Mũi Hảo Vọng – niềm hy vọng khi chưa có kênh đào Suez

Khi tàu Ever Given bịt kênh đào Suez, nhiều tàu phải chuyển hướng vòng qua Mũi Hảo Vọng dù chi phí cao và thời gian di chuyển dài hơn.

Đường vòng qua Mũi Hảo Vọng dài hơn kênh đào Suez, tàu thuyền còn có nguy cơ gặp cướp biển.

Trước khi có kênh đào Suez nối biển Đỏ và Địa Trung Hải, Mũi Hảo Vọng chính là niềm hy vọng của ngành hàng hải, bởi nó trấn giữ tuyến đường nối Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương.

Khi đi vòng qua mũi đất đá ở Bán đảo Cape của Nam Phi vào năm 1487, nhà thám hiểm Bồ Đào Nha Bartolomeu Dias trở thành người châu Âu đầu tiên đặt chân đến nơi này, từ đó mở ra tuyến đường biển nối châu Âu với châu Á. Ông đặt tên cho nó là Mũi Bão Táp (Cape of Storms) vì vùng biển tại đây rất dữ dội. Nhưng sau đó, nơi này được đổi tên thành Mũi Hảo Vọng. Một tài liệu lịch sử ghi chép vua Bồ Đào Nha John II là người đổi tên mũi đất này, bởi cuộc khám phá mở ra hy vọng rằng người châu Âu có thể đến Ấn Độ bằng đường biển. Vài tài liệu khác ghi rằng cái tên mới do Dias tự đổi.

Trên đường trở về, Dias đi qua một mũi đất khác mà không hề biết rằng điểm không mấy ấn tượng này mới chính là cực nam của châu Phi. Trước đó, nhiều người vẫn tin rằng Mũi Hảo Vọng là điểm cực nam của lục địa đen. Thực tế danh hiệu đó thuộc về Mũi Agulhas cách Mũi Hảo Vọng hơn 150 km về phía đông nam và nằm trên đường phân chia chính thức Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương.

10 năm sau phát hiện của Dias, hy vọng về tuyến đường biển nối châu Âu với châu Á mới thành hiện thực. Cuối năm 1497, nhà thám hiểm Bồ Đào Nha Vasco da Gama trở thành người châu Âu đầu tiên dong thuyền đi vượt Đại Tây Dương, đi qua Mũi Hảo Vọng vào Ấn Độ Dương. Người Bồ Đào Nha đã mất 70 năm để tìm đường dọc theo bờ biển châu Phi từ quần đảo Canary đến Cape. Vasco da Gama chỉ mất 23 ngày trên tàu Sao Gabriel để đi từ châu Phi đến Ấn Độ).

Chữ thập Vasco da Gama là một trong hai tượng đài được dựng lên khu vực Cape Point phía đông nam bán đảo Cape, chiếc còn lại là Chữ thập Dias. Chính phủ Bồ Đào Nha xây dựng chúng như hải đăng giúp tàu thuyền tránh vùng Whittle Rock nguy hiểm ở vịnh False.

Trước khi có kênh đào Suez, tuyến đường biển qua Mũi Hảo Vọng là hải trình ngắn nhất nối châu Âu và châu Á. Ngay cả khi kênh đào đi vào hoạt động từ cuối thế kỷ 19, nhiều tàu thuyền vẫn đi qua mũi đất huyền thoại này. Bởi thời kỳ đầu, kênh đào nhân tạo chỉ đủ rộng cho tàu thuyền nhỏ, hầu hết tàu cỡ lớn vẫn vòng qua phía nam châu Phi.

Mũi Hảo Vọng là một phần của Công viên Quốc gia Núi Bàn. Núi Bàn cũng là một trong những điểm du lịch nổi tiếng với du khách quốc tế khi đến Nam Phi. Công viên này là di sản thế giới tự nhiên của Nam Phi, bao gồm một phần rộng lớn của Mũi Tây, từ Mũi Hảo Vọng đến Núi Bàn. Đến đây du khách có thể ghé bãi biển Boulders, nơi cư trú của một đàn chim cánh cụt châu Phi và núi Bàn – biểu tượng của Cape Town.

Mũi Hảo Vọng gắn với truyền thuyết về con tàu ma Flying Dutchman (Người Hà Lan bay), mang số phận luẩn quẩn trong vùng nước mênh mông, không bao giờ tìm ra đường vòng qua mũi đất đầy bão táp này.