Mía chết khô, lúa non chết cháy, đồng khô trơ trọi vì hạn mặn
Hàng ngàn ha mía “chết đứng” vì thiếu nước, những cánh đồng khô trơ trọi, lúa non chết cháy… là tình cảnh của nhiều nông dân vùng Đông Nam Bộ hiện nay. Cảnh trắng tay đang trực chờ họ.
Dự báo, tình hình khô hạn, nhiễm mặn sẽ còn kéo dài trong 2 – 3 tháng tới, ảnh hưởng nặng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt của nông dân.
“Chết đứng” vì thiếu nước
Từ TP.HCM qua phà Cát Lái, về hướng các xã Phú Hữu, Đại Phước, Phước Khánh… (huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai), những cánh đồng mía bát ngát đang quắt queo vì nắng hạn. Dù đã tới thời điểm thu hoạch, nhưng do nước tại các kênh, rạch khô cạn, ghe thuyền không thể vào chở mía nên việc thu hoạch bị đình trệ.
Ông Trần Văn Hổ bên ruộng mía đã khô héo nhưng chưa thể thu hoạch. ảnh:T.H
Ông Trần Văn Hổ (ngụ ấp 2, xã Phước Khánh, huyện Nhơn Trạch), cho biết gia đình ông có hơn 4ha trồng mía và cả ruộng mía đang “chết đứng” vì khô hạn. Ông Hổ lo ngại do thiếu nước, mía khô lá đến tận ngọn, nếu sơ ý rơi một tia lửa nhỏ, cả ruộng mía sẽ chìm trong lửa.
Kiến nghị xây đập trữ nước ngọt Để hạn chế tình trạng khô hạn, thiếu nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất do biến đổi khí hậu, Sawaco đã kiến nghị UBND TP.HCM cho phép doanh nghiệp này thực hiện nghiên cứu xây dựng hồ trữ nước thô cho nguồn nước sông Sài Gòn. Hồ điều tiết này dự kiến có quy mô khoảng trên 400ha với khả năng chứa trên 20 triệu m3 nước, vị trí xây dựng nằm ở khu vực thượng nguồn sông Sài Gòn. Ngành thủy lợi và Sawaco kỳ vọng hồ chứa nước có thể được xây dựng trong 5 năm tới.
Sợ mía bị khô hạn lâu sẽ ảnh hưởng tới chữ đường hoặc những rủi ro khác, ông Hổ gọi thương lái tới bán đứng ruộng mía với giá 920.000 đồng/tấn, chưa trừ tạp chất. Nhưng tới nay, thương lái mua mía vẫn chưa thể cho ghe thuyền tới được.
Theo ông Nguyễn Hoàng Lượm – Chi hội trưởng Chi hội Nông dân ấp 2 (xã Phước Khánh, Nhơn Trạch), để đưa được mía từ ruộng ra đường lớn giao cho xe chở về nhà máy, nông dân trong vùng phải dùng ghe, xuồng nhỏ, với trọng tải từ 3 – 5 tấn chạy dọc theo các con kênh, rạch như rạch Ông Mai, rạch Vàm Mương…
Thế nhưng, từ đầu năm nay, do xâm nhập mặn tăng cao nên chính quyền địa phương đã cho đóng cửa dẫn nước của hệ thống đập Ông Kèo, ảnh hưởng tới luồng chảy của các kênh, rạch nhỏ trong vùng.
Không chỉ những ruộng mía ở Đồng Nai, cánh đồng lúa đông xuân ở các huyện Bù Đốp, Bù Gia Mập… (tỉnh Bình Phước) hiện cũng chỉ còn trơ trọi những gốc mạ non đã khô quéo vì nắng hạn.
Video đang HOT
Ông Nguyễn Minh Nhật (ngụ xã Phước Minh, huyện Bù Gia Mập) kể, gia đình xuống giống 5 công lúa đông xuân, nhưng chỉ sau hơn 1 tháng, tình hình thiếu nước bắt đầu gay gắt, lúa non dần dần chết khô trên đồng. Tiếc của, hồi trước tết ông Nhật đành thả trâu bò xuống gặm đám lúa non trên ruộng.
Oằn mình chống hạn, mặn
Thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ, mực nước đỉnh triều vùng hạ lưu các sông trong vùng đang ở mức thấp hơn báo động I khoảng 0,05-0,1m, riêng trạm Phú An trên sông Sài Gòn ở mức xấp xỉ báo động III. Tình trạng khô hạn sẽ còn tiếp diễn trong vài tháng tới, mực nước trên các sông, đập đang tụt nhanh, ảnh hưởng tới vùng hạ lưu.
