Lo Tết cho trò: “Giữ lửa” trường lớp trước và sau Tết
Duy trì sĩ số, ổn định dạy học dịp trước và sau Tết Nguyên đán là việc không dễ dàng đối với giáo viên. Nhiệm vụ này càng thêm vất vả với thầy cô công tác ở vùng cao – nơi có nhiều lễ hội, phong tục tập quán. Công tác này vì thế trở thành nhiệm vụ quan trọng đòi hỏi sự vào cuộc của gia đình, nhà trường và xã hội.
Tổ chức trò chơi dân gian đầu năm mới khiến HS hào hứng. Ảnh: ITN
Tránh rã đám bằng hoạt động kết nối
Thầy Hà Trần Hồng – Hiệu trưởng Trường THCS Khao Mang huyện Mù Cang Chải ( Yên Bái) chia sẻ: 98% HS của trường là người dân tộc Mông, ý thức trong việc nghỉ, bỏ học của HS đã tăng lên đáng kể tuy nhiên không vì thế mà chủ quan trong công tác ổn định, duy trì sĩ số thời điểm trước và sau Tết. Nhiều năm nay, trường không ngừng nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức HS kết hợp với các hoạt động ngoại khóa gắn kết trường lớp với học trò.
Thầy Hà Trần Hồng cho biết thêm: Trước Tết Nguyên đán 1 tháng, thông qua tiết sinh hoạt, GV chủ nhiệm đã phân tích kĩ cùng HS về việc chơi Tết, nghỉ Tết sao cho phù hợp. Tuyên truyền kết hợp giáo dục để HS nhận ra việc học tập không thể bị ảnh hưởng bởi sự vui chơi quá đà.
Mặt khác, nhiều năm qua, GV nhà trường kiên trì xóa bỏ tâm lý tự nghỉ học chơi hết Tết dân tộc của HS người Mông sau dịp Tết Nguyên đán. Lịch nghỉ Tết Nguyên đán và ngày trở lại trường sau Tết được thầy cô nhắc nhở sát sao giúp HS nhớ và có ý thức chủ động trở lại trường lớp học tập.
Đặc biệt, để giúp HS cảm nhận không khí Tết dân tộc tại chính ngôi trường mình đang học tập, BGH nhà trường năm nào cũng tổ chức liên hoan cho HS. Bữa cơm “tất niên” bên cạnh chế độ hàng ngày còn có thêm những món ăn truyền thống dân tộc như: Bánh chưng, thịt gà, giò chả… khiến HS hào hứng chờ đợi.
Sau Tết, ngày học đầu tiên HS được tham gia vào nhiều hoạt động thể thao, văn hóa. Đoàn, Đội tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống (nhảy bao bố, bịt mắt, bắt dê, đánh trống, kéo co, đẩy gậy…) tạo không khí vui vẻ giúp HS trải nghiệm và sẵn sàng tâm lí trở lại hoạt động học tập.
Video đang HOT
Tại Trường PTDTBT TH Nghĩa Thuận, xã Nghĩa Thuận, huyện Quản Bạ, ( Hà Giang), việc tăng cường kết nối giữa nhà trường và học sinh bằng những hoạt động phong phú cũng được BGH đẩy mạnh và coi đó như cách hiệu quả để duy trì tỉ lệ chuyên cần của HS trước và sau Tết Nguyên đán. Theo cô Đinh Loan Vân – Hiệu trưởng nhà trường: “Với HS dân tộc, chỉ tuyên truyền nâng cao ý thức học tập từ đó duy trì ổn định sĩ số chưa thể đạt hiệu quả. Nhà trường phải tạo ra nhiều hình thức vui chơi, học tập phong phú trước và sau Tết để tránh rã đám. Khi các em “bị” cuốn hút bởi các hoạt động trường lớp, việc kéo HS ở lại trường lớp mới dễ dàng”.
Tại trường THPT số 1 Bắc Hà, huyện Bắc Hà ( Lào Cai), không khí Tết cũng ngập tràn trong các hoạt động ngoại khóa. Thầy Nguyễn Xuân Toàn – Hiệu trưởng cho biết: Trường sẽ mổ 3 con lợn để 320 HS bán trú và GV gói bánh chưng và chế biến món ăn truyền thống, cùng liên hoan tất niên.
Không dừng lại ở đó, để bảo đảm không khí học tập và sĩ số những ngày cuối năm, nhà trường còn huy động kinh phí tổ chức giải bóng chuyền cho HS toàn trường tham gia. Giải bắt đầu trước Tết bằng các vòng đấu loại và kết thúc đấu vòng chung kết thời điểm sau Tết.
