Nga đang giành lại lãnh thổ ở tỉnh Kursk; Kiev trước nguy cơ mất ‘quân bài mặc cả’
Lực lượng của Moskva đã giành lại một số ngôi làng và lãnh thổ mà Ukraine chiếm được trong cuộc tấn công xuyên biên giới vào tỉnh Kursk.
Những bước tiến này có thể làm tiêu tan hy vọng của Kiev trong việc đưa Nga vào bàn đàm phán.
Theo tờ New York Times, các lực lượng Nga đã chiếm lại một số ngôi làng ở vùng biên giới phía Tây mà Ukraine đã xâm nhập vào mùa hè, đe dọa quyền kiểm soát của Kiev đối với vùng lãnh thổ mà họ coi là đòn bẩy quan trọng để thúc đẩy Moskva tiến tới các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh.
Trong những ngày gần đây, quân đội Nga đã tăng cường nỗ lực để đánh bật lực lượng Ukraine khỏi vùng lãnh thổ mà họ chiếm được ở tỉnh Kursk, với một số cuộc tấn công do các đơn vị xe bọc thép dẫn đầu. Bản đồ chiến trường do các nhóm độc lập biên soạn bằng cách sử dụng hình ảnh vệ tinh và cảnh quay chiến đấu cho thấy lực lượng Nga đã tạo ra một khe hở ở rìa phía Tây của vùng biên giới Ukraine, chiếm lại ít nhất ba ngôi làng.
“Nhìn chung, tình hình ở Kursk không mấy khả quan”, DeepState, một nhóm có quan hệ chặt chẽ với Quân đội Ukraine, chuyên phân tích cảnh quay chiến đấu, cho biết hôm 13/10. Các lực lượng Ukraine “đang thực hiện các biện pháp ổn định, nhưng rất khó để giành lại những gì đã mất”.
Emil Kastehelmi, một nhà phân tích quân sự của Black Bird Group – có trụ sở tại Phần Lan, cho biết một số thành phần của các đơn vị Nga đã “tiến khá xa vào hậu phương Ukraine, gây ra nhiều vấn đề và tổn thất cho Ukraine”.
Theo Black Bird Group, Ukraine vẫn nắm giữ khoảng 480km2 lãnh thổ của Nga, giảm so với khoảng 640km2 trong những tuần đầu tiên của cuộc tấn công xuyên biên giới ở Kursk, được phát động vào đầu tháng 8.
Cuộc tấn công có hai mục tiêu chính: buộc Điện Kremlin phải điều động quân từ các khu vực khác của mặt trận rộng lớn để đáp trả cuộc tấn công, qua đó giảm bớt áp lực cho các lực lượng Ukraine; và chiếm giữ lãnh thổ mà Moskva sẽ tìm cách giành lại, có khả năng buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán.
Trong khi mục tiêu đầu tiên dường như đã thất bại cho đến nay với việc Điện Kremlin chủ yếu triển khai lực lượng dự bị từ bên trong nước Nga trong khi vẫn tăng cường các cuộc tấn công ở miền Đông Ukraine các quan chức ở Kiev đã bám vào mục tiêu thứ hai như một phần của cái gọi là “kế hoạch chiến thắng” của họ nhằm thúc đẩy Nga tham gia các cuộc đàm phán hòa bình.
Video đang HOT
Tổng thống Volodymyr Zelensky đã phát biểu trong một cuộc họp báo vào cuối tháng 8 rằng cuộc tấn công Kursk là một trong những “giai đoạn để chấm dứt chiến tranh”.
Nhưng lúc này mỗi bước tiến của Nga ở Kursk đều có nguy cơ làm giảm giá trị của cái mà Ukraine hy vọng là “quân bài mặc cả” đó.
“Các cuộc phản công của Nga liên tục làm giảm tầm quan trọng về mặt chính trị của khu vực do Ukraine kiểm soát ở Kursk”, ông Kastehelmi cho biết. “Nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, người Ukraine có thể cần xem xét lại sự hiện diện của họ trong khu vực và tương lai của toàn bộ chiến dịch”.
Ukraine lần đầu tiên xâm nhập vào tỉnh Kursk ngày 6/8, nhanh chóng chiếm được hàng chục ngôi làng và khu định cư, bao gồm cả thị trấn Sudzha sát biên giới. Nga đã mất vài tuần để ổn định tình hình bằng cách gửi quân tiếp viện để ngăn chặn bước tiến của Ukraine. Các nhà phân tích quân sự và các quan chức Mỹ cho biết phản ứng của Nga ban đầu chậm và rải rác trong lúc Điện Kremlin còn xác định lực lượng quân sự và an ninh nào sẽ dẫn đầu các cuộc phản công.
