Liệu Hamas và Israel có chấp thuận kế hoạch hoà bình do Mỹ đề xuất ở Gaza?
Hôm 31/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố kế hoạch hòa bình được cho là của Israel nhằm mang lại hy vọng về lệnh ngừng bắ.n ở Gaza.
Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố đề xuất mới của Israel về thỏa thuận ngừng bắ.n ở Gaza, tại Nhà Trắng ngày 31/5/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo trang Al Jazeera, kế hoạch mới này gần như không khác gì với các kế hoạch trước đó mà Hamas đã nhất trí. Nếu thành công, kế hoạch này sẽ mở ra lệnh ngừng bắ.n trong cuộc xung đột đã khiến trên 36.000 người Palestine, phần lớn là phụ nữ và tr.ẻ e.m, thiệ.t mạn.g.
Nội dung của kế hoạch
Kế hoạch đề xuất các bên đàm phán theo 3 giai đoạn.
Giai đoạn đầu tiên đề xuất ngừng bắ.n đầy đủ và toàn kiện kéo dài 6 tuần, trong đó quân đội Israel sẽ rút khỏi các khu vực đông dân cư ở Gaza.
Giai đoạn tiếp theo là trao đổi tù nhân Israel và Palestine, cũng như tiến hành đợt viện trợ nhân đạo để hỗ trợ những người đang đối mặt với nạn đói ở Dải Gaza và trên 82.000 người bị thương trong các cuộc tấn công của Israel.
Trong giai đoạn thứ ba, lệnh ngừng bắ.n vĩnh viễn sẽ được thực thi, tạo điều kiện cho việc tái thiết khu vực này – bao gồm 60% phòng khám, trường học, trường đại học và các tòa nhà tôn giáo hư hại hoặc bị lực lượng Israel phá hủy.
Các bên ủng hộ đề xuất
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel tại Dải Gaza ngày 7/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Hôm 31/5, Hamas tuyên bố họ xem xét đề xuất này một cách “tích cực” này mà không đi sâu vào chi tiết.
Một số chính trị gia Israel và gia đình của những con tin, cũng như cộng đồng quốc tế, cũng ủng hộ đề xuất này.
Ông Benny Gantz, lãnh đạo đảng Đoàn kết Dân tộc đối lập, đối thủ chính của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, đã nhận xét tích cực về đề xuất này. Ông cũng kêu gọi các thành viên trong Nội các chiến tranh – ông Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant – thảo luận về “các bước tiếp theo”.
Video đang HOT
Trước đó, ông Gantz đã tuyên bố sẽ rời khỏi nội các vào ngày 8/6, nếu không có kế hoạch nào cho Gaza sau chiến tranh được thống nhất.
Lãnh đạo phe đối lập Yair Lapid cũng cam kết sẽ ủng hộ kế hoạch, ủng hộ đảng Yesh Atid (Có một tương lai) của ông nếu những thành viên các đảng cực hữu và dân tộc chủ nghĩa rút lại sự ủng hộ này.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cũng tán thành kế hoạch này, cũng như nhiều đồng minh của Israel, bao gồm Vương quốc Anh và Đức.
Làn sóng phản đối
Phần lớn những người phản đối kế hoạch hòa bình này đều thuộc Nội các Israel.
Hôm 1/6, ông Netanyahu cho biết bất kỳ sáng kiến nào không bao gồm loại bỏ khả năng cai trị và gây chiến của Hamas đều “không thể thực hiện”.
Trong tuyên bố ngày 31/5, Tổng thống Biden cho biết ông coi sự hiện diện của Hamas trong vùng đất này đã suy yếu đến mức không còn có thể thực hiện kiểu tấn công ngày 7/10.
Đúng như dự đoán, các thành viên cực hữu và theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan trong liên minh cánh hữu của Thủ tướng Netanyahu – ông Itamar Ben-Gvir và Bezalel Smotrich – đã đe dọa sẽ rút khỏi chính phủ và khiến chính phủ sụp đổ nếu các đề xuất này được chấp nhận.
