Mối tình Mỹ-Israel thêm dấu hiệu rạn nứt

Mỹ từ chối cho Bộ trưởng Quốc phòng Israel gặp gỡ các quan chức hàng đầu của nước này, cho thấy sự rạn nứt ngày càng nghiêm trọng giữa hai đồng minh.

Các nguồn tin Israel ngày 25/10 dẫn lời các quan chức ở Washington cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng nước này Moshe Yaalon đã có các cuộc gặp gỡ với người đồng cấp Mỹ Chuck Hagel cũng như Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Samantha Power.

Tuy nhiên, Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ đã bác bỏ các đề xuất của phía Israel về các cuộc gặp với Phó Tổng thống Joe Biden, Cố vấn An ninh Quốc gia Susan Rice và Ngoại trưởng John Kerry.

Các quan chức này còn cho biết chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama còn tìm cách không cho ông Yaalon gặp gỡ bà Power nhưng do thời gian quá muộn nên không thể hủy bỏ cuộc gặp này.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Moshe Yaalon

Trước đây, các bộ trưởng quốc phòng Israel khi tới thăm Mỹ thường được bố trí gặp gỡ các quan chức cấp cao khác của nước chủ nhà, ngoài các cuộc gặp với các đối tác trực tiếp.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đồng minh Mỹ và Israel đang căng thẳng, đặc biệt sau khi một số bộ trưởng trong nội các Israel, trong đó có ông Yaalon, lên tiếng chỉ trích Ngoại trưởng Kerry.

Hồi đầu tháng 10 này, Nhà Trắng đã gay gắt chỉ trích kế hoạch của Tel Aviv xây khu định cư Do Thái mới gồm 2.610 căn nhà tại Đông Jerusalem, cảnh báo kế hoạch này sẽ đẩy Israel rời xa các đồng minh thân cận nhất, đồng thời bày tỏ nghi ngờ về những cam kết của Tel Aviv đối với nỗ lực xây dựng hòa bình với Palestine.

Thậm chí, trong cuộc gặp gỡ Thủ tướng Netanyahu tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Barack Obama cùng bày tỏ quan ngại về kế hoạch này.

Đáp lại sự chỉ trích trên, trong chương trình trả lời phỏng vấn của Đài CBS ngày 5/10, Thủ tướng Netanyahu, đã cho rằng quan điểm gay gắt của Washington đối với kế hoạch xây dựng khu định cư của Tel Aviv là “đi ngược lại các giá trị của Mỹ” và “không hỗ trợ cho hòa bình.”

Phản ứng lại bình luận trên của Thủ tướng Israel, ngày 6/10, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest khẳng định chính sách của Mỹ là rõ ràng và không thay đổi dưới thời kỳ lãnh đạo của đảng Dân chủ hay Cộng hòa.

Theo ông Earnest, Mỹ phản đối các hành động đơn phương nhằm tìm cách áp đặt trong các vấn đề liên quan đến quy chế cuối cùng, trong đó có cả quy chế của Jerusalem, được nêu ra trong tiến trình đàm phán Trung Đông.

Ông Earnest nhấn mạnh vấn đề này chỉ có thể được giải quyết một cách hợp pháp thông qua đàm phán trực tiếp giữa các bên và Tổng thống Mỹ đang nỗ lực để thúc đẩy tiến trình này.

Người phát ngôn Nhà Trắng còn chỉ trích Thủ tướng Israel đã không thừa nhận sự hỗ trợ của Mỹ dành cho đồng minh của mình trong suốt những năm qua, trong đó có việc Mỹ đã viện trợ 225 triệu USD cho Israel xây dựng hệ thống phòng thủ Vòm Sắt nhằm ngăn chặn các quả rocket của phong trào Hồi giáo Hamas bắn sang Israel.

Ông Earnest tuyên bố giá trị của Mỹ là đã dành cho Israel sự ủng hộ không thay đổi đối với các nỗ lực nhằm tăng cường hệ thống an ninh, bảo vệ cuộc sống của dân thường Israel.

Dù giới chức cấp cao của Mỹ và Israel đã nhiều lần khẳng định quan hệ đồng minh, gần gũi giữa hai nước không thay đổi nhưng hàng loạt diễn biến cho thấy đồng minh then chốt của Mỹ ở Trung Đông đang ngày càng rời xa Mỹ và tìm cách xích lại đối thủ của Washington là Trung Quốc.

Bản thân Bộ trưởng Tài chính Israel Yair Lapid đã phải thừa nhận rằng nước này đang trải qua một điểm thấp trong quan hệ với Mỹ.

Phát biểu tại một sự kiện ở Tel Aviv, ông Lapid nói rằng: “Có một cuộc khủng hoảng với người Mỹ và cần phải giải quyết nó. Mối quan hệ với Mỹ rất quan trọng và chúng ta phải làm tất cả mọi thứ để khôi phục nó”.

An Nhiên

Theo Báo Đất Việt