Loài cá voi đang có nguy cơ tuyệt chủng có thể sống tới 150 năm

Các nhà khoa học mới đây cho thấy cá voi đầu bò phương Nam có tuổi thọ cực kỳ dài – dài hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây của họ.

Một khảo sát mới cho thấy loài cá voi đầu bò phương Nam đang bị ảnh hưởng có thể sống lâu gấp đôi so với suy nghĩ của các nhà khoa học. Khảo sát cho thấy những con cá voi này thường đạt tới 130 tuổi, thậm chí có thể đạt tới 150 tuổi.

Cá voi đầu bò phương Nam ( Eubalaena australis ) được tìm thấy trên khắp Nam bán cầu nhưng bị săn bắt rất nhiều cho đến những năm 1960, khi Ủy ban săn bắt cá voi quốc tế bắt đầu cấm săn bắt cá voi thương mại. Những người trong ngành săn bắt cá voi coi chúng là loài cá voi phù hợp để săn vì chúng di chuyển chậm, nổi khi chết và có sản lượng dầu và xương cá voi cao.

Trước đây, các nhà khoa học cho rằng cá voi đầu bò phương Nam có tuổi thọ khoảng 70 năm. Nhưng những loài động vật có vú biển này có họ gần với cá voi đầu cong, và loài động vật có vú sống lâu nhất từng được ghi nhận là một con cá voi đầu cong Alaska( Balaena mysticetus ) ước tính là 211 tuổi.

Greg Breed – đồng tác giả của dự án, một nhà sinh thái học định lượng tại Đại học Alaska Fairbanks chia sẻ với Live Science rằng: “Dựa trên mọi thông tin chúng tôi biết về vòng đời của các loài này, tôi đưa ra giả thuyết rằng cá voi đầu bò phương Nam sẽ sống lâu hơn”. Tuy nhiên, việc ước tính tuổi thọ của cá voi có thể rất khó khăn.

Các nhà khoa học thường sử dụng các lớp tăng trưởng hình khuyên trên răng, giống như các vòng cây, được hình thành hàng năm. Tuy nhiên, nhiều loài cá voi tấm sừng không có các lớp tăng trưởng như vậy. Ngay cả khi chúng có, tình trạng hao mòn mô và thiếu mẫu có thể làm sai lệch ước tính.

Nhưng một thách thức lớn hơn là, việc săn bắt cá voi thương mại chỉ kết thúc cách đây khoảng 60 năm. Vì vậy, những con cá voi già hơn thế sẽ sống sót qua nhiều thập kỷ săn bắt cá voi dữ dội để trở thành những con cá voi trăm tuổi. Có khả năng là ít cá thể nào đạt được tuổi thọ trọn vẹn của chúng.

Để giải quyết những thách thức này, Breed và nhóm của ông đã phân tích dữ liệu theo dõi cá voi của cá voi đầu bò Nam và Bắc Đại Tây Dương được thu thập trong hơn 4 thập kỷ. Từ năm 1979 – 2021, các nhà khoa học do Peter Best đứng đầu tại Đại học Pretoria ở Cape Town đã khảo sát cá voi đầu bò Nam cái ở bờ biển phía nam châu Phi bằng cách chụp ảnh chúng hàng năm. Từ cuộc khảo sát này, các nhà khoa học đứng sau khảo sát mới đã xác định được 2.476 cá thể cái, trong đó 139 cá thể đã biết năm sinh. Họ ghi lại độ tuổi và tốc độ một cá thể biến mất khỏi quần thể. Từ đó, họ có thể ước tính tỷ lệ sống sót của quần thể đến một độ tuổi nhất định.

“Không phải vì chúng rất khác biệt về mặt sinh học, mà vì chúng đã trải qua mức độ nguy hiểm do con người hoặc do con người gây ra cao hơn nhiều so với cá voi đầu bò phương Nam”, Breed cho biết. Cá voi đầu bò Bắc Đại Tây Dương thường bị vướng vào ngư cụ, đặc biệt là lồng tôm hùm và lồng cua được cố định dưới đáy đại dương, Greg Breed cho biết.