Như vậy, sức lôi cuốn của hoạt động ngoại khóa sẽ “kéo” HS đi học đầy đủ để cùng hòa chung vào các hoạt động nhà trường. Mặt khác, tại Trường THPT số 1 Bắc Hà, ngày học đầu tiên sau Tết cũng sẽ được nhà trường tổ chức nhiều hoạt động vui chơi nhưng mang tính chất gìn giữ văn hóa dân vùng cao Bắc Hà như: Ném còn, kéo co, đẩy gậy… Bắt đầu bước vào học tập với tinh thần sảng khoái khiến HS nhanh chóng bắt nhịp cùng trường lớp, sớm ổn định tâm lý học tập.
Kéo gia đình, xã hội vào cuộc
Tết đến cũng đồng nghĩa công việc của nhà trường, giáo viên (GV) tăng thêm, bận rộn hơn. Làm gì để HS không rã đám, học hành không uể oải, vi phạm kỷ luật (đi học muộn, bỏ học, trốn tiết, đốt pháo…), tỉ lệ chuyên cần trên lớp cao luôn là nỗi trăn trở của các nhà trường và GV.
Thầy Nguyễn Xuân Toàn – Hiệu trưởng Trường THPT số 1 Bắc Hà, chia sẻ kinh nghiệm: Lễ hội, phong tục tập quán, kiếm sống theo thời vụ… là nguyên nhân chính khiến nhiều HS bỏ trường lớp thời điểm trước và sau Tết. Chính vì vậy, ban giám hiệu và GV luôn có sự kết hợp chặt chẽ với thôn bản để nắm bắt hoàn cảnh từng gia đình HS, kéo trưởng thôn bản cùng vận động HS trở lại trường lớp đông đủ.
Cùng đó, GV chủ nhiệm có trách nhiệm nắm bắt thông tin liên lạc với phụ huynh học sinh lớp mình phụ trách. Sự vắng mặt của bất kỳ HS nào đều được GV gọi về gia đình để tìm hiểu nguyên nhân và có sự tuyên truyền, thuyết phục phụ huynh học sinh sớm đưa con trở lại trường lớp. Với sự quyết liệt, cụ thể, hiệu quả trong công tác nắm bắt thông tin HS, kết hợp với chính quyền địa phương cùng tuyên truyền vận động… tỉ lệ HS Trường THPT số 1 Bắc Hà trở lại trường lớp đạt tới 97 – 98%.
Còn theo cô Đinh Loan Vân – Hiệu trưởng Trường PTDTBT TH Nghĩa Thuận – Quản Bạ (Hà Giang), nhà trường xây dựng kế hoạch nghỉ Tết và ngày trở lại trường gửi về cho các thôn bản. Từ đó, trưởng các thôn, bản nắm bắt được lịch nghỉ Tết và trở lại học tập sau Tết, từ đó có kế hoạch tuyên truyền vận động chung trong thôn bản, thậm chí tới từng gia đình nắm bắt tình hình và tuyên truyền vận động. Nhiều năm trở lại đây, dù số ngày nghỉ Tết của HS thường từ 10 – 14 ngày nhưng tình trạng HS bỏ học trước và sau Tết tại xã vùng cao biên giới Nghĩa Thuận đã cơ bản được giải quyết, ngăn ngừa.
Đức Trí
Theo giaoducthoidai
Chuyện giáo viên "cắm bản"
Chênh vênh bên sườn núi ở các huyện vùng cao Quan Sơn, Mường Lát, Quan Hóa (Thanh Hóa), những lớp học tạm, điểm trường còn muôn vàn khó khăn nhưng hàng ngày vẫn ngân vang tiếng tập đọc của cô và trò.
Các cô giáo ở bản Cha Khót với học trò của mình
Gác nỗi niềm riêng, vượt khó ở vùng xa
Từ điểm trường chính (xã Na Mèo, huyện Quan Sơn) đến bản Cha Khót phải mất gần 20 km. Điểm trường lẻ này chỉ có hai nữ giáo viên "cắm bản", đó là cô Vi Thị Chuyên và Hà Thị Hằng.
Nhà hai cô giáo Vi Thị Chuyên và Hà Thị Hằng đều ở xã Trung Hạ (huyện Quan Sơn), cách điểm trường Cha Khót gần trăm cây số. Vì thế, vào cuối mỗi tuần nếu trời không mưa gió thì các cô tranh thủ về với gia đình của mình. Còn gặp thời tiết không thuận, các cô phải ở lại điểm trường đến cả tháng trời.
Nhiều khó khăn về việc đi lại đối với giáo viên cắm bản ở khu vực miền núi Thanh Hóa
Với cô Chuyên, cô Hằng thì những cung đường trơn trượt sau cơn mưa rừng bất chợt không có gì xa lạ. Cô Vi Thị Chuyên chia sẻ: Đợt mưa lũ hồi tháng 8/2019 vừa qua, con đường vào bản bị sạt lở nặng nề nên hai chị em phải nhờ bà con dân bản đưa xe qua suối giúp. Khi vào được đến trường, phòng học của các em, phòng ở của chị em chúng tôi bị thấm dột hết, hai chị em phải nhờ phụ huynh học sinh đến sửa sang, che chắn lại mới có phòng cho các em học, cũng như nơi để ngủ. Đó là chưa kể đến việc thiếu nước sinh hoạt... Khó khăn, vất vả nhưng chúng tôi luôn động viên nhau để cố gắng vượt qua.
