Loài chó “biết hát” bí ẩn của New Guinea xuất hiện lại trong tự nhiên

Tiếng kêu đặc biệt của những chú chó biết… hát ở New Guinea từng vang lên khắp các thung lũng và núi non tươi tốt của hòn đảo.

Tuy nhiên, quần thể sinh vật hoang dã này đã được cho là đã tuyệt chủng trong tự nhiên cách đây nhiều thập kỷ.

Hai con chó hoang cao nguyên được chụp ảnh gần mỏ Grasberg ở phía tây New Guinea.

Những âm thanh bí ẩn của loài chó là anh em họ hàng gần gũi của chó dingo Úc chỉ được biết đến bởi các động vật học. Chó biết hát New Guinea từng biết đến là giống chó sở hữu tiếng sủa và hú đặc trưng, có thể phát ra âm thanh du dương kì lạ.

Nhưng một nghiên cứu mới cho thấy những con chó hoang sống gần một mỏ vàng ở vùng cao nguyên của New Guinea trên thực tế có thể là loài chó biết hát từng được cho đã tuyệt chủng. Nếu được xác nhận, những con chó hoang này có thể giúp cứu những chú chó biết hát trên khắp thế giới.

Không rõ chính xác khi nào những con chó biết hát New Guinea hoặc đàn con của chúng đến hòn đảo lớn của Indonesia ở phía bắc Australia. Bằng chứng sớm nhất về chó dingo có niên đại khoảng 3500 năm trước. Nhiều nhà khảo cổ học cho rằng những con chó có lông ngắn, biết hát có kích thước như một con chó sói ở biên giới xuất hiện ở New Guinea cùng thời gian, có thể đã được mang qua thuyền.

Ngày nay, có khoảng 200 đến 300 con chó biết hát New Guinea sống trong các vườn thú và khu bảo tồn trên khắp thế giới, nhưng chưa có xác nhận nào về việc nhìn thấy chúng trong tự nhiên kể từ những năm 1970, khi sự phát triển của con người nhanh chóng mở rộng sang môi trường sống của chúng. Tuy nhiên, một số người dân địa phương vẫn tuyên bố trong nhiều năm rằng họ thỉnh thoảng nghe thấy tiếng chó kì lạ kêu.

Loài chó bí ẩn này chỉ được biết đến từ những quan sát trong giai thoại và hai bức ảnh được chụp vào năm 1989 và 2012. Để tìm hiểu thêm về những sinh vật này, nhà động vật học James McIntyre đã dẫn đầu một chuyến thám hiểm thực địa đến vùng cao nguyên Papua ở nửa phía tây của hòn đảo gần một mỏ vàng và đồng lớn nhất trên thế giới, mỏ Grasberg.

Trong chuyến thám hiểm đó, McIntyre và các đồng nghiệp, bao gồm cả các nhà khoa học từ Đại học Papua, đã chụp ảnh và thu thập các mẫu phân từ 15 con chó hoang vùng cao được mô tả có các hoạt động và tiếng hú rất giống chó biết ở hát New Guinea. Hai năm sau, các nhà nghiên cứu đã tìm cách bẫy và thu thập mẫu máu từ từ ba con chó.

Các nhà khoa học đã giải trình tự bộ gene của ba con chó và so sánh DNA của chúng với DNA của 16 con chó biết hát New Guinea bị nuôi nhốt, 25 con dingo và hơn 1000 con chó từ 161 giống khác. Kết quả cho thấy chó hoang vùng cao và chó biết hát New Guinea có mẫu gene gần giống nhau. Cả hai cũng có quan hệ họ hàng gần với chó dingo và xa hơn một chút với các loài chó khác có nguồn gốc Đông Á như chow chow, Akita và shiba inu.

Đồng tác giả nghiên cứu, nhà di truyền học Elaine Ostrander, giải thích rằng bộ gene của chó biết hát New Guinea đã bị suy giảm vì giao phối cận huyết và bộ gene của chó hoang vùng cao chứa các thông tin từ chó làng địa phương.

Tuy nhiên, điều đó sẽ làm cho chúng trở thành “một quần thể tuyệt vời cho sinh học bảo tồn”. Bị cản trở bởi nhiều năm giao phối cận huyết, các nhà nghiên cứu lo ngại rằng những con chó hát bị nuôi nhốt có thể sớm gặp khó khăn trong việc sinh sản.

Nếu chúng có thể được lai tạo với những con chó vùng cao, nó có thể bảo tồn dân số và giữa lại lại một số đa dạng di truyền đã bị mất đi trong nhiều năm bị nuôi nhốt. Cũng có thể nghiên cứu sâu hơn về bộ gene của chó biết hát có thể tiết lộ cách thức những con chó duy trì giọng hát “giống như không có gì khác mà chúng ta từng nghe trong tự nhiên”.

Công trình này là một nghiên cứu rất hữu ích cho công việc đang diễn ra nhằm gỡ rối mối quan hệ giữa những con chó ở New Guinea. Nhưng theo Peter Dwyer, một nhà động vật học tại Đại học Melbourne, cảnh báo rằng sẽ cần thêm bằng chứng để kết luận rằng chó biết hát ở New Guinea đại diện cho một quần thể chó cổ xưa, độc đáo, khác biệt với những con chó khác trên đảo.

Dwyer cũng nói rằng công trình nghiên cứu của chính ông cho thấy những con chó biết hát có thể là hậu duệ của những con chó làng, một số có nhiều đặc điểm của những con chó hoang vùng cao sống gần mỏ Grasberg.