Liệu đề xuất có được chấp nhận không?
Điều đó vẫn chưa rõ ràng.
Gia đình của những con tin bị bắt giữ ở Gaza, cũng như một số bộ phận chính trị gia Israel, đang gây áp lực buộc chính phủ phải chấp nhận thỏa thuận này.
Tuy nhiên, áp lực từ chối thỏa thuận cũng mạnh mẽ không kém và vẫn chưa rõ liệu ông Netanyahu sẽ lựa chọn điều gì.
Về phía Hamas, vẫn chưa rõ liệu cái nhìn “tích cực” mà họ đán.h giá về đề xuất này có dẫn đến động thái chấp nhận đề xuất hay không.
Osama Hamdan, người phát ngôn của Hamas tại Liban, cho biết phong trào này vẫn chưa nhận được đề xuất bằng văn bản từ Mỹ.
Các báo cáo bổ sung cho biết phong trào này sẽ phải đợi ý kiến từ các nhà lãnh đạo ở Gaza, bao gồm cả thủ lĩnh Yahya Sinwar, trước khi đưa ra kết luận có chấp nhận hay không. Song theo giới chuyên gia có khả năng, Hamas sẽ miễn cưỡng chấp thuận trước khi cân nhắc liệu Israel có cởi mở với thỏa thuận này hay không.
Binh sĩ Israel được triển khai trong chiến dịch quân sự tại Rafah, Dải Gaza, ngày 18/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Nguồn gốc của đề xuất này vẫn chưa rõ ràng. Dù ông Biden đã thận trọng định hình thông báo này như một sáng kiến của Israel, nhưng có vẻ như ít người trong Chính phủ Israel nắm được đề xuất này trước ngày 31/5.
Theo các nhà quan sát, đề xuất mà ông Biden đưa ra rất giống với đề xuất trước đó của Israel mà Hamas đã nhất trí vào cuối tháng 4. Một số nhà quan sát cho rằng đây có thể là tín hiệu mà Mỹ muốn gửi đến Israel rằng Washington đang tìm cách ngăn chặn xung đột.
Đề xuất mới nhất được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột dường như đang bị đình trệ. Trong khi đó, tình hình nhân đạo ở Gaza vẫn rất tồi tệ. Ít nhất 1 triệu người đã sơ tán khỏi Rafah khi Israel tiếp tục cuộc tấn công vào thành phố này.
Ngày 2/6, các nhà đàm phán Israel và Mỹ sẽ họp tại Cairo để thảo luận về việc mở lại cửa khẩu Rafah và có khả năng giải quyết một trong những nguyên nhân chính gây ra cuộc khủng hoảng nhân đạo ở miền Nam Gaza.
Ai Cập cảnh báo sẵn sàng đáp trả sau khi Israel chiếm hành lang Philadelphi
Ai Cập cảnh báo sẽ không ngần ngại đáp trả quân sự sau khi lực lượng Israel giành quyền kiểm soát vùng đệm dọc biên giới với Dải Gaza.
Xe quân sự Israel di chuyển dọc biên giới với Dải Gaza ngày 28/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ The Guardian ngày 30/5, ông Daniel Hagari, người phát ngôn quân đội Israel, cho biết lực lượng Israel đã giành được quyền kiểm soát hoạt động đối với hành lang Philadelphi. Dây là hành lang dài 14 km dọc biên giới duy nhất của Dải Gaza với Ai Cập.
Ông Hagari nói: "Hành lang Philadelphi đóng vai trò quan trọng với Hamas, nơi tổ chức này thường xuyên sử dụng để tuồn lậu vũ khí vào khu vực Dải Gaza".
Ông Hagari không nói rõ kiểm soát hành lang này như thế nào nhưng một quan chức quân sự Israel trước đó cho biết đã có binh sĩ Israel xuất hiện dọc theo các phần của hành lang.
