Nấm – Những ‘kiến trúc sư’ thầm lặng của tự nhiên

Chỉ cần dạo bước qua một khu rừng ở nước Mỹ, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những chiếc nấm với đủ hình dạng, kích thước và màu sắc kỳ lạ.

Đây là một phần của “vương quốc” nấm rộng lớn, một thế giới sống ẩn mình dưới lòng đất lẫn trên mặt đất.

Nấm đóng vai trò thiết yếu trong hệ sinh thái mà mọi sự sống đều phụ thuộc, nhưng kiến thức của con người về chúng vẫn còn rất hạn chế. Nấm có nhiều hình dáng khác nhau: một số cao và mảnh mai với phần đầu giống như chiếc “mũ bảo hiểm”, trong khi những cái khác lại có hình dáng như những nếp gấp não bộ.

Bà Amy Honan, giảng viên chuyên ngành nấm học và sinh thái nấm tại Đại học Oregon, cho biết về mặt sinh hóa, nấm có quan hệ gần gũi với động vật hơn là thực vật. Cây cối có khả năng tự sản xuất thực phẩm thông qua quá trình quang hợp, nhưng nấm không làm được điều đó; chúng cần phải ăn thức ăn từ môi trường xung quanh. Bà Honan giải thích rằng nấm sử dụng các enzyme để phân hủy thức ăn bên ngoài. Chúng tiết ra enzyme để phân hủy chất hữu cơ và hấp thụ chất dinh dưỡng.

Trong số ít nhất 2,5 triệu loài nấm được cho là tồn tại trên Trái Đất, khoa học mới chỉ mô tả khoảng 150.000 loài, chiếm khoảng 6%. So với những gì con người biết về thực vật và động vật, con số này thật sự rất khiêm tốn.

Bà Honan cho biết con người mới chỉ hiểu biết khoảng 98% các loài động vật có xương sống trên hành tinh, khoảng 85% số thực vật và chỉ 20% số động vật không xương sống trên hành tinh này.

Sự thiếu hụt kiến thức về nấm là điều đáng lo ngại, bởi vai trò quan trọng của chúng trong hệ sinh thái. Nấm đã xuất hiện trước thực vật và đóng vai trò thiết yếu cho tất cả các hệ sinh thái trên cạn. Chúng cung cấp nhiều lợi ích cho thực vật, từ khả năng chịu mặn đến khả năng kháng bệnh. Bà Honan nhấn mạnh nếu không có nấm, thực vật sẽ không tồn tại, và điều đó sẽ ảnh hưởng đến nguồn oxy trên hành tinh.

Nhận thức về tầm quan trọng của nấm đang ngày càng gia tăng và Hội nghị lần thứ 16 Các bên tham gia Công ước Liên hợp quốc về đa dạng sinh học (COP 16) diễn ra ở Colombia từ ngày 21/10 sẽ có phần thảo luận về vai trò của nấm. Trước đó, Chile và Mỹ đã đề xuất công nhận nấm như một “vương quốc sống độc lập” trong luật pháp, chính sách và các thỏa thuận nhằm thúc đẩy bảo tồn và duy trì lợi ích của chúng đối với hệ sinh thái và con người.