Lớp học có 42 học sinh đạt trên 9 điểm Ngữ văn: Bí quyết của cô giáo
Để Văn học đến với học sinh một cách tự nhiên, cô Nguyễn Thị Hoài Thu, giáo viên Trường Trung học phổ thông Quang Trung, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng tìm cách cho các em tiếp cận môn học rất thực tế.
Cô Nguyễn Thị Hoài Thu trong giờ Ngữ văn. (Ảnh: Minh Thu/TTXVN)
Với phương pháp dạy Ngữ văn sáng tạo, hơn 10 năm qua, cô giáo Nguyễn Thị Hoài Thu, Tổ trưởng bộ môn Văn-Sử-Địa, Trường Trung học phổ thông Quang Trung, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng đã đào tạo những lứa học trò xuất sắc.
Trong kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông năm học 2021-2022, 42/50 học sinh lớp 12 C4 cô Thu dạy đạt trên 9 điểm môn Ngữ văn.
Từ nền tảng căn bản đến sáng tạo riêng
Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Thái Nguyên, cô giáo Nguyễn Thị Hoài Thu (sinh năm 1978) một mình từ Thái Nguyên trở về huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng (quê hương của bố mẹ) để sinh sống và lập nghiệp.
Sau 1 năm dạy học ở trường bán công Thủy Nguyên, cô về công tác tại Trường Trung học phổ thông Quang Trung, xã Cao Nhân, huyện Thủy Nguyên.
Với mong muốn đổi mới phương pháp dạy để học sinh không nhàm chán và đó cũng là cách để tự làm mới mình, cô Thu đã dành thời gian đi học nâng chuẩn, nỗ lực tự học, tìm tòi nghiên cứu để mỗi bài giảng học sinh hứng thú, phát huy năng lực của các em.
Sau khi nghiên cứu, tìm tòi, cô Thu nhận thấy “lược đồ tư duy” là phương pháp rất khoa học để các em nhớ bài nhanh. Cô hướng dẫn các em vẽ “lược đồ tư duy” làm sao cho vừa đẹp mắt, vừa khoa học lại tóm lược những ý cơ bản của bài.
Đầu tiên, cô yêu cầu học sinh đọc kỹ tác phẩm, hình dung ra những hình ảnh mà mình sẽ vẽ từ nội dung của tác phẩm, sau đó chất lọc các từ ngữ, các câu then chốt để đưa vào sơ đồ. Với phương pháp này, học sinh sẽ hệ thống được bài học, nắm chắc nội dung bài.
Phương pháp “đóng vai” cũng được cô Thu áp dụng trong nhiều bài giảng. Đây là phương pháp mà học sinh vô cùng thích thú vì các em phát huy những năng khiếu sở trường của bản thân từ việc dàn dựng sân khấu cho đến viết kịch bản đạo diễn, trang phục.
Cùng với đó, cô Thu còn áp dụng kỹ thuật “hỏi chuyên gia” để giúp các em hiểu sâu hơn về bài học, tạo cho không khí lớp học sôi nổi.
Những “chuyên gia” là những em học sinh học khá, giỏi bộ môn Văn, có hiểu biết kiến thức văn học sâu hơn các bạn khác. Phương pháp này giống như một buổi tư vấn giải đáp trả lời cho những băn khoăn thắc mắc về các vấn đề trong bài học.
Các phương pháp trên sẽ giúp các em nắm vững bài tập, đạt điểm cao ở các phần thi đọc hiểu, song như thế vẫn là chưa đủ để học sinh có thể viết những câu văn, đoạn văn uyển chuyển, mượt mà.
Kỹ thuật “viết tích cực” là công cụ để học trò thể hiện trọn vẹn năng lực của mình. Về kỹ thuật “viết tích cực,” cô Thu cho biết cô khuyến khích các em hãy viết thật tự nhiên, viết tất cả những gì các em suy nghĩ, không câu nệ sách vở, không giống bài của cô giáo hay của bất cứ ai. Khi gỡ bỏ được từ “phải” ra khỏi suy nghĩ, hầu hết học sinh đều viết rất tự nhiên, có mạch văn, cảm xúc.
