Một cái vỗ vai, một lời nói nhỏ… cũng làm “lệch” quan tòa!
“Hoạt động xét xử của tòa án ở các địa phương, không nơi nào là không có sự tác động nhưng sự tác động rất khó chứng minh, chủ yếu chỉ là một cái vỗ vai, một lời nói nhỏ” – Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn bộc bạch.
Phiên họp toàn thể lần thứ 10 của UB Tư pháp của Quốc hội trong 2 ngày mùng 6-7/3 có nội dung xem xét, thẩm tra thảo luật tổ chức TAND sửa đổi. Không ít đề xuất sửa đổi tổ chức, bộ máy ngành tòa án của TAND tối cao đưa ra chưa nhận được sự đồng tình của cơ quan thẩm tra luật.
Tờ trình của Chánh án TAND tối cao Trương Hòa Bình cho biết, thực hiện định hướng của TƯ, kết luận của Bộ Chính trị, dự thảo luật đã quy định hệ thống của tòa án được tổ chức gồm 4 cấp theo thẩm quyền xét xử, không phụ thuộc vào đơn vị hành chính. Cụ thể 4 cấp tòa gồm: TAND sơ thẩm khu vực, TAND tỉnh, TAND cấp cao và TAND tối cao.
Cơ quan soạn thảo phân tích, việc tổ chức TAND theo hướng này là phù hợp với các nguyên tắc về tổ chức và hoạt động của cơ quan thực hiện quyền tư pháp, để đảm bảo độc lập trong xét xử, góp phần khắc phục những hạn chế, bất cập của ngành tòa án hiện nay. Đây cũng là phương thức để nâng cao vị trí, vai trò của tòa án trong nhà nước pháp quyền.
Tuy nhiên, ngoài đa số ý kiến đồng tình với việc tổ chức TAND theo 4 cấp, vẫn có ý kiến đề nghị cân nhắc thêm việc thành lập TAND sơ thẩm khu vực để bảo đảm thuận lợi cho người dân khi có công việc cần giải quyết tại tòa.
Phó Chánh án Nguyễn Sơn: “Những suy tư của đội ngũ thẩm phán là có thật”.
Phó Chánh án TAND tối cao – Chánh án TA quân sự TƯ, Trung tướng Trần Văn Độ cho rằng, việc thành lập tòa án sơ thẩm khu vực là cần thiết. Còn tòa án có gần dân hay không do cách thức tổ chức quản lý của Tòa án chứ không phải về mặt địa lý.
Ông Độ phân tích, thành lập hệ thống Tòa án sơ thẩm khu vực không chỉ bảo đảm tính độc lập của Tòa án mà còn khắc phục được những hạn chế, nâng cao chất lượng cán bộ, chất lượng quản lý…
Video đang HOT
Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn Nếu nêu thực tế: “Hoạt động xét xử của tòa án ở các địa phương, không nơi nào là không có sự tác động nhưng sự tác động rất khó chứng minh, chủ yếu chỉ là một cái vỗ vai, một lời nói nhỏ”.
Quyết định của các “quan tòa”, nhìn nhận một cách thẳng thắn, vẫn chịu sự ràng buộc nhất định vì thẩn phán có được tái bổ nhiệm hay không đều phải có nhận xét của cấp ủy.
“Thẩm phán chúng tôi có suy tư hay không khi vợ con, gia đình và cả xã hội cùng nhìn vào mình, có dũng cảm để bảo vệ công lý không? Câu trả lời, phải dũng cảm nhiều mới làm được như thế nhưng suy tư, suy nghĩ thì cũng phải nói thật là có” – ông Sơn bộc bạch.
Để đảm bảo sự độc lập xét xử của tòa án, ông Sơn cho là cần nhiều yếu tố mà việc thành lập TAND sơ thẩm khu vực là một biệt pháp. Ngoài ra, còn nhiều vấn đề khác như tiêu chuẩn, thời hạn bổ nhiệm thẩm phán, nhiệm kỳ bổ nhiệm hay yêu cầu về việc chủ động kinh phí hoạt động của tòa án.
