NASA phát hiện Sao Hỏa từng có khí hậu thuận lợi cho sự sống
Theo một nghiên cứu mới công bố ngày 9/8, xe tự hành Curiosity của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã phát hiện bằng chứng đầu tiên cho thấy Sao Hỏa từng có khí hậu đan xen giữa mùa khô và mùa mưa tương tự như ở Trái Đất.
Điều này cho thấy ‘Hành tinh Đỏ’ khả năng từng là môi trường thích hợp cho sự sống.
Tàu đổ bộ InSight chuẩn bị hạ cánh xuống bề mặt Sao Hỏa, tháng 11/2018. Ảnh: AFP/TTXVN
Hàng tỷ năm trước, các dòng sông và hồ rộng lớn được cho là đã trải dài trên bề mặt Sao Hỏa trước khi hóa thành sa mạc khô cằn như hiện nay. Những bằng chứng đầu tiên được tìm thấy kể từ năm 2012, sau khi xe tự hành Curiosity đã khám phá ra miệng núi lửa Gale khổng lồ – nơi trước đây được cho là có một hồ nước và một núi trầm tích khổng lồ cao gần 6 km ở ngay trung tâm.
Theo nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Nature, khi leo lên sườn núi trầm tích vào năm 2021, xe tự hành Curiosity đã tìm thấy các mỏ muối hình lục giác trong đất có niên đại gần 4 tỷ năm trước và xác định đây là những vết nứt trên nền đất bùn khô – dấu hiệu của một hồ nước đã bị cạn. Theo ông William Rapin, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học quốc gia Pháp ( CNRS) và là tác giả chính của nghiên cứu, đây chính là bằng chứng hữu hình đầu tiên cho thấy Sao Hỏa có khí hậu theo chu kỳ. Việc các mùa mưa và mùa khô diễn ra thường xuyên giống như ở Trái Đất cho thấy Sao Hỏa có thể có các điều kiện cần thiết để hình thành sự sống.
Video đang HOT
Xe tự hành Curiosity đã phát hiện ra sự hiện diện của các hợp chất hữu cơ được coi là nền tảng của sự sống trên Sao Hỏa. Tuy nhiên, các hợp chất này cần những điều kiện thích hợp để trở thành t.iền thân của sự sống. Ông Rapin giải thích trong thế giới quá khô hạn, những phân tử này không bao giờ có cơ hội hình thành. Nếu Sao Hỏa từng có sự sống, thì đó có thể là những vi sinh vật đơn bào nguyên thủy.
Ông Ashwin Vasavada, chuyên gia tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực (JPL) của NASA chia sẻ trong suốt hơn 11 năm, các nhà nghiên cứu đã miệt mài tìm kiếm các bằng chứng cho thấy Sao Hỏa thời cổ đại có thể là môi trường hỗ trợ sự sống của vi sinh vật nhờ xe tự hành Curiosity. Giờ đây, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về các điều kiện có thể đã thúc đẩy nguồn gốc của sự sống. Theo chuyên gia này, việc phát hiện ra địa hình cổ đại như vậy không bao giờ có thể thực hiện được trên Trái Đất, nơi các mảng kiến tạo liên tục xáo trộn bề mặt và làm mất những dấu vết còn sót lại của quá khứ. Do đó, việc nghiên cứu Sao Hỏa – nơi không có các mảng kiến tạo – có thể giúp các nhà khoa học giải quyết bí ẩn về cách thức sự sống bắt đầu hình thành trên “Hành tinh xanh” của chúng ta.
Phát hiện 'rung chuyển' ở hành tinh mà NASA tin chắc có sự sống
Trước khi bị quỷ bụi làm tắt nguồn, robot InSight của NASA đã có phát hiện để đời ở hành tinh láng giềng của Trái Đất.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí Geophysical Research của NASA đã nghiên cứu trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận trong 4 năm InSight, tàu đổ bộ thăm dò Sao Hỏa của NASA, hoạt động như một robot thăm dò địa chấn.
Đó là một trận động đất mạnh tới 4,7 độ (thang Moment của Mỹ), tức tương ứng với nhiều trận động đất cấp độ trung bình trên Trái Đất, đủ khiến nhà cửa rung chuyển.
Chiến binh InSight của NASA - Ảnh: NASA
Điều đó có vẻ bình thường trên Trái Đất, nhưng vô cùng bất thường ở một hành tinh khác, vốn từng bị cho là có lớp vỏ liền và không thể hoạt động địa chất.
Theo Science Alert, dữ liệu này đã cung cấp các ước tính về độ dày lớp vỏ toàn cầu của Soa Hỏa, cũng như cách hành tinh tạo ra nhiệt từ bên trong.
"Từ trận động đất này, chúng tôi đã quan sát thấy sóng bề mặt bao quanh Sao Hỏa tận 3 lần" - nhà địa chấn học Doyeon Kim từ Viện Địa vật lý của ETH Zurich (Thụy Sĩ), cho biết.
Kết hợp dữ liệu về các trận động đất trước, dữ liệu về lực hấp dẫn và địa hình Sao Hỏa, họ ước tính được độ dày trung bình của lớp vỏ toàn cầu của hành tinh này là từ 42-56 km, tức dày hơn nhiều so với vỏ Trái Đất (trung bình 24 km) hay Mặt Trăng (34-43 km).
Nơi mỏng nhất của vỏ Sao Hỏa là khoảng 20 km, ở lưu vực va chạm Hellas, còn nơi dày nhất lên tới 90 km là ở cao nguyên núi lửa Tharsis. Lớp vỏ ở bán cầu Nam mở rộng sâu xuống dưới hơn so với bán cầu Bắc, giúp các nhà khoa học định hình được cách mà vỏ hành tinh đã phát triển.
Nhiều nguyên tố phóng xạ sinh nhiệt khi phân rã cũng được tìm thấy nhiều trong lớp vỏ và cả lớp phủ, bao gồm uranium, thori và kali, giải thích cho các điểm tan chảy cục bộ bên trong Sao Hỏa.
Những yếu tố trên góp phần cho thấy một điều quan trọng: Sao Hỏa có thể vẫn đang hoạt động địa chất trong hiện tại.
Hoạt động địa chất là một yếu tố cực kỳ quan trọng đối với sự sống một hành tinh, do giúp ổn định môi trường, khí hậu, cung cấp sự trao đổi hóa học cần thiết cho các chu trình của hành tinh nhằm kích hoạt phản ứng sinh ra sự sống ban đầu lẫn nuôi dưỡng sự sống đó.
Sao Hỏa là hành tinh mà NASA chú trọng nhất trong chuỗi nhiệm vụ săn tìm sự sống, với nhiều robot tìm bằng chứng về sự sống cổ đại - hoặc may mắn hơn là một cái gì đó của hiện tại hoặc gần với hiện tại - như Curiosity hay Perseverance.
Phát hiện mới đem thêm cho họ một niềm hy vọng lớn.
Bí mật phát lộ sau cú va thiên thạch mạnh 4 độ richter trên sao Hỏa Cú va chạm của thiên thạch trên sao Hỏa đã hất tung vật chất dưới bề mặt, tạo ra một miệng hố lớn, làm phát lộ những vật chất bị vùi lấp bên dưới lớp bụi. Tháng 12 năm ngoái, tàu đổ bộ thăm dò sao Hỏa InSight của NASA đã ghi nhận một chấn động trên sao Hỏa tương đương trận động...