Tiếp cận Ngữ văn một cách thực tế
Video đang HOT
Có phương pháp dạy học tốt giống như có một công cụ tối ưu nhưng để Văn học đến với học sinh một cách tự nhiên, cô Nguyễn Thị Hoài Thu tìm cách để các em tiếp cận môn học rất thực tế.
Khi tiếp nhận bất cứ lớp mới nào, cô Thu sẽ luôn hỏi học sinh “Các em có biết học Văn để làm gì không? Tại sao các em phải học Văn?” Câu trả lời của học trò có rất nhiều, trong đó có những băn khoăn, tại sao việc học văn lại vẫn phải cẩn thận từng câu, từng chữ trong khi tiếp cận thông tin trên môi trường mạng đã hoàn toàn thay đổi.
Cô Nguyễn Thị Hoài Thu luôn khuyến khích học sinh phát huy hết khả năng sáng tạo trong tiếp cận môn Ngữ văn. (Ảnh: Minh Thu/TTXVN)
Trả lời câu hỏi, cô gợi mở sau này ra trường, tất cả các em sẽ phải tiếp cận rất nhiều văn bản. Việc đọc để hiểu một văn bản vô cùng quan trọng cũng như viết một văn bản sao cho đúng về nội dung và đúng về câu chữ. Nắm chắc những kiến thức cơ bản của bộ môn Ngữ văn hôm nay sẽ giúp cho các em rất nhiều trong công việc về sau cũng như trong cuộc sống.
Vượt lên những bình thường này, Văn học có khả năng chạm đến trái tim của mỗi người. Vì vậy, đứng trước một tác phẩm, cô luôn đặt ra câu hỏi với học sinh “Vậy thông qua tác phẩm, nhà văn muốn chuyển tải đến chúng ta những thông điệp gì.” Các em gọi tên những thông điệp đầy ý nghĩa và đó cũng là cách để học sinh nhận thức được vai trò, ý nghĩa của bộ môn và các em sẽ lại hào hứng khám phá những tác phẩm mới.
Cô Thu chia sẻ giúp cho một lớp làm chương trình “Ngoại khóa Văn học” là vất vả nhất. Các em sẽ là những người viết kịch bản cho tác phẩm, lên ý tưởng cho đạo cụ, sân khấu và tập vai diễn một cách say sưa. Nếu thầy cô sân khấu hóa được tác phẩm, học sinh sẽ có những sân chơi bổ ích, thiết thực, Văn học sẽ đi vào cuộc sống. Đây cũng là một cách để cho giáo viên phát huy năng lực của học sinh, như thế những tác phẩm Văn học sẽ trở nên gần gũi hơn với các em.
Hạnh phúc bình dị
Không chỉ đổi mới trong phương pháp giảng dạy để đạt hiệu quả cao trong các kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông, cô Thu còn là giáo viên chủ chốt ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi thành phố môn Ngữ văn của trường.
Năm nào, cô cũng đóng góp cho thành tích chung của nhà trường những học sinh đoạt giải cao ở bộ môn Ngữ văn, truyền cảm hứng, đam mê và có rất nhiều em đi theo con đường văn chương.
Em Hoàng Khánh Linh đoạt giải nhất học sinh giỏi thành phố môn Ngữ văn (năm 2021); em Cao Khánh Linh đoạt giải ba học sinh giỏi thành phố (năm 2022). Cả hai em đang theo học tại Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Em Hoàng Văn Hiệp, học sinh lớp 12 C8, chia sẻ trước đây, em rất sợ học Văn do cảm giác đây là môn học thuộc, không có sự sáng tạo và chẳng biết viết như nào mới đạt ý, đủ ý. Được học cô Thu, với cách truyền thụ sinh động, mỗi giờ Văn là một giờ học hào hứng, sáng tạo.
Đặc biệt, cô luôn khuyến khích chúng em viết thật tự nhiên, viết những gì đang diễn ra trong suy nghĩ, giúp em học môn học này chủ động và rất thích thú.