Phó Chánh án TAND tối cao lấy ví dụ, ngay điều kiện về tuổi đến tầm nào mới có thể xét bổ nhiệm thẩm phán cũng là một bài toán vì ở độ tuổi nhất định, phù hợp một người mới đảm bảo kinh nghiệm sống, kinh nghiệm trong nghề nghiệp, mới rèn được bản lĩnh để khi ngồi xử án đàng hoàng, đĩnh đạc. Địa vị của thẩm phán theo đó cũng được nâng lên.
Ở khía cạnh khác, nếu người đứng đầu ngành tòa án có một ghế trong Bộ Chính trị, vị thế của ngành cũng khác, độc lập, không thua kém nhánh cơ quan hành pháp.
Phó Chánh án Nguyễn Sơn cũng đề nghị ủng hộ phương án quy định về kinh phí hoạt động của tòa án theo hướng để TAND tối cao lập dự toán và trình Quốc hội quyết định, sau khi thống nhất với Chính phủ thay cho phương án quy định kinh phí hoạt động của tòa án do Chính phủ trình Quốc hội quyết định, sau khi thống nhất với TAND tối cao.
Chia sẻ những “tâm tư” của lãnh đạo ngành tòa án nhưng Chủ nhiệm UB Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho rằng, để TAND tối cao tự trình Quốc hội về kinh phí hoạt động là trái với Hiến pháp cũng như luật Ngân sách nhà nước. Việc này vẫn phải để Chính phủ trình nhưng tòa án có quyền kiến nghị thay đổi, điều chỉnh…
Nhiều nội dung khác ông Hiện cũng “lắc đầu” như đề xuất quy định về “trợ lý thẩm phán”, đổi mới bộ máy giúp việc tòa án, xây dựng án lệ, thành lập Học viện Tư pháp…
Chủ nhiệm UB Tư pháp chỉ ủng hộ đề xuất mở rộng nhiệm kỳ bổ nhiệm của thẩm phán, nâng tuổi nghỉ hưu của thẩm phán lên 65 tuổi (đối với nam), 60 tuổi (đối với nữ).
Theo đó, dự thảo luật hiện thiết kế 2 phương án. Phương án 1 quy định thẩm phán TAND tối cao được bổ nhiệm không thời hạn, các thẩm phán khác nhiệm kỳ đầu là 5 năm (như quy định hiện hành), nếu được tái nhiệm thì nhiệm kỳ sau được kéo dài cho đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác. Phương án 2, thẩm phán TAND tối cao cũng được bổ nhiệm không thời hạn, nhiệm kỳ của thẩm phán khác là 10 năm.
P.Thảo
Theo Dantri
Để cán cân công lý không trở thành cân tiểu ly
Trong khi dư luận đang sục sôi về những vụ án oan sai và có dấu hiệu oan sai, thì tại Nghệ An, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và chức vụ Công an Nghệ An đã tiến hành bắt khẩn cấp ông Phan Văn Quang - Chánh án TAND huyện Nam Đàn vì có hành vi nhận hối lộ.
Thêm một bằng chứng hùng hồn chứng minh vì sao có nhiều vụ án oan uổng hoặc sai sót.
"Chạy án" từ dân gian đã trở thành thuật ngữ được sử dụng khá nhiều trên báo chí, trong nghị trường. Điều này chứng tỏ nó không còn là hiện tượng đơn lẻ mà khá phổ biến, có điều bị phát hiện và bắt quả tang chưa nhiều.
"Chạy án" là một nguyên nhân gây ra oan sai. Hai bên cùng tranh tụng, bên nào biết "chạy" và "chạy" với giá cao hơn thì sẽ thắng. Cán cân công lý trở thành cái cân tiểu ly cân vàng.