Sau đó, vào giữa tháng 9, Nga đã phát động đợt phản công đầu tiên cho phép quân đội của mình chiếm được ít nhất một ngôi làng, Snagost, và một số khu định cư khác nằm ở sườn phía Tây của vùng nhô ra của Ukraine trên bản đồ biên giới hai nước.
Tuần trước, Nga đã phát động đợt tấn công thứ hai, tiến xa hơn về phía sườn phía Tây và giành lại khoảng 30km2 lãnh thổ – theo các chuyên gia độc lập theo dõi bước tiến của Nga dựa trên cảnh quay chiến đấu được định vị địa lý. Hiện họ đã chiếm lại được ngôi làng Novoivanovka và đã tiến đến vùng ngoại ô của làng Olgovka.
Các quan chức và binh lính Ukraine thường giữ im lặng về tình hình ở Kursk để bảo vệ các hoạt động. Nhưng Tổng thống Zelensky đã thừa nhận về các cuộc giao tranh dữ dội trong một thông điệp được đăng trên mạng xã hội ngày 14/10.
“Trong 5 ngày nay, người Nga đã cố gắng phá vỡ hệ thống phòng thủ của chúng tôi ở khu vực Kursk”, nhà lãnh đạo Ukraine viết, đồng thời nói thêm rằng quân đội của ông đang “giữ vững và phản công.”
Tuy nhiên, chuyên gia quân sự Kastehelmi có quan điểm thận trọng hơn. “Rõ ràng là các tuyến phòng thủ của Ukraine dường như không giữ được tốt”, ông nói.
Ông Kastehelmi lưu ý rằng quân đội Ukraine dường như vẫn chưa xây dựng bất kỳ công sự quy mô lớn nào trong khu vực, làm phức tạp thêm việc phòng thủ của họ, và nói thêm rằng sườn phía Tây hiện đang bị Nga tấn công bao gồm địa hình tương đối trống trải, với ít trung tâm đô thị mà người Ukraine có thể sử dụng để cố thủ.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một nhóm chuyên gia có trụ sở tại Washington, cho biết tuần trước rằng quân đội Nga có thể đã tăng cường các cuộc tấn công vào Kursk trước khi thời tiết mưa vào mùa thu và mùa đông khiến địa hình trở nên lầy lội.
ISW cho rằng “lực lượng Nga có thể nhận thấy cơ hội đang dần khép lại để loại bỏ cuộc xâm nhập của Ukraine” vào tỉnh Kursk.
Liệu Ukraine có thể giữ được lãnh thổ mà họ kiểm soát ở Kursk hay không vẫn còn là điều chưa biết. Nhưng điều đã rõ là cuộc tấn công của Ukraine tại đó đã kéo giãn nguồn nhân lực và vật lực, vốn rất cần thiết ở những nơi khác trên mặt trận để chống lại các cuộc tấn công không ngừng của Nga.
Ukraine có thể hy vọng sử dụng lãnh thổ mà họ nắm giữ ở khu vực Kursk làm con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán hòa bình, để đổi lấy đất đai mà Nga chiếm giữ ở Ukraine. Nhưng Moskva vẫn chưa đưa ra bất kỳ tín hiệu nào chấp nhận tham gia đàm phán theo hướng đó khi họ đang chiếm ưu thế trên chiến trường.
ISW: Bất cập khi lực lượng tinh nhuệ nhất của an ninh Nga chiến đấu tại Kursk
Một phân tích gần đây cho thấy việc triển khai lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ Spetsnaz thuộc FSB (Cơ quan An ninh LB Nga) tại tỉnh Kursk đã tiết lộ các vấn đề về phối hợp trong bộ máy an ninh của Nga.
Thành viên lực lượng đặc nhiệm FSB của Nga. Ảnh: Al Mayadeen
Trích dẫn thông tin từ tờ Novaya Gazeta Europe, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW, có trụ sở tại Mỹ ngày 26/9 cho biết, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đang tích cực tham gia vào các hoạt động chiến đấu tại tỉnh Kursk.
Sự tham gia của FSB vào các hoạt động chiến đấu trực tiếp là điều bất thường vì FSB thường tập trung vào tình báo, phản gián và an ninh trong nước hơn là các hoạt động quân sự tiền tuyến. Việc triển khai các đơn vị Spetsnaz của FSB trong các kịch bản chiến tranh thông thường tại Kursk có khả năng chỉ ra sự thiếu hụt các nguồn lực quân sự thông thường.
Theo nguồn tin trên, một quân nhân Spetsnaz của FSB đã được xác định là đã tử trận khi chiến đấu trong khu vực vào tháng 8/2024, xác nhận sự hiện diện của lực lượng đặc nhiệm FSB trong khu vực.