Theo thầy Ngô Văn Tuyến, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Trung học phổ thông Quang Trung, hơn 10 năm qua, cô Thu cùng các cô giáo của Tổ Văn-Sử-Địa của nhà trường đã luôn nỗ lực tiếp cận phương pháp giảng dạy mới và đạt hiệu quả.
Nhiều năm liền, bộ môn Ngữ văn luôn đứng trong tốp đầu thành phố trong Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông và để lại ấn tượng lớn với giáo viên Văn của Hải Phòng.
Tháng 4/2022, cô Thu vinh dự chia sẻ kinh nghiệm để ôn thi tốt nghiệp môn Ngữ văn đạt kết quả cao cho giáo viên trong toàn thành phố với mong muốn bộ môn Ngữ văn của Hải Phòng sẽ nằm trong tốp đầu của cả nước.
Cô Nguyễn Thị Hoài Thu trong giờ Ngữ văn. (Ảnh: Minh Thu/TTXVN)
Theo Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thủy Nguyên, Trường Trung học phổ thông Quang Trung trước đây chỉ đứng vị trí thứ 3 hoặc thứ 4 về thành tích giáo dục đào tạo, nhưng trong 10 năm trở lại đây đã vươn lên giữ vị trí số 1. Chất lượng đào tạo môn Ngữ văn của trường luôn đứng tốp đầu các trường Trung học Phổ thông tại Hải Phòng.
Tại lễ biểu dương học sinh, sinh viên tiêu biểu xuất sắc của thành phố vừa diễn ra, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Lê Khắc Nam phát biểu năm học 2021-2022, Hải Phòng đứng đầu toàn quốc về điểm trung bình môn Ngữ văn và giữ vững vị trí tốp đầu các tỉnh, thành phố về công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia với 86 học sinh tham gia đoạt giải, xếp thứ 2 toàn quốc.
Trong thành công chung này có sự đóng góp của cô giáo Nguyễn Thị Hoài Thu. Với cá nhân cô Thu, niềm vui này thật lớn nhưng không phải là phần thưởng lớn nhất của một nhà giáo.
Theo cô Thu, niềm vui trong công việc là sau những bài văn từ trang sách, học sinh của cô đều trưởng thành với một trái tim thấu cảm, yêu thương con người và cuộc sống. Đó chính là gạch nối đẹp đẽ từ trang sách đến cuộc đời mà chỉ môn Ngữ văn mới mang đến được./.
Cô giáo Ngữ văn 31 năm 'truyền lửa' cho bao thế hệ học trò
Suốt 31 năm giảng dạy, cô giáo Nguyễn Thị Thu Thủy - giáo viên môn Ngữ Văn vẫn say sưa và miệt mài 'truyền lửa' tới từng thế hệ học sinh.
Cô giáo Nguyễn Thị Thu Thủy trong giờ lên lớp của mình.
Nghề giáo đã thấm từ trong máu
Cô Nguyễn Thị Thu Thủy (SN 1968) - giáo viên môn Ngữ văn, Trường THPT Ngũ Hành Sơn (quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng) là một trong những giáo viên "gạo cội" với 31 năm cống hiến cho nhà trường.
Sau khi Tốt nghiệp Sư phạm Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế năm 1991, cô Nguyễn Thị Thu Thủy được chuyển công tác về thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam được 7 năm thì chuyển công tác ra Trường THPT Ngũ Hành Sơn (TP. Đà Nẵng).
Chia sẻ với PV, cô Thủy cho hay, ngay từ bé, cô đã thích nghề dạy học, vẫn thường đóng vai làm cô giáo dạy cho các bạn cùng trang lứa. "Thời của tôi, có nhiều con đường để lựa chọn nghề nhưng cũng rất khó thi đỗ đại học. Tôi và một người bạn nữa là những đứa con gái đầu tiên của làng đỗ đại học, khác với các bạn chọn các nghề kinh tế, kĩ thuật hay Y dược, Ngoại thương... tôi chọn nghề giáo bởi niềm yêu thích nghề đã thấm trong máu", cô Thủy chia sẻ.