"Chạy án" sẽ dẫn đến bỏ lọt tội phạm hoặc tìm cách vận dụng pháp luật nhằm giảm nhẹ hình phạt. Như trường hợp vị chánh án vừa bị bắt trên, nhận 20 triệu đồng để giảm án cho bị cáo có hành vi đánh bạc.
Không ai biết được ông chánh án kia đã nhận biết bao nhiêu vụ chạy án, cũng không ai biết có bao nhiêu ông chánh án làm việc này. Tuy nhiên, những người đã từng đưa hối lộ cho các quan chấp pháp biết rất rõ, một người biết thì trăm người biết, triệu người biết. Ở đây, lòng tin về công lý bị bào mòn, bị nạo vét đến tận đáy mất rồi.
Người dân luôn tin vào công lý, nhưng hệ thống tư pháp có cung cấp được công lý cho xã hội hay không lại là chuyện khác. Pháp luật Việt Nam đầy đủ các quy định để điều chỉnh quan hệ xã hội, xử lý mọi hành vi vi phạm, nhưng người trong hệ thống có công tâm hay không mới là điều quan trọng. Nếu như trong hệ thống tư pháp còn có chánh án như ông Phan Văn Quang thì không thể cung cấp công lý cho bất kỳ ai.
Cũng có ý kiến cho rằng báo chí nêu quá nhiều vụ án oan sai sẽ dẫn đến cách nhìn một xã hội quá đen tối, một nền tư pháp quá yếu kém, một đất nước còn thiếu dân chủ.
Nhưng xin hãy nghĩ ngược lại, báo chí càng phanh phui các vụ án oan sai, các cơ quan có thẩm quyền điều tra và xử lý thật nghiêm cá nhân, tập thể gây ra oan sai thì chứng tỏ đất nước này rất dân chủ.
Một khi phát hiện, xử lý sai phạm và minh oan cho công dân, thì nền tư pháp tất nhiên sẽ mạnh lên, sẽ đạt chất lượng cao hơn, sẽ lấy lại niềm tin vào pháp luật từ dân chúng.
Với án oan sai, nếu còn bưng bít, càng tìm cách khỏa lấp, bao che thì không bao giờ hạn chế được.
Bắt những kẻ nhận tiền hối lộ chạy án là một cách làm mạnh nền tư pháp.
Sắp tới, nếu điều tra và có đầy đủ căn cứ cán bộ điều tra bức cung, nhục hình gây oan sai cho Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén, thì bắt và xử lý thật nghiêm, đó là cách làm mạnh nền tư pháp.
Đất nước sẽ không phát triển nhanh và ổn định khi quốc gia chưa xây dựng được nền tư pháp thật vững mạnh.
Theo Dân trí
Chánh án TAND Tối cao hứa giải quyết triệt để vụ án oan 10 năm Trước sức nóng của những vụ án oan do lỗi chủ quan của thẩm phán, kiểm sát viên, trên diễn đàn Quốc hội ngày 7/11, ông Trương Hòa Bình - Chánh án Toàn án nhân dân Tối cao - khẳng định sẽ giải quyết triệt để vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn. Không bổ nhiệm thẩm phán, kiểm sát có án...
