Mua sách giáo khoa, sách tham khảo đầu năm học: Phụ huynh vẫn… rối bời

Năm học 2022-2023 đã qua một tuần nhưng nhiều phụ huynh tại TPHCM vẫn chạy đôn chạy đáo tìm mua sách giáo khoa (SGK) cho con.

Trái lại, thị trường sách tham khảo và đồ dùng học tập lại ‘trăm hoa đua nở’ với chất lượng và giá cả khác nhau khiến phụ huynh băn khoăn.

Học sinh chọn mua sách tham khảo tại Nhà sách Nguyễn Văn Cừ (quận 5, TPHCM) vào ngày 8-9. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Khan hiếm sách giáo khoa

Ngày 8-9, có mặt tại Nhà sách Hải An (đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1), anh Lê Minh Hải (phụ huynh có con học lớp 5 Trường Tiểu học Hồng Hà, quận Bình Thạnh) cho biết, anh đã đăng ký mua SGK cho con tại trường và được phát SGK từ cuối năm lớp 4. Tuy nhiên, khi vào năm học mới, tất cả SGK và tập vở con đều để ở lớp nên ba mẹ muốn mua thêm một bộ SGK cho con xem bài trước ở nhà. “Tôi đã đi 3 nhà sách trên đường Nguyễn Thị Minh Khai nhưng ở đâu cũng nói không còn SGK môn Toán lớp 5. Nhà sách Hải An chỉ còn sách Tiếng Việt tập 2, Khoa học và Mỹ thuật nên tôi mua trước, định sẽ đi thêm vài nơi nữa để mua đủ bộ SGK cho con”, anh Minh Hải nói. Theo quan sát của phóng viên, quầy SGK chỉ còn đủ bộ đối với lớp 1, 2, 3 và 6 (thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018), các lớp còn lại chỉ rải rác vài môn học. Riêng đối với lớp 4, 8 và 11 – ba khối lớp sẽ triển khai cuốn chiếu Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 vào năm sau, không còn SGK ở bất kỳ môn học nào.

Tương tự, tại Nhà sách Đà Nẵng (đường Nguyễn Gia Trí, quận Bình Thạnh), SGK lớp 4 chỉ còn quyển Tiếng Việt tập 2. Đối với lớp 8 và 11, kệ SGK trống trơn, chỉ còn sách tham khảo và vở bài tập thực hành các môn học. Liên hệ nhân viên bán hàng, chúng tôi nhận được câu trả lời: “Trong kho chỉ còn SGK lớp 1, 2, 3, 6 vì là hàng mới nhập về, các lớp còn lại đã bán hết trước ngày khai giảng và sẽ không nhập thêm về bán nữa”.

Tại Cửa hàng sách và thiết bị trường học (đường Đinh Tiên Hoàng, quận 1), rất đông phụ huynh tìm mua SGK cho con. Chị Thảo Trang (phụ huynh có con năm nay học lớp 8 Trường THPT Lương Thế Vinh, quận 1) cho biết, gia đình từ quê lên TPHCM vào ngày 4-9. Để mua đủ bộ SGK cho con, chị đã đi nhiều nơi, mỗi nơi chỉ mua được 1-2 cuốn. “Nghe các bạn của con nói ở đây có bán SGK nên tôi tìm đến nhưng chỉ mua được hai môn Sinh học và Lịch sử. Được cuốn nào hay cuốn đó, hai ngày cuối tuần hai mẹ con sẽ đi tìm tiếp để mua đủ bộ SGK”.

Tình hình chung của nhiều hệ thống nhà sách lớn trên địa bàn TPHCM, là SGK các lớp 1, 2, 3, 6 còn khá nhiều, trong khi các khối còn lại chỉ rải rác vài môn học. Nhiều phụ huynh cho biết đã tìm đến kênh mua hàng trực tuyến của Hệ thống nhà sách Fahasa nhưng ở vài khối lớp, người mua phải đăng ký trọn bộ SGK, dao động 9-13 cuốn (tùy khối lớp) mới có đủ sách hai môn Toán và tiếng Việt, vì sách bán lẻ theo môn chỉ còn một số môn như Khoa học, Lịch sử – Địa lý, Mỹ thuật, Đạo đức…

Học sinh chọn mua sách tham khảo tại nhà sách Nguyễn Văn Cừ (quận 5, TPHCM). Ảnh: HOÀNG HÙNG

“Ma trận” sách tham khảo

Trong khi SGK khan hiếm nguồn cung dù năm học mới đã bắt đầu thì thị trường sách tham khảo lại nhộn nhịp với hàng chục đầu sách cho mỗi môn học. Trong đó, chỉ tính riêng hai môn Ngữ văn và Toán, mỗi khối lớp có 5-10 đầu sách tham khảo khác nhau. Trong vai phụ huynh tìm mua sách tham khảo môn Ngữ văn lớp 9 cho con, chúng tôi được nhân viên Nhà sách Phương Nam (đường Nguyễn Oanh, quận Gò Vấp) tư vấn hơn 10 đầu sách khác nhau. Giá thành các đầu sách dao động 40.000-70.000 đồng/cuốn, một số sách có hình thức trình bày, mục lục gần giống nhau khiến phụ huynh hoa mắt.

Tương tự, tại Nhà sách Lạc Xuân (đường Nguyễn Văn Nghi, quận Gò Vấp), chị Ngọc Thu (phụ huynh có con đang học lớp 5) cho biết: “Cô giáo chủ nhiệm gợi ý ba mẹ mua thêm sách tham khảo môn Tập làm văn cho con đọc thêm ở nhà để làm giàu thêm vốn từ ngữ khi viết bài văn tả cảnh, nhưng không chỉ định cụ thể sách của tác giả nào. Tôi đứng cả buổi trời, lựa ra được 2 cuốn của Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội và Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TPHCM nhưng không biết mua cuốn nào vì mục lục gần như giống nhau, cách trình bày cũng tương tự”. Theo nhân viên Nhà sách Hải An (quận 1), sách tham khảo luôn có nguồn cung dồi dào vì phụ huynh và học sinh có nhu cầu mua quanh năm. Riêng đối với các lớp 1, 2, 3, 6 và 10, sách tham khảo được biên soạn theo hướng dùng chung cho cả 3 bộ SGK triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là “Chân trời sáng tạo”, “Cánh diều” và “Kết nối tri thức với cuộc sống” nên không kén người mua.

Đối với bộ đồ dùng học tập đi kèm theo môn học, ghi nhận tại các hệ thống nhà sách cho thấy giá cả rất chênh lệch. Đơn cử, Bộ thực hành môn Toán lớp 2 theo chương trình mới có giá 322.000 đồng/bộ, trong khi đó Bộ thiết bị thực hành môn Toán lớp 2 chương trình cũ chỉ có giá 61.000 đồng/bộ. Đáng nói, cả hai bộ đồ dùng đều do Công ty cổ phần Sách và thiết bị trường học TPHCM phát hành. Ngoài ra, trên thị trường có nhiều bộ đồ dùng học tập khác nhau với chất liệu, mẫu mã đa dạng, dẫn đến giá cả cũng muôn hình vạn trạng. Do đó, phụ huynh nên dựa vào điều kiện kinh tế sẵn có để chọn mua sản phẩm phù hợp túi tiền, không cần thiết mua sản phẩm quá đắt nhưng không phù hợp nhu cầu sử dụng của học sinh.