Loãng xương dễ t.ử v.ong
Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến loãng xương như uống nhiều rượu bia, hút t.huốc l.á, ít vận động… Biến chứng do loãng xương nguy hiểm không kém nhồi m.áu cơ tim và đột quỵ với tỉ lệ t.ử v.ong 20% và thương tật vĩnh viễn đến 50%.
Lâu nay, nói đến loãng xương, người ta thường nghĩ nữ giới mới mắc. Theo các chuyên gia y tế, đây là sự ngộ nhận tai hại vì nam giới cũng có nhiều nguy cơ loãng xương và khi đã mắc bệnh rồi thì rất nguy hiểm.
Té là gãy
Theo các bác sĩ (BS), nguyên nhân loãng xương ở nam giới là do sự suy giảm của testosterone – hormone cần thiết cho độ cứng cáp và mật độ xương. Cùng với t.uổi tác hoặc bất kỳ lý do gì khiến testosterone giảm thì cũng kéo theo chứng loãng xương ở nam giới. Xương bắt đầu suy yếu khi bước vào độ t.uổi 35-40 và t.uổi càng cao, quá trình loãng xương diễn ra càng nhanh. Thông thường, nam giới loãng xương ở lứa t.uổi sau 65. Tuy nhiên, tình trạng mắc bệnh này đang trẻ hóa, có người mới chỉ 30 t.uổi, do lười vận động, uống nhiều bia rượu.
Nên khám sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm bệnh loãng xương. Ảnh: CHIÊU ANH
PGS-TS-BS Lê Anh Thư, Chủ tịch Hội Loãng xương TPHCM, cho biết gãy xương do loãng xương thường gặp nhất ở cổ tay, đốt sống và cổ xương đùi do té ngã, va đụng trong sinh hoạt hằng ngày. Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến loãng xương như t.uổi tác, t.iền sử gia đình, tầm vóc nhỏ, thiểu năng tuyến s.inh d.ục nam và các tuyến nội tiết, uống nhiều rượu bia, hút t.huốc l.á, lối sống ít hoạt động…
Hệ quả nặng nề
Video đang HOT
Các BS cho biết loãng xương đang được xem là một “dịch bệnh” âm thầm lan rộng khắp cộng đồng vì bệnh thường không có triệu chứng đặc hiệu nào, chỉ phát hiện được khi đã bị gãy xương.
Kết quả khảo sát từ nhóm nghiên cứu của ThS-BS Hồ Phạm Thục Lan, Khoa Nội Cơ xương khớp Bệnh viện Nhân dân 115, cũng cho thấy Việt Nam hiện có tới 30% phụ nữ và 10% nam giới trên 50 t.uổi bị loãng xương tổng số người mắc bệnh này khoảng 2,8 triệu. Nghiên cứu chỉ ra rằng nam giới dễ bị gãy cổ tay, xương đùi, xương đốt sống hơn nếu như bị loãng xương. Nguy hiểm hơn, có đến 30% nam giới t.ử v.ong sau một năm bị gãy xương hông. Tuy nhiên, trong cộng đồng, việc ý thức phòng căn bệnh này cũng như nhận thức những hệ lụy nghiêm trọng của nó hiện chưa được quan tâm.
Theo BS Lê Anh Thư, bệnh loãng xương như “sát thủ” thầm lặng đối với sức khỏe con người, nếu mắc phải sẽ để lại hậu quả nặng nề. Gãy xương làm người bệnh đ.au đ.ớn, mất khả năng vận động, có thể tàn phế, phải sống phụ thuộc vào người khác, thậm chí gia tăng nguy cơ t.ử v.ong. Khoảng 30% – 50% trường hợp c.hết trong vòng một năm sau gãy cổ xương đùi. Tỉ lệ bị gãy cột sống ở nam giới nghiện t.huốc l.á cao gấp đôi so với người không hút. Biến chứng gãy xương do loãng xương nguy hiểm không kém nhồi m.áu cơ tim và đột quỵ với tỉ lệ t.ử v.ong 20% và đến 50% bị thương tật vĩnh viễn.
Liên đoàn Chống bệnh loãng xương thế giới (IOF) đ.ánh giá hiện nay tại châu Á, trong đó có Việt Nam, chi phí điều trị loãng xương tăng rất nhanh. Ước tính tới năm 2050, thế giới có thể phải tiêu tốn tới trên 131 tỉ USD để chữa trị những ca chấn thương liên quan đến loãng xương.