![Xe Camry quay đầu giữa giao lộ thì "chạm trán" Lexus giá gần chục tỷ đồng](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/5/xe-camry-quay-dau-giua-giao-lo-thi-cham-tran-lexus-gia-gan-chuc-ty-dong-600x432-b35-7379308-250x180.webp)
![Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/6/cong-an-xac-minh-clip-nguoi-dan-ong-khuyet-tat-bi-hai-thanh-nien-di-xe-may-khong-mu-bao-hiem-tat-vao-dau-600x432-295-7381031-250x180.webp)
![Nhân chứng bức xúc: Dù được xin lỗi, tài xế ô tô Lexus vẫn hành hung nam shipper](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/4/nhan-chung-buc-xuc-du-duoc-xin-loi-tai-xe-o-to-lexus-van-hanh-hung-nam-shipper-600x432-9c2-7376398-250x180.webp)
![Lấn làn vượt ẩu, xe khách rúc vào đuôi xe ben, tự làm vỡ gương](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/4/lan-lan-vuot-au-xe-khach-ruc-vao-duoi-xe-ben-tu-lam-vo-guong-600x432-433-7376128-250x180.webp)
![Đàn chim lạ nghìn con xuống phá ruộng lúa của người dân ở Hà Tĩnh](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/4/dan-chim-la-nghin-con-xuong-pha-ruong-lua-cua-nguoi-dan-o-ha-tinh-600x432-6e2-7377099-250x180.webp)
![Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/6/o-to-dam-sap-cua-nha-dan-o-thai-nguyen-cuon-nguoi-dan-ong-vao-gam-600x432-608-7380787-250x180.webp)
![Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/thuc-hu-clip-xe-cuu-thuong-che-coi-co-len-sap-toi-roi-chay-o-tphcm-600x432-cc1-7382967-250x180.webp)
![Tiktoker Bé 7 "vượt mặt" phim chiếu rạp, phim free vẫn "ăn đứt" phim tỷ đô?](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/tiktoker-be-7-vuot-mat-tran-thanh-khong-can-tien-ty-van-an-dut-phim-ty-do-600x432-db9-7373140-250x180.webp)
![Điện thoại của Tangmo sau 3 năm ở Mỹ để lộ chi tiết sốc, người giữ máy khai gì?](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/dien-thoai-cua-tangmo-sau-3-nam-o-my-de-lo-chi-tiet-soc-nguoi-giu-may-khai-gi-600x432-ae2-7374740-250x180.webp)
![Tài xế xe Fortuner quyết không nhường đường xe cấp cứu vì "vướng" đèn đỏ](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/4/tai-xe-xe-fortuner-quyet-khong-nhuong-duong-xe-cap-cuu-vi-vuong-den-do-600x432-1d0-7376091-250x180.webp)
!["Ép" hay "tự nguyện"? Làm rõ vụ việc phụ huynh 'tố' trường Mỗ Lao ép học thêm](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/4/ep-hay-tu-nguyen-lam-ro-vu-viec-phu-huynh-to-truong-mo-lao-ep-hoc-them-600x432-5fa-7376749-250x180.webp)
Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất
![Xe tải lật đè xe máy của 2 người đàn ông đi làm trong đêm](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/xe-tai-lat-de-xe-may-cua-2-nguoi-dan-ong-di-lam-trong-dem-600x432-88f-7383135-250x180.webp)
Xe tải lật đè xe máy của 2 người đàn ông đi làm trong đêm
![Điều tra vụ cháy hơn 300 cây cà phê ở Kon Tum](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/dieu-tra-vu-chay-hon-300-cay-ca-phe-o-kon-tum-600x432-10a-7383038-250x180.webp)
Điều tra vụ cháy hơn 300 cây cà phê ở Kon Tum
![Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/thuc-hu-clip-xe-cuu-thuong-che-coi-co-len-sap-toi-roi-chay-o-tphcm-600x432-cc1-7382967-250x180.webp)
Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM
![Người phụ nữ tử vong dưới gầm cầu vượt ở Bình Dương](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/nguoi-phu-nu-tu-vong-duoi-gam-cau-vuot-o-binh-duong-600x432-27b-7382938-250x180.webp)
Người phụ nữ tử vong dưới gầm cầu vượt ở Bình Dương
![Xe đầu kéo va chạm xe máy làm 1 người phụ nữ tử vong tại ngã ba đường tránh Biên Hòa](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/xe-dau-keo-va-cham-xe-may-lam-1-nguoi-phu-nu-tu-vong-tai-nga-ba-duong-tranh-bien-hoa-600x432-98f-7382937-250x180.webp)
Xe đầu kéo va chạm xe máy làm 1 người phụ nữ tử vong tại ngã ba đường tránh Biên Hòa
![Vụ cha lên mạng cầu cứu: Số tiền gần 500 triệu được giúp đỡ thuộc về ai?](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/vu-cha-len-mang-cau-cuu-so-tien-gan-500-trieu-duoc-giup-do-thuoc-ve-ai-600x432-df4-7382695-250x180.webp)
Vụ cha lên mạng cầu cứu: Số tiền gần 500 triệu được giúp đỡ thuộc về ai?
