Lớp học trên đỉnh Sài Khao

Minh Tuấn10:18 02/03/2015

Cách thành phố gần 300 km, Sài Khao là địa bàn khó khăn nhất tỉnh Thanh Hóa. Cuộc sống của người Mông nơi đây còn rất thiếu thốn khiến con đường đến trường của trẻ em cũng gặp nhiều trở ngại.

Cuộc sống của đồng bào Mông ở Sài Khao còn khó khăn, chủ yếu mang tính tự cung tự cấp và phụ thuộc vào trợ cấp của nhà nước. Trước đây, người dân không chú trọng đến chuyện học hành của con cái nhưng ít năm gần đây, được chính quyền địa phương và giáo viên vận động nên tất cả gia đình đều đưa trẻ đến trường đúng độ tuổi.

Khu lẻ Sài Khao là một điểm trường xa xôi và khó khăn nhất của Trường Tiểu học Tây Tiến (xã Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hóa). Khu nhà dạy học hai gian được người dân địa phương dựng tạm bợ dưới chân một ngọn đồi giữa bản.

Do chưa có đường ôtô vào trung tâm bản nên việc vận chuyển vật liệu kiên cố là rất khó khăn. Trưởng bản Vàng A Sú cho biết, hưởng ứng phong trào toàn dân đưa trẻ đến trường, cách đây ít năm, bà con người Mông cùng chính quyền địa phương chung tay xây dựng trường lớp với các vật liệu tại chỗ như tranh tre nứa lá và các loại gỗ rừng. Nền nhà được san đắp bằng đất đồi, các bức tường được thưng bằng ván xẻ hay nẹp tre trống tuềnh trống toàng. Mùa hè, khu trường khá thoáng mát, tuy nhiên vào mùa đông, gió lùa lạnh buốt da thịt…

Hàng rào bao quanh điểm trường được dựng tạm bằng những tấm ván bìa không đều nhau. Qua thời gian, mưa bão đã làm nhiều tấm hư nát, nhưng chưa được sửa chữa.

Theo các giáo viên, vào mùa mưa, mái nhà bị dột nhiều chỗ, trong lớp học nước đọng thành từng vũng lớn nhưng thầy trò vẫn khắc phục để buổi học không bị gián đoạn.

Điểm trường khu lẻ Sài Khao có tổng cộng 66 học sinh từ khối 1 đến khối 5. Toàn bộ học sinh đều là con em đồng bào Mông. Thầy Hà Minh Tuốt (30 tuổi) là người cắm bản có thâm niên ở Sài Khao. Quê ở huyện Quan Hóa, cách trường hơn trăm cây số, nhưng đường đi toàn đèo dốc nên thường cả tháng thầy Tuốt mới về quê thăm vợ con một lần. Mỗi lần về xuôi, giáo viên thường tranh thủ đèo thêm cá khô, mắm muối, gạo thóc hay thuốc men để dùng cho quãng thời gian dài cắm bản.

Video đang HOT

Thầy Tuốt cho hay, khó khăn lớn nhất của giáo viên cắm bản Sài Khao là giao tiếp với bà con và đám học trò. “Phải lên lớp 2, lớp 3 học trò mới biết nói bập bẹ tiếng phổ thông, còn khối lớp một, các thầy phải dùng ký hiệu hay hình vẽ, dụng cụ trực quan tự chế để giảng bài cho học trò”, thầy Tuốt nói. Trong ảnh là cô bé Vàng Thị Sơ (học sinh lớp 1) đang tập đánh vần bài giảng của thầy trong buổi lên lớp chiều cuối đông.

Nằm trên khu vực núi đồi hiểm trở, ở độ cao hơn nghìn mét so với mực nước biển nên mùa đông ở Sài Khao thường rất lạnh và kéo dài. Tuy nhiên, nhiều trẻ nhỏ ở đây phải đi chân trần đến lớp hoặc phong phanh vài manh áo mỏng không lành lặn.

