Nâng cao hiệu quả liên kết giáo dục, đào tạo với nước ngoài

Hiện nhiều quốc gia có chương trình đào tạo tại Việt Nam như Vương quốc Anh, chiếm số lượng lớn và áp đảo.

Tiếp theo là Mỹ, Pháp, Úc, sau đó là Hàn Quốc, Nhật, Newzealand. Cả nước có khoảng 25 nghìn sinh viên đang theo học các chương trình liên kết nước ngoài. Số lượng này chưa phải nhiều, nhưng chúng ta không nên chạy theo số lượng mà cần chú trọng về chất lượng.

Chiều 25/11, Báo Đại biểu Nhân dân đã tổ chức tọa đàm “”Liên kết đào tạo đại học với nước ngoài tại Việt Nam: Thực trạng và định hướng phát triển”. Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD & ĐT), cả nước có 408 chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam. Vậy chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài tại Việt Nam được quản lý, kiểm soát như thế nào?

Các nhà quản lí giáo dục, nhà khoa học tham gia tọa đàm.

Về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD & ĐT) cho hay, tính đến năm 2022, các chương trình liên kết giảm nhẹ với hơn 300 chương trình, có 1 số chương trình đã hết hạn và chưa có quyết định gia hạn cũng như có 1 số chương trình mới mở ra, dịch chuyển dần sang lĩnh vực khoa học công nghệ, đó là xu hướng tốt. Tuy nhiên, xét tỉ trọng các chương trình đào tạo liên kết nước ngoài hiện nay thì hơn 60% tập trung ở khối ngành kinh tế, quản lý, còn 25% là các chương trình liên quan khoa học công nghệ và chỉ 10% là chương trình của các khối ngành khác.

Hiện nhiều quốc gia có chương trình đào tạo tại Việt Nam như Vương quốc Anh, chiếm số lượng lớn và áp đảo.

Tiếp theo là Mỹ, Pháp, Úc, sau đó là Hàn Quốc, Nhật, Newzealand. Cả nước có khoảng 25 nghìn sinh viên đang theo học các chương trình liên kết nước ngoài. Số lượng này chưa phải nhiều, nhưng chúng ta không nên chạy theo số lượng mà cần chú trọng về chất lượng.

PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học cho hay, các chương trình liên kết đang dịch chuyển dần sang lĩnh vực khoa học công nghệ, là xu hướng tốt.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, tiêu chí về xếp hạng không phải là tiêu chí bắt buộc để lựa chọn liên kết đào tạo, cũng không nằm trong quy định của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học cũng như Nghị định 86/2018/NĐ-CP. Tuy nhiên, các chương trình liên kết đào tạo được mở ra tại các trường đều được kiểm định, bảo đảm theo các yêu cầu của Luật và Nghị định trên. Dự kiến, trong năm 2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có thông tư về quản lý và đào tạo chương trình liên kết đào tạo nước ngoài.

“Việc quản lý các chương trình liên kết đào tạo nằm trong kế hoạch thanh tra, kiểm tra hàng năm. Tuy nhiên, việc rà soát không làm khó các trường mà đồng hành, giúp các trường tìm ra khó khăn, vướng mắc, hạn chế để các trường có thể làm tốt hơn nữa. Còn nếu có vi phạm, tùy mức độ chúng tôi sẽ căn cứ theo Nghị định xử phạt hành chính trong giáo dục đào tạo để thực hiện”, PGS.TS Nguyễn Thu Thủy thông tin.

Bà Nguyễn Thị Mai Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội tham gia tọa đàm.

Bà Nguyễn Thị Mai Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội lí giải vì sao càng ngày càng có nhiều chương trình liên kết đào tạo tại Việt Nam. Đó là quy định của luật hiện trao cho các trường quyền tự chủ, trong đó tự chủ về chuyên môn học thuật, được tự chủ tuyển sinh, liên kết đào tạo trong nước và ngoài nước.

“Mặc dù được trao quyền tự chủ đào tạo, nhưng tôi ghi nhận quy định các điều kiện mở mã ngành đào tạo cũng được chặt chẽ hơn, yêu cầu cũng cao hơn so với Thông tư 08. Khi trao quyền gắn với những yêu cầu, điều kiện cụ thể là cách tạo cơ hội cho các trường đại học cùng thực hiện tự chủ tốt hơn. Việc liên kết đào tạo với các nước sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Du nhập các chương trình tiên tiến của các nước giúp cho các trường đại học được tiệm cần dần với các chương trình tiên tiến. Đây là cơ hội để giáo dục đại học nước ta rút ngắn khoảng cách với các nước trong khu vực và thế giới”, bà Nguyễn Thị Mai Hoa chia sẻ và cho biết thêm, chúng ta cần xem việc liên kết đào tạo này vừa là cơ hội, vừa là thách thức. Liên kết đào tạo có nhiều cái lợi nếu chớp được cơ hội, nhưng nếu lựa chọn không chuẩn xác, đối tác liên kết không đúng tầm, sẽ là bất lợi. Đây là những điều cần lưu ý trong quá trình thực hiện.

Giáo sư Trần Thị Vân Hoa, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế quốc dân chia sẻ, cần xây dựng môi trường học thuật chuẩn quốc tế để giảng viên và sinh viên nước ngoài đến học tập.

Đồng quan điểm, GS.TS Trần Thị Vân Hoa, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế quốc dân cho hay, đóng góp quan trọng nhất trong liên kết đào tạo là việc tiếp thu các công nghệ giảng dạy và các kiến thức mới. “Chúng tôi đã mở được 18 chương trình đào tạo bằng tiếng Anh, trong đó có rất nhiều chương trình đào tạo được kiểm định chuẩn quốc tế. Trường có 11 chương trình được kiểm định bởi KCBSB Hoa Kỳ. Đầu năm tới, chúng tôi sẽ nhận tiếp 15 chứng chỉ đạt chuẩn cho 15 chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn KIBA của châu Âu. Đây là những thành tựu rất lớn mà các chương trình hợp tác quốc tế mang lại cho nhà trường”, GS.TS Trần Thị Vân Hoa cho biết.

Kinh nghiệm trong việc quản lý các chương trình liên kết được Trường ĐH Kinh tế quốc dân thực hiện bằng cách xây dựng quy chế quản lý đào tạo; thường xuyên rà soát và tái cấu trúc các chương trình liên kết quốc tế; thường xuyên đánh giá công tác đào tạo để đảm bảo ngày càng hoàn thiện hơn. Ngoài ra, nhà trường còn tăng cường hoạt động trao đổi sinh viên và giảng viên để nâng cao trình độ của đội ngũ giảng viên của nhà trường; xây dựng môi trường học thuật chuẩn quốc tế để giảng viên và sinh viên nước ngoài đến học tập…