Cụ thể, qua đo đạc, lượng nước tích trữ của hồ Dầu Tiếng trên thượng nguồn sông Sài Gòn hiện khoảng 928 triệu m, chỉ đạt khoảng 76% trung bình hàng năm và lượng nước tích trữ của hồ Trị An trên sông Đồng Nai hiện cũng chỉ ở mức khoảng 80% so với trung bình hàng năm. Do lượng nước xuống thấp, nhiều ý kiến cho rằng các hồ Dầu Tiếng, hồ Trị An hiện đã không còn đủ sức để đẩy mặn khiến tình trạng xâm nhập mặn càng tăng cao, lấn sâu vào thượng nguồn sông Sài Gòn.
Còn theo Sở NNPTNT tỉnh Đồng Nai, từ đầu tháng 1.2016, xâm nhập mặn ở hạ lưu hệ thống sông Đồng Nai cao hơn nhiều so với năm trước. Cụ thể, tại phà Cát Lái đầu tháng 1.2016, độ mặn đo được gần 5/1.000, đến cuối tháng 1 đã tăng lên gần 6,5/1.000. Tại Rạch Đông, độ mặn đầu tháng 1.2016 chỉ hơn 3/1.000 nhưng đến cuối tháng lên xấp xỉ 6/1.000. Nguy cơ mất trắng đang đe dọa những cây trồng và vật nuôi chỉ có khả năng chịu mặn dưới 4/1.000.
Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão TP.HCM (Sở NNPTNT TP.HCM) cũng cho biết, độ mặn tại huyện Nhà Bè trong tháng đầu năm đã tăng 30-40% so với cùng kỳ năm trước và tăng 80% so với trung bình nhiều năm gần đây.
Để hạn chế thiệt hại do hạn, mặn, UBND TP.HCM vừa có công văn khẩn cảnh báo tình trạng xâm nhập mặn vùng hạ du Sài Gòn – Đồng Nai phục vụ sản xuất và sinh hoạt mùa khô 2016. Sở NNPTNT cũng yêu cầu UBND các huyện Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ… và các đơn vị có liên quan báo cáo gấp tình hình triển khai và kết quả thực hiện chương trình chống hạn hán năm 2015-2016 về Sở, qua đó tổng hợp, tham mưu, đề xuất UBND thành phố chỉ đạo kịp thời, đảm bảo công tác chống hạn 2016.
Trong khi đó, tại Đồng Nai, hồi đầu mùa khô, chính quyền địa phương đã vận động nông dân thực hiện xuống giống sản xuất và thu hoạch sớm, hạn chế thiệt hại do hạn mặn. Tỉnh này cũng yêu cầu đóng đập Ông Kèo để hạn chế xâm nhập mặn, đồng thời canh mặn từng ngày, nếu thấy độ mặn giảm xuống 4/1.000 thì xả nước vào, phục vụ sản xuất, thu hoạch mía của bà con trong vùng.
Theo Danviet
Thủ tướng: Biến thách thức thành cơ hội, làm giàu trên mảnh đất khó
Ngày 13/4, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Đoàn công tác của Chính phủ đã đi kiểm tra tình hình khô hạn, việc triển khai nhiệm vụ chống hạn tại tỉnh Ninh Thuận và làm việc với lãnh đạo chủ chốt của tỉnh.
Không để người dân vùng hạn bị đói, khát
Thủ tướng kiểm tra một điểm cung cấp nước sạch cho bà con vùng hạn.
Tại Ninh Thuận, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng Đoàn công tác đã đi kiểm tra công tác chống hạn ở huyện Bác Ái và huyện Ninh Hải. Tại thôn Đồng Dầy, xã Phước Trung, huyện Bác Ái, Thủ tướng đã chứng kiến những điểm cấp nước sinh hoạt cho nhân dân từ xe téc. Đây là một trong những địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do khô hạn và thiếu nước trong nhiều tuần qua và dự báo còn kéo dài tới 4 đến 5 tháng nữa. Các hồ chứa nước cũng đã cạn kiệt và sản xuất nông nghiệp phải ngừng lại. Tại trụ sở UBND xã Phước Trung, huyện Bác Ái, người dân cũng đã phản ánh những khó khăn về nước sinh hoạt và lương thực do mất mùa.
Nói chuyện với bà con nơi đây, người đứng đầu Chính phủ đã đã chia sẻ với những khó khăn của người dân đồng thời cho biết Chính phủ sẽ tiếp tục hỗ trợ gạo cho bà con, đảm bảo người dân không thiếu lương thực. Về lâu dài, Chính phủ sẽ tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng thêm các hồ chứa nước và hệ thống thủy lợi để đảm bảo nguồn nước cho sinh hoạt và đời sống.
