Một số địa phương chậm ban hành hướng dẫn phòng dịch nên khó khăn trong phục hồi sản xuất
Bộ Công Thương đánh giá, một số tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Tiền Giang, Cà Mau… chậm ban hành các văn bản hướng dẫn phòng dịch, nên đã gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc hồi phục các hoạt động sản xuất, đặc biệt trong vấn đề nhân lực.
Sản xuất các loại loa tại nhà máy của Công ty TNHH Điện tử Foster (Bắc Ninh), tại Khu Công nghiệp Đô thị và Dịch vụ VSIP Bắc Ninh, xã Phù Chẩn, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN.
Theo Bộ Công Thương, trong tháng 10/2021, tình hình dịch COVID-19 tại nhiều địa phương, nhất là TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam đã có những chuyển biến tích cực.
Nhiều địa phương đã nới lỏng các hoạt động so với thời gian thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 15/CT-TTg, Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và ban hành các quy định nhằm điều chỉnh các biện pháp phòng, chống dịch và từng bước phục hồi, phát triển kinh tế trong trạng thái bình thường mới theo Nghị quyết số 128/NQ-CP quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19″.
Do vậy, hoạt động sản xuất công nghiệp trong tháng 10/2021 đã có những dấu hiệu phục hồi nhẹ khi chỉ số sản xuất ngành công nghiệp (IIP) ước tính tăng 6,9% so với tháng trước, nhưng vẫn giảm nhẹ 1,6% so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 10 tháng năm 2021, IIP của toàn ngành công nghiệp ước tính tăng 3,3% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng 2,7% của cùng kỳ năm 2020 nhưng thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng 9,5% của cùng kỳ năm 2019.
Một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu 10 tháng năm 2021 tăng cao so với cùng kỳ năm trước gồm: Thép cán tăng 37,3%; sắt thép thô tăng 11,4%; đồng hồ thông minh tăng 23,7%; linh kiện điện thoại tăng 38,8%; ô tô tăng 12,4%; khí hóa lỏng LPG tăng 14,1%; xăng dầu các loại tăng 15,5%.
Ngược lại, một số sản phẩm giảm sâu so với cùng kỳ năm trước gồm: Ti vi các loại giảm 40,4%; khí đốt thiên nhiên dạng khí giảm 18,6%; dầu thô khai thác giảm 6,9%; đường kính giảm 9,6%; bia các loại giảm 10%.
Video đang HOT
Đại diện Bộ Công Thương đánh giá, hoạt động sản xuất công nghiệp tháng 10/2021 đã dần hồi phục, nhưng tính chung 10 tháng năm 2021 vẫn bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh. Vẫn còn một số địa phương tổ chức các biện pháp phòng chống dịch cao hơn quy định Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định số 4800/QĐ-BYT của Bộ Y tế.
Đáng chú ý, một số tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Tiền Giang, Cà Mau… chậm ban hành các hướng dẫn đã gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc dần hồi phục các hoạt động sản xuất, đặc biệt là các khó khăn về lao động.
Việc xử lý, tháo gỡ, khôi phục sản xuất tại một số địa phương còn chưa được quan tâm đúng mức. Hoạt động của doanh nghiệp đình trệ tác động đến phát triển sản xuất nói riêng và tăng trưởng nền kinh tế nói chung.
Bộ Công Thương nhận định, từ tháng 11/2021, nếu đà kiểm soát dịch bệnh theo chiều hướng khả quan, các biện pháp hỗ trợ, khôi phục nền kinh tế được triển khai đồng bộ, khả năng sản xuất công nghiệp trong 2 tháng cuối năm sẽ có sự tăng trưởng cao hơn.
Về các giải pháp phát triển sản xuất công nghiệp trong thời gian tới, theo Bộ Công Thương, cần tiếp tục triển khai khẩn trương, quyết liệt, thống nhất từ Trung ương đến địa phương các nội dung hướng dẫn, chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 128/NQ-CP quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19″ và các hướng dẫn của Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải nhằm bảo đảm tối đa lưu thông hàng hóa, lao động trở lại phục vụ việc phục hồi các hoạt động sản xuất sau dịch bệnh, tránh tình trạng “cát cứ”, không thống nhất gây khó khăn cho việc phục hồi các chuỗi cung ứng về hàng hóa và lao động cho sản xuất.
Đồng thời, bảo đảm cung ứng đầy đủ nguyên vật liệu, năng lượng để đáp ứng yêu cầu phục hồi sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế – xã hội.
Đặc biệt, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án công nghiệp quan trọng; hỗ trợ tối đa các nhà máy duy trì và khôi phục sản xuất để giữ đơn hàng, chuỗi cung ứng.