Chẳng riêng gì chuyện công tác xa nhà gặp nhiều khó khăn, cô giáo Chuyên còn có hoàn cảnh gia đình rất vất vả. Trước kia, chồng cô Chuyên là y tá thôn, bản, nhưng bị bệnh nặng phải phẫu thuật nhiều lần nên anh phải nghỉ việc. Vợ chồng cô Chuyên có hai con, một bé gái hiện nay đang học lớp 7, còn con trai đầu lòng sau khi tốt nghiệp THPT, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, nên cháu không thi vào trường đại học, cao đẳng nào cả, mà đi Hà Nội làm thuê để kiếm tiền phụ giúp mẹ thuốc men cho bố và nuôi em ăn học.
Trước đây, cả cô Chuyên và cô Hằng đều dạy ở Trường Tiểu học Trung Hạ (huyện Quan Sơn). Cách đây hơn 2 năm, hai nữ giáo viên này được điều động lên công tác ở Trường Tiểu học Na Mèo và vào phụ trách khu Cha Khót.
Thầy giáo Chung Trường Thành, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Na Mèo, cho biết: "Năm học 2019-2020, điểm trường Cha Khót có 25 học sinh được chia thành 2 lớp ghép: Lớp 1 và 3; 2-4 và 5. Cha Khót là điểm trường xa xôi, hẻo lánh, đường đi lại khó khăn, nên việc hai giáo viên nữ phải vào "cắm bản" lại càng vất vả gấp bội. Biết là nếu có giáo viên nam vào "cắm bản" thì các cô giáo đỡ nhọc nhằn hơn nhưng, hiện nay nhà trường đang thiếu giáo viên so với định biên của trường chuẩn quốc gia, nên ban giám hiệu mới phải bố trí giáo viên nữ vào khu lẻ như vậy.
Khi thầy thương trò thiếu thốn
Là một trong những người có thâm niên "cắm bản", thầy Lò Văn Thơm, ở bản Sậy, xã Trung Thành, huyện Quan Hóa trần tình: Ở đây tội nhất vẫn là các em học sinh, trời ấm thì đỡ nhưng những hôm mưa, rét nhìn bọn trẻ thương lắm. Quần áo các em mặc không đủ ấm, nhiệt độ ngoài trời thì xuống thấp... Nhiều hôm thầy trò chúng tôi phải đốt lửa sưởi ngay giữa phòng học, vừa ấm, vừa lấy ánh sáng để học.
Còn thầy giáo Phạm Ngọc Tiến, điểm trường Pa Púa, Trường Tiểu học Trung Lý, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, nhớ lại: Ngày đầu đặt chân đến đây, cả điểm trường chỉ có một mình, trong căn phòng bằng tranh tre, nứa lá. Hàng ngày, ngoài việc lên lớp, tôi phải học thêm tiếng Mông. Phải mất vài tháng, tôi mới hòa mình được với đồng bào nơi đây. Nhiều lúc chỉ muốn bỏ cuộc nhưng nhìn thấy các em lại không đành lòng. Vất vả của các thầy, cô cắm bản là làm thế nào để động viên các em đi học chuyên cần, nhất là sau mỗi dịp nghỉ hè. Ngoài ra, khó khăn mà các giáo viên đang công tác tại đây gặp phải là những lúc trời ở đây đổ mưa, sương mù dày đặc, khiến phòng học không có điện, tối om. Những lớp học cũ kỹ, không cửa chắn, không còn đủ sức để che chở cho các cháu.
Ở nhiều điểm trường lẻ tại khu vực vùng núi, vùng biên giới Thanh Hóa vẫn còn tình trạng không chợ, không điện lưới, không sóng điện thoại, không có nước sạch... Vì vậy, các thầy, cô giáo lúc nào cũng phải dự trữ cá khô, trứng, mì tôm... để phòng khi thời tiết mưa dài ngày.
HOÀNG LAM
Theo Tiền phong
Thầm lặng gieo chữ ở "cổng trời" Đê Kôn Mặc dù phải băng qua những con đường hiểm trở, cheo leo bên vực thẳm, nhưng các thầy cô cắm bản ở Đê Kôn (xã Hà Ra, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) vẫn hết lòng vì học trò nghèo. Thương thầy cô khó nhọc, phụ huynh chia sẻ từng mớ rau, con cá. Các em học sinh còn nhiều khó khăn, thiếu...