hậu cần và hỗ trợ cho cuộc tấn công Nord Stream năm ngoái. Các nhà điều tra đã không cáo buộc chính phủ Ba Lan hoặc bất kỳ cá nhân Ba Lan nào có liên quan.
Đức mở trạm LNG kết nối với đường ống Dòng chảy phương Bắc Chính phủ liên bang Đức đang có kế hoạch mở một trạm khí đốt tự nhiên hoá lỏng (LNG) kết nối với cơ sở hạ tầng của đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Dòng chảy phương Bắc (Nord Stream). Đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc 1 (Nord Stream 1) tại Lubmin, Đức, ngày 8/3/2022. Ảnh: Reuters/TTXVN Theo phóng viên...