Cùng với đó, thúc đẩy các hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường trong và ngoài nước, thương mại điện tử, kết nối giữa nhà sản xuất và các nhà phân phối, tiêu thụ. Trong dài hạn cần thống nhất nguồn lực từ Trung ương đến địa phương tập trung đầu tư, phát triển các dự án công nghiệp, đặc biệt là các ngành công nghiệp nền tảng, các ngành sản xuất xuất khẩu chủ lực như công nghiệp vật liệu, công nghiệp hỗ trợ, cơ khí, ô tô, dệt may, da – giày, điện – điện tử, chế biến thực phẩm…
Phục hồi sản xuất phải cần giữ chân được người lao động
Tình trạng thiếu hụt lao động và đứt gãy chuỗi cung ứng vẫn đang diễn ra tại TP Hồ Chí Minh, do một bộ phận người lao động dịch chuyển về các tỉnh, thành và nhiều địa phương tăng cường kiểm soát phương tiện vận chuyển.
Tuy vậy, với sự nỗ lực của chính quyền TP Hồ Chí Minh và cộng đồng doanh nghiệp, tình hình hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn thành phố đã cải thiện đáng kể, cũng như đang trên đà phục hồi sau thời gian dài thực hiện giãn cách xã hội.
Doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư sản xuất vào Khu chế xuất Tân Thuận, TP Hồ Chí Minh. Ảnh minh họa: Danh Lam/TTXVN
Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 23,6%
Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 10/2021 của TP Hồ Chí Minh tăng 23,6% so với tháng 9/2021. Trong đó, ngành công nghiệp khai khoáng tăng 1,5%; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 25,4%; sản xuất và phân phối điện tăng 0,9%; cung cấp nước và xử lý rác thải tăng 3,2%...
Cùng đó, chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tháng 10/2021 tăng 19,7% so với tháng 9/2021 và giảm 46,8% so với cùng kỳ năm trước. Còn tình hình lao động làm việc tại doanh nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh trong tháng 10/2021 tăng 59% so với tháng 9/2021 và giảm 33,4% so với cùng kỳ năm 2020.
Mặc dù đã mở cửa cho sản xuất trở lại nhưng tác động của dịch COVID-19 vẫn còn rất lớn khiến tất cả ngành công nghiệp của TP Hồ Chí Minh đều giảm so với cùng kỳ. Tính chung 10 tháng năm 2021, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp trên địa bàn thành phố giảm 16% so với cùng kỳ năm trước.
Theo đại diện Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh, chỉ số sản xuất công nghiệp của thành phố trong tháng 10/2021 đã được cải thiện, nhưng thời gian giãn cách kéo dài, nhất là tình trạng thiếu hụt lao động khiến doanh nghiệp gặp nhiều thách thức khi tổ chức sản xuất trong điều kiện "bình thường mới". Chính quyền TP Hồ Chí Minh cùng với sở, ngành thành phố đã và đang đẩy mạnh tiêm chủng vaccine cho công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Bên cạnh đó, chính quyền TP Hồ Chí Minh không ngừng thực hiện các gói an sinh hỗ trợ người lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 để đảm bảo an sinh xã hội và hỗ trợ người lao động an tâm sản xuất. Riêng đối với doanh nghiệp, các sở, ngành phối hợp liên ngành trong tăng cường giải pháp tạo điều kiện giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn như: triển khai cho vay ưu đãi đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19; miễn, giảm thuế, giãn thuế, giảm lãi suất cho vay...
Ở góc độ doanh nghiệp, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Rynan Technologies cho biết, khó khăn lớn với doanh nghiệp giai đoạn vừa qua, cũng như hiện nay là phải kiên trì để theo dõi tình hình và sự thay đổi của chính sách để có thể bám sát quy trình; duy trì sản xuất cho doanh nghiệp, không làm đứt gãy chuỗi cung ứng. Ngoài ra, cuộc đua chống dịch cần có những chặng nghỉ ở giữa, nhằm lấy sức và tái cấu trúc doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu mới của thị trường trong và ngoài nước.
"Doanh nghiệp cần điều chỉnh tốc độ và có kế hoạch lâu dài hơn, hay nói cách khác là không chỉ phản ứng theo thị trường mà phải có kế hoạch đặc thù 5 năm, 10 năm với lộ trình điều chỉnh tốc độ. Doanh nghiệp cũng nên chuẩn bị sẵn sàng, đầu tư vào công cụ giám sát, ứng dụng khoa học và công nghệ...", Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ chia sẻ thêm.
