Mỹ – Trung mở lại đối thoại ‘cửa hậu’

Mỹ – Trung dường như đã nối lại các kênh liên lạc “cửa hậu”, bị đình trệ trong những tháng gần đây do quan hệ song phương căng thẳng.

Kênh liên lạc bán chính thức này, thường được thực hiện thông qua các cựu quan chức, các tổ chức và lãnh đạo doanh nghiệp, vốn là kênh quan trọng để hai bên trao đổi quan điểm thẳng thắn và đưa ra ý kiến trước khi tiếp xúc chính thức.

Một cố vấn chính phủ Trung Quốc ngày 13/11 cho biết các giao tiếp như vậy giữa Bắc Kinh và Washington đã được nối lại sau nhiều tháng tạm ngừng do quan hệ “đóng băng”.

“Những người ở Mỹ trước đây không dám nói chuyện với chúng tôi. Tuy nhiên, điều này đã thay đổi, đặc biệt từ phía đảng Dân chủ. Các cuộc trao đổi ‘cửa hậu’ đã được nối lại”, Wang Xiangsui, giáo sư tại Đại học Bắc Hàng ở thủ đô Bắc Kinh, nói trong một diễn đàn kín hồi tháng 10. Nội dung cuộc nói chuyện mới được công bố.

Giáo sư Wang cho biết một số người có quan hệ mật thiết với Tổng thống đắc cử Joe Biden gần đây liên hệ với Trung Quốc, thảo luận với các chuyên gia nước này về cách thiết lập lại mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Joe Biden (phải), khi đó là phó tổng thống Mỹ,

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân ngày 13/11 gửi lời chúc mừng Joe Biden, gần một tuần sau khi truyền thông Mỹ thông báo ông đắc cử tổng thống.

“Chúng tôi tôn trọng sự lựa chọn của người dân Mỹ. Chúng tôi xin gửi lời chúc mừng tới ông Biden và bà Harris”, phát ngôn viên Uông Văn Bân nói và cho biết Trung Quốc hiểu “kết quả của cuộc bầu cử Mỹ sẽ được quyết định theo quy trình và luật pháp Mỹ”.

Trước Trung Quốc, lãnh đạo nhiều nước đăng thông điệp chúc mừng Biden và bày tỏ mong muốn hợp tác với chính quyền mới, sau khi truyền thông thông báo ông là tổng thống đắc cử. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn từ chối nhận thua và khởi kiện về cáo buộc “gian lận bầu cử” tại 6 bang.

Chính quyền Trump cũng chưa có bất cứ động thái chuyển giao quyền lực nào cho Biden, khi Cơ quan Quản lý Dịch vụ Công (GSA) vẫn chưa ký văn bản công nhận ứng viên Dân chủ là người chiến thắng, còn Phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng (OMB) vẫn xúc tiến kế hoạch ngân sách 2021 của Trump.

Quan hệ Mỹ – Trung đang ở mức tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ do các tranh chấp từ công nghệ, thương mại đến các vấn đề Hong Kong, Đài Loan, đại dịch Covid-19. Chính quyền Trump đã tung ra một loạt biện pháp trừng phạt nhằm vào Bắc Kinh, trong khi Trung Quốc cũng kiên quyết không nhượng bộ trước sức ép từ Mỹ.