Thủ tướng cũng yêu cầu chính quyền các cấp phải đảm bảo người dân không được thiếu nước sinh hoạt và lương thực; phải cung cấp đủ gạo và đến tận tay người dân; hết sức chú ý phòng, chống dịch bệnh và có phương án đảm bảo nguồn nước và thức ăn cho đàn gia súc.
" Đây là nhiệm vụ hàng đầu lúc này" - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo.
Tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Ninh Thuận, Chủ tịch UBND tỉnh Lưu Xuân Vĩnh cho biết do ảnh hưởng của hiện tượng El-Nino, từ vụ Hè Thu năm 2014 đến nay lượng mưa trên địa bàn tỉnh đạt thấp hơn mức trung bình nhiều năm qua và hầu như không có mưa.
Dòng chảy trên các sông, suối đã cạn kiệt; tình hình hạn hán, thiếu nước đang xảy ra nghiêm trọng và hết sức ngay gắt. Tính đến ngày 9/4/2015, tổng dung tích 20 hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh hiện còn 20,37 triệu m3 trên tổng số 192,21 triệu m3 theo dung tích thiết kế (chiếm 10,6%).
Dự báo thời gian tới tình hình thiếu nước sẽ rất nghiêm trọng, nhất là sự thiếu hụt nguồn nước để sản xuất, nước để sinh hoạt cho người dân và nước uống cho gia súc. Nếu trong tháng 4/2015 không có mưa thì đối tượng cần hỗ trợ cấp nước sinh hoạt tiếp tục tăng lên khoảng 4.229 hộ/16.636 khẩu; nếu đến tháng 9/2015 vẫn không có mưa thì đối tượng cần hỗ trợ lên đến 8.293 hộ/35.152 khẩu.
" Việc thiếu nước sẽ làm thiệt hại cây trồng, người dân phải ngừng sản xuất, gia súc thiếu nước uống, đất đai bị sa mạc hóa, đời sống nhân dân vốn khó khăn lại càng khó khăn hơn, nguy cơ tái nghèo là rất cao; dịch bệnh có thể bùng phát bất cứ lúc nào" - Chủ tịch tỉnh Ninh Thuận Lưu Xuân Vĩnh báo cáo; đồng thời cho biết lúc này tỉnh xác định công tác chống hạn là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu và đang tập trung chỉ đạo triển khai thực các biện pháp cấp bách để bảo đảm phục vụ nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân.
Tăng cường kiểm tra, theo dõi tình hình sản xuất; tiếp tục rà soát các hộ dân thiếu ăn để có biện pháp hỗ trợ kịp thời, không để tình trạng người dân bị đói, thiếu nước sinh hoạt. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân sử dụng tiết kiệm nước, chuyển đổi cơ cấu câu trồng, di chuyển đàn gia súc tại những vùng hạn hán đến những địa điểm thuận lợi, có thức ăn, nước uống; tăng cường phòng chống dịch bệnh trên gia súc, gia cầm.
Tập trung triển khai phương án phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô năm 2015 trên địa bàn toàn tỉnh. Giảm diện tích gieo trồng vụ hè thu, nhất là diện tích lúa, tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện thời tiết khô hạn, ứng dụng các công nghệ tưới tiêu tiết kiệm nước cho cây trồng.
Chính phủ đảm bảo lương thực cho vùng hạn
Thủ tướng tại cuộc làm việc với lãnh đạo tỉnh Ninh Thuận.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết Chính phủ, Thủ tướng hết sức quan tâm, lo lắng về tình hình khô hạn ở Ninh Thuận và các tỉnh Duyên Hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và đã cử Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trực tiếp kiểm tra, chỉ đạo.
" Thay mặt Chính phủ, tôi hết sức chia sẻ với Đảng bộ, chính quyền, quân dân trong tỉnh về tình hình khô hạn đang gây khó khăn, thiệt hại lớn cho sản xuất và đời sống của nhân dân" - Thủ tướng phát biểu.
Trước tình hình khô hạn còn kéo dài, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu lãnh đạo tỉnh tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ chống hạn. Trước hết là không để thiếu nước sinh hoạt cho nhân dân. Hai là rà soát, nắm sát số hộ nghèo, khó khăn, thiếu lương thực để cung cấp đầy đủ, đến tận tay người dân. Ba là có kế hoạch về phòng, chống dịch bệnh. Bốn là có phương án bảo vệ sản xuất, giảm thấp nhất thiệt hại về sản xuất, nhất là cây trồng và đàn gia súc của người dân. Năm là tập trung phòng chống cháy rừng và cuối cùng là tính toán chuẩn bị cho vụ sản xuất tiếp theo với cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện thời tiết.