Tốt nhất là phòng ngừa
Các BS lưu ý khi phát hiện dấu hiệu lâm sàng, cơ thể đã bị mất 30% khối lượng xương. Biểu hiện là người bệnh thường đau mỏi mơ hồ vùng cột sống, đau dọc các xương dài, mỏi cơ bắp hay bị chuột rút, đau theo khoang liên sườn, đau khi ngồi lâu hoặc thay đổi tư thế, đầy bụng chậm tiêu, nặng ngực khó thở, hạn chế vận động. Vì vậy, mọi người cần tự cứu mình khi chưa muộn thông qua việc tập luyện thể dục thường xuyên và duy trì một chế độ dinh dưỡng cân bằng.
BS Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, khuyên phần lớn các trường hợp loãng xương có thể phòng ngừa được bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ như thực hiện chế độ ăn đủ canxi, đủ vitamin D đồng thời tăng cường tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, bổ sung canxi nếu cần, tăng cường thể dục, không hút thuốc, uống rượu ít, duy trì cân nặng hợp lý…
Theo XUÂN THU (Người lao động)
Cuộc chiến với căn bệnh thời đại
Bệnh lý tim mạch là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu trên thế giới. Nguyên nhân được lý giải: thời buổi hiện đại, phương tiện hỗ trợ con người đủ mọi mặt, thêm vào đó năng lượng nạp vào quá nhiều nhưng không có thời gian để tiêu hao.
Bệnh của thời ít vận động, nhiều stress
Bệnh lý tim mạch đang được toàn cầu quan tâm, bởi đây là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu trên thế giới (khoảng 17,3 triệu người mỗi năm). Nguyên nhân được lý giải: thời buổi hiện đại, phương tiện hỗ trợ con người đủ mọi mặt, thêm vào đó năng lượng nạp vào quá nhiều nhưng không có thời gian để tiêu hao.
Con người ngày càng ít có điều kiện rèn luyện cơ thể, nếu lười tập thể dục càng khiến cơ thể tích tụ nhiều cholesterol xấu, gây rối loạn mỡ m.áu, dễ dẫn đến bệnh lý tim mạch. Thêm vào đó, con người ngày càng chịu nhiều áp lực, căng thẳng với mọi mối quan hệ xung quanh. Bộ não bị chi phối nhiều, không còn chỗ cho sự thanh thản.
Tất cả khiến bệnh tim mạch đến nhanh hơn, khó ngờ hơn. GS Đặng Vạn Phước cho biết: "Có những trường hợp chỉ mới thấy tê tê các đầu ngón tay, rồi tự dưng bị hôn mê sâu một thời gian. Bác sĩ cứu kịp, nhưng khi tỉnh lại, họ phải sống đời thực vật, trở thành gánh nặng cho gia đình và cả xã hội".
Nhiều người còn chủ quan, đinh ninh chỉ khi bước sang t.uổi xế chiều, sức lực dần tàn thì nguy cơ về tim mạch mới được dịp trỗi dậy. Điều này không hẳn đúng, bởi ở mỗi lứa t.uổi, mỗi giai đoạn, con người ta sẽ gặp những nguy cơ về tim mạch khác nhau.
"Ở t.rẻ e.m thì mắc bệnh tim bẩm sinh, t.uổi học đường thì gặp phải chứng van tim hậu thấp. Người cao t.uổi (trên 50) lại gặp các vấn đề cao huyết áp, phình động mạch chủ, suy tim, vỡ mạch m.áu não. Đặc biệt gần đây, độ t.uổi 30 - 50 lại thường gặp các vấn đề nguy hiểm như tai biến, đột quỵ", GS Phước nói.
Cũng theo GS Phước, dường như bệnh lý tim mạch ở phụ nữ đang bị bỏ quên hoặc chưa được đ.ánh giá đúng mức, bởi nếu ở độ t.uổi sinh sản, tỷ lệ bệnh tim mạch ở nam giới luôn cao hơn nữ thì từ giai đoạn mãn kinh trở về sau, bệnh nhân nữ bị tim mạch chiếm tỷ lệ không thua nam giới.
Một chế độ ăn hợp lý cho một trái tim khỏe mạnh. (Ảnh minh họa)
Nguyên nhân bởi ở t.uổi sinh sản, phụ nữ chỉ lo lắng những tai biến trong việc sinh, chăm sóc và nuôi dạy con cái chứ ít quan tâm đến sức khoẻ của trái tim, khiến bệnh lý về tim mạch tăng vọt khi họ bước sang t.uổi xế chiều. Một bạn đọc tên Thuỷ, 60 t.uổi, thổ lộ: "Thời còn 30, 40 t.uổi, tôi làm việc hết mình, không quản ngày đêm. Đến lúc về hưu, tinh thần cảm thấy trống trải, tôi bị stress, rồi tăng huyết áp phải cấp cứu. Cách đây một năm tôi đi khám, tầm soát tim mạch, mới biết mình bị hẹp van tim, phải điều trị bằng thuốc mỗi ngày. Đó cũng là một nỗi niềm của lứa t.uổi chúng tôi khi không còn có ích cho xã hội nữa".