Một bé gái đưa em đến lớp và đứng ngoài bậu cửa canh chừng vì sợ cậu em mải chơi bỏ lớp giữa chừng…

Thầy Vi Văn Tụy là giáo viên trẻ mới vào khu lẻ Sài Khao nhận nhiệm vụ. Nam giáo viên cho hay, để bám trường lớp, các thầy cô phải vượt qua nhiều khó khăn, thử thách đặc biệt là ngôn ngữ. Chỉ có những người quyết tâm và tình yêu nghề mới gắn bó được ở đây lâu năm.

Khu nhà ở của giáo viên cũng là nhà công vụ dù được xây bằng vật liệu kiên cố nhưng còn rất chật chội, nhiều mảng tường ám đen bong tróc do ngấm nước mưa. Dưới nền nhà là la liệt quần áo, đồ dùng sinh hoạt và dụng cụ dạy học…

Khu đất trống đầu hồi điểm trường được dùng làm sân thể dục và khu vui chơi cho lũ trò nghèo. Không có đồ chơi nên chúng rủ nhau chơi trò trốn tìm, hay nhảy lò cò…

Theo VNE

Hủ tục làm ma trăm triệu và treo người chết trong nhà của người H'Mông

Không những treo người chết nhiều ngày trong nhà, hủ tục làm ma của người H'Mông ở Mường Lát (Thanh Hóa) vẫn còn tình trạng giết lợn, gà, trâu, bò rình rang. Có nhiều gia đình tiêu tốn cả trăm triệu đồng cho một đám ma.

Từ xa xưa, người H'Mông tổ chức tang ma ngoài những tập tục thể hiện bản sắc văn hóa và giá trị truyền thống như các bài hát, khèn trống ca ngợi tự nhiên, cỏ, cây, con người hoặc lễ nghi giải thoát linh hồn, ghi nhớ công ơn và ban phước lành cho con cháu... Tuy nhiên, trong tang ma của người Mông hiện còn tồn tại một số hủ tục như có người chết, con cháu người nhà nổ 4 đến 6 phát súng nếu người chết là đàn ông, 7 đến 9 phát súng nếu người chết là đàn bà, con gái để báo hiệu cho dân bản biết.

Đặc biệt, người chết ở đây được đưa lên một cái cáng đan bằng tre hoặc nứa treo lên vách gian nhà giữa ở tầm cao ngang ngực và để chừng 3 ngày mới mang đi chôn hoặc có thể lâu hơn nếu không chọn được ngày đẹp hoặc con cháu chưa có mặt đầy đủ. Không những vậy, mỗi một đám ma sẽ được con cái, anh em trong dòng họ mang trâu, bò, lợn, gà đến mổ ăn rình rang rồi còn chia cho bà con hàng xóm, dân bản.

Một góc bản làng H'Mông

Lần đầu nghe hủ tục treo người chết trong nhà nhiều ngày cho đến tục giết mổ hàng chục trâu bò rình rang, tôi không khỏi giật mình. Thấy tôi tò mò, trưởng bản Tà Cóm (xã Trung Lý) Thào A Thái giải thích: "Người H'Mông rất coi trọng việc tang ma và cho rằng lo tang ma cho người chết tốt hay không sẽ có ảnh hưởng hưởng tới những người đang sống. Cha ông họ quan niệm, nếu lo tang ma không chu đáo thì gia đình, dòng họ, thậm chí cả bản làng phải gánh chịu hậu quả tai ương, lụi bại. Chính vì vậy, bao đời nay, hủ tục mai táng người chết của người H'Mông không thay đổi. Việc treo người chết lâu trong nhà rồi mới đi chôn là để mọi người đến viếng. Người thân đến viếng phải giết một con gà, luộc chín (để cả lòng, mề) và một gói cơm, một chai rượu. Thầy mo sẽ đưa đồ lễ của người đến viếng để cúng cho người chết, đội khèn trống thổi bài cúng cơm người chết".

"Việc góp trâu bò là do phong tục của người H'Mông là khi con cái đi lấy vợ, lấy chồng ở riêng đều được bố mẹ cho một con trâu hoặc một con bò bởi thế khi bố mẹ chết đi, con cái phải báo hiếu bằng cách cũng phải đóng góp lại như thế. Vợ chồng con trai cũng như vợ chồng con gái đều phải góp và nhất thiết phải là trâu, bò. Lợn hoặc gà thì có thể anh em, họ hàng đóng góp. Có những gia đình 9,10 người con thì có đến 9,10 con trâu hay bò, ăn không hết thì chia cho hàng xóm, dân bản" - trưởng bản Thái cho hay.