![Quản lý thị trường Bến Tre báo cáo vụ kiểm tra 'điểm kinh doanh gạo lề đường'](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/quan-ly-thi-truong-ben-tre-bao-cao-vu-kiem-tra-diem-kinh-doanh-gao-le-duong-600x432-af7-7382626-250x180.webp)
Quản lý thị trường Bến Tre báo cáo vụ kiểm tra 'điểm kinh doanh gạo lề đường'
![Hai người may mắn thoát nạn sau va chạm khiến ô tô 7 chỗ biến dạng](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/hai-nguoi-may-man-thoat-nan-sau-va-cham-khien-o-to-7-cho-bien-dang-600x432-949-7382515-250x180.webp)
Hai người may mắn thoát nạn sau va chạm khiến ô tô 7 chỗ biến dạng
![Bắt công nhân đóng bảo hiểm bằng cà phê: Giám đốc công ty nói gì?](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/may-bay-cho-80-nguoi-lat-ngua-bung-khi-ha-canh-o-canada-600x432-59d-7382320-250x180.webp)
Bắt công nhân đóng bảo hiểm bằng cà phê: Giám đốc công ty nói gì?
![Làm rõ vụ đánh hội đồng nữ sinh ở Hà Nội](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/lam-ro-vu-danh-hoi-dong-nu-sinh-o-ha-noi-600x432-996-7382276-250x180.webp)
Làm rõ vụ đánh hội đồng nữ sinh ở Hà Nội
![Tài xế ô tô CX5 ủn lê xe máy dưới gầm suốt đoạn đường dài ở Hà Nội](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/tai-xe-o-to-cx5-un-le-xe-may-duoi-gam-suot-doan-duong-dai-o-ha-noi-600x432-795-7382192-250x180.webp)
Tài xế ô tô CX5 ủn lê xe máy dưới gầm suốt đoạn đường dài ở Hà Nội
![Quảng Nam: Động đất 3,5 độ gây rung lắc mạnh ở Nam Trà My](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/quang-nam-dong-dat-35-do-gay-rung-lac-manh-o-nam-tra-my-600x432-39b-7382162-250x180.webp)
Quảng Nam: Động đất 3,5 độ gây rung lắc mạnh ở Nam Trà My
Có thể bạn quan tâm
![Đặt mục tiêu 'khủng', DOGE của tỉ phú Musk đã giúp tiết kiệm bao nhiêu tiền?](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/dat-muc-tieu-khung-doge-cua-ti-phu-musk-da-giup-tiet-kiem-bao-nhieu-tien-600x432-71c-7383401-250x180.webp)
Đặt mục tiêu 'khủng', DOGE của tỉ phú Musk đã giúp tiết kiệm bao nhiêu tiền?