Biên giới với Ai Cập dọc theo rìa phía Nam là biên giới đất liền duy nhất của Dải Gaza mà Israel không trực tiếp kiểm soát.
Theo tờ Wall Street Journal, mối quan hệ giữa Israel và đồng minh Ai Cập đang rạ.n nứ.t. Ai Cập tuyên bố với Israel rằng họ sẽ không ngần ngại đáp trả bằng quân sự nếu cảm thấy an ninh bị đe dọa.
Israel tuyên bố có ít nhất 20 đường hầm ở hành lang Philadelphi.
Một nguồn tin cấp cao của Ai Cập phản bác: "Israel đang sử dụng những cáo buộc này để giải thích cho việc tiếp tục hoạt động tại thành phố Rafah của người Palestine và kéo dài cuộc chiến vì mục đích chính trị".
Ai Cập đã bác bỏ thông tin có mạng lưới đường hầm nối liền Sinai của Ai Cập và Gaza.
Chỉ vài ngày trước, lực lượng Ai Cập đóng quân ở biên giới Gaza đã n.ổ sún.g vào lực lượng Israel hoạt động tại Rafah. Trong cuộc đọ sún.g, một binh sĩ Ai Cập đã thiệ.t mạn.g.
Căng thẳng giữa hai nước gây rủi ro cho nỗ lực của Israel nhằm giải thoát 125 con tin còn lại đang bị Hamas bắt giữ, trong đó Ai Cập là nhà trung gian hòa giải chính giữa Israel và Hamas cùng với Qatar và Mỹ.
Cả Israel và Ai Cập vẫn thống nhất về mục tiêu loại bỏ Hamas và Tổ chức Anh em Hồi giáo, nhưng trong bối cảnh có những cáo buộc toàn cầu rằng Israel đang phạm tội diệt chủng ở Gaza khi đã có 36.000 người Palestine thiệ.t mạn.g kể từ ngày 7/10/2023, Ai Cập ngày càng khó đứng về phía Israel hơn.
Israel tiếp tục tiến sâu hơn vào Rafah, bất chấp lệnh của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) yêu cầu chấm dứt các cuộc tấn công vào khu vực này. Mỹ tuyên bố hoạt động của Israel ở Rafah không vượt qua "ranh giới đỏ" của mình.
Ông Hagari cho rằng Hamas đã bố trí các bệ phóng tên lửa ở hành lang Philadelphi để ngăn cản Israel tấn công gần biên giới Ai Cập.
Trước đó vào ngày 29/5, Israel đã điều xe tăng tấn công Rafah. Họ đã tiến vào trung tâm Rafah lần đầu tiên vào ngày 28/5 bất chấp lệnh của ICJ yêu cầu dừng ngay lập tức cuộc tấn công vào thành phố này.
Theo ICJ, Israel chưa giải thích họ sẽ đảm bảo an toàn cho những người sơ tán khỏi Rafah cũng như cung cấp thực phẩm, nước uống và thuốc men như thế nào. Phán quyết của tòa án này cũng kêu gọi Hamas thả ngay lập tức và vô điều kiện các con tin bị bắt từ Israel.
Theo người dân Rafah, xe tăng Israel đã tiến vào Tel al-Sultan ở phía Tây và Yibna, cũng như gần Shaboura ở trung tâm, trước khi rút lui về vùng đệm ở biên giới với Ai Cập, thay vì ở lại như trong các cuộc tấn công khác.
Hàng viện trợ đến Gaza được chuyển qua các tuyến đường mới Ngày 21/5, ông Stephane Dujarric - người phát ngôn của Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) cho biết cơ quan này đã lên kế hoạch lập các tuyến đường mới trong Dải Gaza để vận chuyển hàng viện trợ nhân đạo từ cầu tàu do Mỹ lắp ghép nổi trên biển ngoài khơi Gaza. Xe chở hàng viện trợ cho Gaza di...