Cũng theo lý giải của trưởng bản Thái thì dù thừa thải, con cái vẫn phải góp đầy đủ và giết bằng hết số gia súc đó. Nếu không trong năm làm ăn sẽ không thuận lợi, người sống sẽ ốm đau,bệnh tật, người chết sẽ không phù hộ, dòng họ mất phúc lộc.

Trong khi đó, tình trạng tảo hôn và đẻ nhiều ở người HMông vẫn còn tồn tại từ xưa cho đến bây giờ vẫn chưa chấm dứt được. Rất hiếm hoi mới có thể tìm ở các bản người H'Mông gia đình sinh một hoặc hai con còn hầu như đều từ 3 con trở lên. Có những gia đình có tới 13 -14 đứa con vẫn tiếp tục đẻ.

Ngay tại bản Tà Cóm, gia đình Anh Sùng A Su đã có tới 13 đứa con thế nhưng khi hỏi có còn đẻ nữa không thì A Su hồn nhiên trả lời chúng tôi "cho mẹ nó đẻ hết trứng luôn".

Nói như vậy để biết được rằng, nếu có tới 13 đứa con thì khi chết, 13 người con này cũng sẽ góp 13 con trâu, bò để làm ma cho bố mẹ. Ngoài ra còn gà lơn trong nhà có sẵn hoặc anh em họ hàng góp lại.

Trưởng bản Thái cho biết, mỗi một con trâu, bò to cũng có giá 30 triệu trở lên, con nhỏ cũng tầm 15-20 triệu. Như vậy, đám ma nào nhỏ nhất cũng mấy chục triệu, còn nhiều thì có tới hàng trăm triệu quy ra từ giá trị trâu, bò, lợn, gà.

Những đám ma trăm triệu

Trưởng bản Thái bảo nếu ngồi liệt kê những đám ma tiêu tốn giá trị gần trăm triệu hay vài trăm triệu thì không thể nhớ hết vì phong tục của người H'Mông bao lâu nay là vậy. Bởi thế mà dù cho nhà nghèo, các con cũng phải cố mà góp cho có hiếu với bố mẹ, tổ tiên.

Ông vẫn còn nhớ đám ma bà nội ông vào năm 1993, bà nội ông sinh được 7 người con. Khi bà mất, 7 người con góp 7 con trâu, ngoài ra còn số lợn gà trong nhà rồi anh em góp thêm thành ra thịt nhiều vô kể. Sau khi làm lễ, ăn uống trong gia đình rồi chia cho dân làng nhưng ngày đó bản chỉ có 13 hộ gia đình nên chia rồi mà vẫn còn thừa rất nhiều. Cuối cùng, phải mang số thịt đã giết mổ đó phơi khô và dùng ăn cả năm.

Trưởng bản Thào A Thái đang kể về hủ tục làm ma của người H'Mông

Cách ngày chúng tôi lên thăm bản Tà Cóm chừng mấy ngày, tại đây cũng vừa tổ chức một đám ma mà theo bà con trong bản là đám ma "to" nhất từ trước đến nay. Số lượng trâu, bò, lợn, gà tính ra phải gần 300 triệu.

Đó là gia đình cụ Sùng A Dơ. Vợ cụ Dơ là cụ Hạng Thị Dợ mất, lập tức 9 người con góp 9 con bò. Trong nhà cụ Dơ có con thêm một con trâu và anh em họ hàng nhà cụ Dơ góp thêm 32 con lợn. Cụ Dợ được treo 7 ngày trong nhà mới được mang đi chôn cất.

"Hôm đó, sau khi cúng xong, nhà cụ cũng mang đi chia cho bà con hàng xóm nhưng vẫn còn nhiều thịt lắm. Vì là trưởng bản hơn nữa lại phục vụ trong đám của cụ Dợ nên sau khi xong việc tôi được gia đình cụ biếu 40 kg thịt bò" - trưởng bản Thái cho biết.