Cô Thủy cho rằng, để hiện thực hóa giấc mơ làm cô giáo của mình chỉ duy nhất một điều là nỗ lực học tập, không có chuyện: "Chuột chạy cùng sào mới vào Sư phạm". Hơn nữa, bản thân cô Thủy lúc bấy giờ đã từng là hạt nhân của đội tuyển học sinh giỏi môn Văn từ thời THCS, nên khi vào cấp ba, dù không có điều kiện để theo tiếp nhưng cô vẫn âm thầm tự học hỏi, rèn luyện và thi vào Đại học Sư phạm Huế với số điểm khá cao.
Cô giáo Nguyễn Thị Thu Thủy - giáo viên môn Ngữ văn, Trường THPT Ngũ Hành Sơn (TP. Đà Nẵng).
Gắn bó với ngôi trường từ những năm đầu tiên cho đến bây giờ, cô Thủy biết ơn vô cùng mảnh đất này và coi ngôi trường là ngôi nhà thứ hai của mình. Nhìn ngôi trường từng bước trưởng thành với đội ngũ Ban giám hiệu và cán bộ, giáo viên ngày càng đông đảo, nhiệt huyết và đoàn kết, cô Thủy thật sự rất vui và tự hào vì có chút công sức của mình ở đó.
"Dù mọc lên giữa miền gió cát, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, học sinh tuy ở địa bàn trong quận nhưng đường đi học khá xa nhưng ngôi trường đang ở tuổi 24 đã gặt hái được nhiều thành tích đáng tự hào, ", cô Thủy chia sẻ.
Đã 31 năm thâm niên trong nghề dạy học, với cô Thủy đã có nhiều lớp học trò thành công. Và trong những bước đường thành công ấy, cô Thủy luôn có một hướng đi mới, một phương pháp dạy học mới, nhằm giúp các em học bài tốt hơn.
"Tôi luôn lấy phương châm thân thiện, nhiệt tình trong mỗi giờ lên lớp đặt lên hàng đầu. Để lấy học sinh làm trung tâm, giáo viên phải thân thiện, tạo không khí giờ học thoải mái, từ đó học sinh mới phát huy được năng lực, sở trường của mình. Thân thiện không phải là dễ dãi mà là giảm bớt áp lực, tránh căng thẳng, giáo viên phải từng bước dẫn dắt, hướng dẫn học sinh bằng hệ thống câu hỏi gợi mở, bằng chuỗi hoạt động hợp lí để các em tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức", cô Thủy bộc bạch.
Cô Thủy nói tiếp: "Sau khi học sinh cơ bản đã nắm được kiến thức, giáo viên phải chốt lại và tiếp tục rèn kĩ năng nói và viết cho học sinh. Phải làm thế nào để giờ học nhẹ nhàng nhưng đầy chất văn, tạo niềm hứng thú cho học sinh bằng lòng nhiệt tình và khả năng truyền đạt của mình".
Không những vậy, cô Thủy cho rằng, thay đổi phương pháp dạy học ở môn Văn không phải là phủ nhận hoàn toàn phương pháp dạy học cũ mà phải biết kết hợp linh hoạt các phương pháp, tổ chức cho học sinh hoạt động nhiều hơn, phát huy được vai trò chủ động của học sinh nhiều hơn trong giờ học.
Học sinh không thụ động ngồi nghe giáo viên thuyết giảng mà học sinh tích cực làm việc và giáo viên phải là người dẫn dắt, giao nhiệm vụ, từng bước cho học sinh nắm vững tri thức.
Theo cô Thủy, phương pháp dạy học mới không cần ghi chép nhiều mà dạy thế nào để học sinh nắm kĩ năng để áp dụng viết và nói một kiểu bài tương tự. Để tiết học đạt hiệu quả, người giáo viên tùy hoạt động tùy lượng kiến thức mà lựa chọn phương pháp dạy học thích hợp. Có rất nhiều phương pháp như: Dạy học theo hình thức dự án, hợp tác, đóng vai, tình huống, kỹ thuật sơ đồ tư duy... Để có thể vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học hiệu quả thì vai trò Công nghệ thông tin là tiên phong...
Tìm niềm hạnh phúc giản dị qua từng giờ lên lớp
31 năm trôi qua, với cô Thủy rất nhiều kỷ niệm về học sinh còn đọng lại. Nhưng việc khiến cô nhớ nhất chính là từng đến nhà học sinh khó khăn để tìm hiểu rồi tìm cách giúp các em học sinh ấy vượt lên số phận.