Những biến chứng không thể ngó lơ
Rất nhiều biến chứng và những bệnh lý khác không ít thì nhiều cũng liên quan và tìm cơ hội "phối hợp" với các bệnh tim mạch. Căn bệnh mà thế giới và cả nước ta đang quan tâm chính là đái tháo đường. Theo thông tin GS Phước chia sẻ, nếu cách đây vài chục năm bệnh đái tháo đường chỉ chiếm 0,6% trên cả nước thì hiện tỷ lệ này đã tăng gấp mười lần (khoảng 6%)! Đáng lo nhất là bệnh đái tháo đường gia tăng nếu phối hợp với chứng cao huyết áp càng làm sức khoẻ người bệnh trầm trọng và khó kiểm soát. "Một người bị huyết áp lại mắc đái tháo đường có thể uống ít nhất mười loại thuốc mỗi ngày, kể cả các loại thuốc chống suy thận, tuần hoàn não...", GS Phước nói.
Thêm một biến chứng từ tim mạch chưa được xã hội chú ý nhiều, là suy giảm chức năng thận. Bệnh lý tim mạch ở não thì gây ra đột quỵ, tai biến, vỡ mạch m.áu não; xảy ra ở tim thì dẫn đến suy, nhồi m.áu cơ tim; còn ở thận lại làm cho các mạch m.áu nuôi thận kém, lượng m.áu lưu thông tới thận giảm khiến cho thận ngày càng suy.
Đổi thói quen, tim thêm khoẻ
Tại buổi giao lưu, khá nhiều câu hỏi của bạn đọc tập trung vào việc phòng ngừa bệnh lý tim mạch. Theo GS Phước, điều đó chứng tỏ nhận thức của người dân ngày một nâng cao. "Đã đến lúc chúng ta thấy được rằng, chờ đến khi xảy ra biến chứng như vỡ mạch m.áu não, nhồi m.áu cơ tim, suy tim mới cuống cuồng điều trị thì đã muộn. Y học nước ta phát triển vượt bậc, có thể phẫu thuật thay thế tim và làm nên những cuộc điều trị ngoạn mục. Nhưng việc đưa quả tim một cô gái còn son trẻ, khoẻ mạnh thay cho một người già, thì quả tim đó cũng nhanh chóng bị già nua, xơ vữa theo chu kỳ sinh học của chủ nhân mới. Vì vậy, việc phòng ngừa là vô cùng quan trọng, đặc biệt là hạn chế các yếu tố nguy cơ như bệnh tiểu đường, điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện để tránh chứng rối loạn mỡ trong m.áu, béo phì. Bỏ thói quen hút t.huốc l.á và lạm dụng rượu bia. Nếu chúng ta chịu khó thực hiện sớm các thói quen trên thì bệnh sẽ không có cơ hội xảy ra, hoặc nếu có thì việc can thiệp sẽ kịp thời hơn", GS Phước nhấn mạnh.
Đối với các trường hợp t.rẻ e.m bị tim bẩm sinh, phần lớn nguyên nhân là do những diễn tiến trong quá trình thai kỳ của người mẹ. Thai phụ nên bảo vệ bản thân tránh khỏi các chứng bệnh sởi, cúm, nhiễm siêu vi, ăn uống thiếu vitamin, hoặc dùng thuốc bừa bãi trong thời kỳ mang thai. "Mọi người cần thực hiện thói quen tầm soát tim mạch sáu tháng một lần tại các bệnh viện chuyên khoa, đo huyết áp định kỳ. Trong chế độ ăn uống, phải giảm muối, ăn đầy đủ các chất khoáng, vitamin, tránh lạm dụng thực phẩm chứa nhiều cholesterol xấu như: nội tạng và da động vật, thức ăn nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị. Khi có bệnh, hãy học cách sống thanh thản, lạc quan", GS Phước nhắn nhủ.
Theo Dũng Anh, My Khanh
SGTT
Những căn bệnh hàng đầu đe dọa phụ nữ Các bệnh về xương, bệnh tim mạch và ung thư vú đều nằm trong danh sách này. Vì vậy, chị em hãy phòng bệnh ngay từ hôm nay. Bệnh tim mạch Theo các số liệu thống kê tại Mỹ, bệnh tim mạch là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu ở phụ nữ. Có tới 29% số ca t.ử v.ong là do bệnh...