Novaya Gazeta Europe dẫn lời một sĩ quan FSB tuyên bố rằng các đơn vị Spetsnaz của FSB, bao gồm các thành phần của nhóm Alpha và Vympel, đã được giao nhiệm vụ "xác định và tiêu diệt các nhóm phá hoại và trinh sát của Ukraine ở Kursk".
Cũng viên sĩ quan này được cho là đã bày tỏ lo ngại về tính phù hợp của các đơn vị này đối với cuộc chiến hiện tại, lưu ý rằng họ "không phù hợp cho các trận chiến vũ trang kết hợp liên quan đến thiết bị hạng nặng chống lại lực lượng quân sự thông thường".
Trong khi đó, Moskva chưa đưa ra bình luận nào về thông tin đặc nhiệm Spetsnaz FSB chiến đấu tại Kursk.
Báo cáo từ Novaya Gazeta Europe nêu bật các vấn đề phối hợp tiềm ẩn giữa FSB và quân đội Nga. Một nguồn tin thân cận với các cơ quan đặc nhiệm của Nga nói với tờ báo này rằng "Trung tâm tác chiến đặc biệt của FSB không có 'mối liên hệ chung' với các đơn vị quân đội Nga và vẫn chưa có trụ sở chung để phối hợp các nhiệm vụ chiến đấu giữa FSB và quân đội Nga".
Tình trạng này được cho là do sự chồng chéo trong nhiệm vụ được giao giữa các lực lượng.
Trước đó, ISW đưa tin Tổng thống Putin đã giao cho FSB nhiệm vụ tiến hành một chiến dịch chống khủng bố tại các tỉnh Belgorod, Bryansk và Kursk vào ngày 9/8 sau khi quân đội Ukraine bắt đầu xâm nhập Kursk vào ngày 6/8. Tuy nhiên, sau đó ông đã giao các nhiệm vụ tương tự cho Bộ Quốc phòng Nga và Rosgvardia (Vệ binh quốc gia Nga).
Bản đồ của ISW về vùng chiến sự tại tỉnh Kursk của Nga, với vùng gạch xanh chéo là nơi Ukraine tuyên bố kiểm soát. Nguồn: ISW/X
Lực lượng đặc nhiệm Nga thường được gọi là "Spetsnaz", tên ghép từ hai từ tiếng Nga "spetsialnoye" (đặc biệt) và "naznacheniya" (nhiệm vụ), tức lực lượng thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt. Spetsnaz là lực lượng can thiệp được huấn luyện bài bản, tinh nhuệ nhất của quân đội và cơ quan tình báo Nga. Spetsnaz gồm năm đơn vị chủ chốt, gồm:
Spetsnaz Tổng cục Tình báo quân đội (GRU) ra đời năm 1950 được xem là tai mắt của Bộ Tổng tham mưu. Đơn vị này thực thi nhiệm vụ trên phạm vi quốc tế, đã từng hiện diện ở Tiệp Khắc cũ, Angola, Liban, Syria, Afghanistan...
Spetsnaz Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) với đội chống khủng bố Alpha ra đời năm 1974. Đơn vị này đã thực hiện nhiều chiến dịch nổi tiếng như phối hợp với Spetsnaz GRU trong chiến tranh Chechnya, năm 2002 phối hợp với đội Vympel tấn công nhà hát Dubrovka ở Moskva giải cứu con tin. Đây cũng là lực lượng được cho là đang hoạt động ở tỉnh Kursk.
Ngoài ra còn có các đơn vị Spetznaz đổ bộ đường không hoạt động sau phòng tuyến chuẩn bị địa bàn cho lính nhảy dù đổ bộ; Spetsnaz hải quân: Tên chính thức hiện nay là Đơn vị chiến đấu chống thiết bị và lực lượng xâm nhập dưới nước (PDSS) bảo vệ các cơ sở hải quân và tàu chiến đồng thời làm công tác phá hoại trong chiến tranh; Và Lực lượng tác chiến đặc biệt (SOF) ra đời năm 2009 trực thuộc Bộ Tổng tham mưu. Lực lượng này quy tụ mọi đơn vị đặc nhiệm quân đội Nga.
Nga rút lực lượng từ châu Phi về bảo vệ Kursk Lực lượng quân sự tư nhân có tên "Lữ đoàn Gấu" đã được rút từ Burkina Faso về tỉnh Kursk để tham gia nỗ lực đối phó với lực lượng Ukraine tại đây - theo báo Pháp Le Monde. Biểu ngữ in hình Tổng thống Nga Vladimir Putin xuất hiện trong cuộc biểu tình ủng hộ Tổng thống Burkina Faso Ibrahim Traore tại...