" Làm sao ít thiệt hại nhất, làm sao cho đồng bào ít khó khăn nhất. Trung ương sẽ bảo đảm về lương thực. Trách nhiệm của tỉnh, huyện, xã là đưa đến đúng địa chỉ và không để người dân nào bị đói" - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu và cho biết Chính phủ, các Bộ sẽ tiếp tục có các hỗ trợ cần thiết để Ninh Thuận vượt qua khó khăn.
Theo đó, Chính phủ đồng ý về nguyên tắc hỗ trợ 2.000 tấn gạo cứu đói cho 66.130 khẩu/15.017 hộ. Hỗ trợ số kinh phí còn lại là 132 tỷ cho công tác chống hạn để thực hiện đấu nối, mở rộng hệ thống cấp nước, mở rộng cửa lấy nước, kênh dẫn nước; mua và vận chuyển nước sinh hoạt cho dân; nạo vét kênh mương, đào ao, giếng chống hạn. Hỗ trợ kinh phí đẩy nhanh thi công dự án hồ Tân Mỹ và triển khai đầu tư các dự án hồ đập giữ nước Sông Than, Kiền Kiền, Đa Mây trong giai đoạn 2015 - 2020.
Bên cạnh nhiệm vụ cấp bách trước mắt là chống hạn và lo đời sống cho nhân dân, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu trong quá trình tiến hành đại hội Đảng bộ các cấp, tỉnh, huyện, xã cần thảo luận kỹ lưỡng và đưa ra các định hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân thời gian tới trong điều kiện phải phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương cũng như bối cảnh phát triển sản xuất trong điều kiện hết sức khắc nghiệt về khí hậu, thời tiết của Ninh Thuận.
Thủ tướng dẫn chứng những mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả ngay trong điều kiện nắng nóng, thiếu nước của Ninh Thuận như trồng táo, nho, ớt, chăn nuôi bò, dê, cừu, hay trồng cỏ phục vụ chăn nuôi gia súc, trồng bông, sản xuất tôm giống, sản xuất muối công nghiệp .v.v. và cho rằng chuyển dịch cơ cấu trong nông nghiệp, cơ cấu cây trồng vật nuôi là một yêu cầu thực tế và cũng là cách để Ninh Thuận nhanh chóng thoát nghèo, thậm chí làm giàu.
" Ninh Thuận không có cách nào khác là phải đi lên từ chính tiềm năng, lợi thế đất đai, khí hậu của mình. Cái gì cũng có hai mặt khó khăn và thuận lợi. Vấn đề là biến khó khăn, thách thức thành cơ hội. C húng ta có thể làm giầu ngay trên mảnh đất khó khăn này." - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao nỗ lực phấn đấu của Ninh Thuận dù trong điều kiện khó khăn song đã đạt kết quả khá toàn diện với mức tăng trưởng bình quân 5 năm qua là 11%; quy mô kinh tế tăng 2,57 lần; thu nhập đầu người tăng hơn 2,45 lần so với cả nước, hộ nghèo còn có 7,5%; chuyển dịch cơ cấu kinh tế tích cực; các cơ sở công nghiệp, kết cấu hạ tầng được đầu tư.
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng lưu ý bên cạnh việc khẳng định những kết quả tốt, bài học hay để tiếp tục phát triển đi lên, tỉnh cũng cần thẳng thắn nhìn vào những hạn chế, yếu kém và đề ra các biện pháp khắc phục.
" Đánh giá đúng, không chủ quan, thỏa mãn nhưng cũng hết sức nghiêm túc trước những hạn chế yếu kém để lo cho dân tốt hơn, phát triển kinh tế tốt hơn, xây dựng đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh hơn. Đại hội Đảng bộ các cấp của Ninh Thuận phải với tinh thần đó" - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lưu ý.
P.Thảo
Theo Dantri
Rừng Quốc gia U Minh Hạ có nguy cơ cháy cao Tình hình khô hạn, nắng nóng gay gắt hiện nay đã và đang ảnh hưởng đặc biệt đến các khu vực rừng Quốc gia U Minh Hạ cũng như đời sống của người dân ở Cà Mau. Theo ngành chức năng tỉnh Cà Mau cho biết, qua thống kê cho thấy, tại xã Biển Bạch (huyện Thới Bình) có khoảng 500 trong tổng...