Có thể khẳng định, hệ lụy từ những hủ tục trong tang ma của người H'Mông là một trong những nguyên nhân không nhỏ dẫn đến cảnh nghèo khó, lạc hậu. Tuy nhiên, để xóa bỏ những hủ tục này lại không hề đơn giản.

Nhà cụ Sùng A Dơ không khá giả gì nhưng cụ đã làm một đám ma "to" nhất bản từ trước đến nay với giá trị khoảng gần 300 triệu

Ông Mai Văn Châu, Trưởng Phòng Văn hóa huyện Mường Lát cho biết: "Việc làm ma của người H'Mông vẫn còn tồn tại những hủ tục lạc hậu. Mặc dù đã tuyên truyền nhiều để người dân hiểu về việc ô nhiễm môi trường khi treo người chết nhiều ngày trong nhà hay việc lãng phí trong việc giết mổ nhiều gia súc, gia cầm, tuy nhiên, vẫn đề này chưa thể dứt điểm được. Một số xã ở phía ngoài như Pù Nhi, Nhi Sơn... đã dần được thay đổi, hiện đã có một số dòng họ đưa người chết vào quan tài. Còn phần lớn các bản vùng sâu, vùng xa thì chưa thể tuyên truyền để người dân hiểu một sớm một chiều được mà cần phải có thời gian".

Cũng theo ông Châu thì do hủ tục đã ăn sâu vào tâm tưởng bà con, nếu thay đổi hủ tục cần phải có sự thống nhất của cả dòng họ. Bởi nếu khi thay đổi mà dòng họ xảy ra vấn đề gì thì người thay đổi phải hoàn toàn chịu trách nhiệm nên nhiều khi họ còn e dè khi quyết định.

Nguyễn Thùy

Theo Dantri

Tuyển sinh khó khăn do có quá nhiều trường dạy nghề Một trong những nguyên nhân khiến cho càng ngày việc tuyển sinh tại các trường nghề càng khó là có quá nhiều trường nghề. Mặc dù tồn tại theo kiểu "lóp ngóp", cầm chừng nhưng mỗi năm, tỉnh Thanh Hóa vẫn phải rót hàng chục tỉ đồng để "nuôi" các trường này. Lãng phí ngân sách Theo thống kê của Phòng Đào tạo...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ngoại tình có 1-0-2 ở Cà Mau: Chồng bắt quả tang vợ, kiểm tra điện thoại mới ngã ngửa với số "tiểu tam"05:41

1 triệu người Việt sững người xem clip bố lạnh lùng với con gái ở tòa: "Nếu chọn mẹ thì bố con mình cắt luôn từ đây", đau lòng với phản ứng của bé gái00:31

Clip sốc: Nhóm trẻ con vô tư dùng con trăn dài 2,5m chơi nhảy dây, nhận cái kết đắng tức thì00:18

Xôn xao câu chuyện "lòng tham" của người đàn ông đi xe con và 2 con cá bị rơi01:12

Kinh hoàng clip bình gas mini trên bàn lẩu bất ngờ phát nổ, cảnh tượng sau đó khiến nhiều người bủn rủn chân tay00:12

Clip gây phẫn nộ ở Quảng Trị: Hai người phụ nữ cãi nhau rồi ném cốc thủy tinh khiến một em bé vô tội đổ máu00:43

Vụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếng00:17

Người phụ nữ phóng xe bỏ chạy sau tai nạn ở TP.HCM, kéo lê cả ân nhân vừa giúp mình: Đoạn clip gây phẫn nộ!01:26

Hàng chục thanh niên nhà trai bị giữ lại tại đám cưới vì chiếc iPhone 16 "không cánh mà bay" và câu nói của cô gái bị mất điện thoại gây tranh cãi00:35

Được đón dâu lúc nửa đêm, cô gái Trà Vinh có trải nghiệm nhớ đời00:56

Câu trách móc "chết thì phải bảo người ta chứ" khiến ai nghe xong cũng chực trào nước mắt00:35

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...