LHQ điều tra vụ Belarus buộc máy bay chuyển hướng

Cơ quan hàng không dân dụng Liên Hợp Quốc sẽ mở cuộc điều tra liên quan việc Belarus ép một máy bay chở khách của châu Âu chuyển hướng.

Hội đồng Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) ngày 27/5 thông báo “quyết định tiến hành điều tra để tìm hiểu sự thật” về vụ Belarus hôm 23/5 ép máy bay chở khách của hãng Ryaniar chuyển hướng và hạ cánh xuống thủ đô Minsk.

Tuyên bố của ICAO thêm rằng cơ quan “nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thiết lập dữ kiện về những gì đã xảy ra và tìm hiểu xem liệu có bất kỳ quốc gia thành viên nào của ICAO vi phạm luật hàng không quốc tế hay không”. Hội đồng đã yêu cầu ban thư ký của ICAO chuẩn bị báo cáo tạm thời cho cuộc họp tiếp theo.

Máy bay Ryanair hạ cánh xuống sân bay Vilnius, Litva gôm 23/5, sau khi phải chuyển hướng hạ cánh ở Minsk. Ảnh: Reuters .

Belarus cuối tuần qua buộc một máy bay thương mại của hãng Ryanair, đi từ Athens tới Vilnius, hạ cánh ở Minsk. Chuyến bay này chờ nhà báo và nhà hoạt động đối lập 26 tuổi Roman Protasevich và bạn gái 23 tuổi Sofia Sapega.

Belarus giải thích nước này yêu cầu máy bay chuyển hướng vì có “cảnh báo đánh bom”, nhưng lý do này không thuyết phục được phương Tây. Mỹ, Canada và nhiều nước châu Âu cáo buộc mục tiêu thật sự của Belarus trong sự việc là bắt Roman Protasevich, nhà hoạt động 26 tuổi bị truy nã với cáo buộc “hoạt động khủng bố”.

Ngày 27/5, bố mẹ của Protasevich kêu gọi sự giúp đỡ quốc tế để đòi tự do cho con trai. Các cường quốc G7 cũng yêu cầu trả tự do cho Protasevich, trong khi người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu đe dọa trừng phạt kinh tế Belarus.

ICAO, cơ quan mà Belarus là thành viên, không có quyền ra lệnh trừng phạt. Nhưng các lãnh đạo châu Âu tuần này đồng ý cấm các hãng hàng không Belarus đi vào không phận châu Âu và yêu cầu các hãng hàng không châu Âu tránh không phận Belarus.

Cuộc họp hôm 27/5 của ICAO diễn ra sau khi các cường quốc phương Tây tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA) kêu gọi điều tra, lặp lại lời kêu gọi trước đó của NATO. Tuy nhiên, sự ủng hộ của Nga đối với Minsk đồng nghĩa HĐBA khó có thể nhất trí về một tuyên bố chung.