Lơ ngơ trước ngưỡng cửa vào đời

Ngày 10/3 là thời điểm nộp hồ sơ đăng ký dự thi (ĐKDT) ĐH, CĐ.. nhưng tại TP.HCM, đến ngày 12, các điểm thu nhận hồ sơ của Bộ GD-ĐT, của Sở GD-ĐT TP.HCM, cũng như tại các trường THPT tình hình vẫn yên ắng. Thực tế, đông đảo TS vẫn còn lơ ngơ, chưa biết chọn lựa ngành nào để ĐKDT.

“Dài” mà “ngắn”

Theo quy định, thời hạn nộp hồ sơ đăng ký dự thi (ĐKDT) của thí sinh (TS) là từ ngày 10/3 đến 10/4 nhưng tại TP.HCM, mãi đến ngày 12/3, một số trường THPT mới triển khai hướng dẫn HS chọn lựa ngành nghề và làm hồ sơ ĐKDT.

Về phía Bộ GD-ĐT, quyển Những điều cần biết về tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2010 lẽ ra phải được phát hành từ rất sớm, ít nhất là trước ngày 10 một tuần lễ, để TS làm căn cứ ĐKDT, nhưng đến nay vẫn chưa có, khiến TS không thể hoàn tất hồ sơ. Bộ giải thích lý do chậm phát hành là vì một số trường ĐH, CĐ gửi thông tin về Bộ chậm. Giải thích kiểu này thật khó chấp nhận khi Bộ vì một vài trường mà làm ảnh hưởng đến công việc chung, đặc biệt là ảnh hưởng đến TS.

Về phía TS, ghi nhận tại nhiều trường cũng cho thấy, các em thường có tâm lý: thời gian nộp hồ sơ ĐKDT còn dài nên cứ đủng đỉnh. Khi bắt tay vào làm hồ sơ, lại rất dễ bị sai, vì có quá nhiều mục, khiến TS phải làm đi làm lại nhiều lần, từ đó khâu hoàn tất hồ sơ ĐKDT thường bị dồn vào phút chót. Ông Nguyễn Quốc Cường – phụ trách công tác tuyển sinh của Bộ GD-ĐT tại TP.HCM – cho biết: dù thời hạn nhận hồ sơ ĐKDT kéo dài một tháng nhưng thực sự thì rất ngắn, vì TS chỉ đổ dồn vào hai tuần cuối, đặc biệt là tuần cuối cùng, khiến việc thu nhận hồ sơ ở nhiều nơi trở nên quá tải.

Ông Huỳnh Minh Trí – Trưởng phòng Giáo dục chuyên nghiệp, Sở GD-ĐT TP.HCM, nói: với những địa phương đông TS như TP.HCM (năm 2009 có 149.441 TS nộp hồ sơ ĐKDTvào ĐH-CĐ) thì thời gian thu nhận, kiểm tra, sắp xếp, nhập liệu, điều chỉnh, sửa chữa… là hết sức căng thẳng. Đó cũng là lý do khiến dù rất nỗ lực nhưng công tác này tại TP.HCM vẫn còn nhiều sai sót như lẫn lộn hồ sơ giữa các trường, kiểm tra hồ sơ ĐKDT của TS còn qua loa, không phát hiện sai sót… “Vấn đề là phương thức tuyển sinh. Khi chúng ta vẫn còn tuyển sinh ĐH-CĐ theo phương thức “ba chung” cho cả nước thì khó tránh được căng thẳng” – ông Trí nói.

Mơ hồ nghề nghiệp, hậu quả khó lường

“Mơ hồ trước ngưỡng cửa vào đời là hiện tượng phổ biến ở rất nhiều HS” – Tiến sĩ Nguyễn Toàn – Hiệu trưởng Trường CĐ Công nghệ Thủ Đức, một chuyên viên về tư vấn hướng nghiệp – nhận xét. Ông Nguyễn Quốc Cường, cho biết: hôm qua (11/3), thay vì đến nộp hồ sơ thì nhiều HS và phụ huynh lại đến nhờ ông… tư vấn về ngành nghề. Nhiều em còn chưa biết mình ĐKDT vào ngành nào nên định đăng ký đại cho xong. Ông Nguyễn Duật Tu – Hiệu trưởng Trường THPT Hiệp Bình, Thủ Đức – thừa nhận: “Rất nhiều HS đăng ký ngành này rồi, nhưng sau khi nghe cha mẹ, anh chị hoặc bạn bè tác động, lại đổi ý xin đăng ký lại ngành khác”. T.L. – HS trường Hiệp Bình cho biết, em đã ĐKDT vào ĐH Ngân hàng, nếu không đậu sẽ đăng ký vào học tại Trường… Y dược học dân tộc – một trường không liên quan gì đến ngân hàng(!). Hỏi tại sao, em nói: “Vào ngân hàng là nguyện vọng của cha mẹ, còn y dược học dân tộc là trường em vừa được biết tại ngày hội tư vấn hướng nghiệp mới đây!”.

Theo ông Toàn, TS thường chọn ngành chọn nghề theo bốn xu hướng “dễ kiếm việc, kiếm tiền”, “thời thượng”, “áp lực của cha mẹ” và “chọn đại cho có”. Cả bốn xu hướng đó đều phiến diện và sai lầm vì trên thực tế, không có ngành nào hơn ngành nào mà chỉ có người này hơn người khác.

Ông Nguyễn Đăng Lập – chuyên viên tư vấn hướng nghiệp thuộc Trung tâm Tư vấn học đường – Hội Tâm lý TP.HCM – thông tin: có không ít SV tốt nghiệp ĐH, CĐ nhưng vẫn đến nhờ hướng nghiệp để chọn lại ngành nghề. Điều này là kết cục tất yếu khi có đến 45% SV đã chọn nghề sai, đang học năm thứ nhất và năm thứ ba hoặc đang do dự, hoặc không muốn gắn bó với ngành nghề đang theo học (theo kết quả nghiên cứu của ĐHQG TP.HCM). Đây còn là lý do khiến sinh viên chán học, kết quả học tập không tốt, phải bỏ học hoặc bị đuổi học giữa chừng, gây lãng phí lớn cho xã hội.

Theo Bưu Điện Việt Nam