Lấy ý kiến về đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ

Bộ GDĐT vừa tổ chức tọa đàm góp ý dự thảo Quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ và tiến sĩ. Ông Hoàng Minh Sơn – Thứ trưởng Bộ GDĐT cho biết, quy mô đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ của các các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) đang giảm mạnh bởi nhiều nguyên nhân.

Ảnh minh họa

Do đó, Bộ GDĐT chủ trương xây dựng lại Quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ và tiến sĩ, đảm bảo theo đúng quy định của luật và yêu cầu tập trung vào chất lượng. Ông Sơn nhấn mạnh: “Chúng ta chỉ có thể tăng được quy mô đào tạo khi chúng ta đảm bảo với xã hội, cam kết với xã hội về chất lượng”.

Lần này, dự thảo Quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ đã có những bước đổi mới quan trọng về tổ chức đào tạo trình độ thạc sĩ, theo hướng tăng cường tự chủ, công khai, khuyến khích tính chủ động, sáng tạo của các cơ sở GDĐH, tiệm cận với thông lệ của các nước phát triển.

Còn dự thảo Quy chế đào tạo trình độ tiến sĩ chỉ quy định khung về tiêu chuẩn giảng viên, người hướng dẫn, điều kiện tuyển sinh, yêu cầu về thành viên và quy định bảo vệ luận án. Dự thảo cũng nêu chi tiết các quy định liên quan đến trách nhiệm của Bộ GDĐT – cơ quan kiểm tra giám sát và trọng tài khi có khiếu kiện tố cáo liên quan đến chất lượng và quy trình đào tạo tiến sĩ.

Về cấu trúc, dự thảo Quy chế đào tạo trình độ tiến sĩ giảm từ 8 chương và 32 điều xuống 5 chương và 26 điều, giảm thiểu các chi tiết cầm tay chỉ việc, giao cơ sở tự chủ. Bộ GDĐT chỉ quy định chuẩn và thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra giám sát theo chuẩn.

Trước đó, sau khi Quy chế đào tạo trình độ tiến sĩ ban hành theo Thông tư số 08/2017/TT-BGDĐT, số lượng nghiên cứu sinh tuyển mới năm 2018 giảm đáng kể. Trong khi, Luật Giáo dục ĐH 2012 và Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ĐH năm 2018 quy định mở rộng quyền tự chủ cho cơ sở đào tạo trong chuyên môn.

Có nhiều phân tích được đưa ra, song một trong những nguyên nhân tác động đến thực trạng khiến lượng nghiên cứu sinh (NCS) giảm hẳn là do yêu cầu “công bố quốc tế” với các bài báo; việc đào tạo NCS gắn nhiều hơn với hoạt động nghiên cứu khoa học…

Khi ấy ông Hoàng Minh Sơn (là Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội) thừa nhận rằng, chất lượng đào tạo tiến sĩ ở Việt Nam đang có vấn đề, song không thể vì thế mà không làm nữa.

Nhiều chuyên gia cũng đồng tình rằng dù người ta nhiều lần nhắc tới con số 24.000 như một minh chứng cho số lượng tiến sĩ quá nhiều ở Việt Nam, song nhu cầu giảng viên có trình độ tiến sĩ thực sự có chất lượng, nhất là cho các trường ĐH, vẫn là rất lớn.

Ông Sơn khi ấy đã đề xuất, cần phải gắn đầu tư cho nghiên cứu khoa học với đào tạo tiến sĩ thì chất lượng đào tạo tiến sĩ mới có thể nâng lên.

Hiện Bộ GDĐT đã đăng công khai lấy ý kiến rộng rãi cho dự thảo Thông tư ban hành Quy chế đào tạo thạc sĩ từ ngày 18/9 đến ngày 18/11 và dự thảo Thông tư quy định Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ từ ngày 7/10 đến ngày 7/12.