Thế giới
3 giờ trước![Cặp đôi Hoa ngữ hôn dữ dội tới 70 lần ở phim mới: Nhà trai phát ngượng, lên mạng cầu xin khán giả 1 điều](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/cap-doi-hoa-ngu-hon-du-doi-toi-70-lan-o-phim-moi-nha-trai-phat-nguong-len-mang-cau-xin-khan-gia-1-dieu-600x432-020-7383392-250x180.webp)
Cặp đôi Hoa ngữ hôn dữ dội tới 70 lần ở phim mới: Nhà trai phát ngượng, lên mạng cầu xin khán giả 1 điều
Hậu trường phim
4 giờ trước![Nhà Gia Tiên khiến khán giả bức xúc: Mẹ bầu hot nhất showbiz gây tức giận vì lý do không ngờ](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/nha-gia-tien-khien-khan-gia-buc-xuc-me-bau-hot-nhat-showbiz-gay-tuc-gian-vi-ly-do-khong-ngo-600x432-4e2-7383388-250x180.webp)
Nhà Gia Tiên khiến khán giả bức xúc: Mẹ bầu hot nhất showbiz gây tức giận vì lý do không ngờ
Phim việt
4 giờ trước![Cô gái tự bịa chuyện "đánh thuốc mê" bị xử phạt 7,5 triệu](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/co-gai-tu-bia-chuyen-danh-thuoc-me-bi-xu-phat-75-trieu-600x432-8f4-7383372-250x180.webp)
Cô gái tự bịa chuyện "đánh thuốc mê" bị xử phạt 7,5 triệu
Pháp luật
4 giờ trước![Màn ảnh Hàn đang có 3 phim lãng mạn cực hay: Không xem quá đáng tiếc!](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/man-anh-han-dang-co-3-phim-lang-man-cuc-hay-khong-xem-qua-dang-tiec-600x432-b44-7383385-250x180.webp)
Màn ảnh Hàn đang có 3 phim lãng mạn cực hay: Không xem quá đáng tiếc!
Phim châu á
4 giờ trước![Messi ghi bàn đẳng cấp giúp Inter Miami giành chiến thắng tối thiểu](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/messi-ghi-ban-dang-cap-giup-inter-miami-gianh-chien-thang-toi-thieu-600x432-9e3-7383178-250x180.webp)
Messi ghi bàn đẳng cấp giúp Inter Miami giành chiến thắng tối thiểu
Sao thể thao
4 giờ trước![Nóng: Lee Min Ho ra tuyên bố giữa đêm về hành động gây rắc rối của Park Bom (2NE1)](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/nong-lee-min-ho-ra-tuyen-bo-giua-dem-ve-hanh-dong-gay-rac-roi-cua-park-bom-2ne1-600x432-758-7383377-250x180.webp)
Nóng: Lee Min Ho ra tuyên bố giữa đêm về hành động gây rắc rối của Park Bom (2NE1)
Sao châu á
4 giờ trước![Giữa lúc Hoa hậu Lê Hoàng Phương liên tục gây sóng gió, tình cũ Thiều Bảo Trâm quyết định lên tiếng](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/giua-luc-hoa-hau-le-hoang-phuong-lien-tuc-gay-song-gio-tinh-cu-thieu-bao-tram-quyet-dinh-len-tieng-600x432-167-7383373-250x180.webp)
Giữa lúc Hoa hậu Lê Hoàng Phương liên tục gây sóng gió, tình cũ Thiều Bảo Trâm quyết định lên tiếng
Sao việt
4 giờ trước![Có gì trong show âm nhạc thế chỗ 'Anh trai', 'Chị đẹp'?](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/co-gi-trong-show-am-nhac-the-cho-anh-trai-chi-dep-600x432-432-7383351-250x180.webp)
Có gì trong show âm nhạc thế chỗ 'Anh trai', 'Chị đẹp'?
Tv show
4 giờ trước![Meghan Markle bị phản ứng dữ dội vì 'đánh cắp' thương hiệu quần áo](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/meghan-markle-bi-phan-ung-du-doi-vi-danh-cap-thuong-hieu-quan-ao-600x432-143-7383332-250x180.webp)
Meghan Markle bị phản ứng dữ dội vì 'đánh cắp' thương hiệu quần áo
Sao âu mỹ
5 giờ trước![Ai Cập phát hiện mộ pharaoh đầu tiên sau hơn 100 năm](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/7/ai-cap-phat-hien-mo-pharaoh-dau-tien-sau-hon-100-nam-600x432-768-7383303-250x180.webp)