Một khi nghề đã chọn mình, mình phải thật sự giữ cái tâm với nghề, tìm niềm hạnh phúc trong sự gắn bó với đồng nghiệp và nhiệt huyết với công việc. Mỗi ngày đứng trước học sinh là mỗi ngày tôi luôn tự hoàn thiện mình.
"Trước đây khi còn làm giáo viên chủ nhiệm, tôi thường tìm đến nhà để thăm hỏi, tìm hiểu hoàn cảnh các em để báo lên Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện giúp đỡ các em. Vì điều kiện đồng lương và cả 2 vợ chồng tôi đều là giáo viên, nuôi 3 con ăn học, việc giúp đỡ vật chất cho các em chỉ là động viên. Hàng năm nhà trường có tổ chức dạy phụ đạo cho học sinh thi tốt nghiệp, tôi thường có chế độ miễn giảm cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Quan tâm các em nhiều hơn để các em bỏ bớt những mặc cảm mà hòa nhập với các bạn cùng trang lứa", cô Thủy nói.
Cô Thủy cho hay, dẫu biết rằng nghề dạy học là một nghề đầy áp lực nhất là trong điều kiện hiện nay, nhiều người còn nhìn méo mó, thậm chí nhiều định kiến, cái nhìn sai lệch đối với giáo viên. Song theo cô không phải xã hội có cái nhiều thành kiến như vậy là nên bỏ nghề.
"Một khi nghề đã chọn mình, mình phải thật sự giữ cái tâm với nghề, tìm niềm hạnh phúc trong sự gắn bó với đồng nghiệp và nhiệt huyết với công việc. Mỗi ngày đứng trước học sinh là mỗi ngày tôi luôn tự hoàn thiện mình.
Vẫn còn đó nhiều phụ huynh tin tưởng mình, vẫn còn đó bao ánh mắt học trò chào đón mình, mình phải tự đấu tranh với chính mình để vượt lên những cám dỗ, tìm niềm hạnh phúc giản dị qua từng giờ lên lớp. Và theo tôi, dấn thân với nghề và yêu nghề với tất cả toàn tâm là điều kiện tiên quyết giúp tôi vượt lên mọi áp lực từ công việc và mọi thành kiến", cô Thủy nhấn mạnh.
Cô Thủy nhận Giải thưởng Võ Trường Toản năm 2017.
Cũng như mọi người, được xem nhiều phóng sự về những tấm gương của đồng nghiệp mình, những người đã và đang ngày đêm cống hiến trí tuệ, sức khỏe để "gieo chữ" trên vùng miền núi, biên giới và hải đảo, cô Thủy thật sự cảm động và khâm phục họ.
"Tôi cảm thấy những đóng góp của mình còn quá nhỏ bé so với các đồng nghiệp vượt núi băng lũ đến trường. Họ mãi là động lực để tôi cố gắng nhiều và nhiều hơn nữa. Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, tôi xin chúc tất cả đồng nghiệp nhất là các thầy cô đang công tác tại miền núi, hải đảo luôn mạnh khỏe, luôn nhiệt huyết và vững vàng với nghề đã chọn, sống tử tế để truyền đạo đức và con chữ đến với học sinh ở mọi lứa tuổi", cô Thủy nhắn nhủ.
Nhiều năm liền đạt Chiến sĩ thi đua, giáo viên giỏi cơ sở. Nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, Giải thưởng Nhà giáo Võ Trường Toản năm 2017, Bồi dưỡng học sinh giỏi Văn 12 cấp thành phố liên tục đạt giải cao...
Đổi mới kiểm tra Ngữ văn: Giáo viên cần tôn trọng các cách hiểu của học sinh Muốn đổi mới kiểm tra đánh giá môn Ngữ văn, cách dạy và học cũng phải đổi mới cho lính hoạt, kích thức sự sáng tạo của học trò. Theo Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong đánh giá kết quả học tập cuối học kì, cuối năm học, cuối cấp học đối với môn Ngữ văn, giáo viên...