Cùng quan điểm, một số doanh nghiệp khác nhận định, yếu tố "tốc độ" đi kèm với "tỉnh táo" ở thời điểm này quan trọng hơn bao giờ hết. Đặc biệt, doanh nghiệp bắt buộc đảm bảo yêu cầu nhanh chóng xoay chuyển tình thế thích nghi kịp thời và có những kịch bản khác nhau trong linh hoạt đối phó tình huống. Đồng thời, doanh nghiệp nên tự rút ra bài học về quản trị rủi ro, từ đó nâng cao năng lực trong những cơn biến động thị trường.
Yêu cầu thay đổi quản trị doanh nghiệp
Theo các chuyên gia, tình hình kinh doanh hiện nay là chưa từng có tiền lệ, nên nếu muốn tái thiết lại như thời điểm trước, điều mà các doanh nghiệp nên làm ngay chính là thay đổi chính mình. Cụ thể, trong 4 tháng giãn cách xã vừa qua có thể thấy, có doanh nghiệp phải chật vật với "3 tại chỗ", "1 cung đường, 2 điểm đến"... và đơn vị nào không đáp ứng được thì "tê liệt" hoàn toàn.
Còn hiện nay, ngay khi đã được tạo điều kiện khôi phục lại hoạt động sản xuất, nhiều doanh nghiệp vẫn còn loay hoay giải quyết bài toán thiếu hụt lao động và xây dựng hệ thống phòng thủ trong bảo vệ nguồn lực và tái cấu trúc công ty trước những nguy cơ dịch COVID-19 có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Đặc biệt, muốn thích nghi với tình hình mới thì doanh nghiệp không thể không giải bài toán làm mới mô hình sản xuất kinh doanh và kiến tạo văn hóa trong nhà máy, công xưởng...
Bà Nguyễn Hà Trang, Giám đốc Nhân sự Công ty Pepsico Foods Việt Nam chỉ ra rằng, bằng sự thấu cảm và quan tâm mà công ty đã có thể bảo toàn được hoạt động sản xuất kinh doanh không bị gián đoạn. Tại Pepsico Foods luôn dành sự quan tâm cho người lao động để mọi người không cảm thấy bị bỏ rơi trong đại dịch, có điều kiện tốt nhất, an tâm làm việc và chăm lo cho gia đình.
Điển hình, Pepsico Foods thiết lập những đường dây nóng về sức khỏe, trao tặng những món quà an sinh... đến tận nhà người lao động. Tất cả hoạt động này, không chỉ giúp người lao động vượt qua khó khăn, mà còn thể hiện văn hóa doanh nghiệp đoàn kết, gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau trong quản trị, vận hành công ty.
Liên quan đến kinh nghiệm giữ chân người lao động và tái cấu trúc hoạt động sản xuất kinh doanh, ông Nguyễn Minh Tuấn, Giám đốc Nhân sự khu vực Đông Nam Á, Công ty Avery Dennison RBIS chia sẻ, với kinh nghiệm thực hiện phương án "3 tại chỗ" ở nhà máy sản xuất của Avery Dennison có thể nhận thấy, thách thức lớn nhất của doanh nghiệp là người lao động bắt đầu không ở lại nhà máy. Đồng thời, người lao động nhận ra sự bất tiện khi không được về nhà, thiếu thốn điều kiện so với bên ngoài... nên sự thấu hiểu từ người lãnh đạo có vai trò quan trọng trong tiếp thêm động lực rất lớn cho người lao động.
Trong tương lai gần, bà Tiêu Yến Trinh, Tổng giám đốc Công ty Talentnet cho rằng, các doanh nghiệp sẽ không còn vận hành như một cỗ máy, mà sẽ tổ chức linh hoạt như một "thực thể sống". Trong doanh nghiệp, người lãnh đạo cần đóng vai trò trung tâm để đưa ra định hướng và tạo điều kiện cho nhân viên thực hiện.
Đáp ứng được những yêu cầu này có thể kể đến phương thức quản trị doanh nghiệp theo mô hình vòng tròn, với ưu điểm là người lãnh đạo sẽ dễ dàng bao quát mọi hoạt động của doanh nghiệp. Còn đội ngũ nhân viên cũng sẽ được thúc đẩy hơn nhờ sự tương tác, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, xóa bỏ những ranh giới không cần thiết giữa cấp lãnh đạo và người lao động.
Đã chi trả hỗ trợ cho hơn 8,3 triệu lao động từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, tính đến hết ngày 1/11, BHXH các địa phương đã giải quyết hưởng hỗ trợ từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) theo Nghị quyết 116 cho 8,34 triệu lao động (trong đó đang tham gia BHTN là 7,79 triệu người; đã dừng tham gia BHTN 0,55 triệu lao động) với tổng số tiền hỗ...