Lấy mobile làm trung tâm là chiến lược “ngốc nghếch”

Trong 1 2 năm trở lại đây, càng ngày người ta càng nghe nhiều về thuật ngữ kỷ nguyên hậu PC: nơi mobile sẽ trở thành trung tâm của thế giới công nghệ. Đi kèm với đó là những câu chuyện về mobile only hay mobile first. Nhiều người, thậm chí coi đó là xu hướng cần phải theo ngay-lập-tức. Nghe thì có vẻ hấp dẫn nhưng theo một kết quả khảo sát gần đây thì có vẻ mobile first nhiều khả năng là một chiến lược sai lầm, ít nhất tại thời điểm này.

Mobile Only, Mobile First là gì?

Hiểu một cách đơn giản hai chiến lược này là tập trung phát triển sản phẩm dành cho mobile (thường cụ thể hơn là điện thoại màn hình cảm ứng) mà bỏ qua hoàn toàn sản phẩm nền PC (mobile only) hoặc ưu tiên phát triển trước (mobile first). Trong đa phần các trường hợp, sự quan trọng của các phiên bản chạy trên màn hình lớn, bàn phím và chuột bị bỏ qua.

Tất nhiên, chiến lược này chỉ dành để nói đến các sản phẩm có thể phát triển và hoạt động đồng nhất trên các dòng thiết bị. Một số sản phẩm nhất định dành để thiết kế cho điện thoại như mobiles game, apps cho mobile hay các sản phẩm đến từ các công ty thuần mobile và chỉ hoạt động được trên mobile như Instagram thì khái niệm này là vô nghĩa.

Sự bùng nổ và lấn át của thiết bị di động

Trong vài năm trở lại đây, kể từ sau sự xuất hiện của iPhone, mobile bùng nổ và lần đầu tiên có một thiết bị có khả năng đe dọa vị trí trung tâm của PC trong thế giới công nghệ. Smartphone giờ vươn đến từng ngõ ngách của cuộc sống. Đe dọa đặc biệt nghiêm trọng đến vai trò của PC nhất là trong những lĩnh vực như giải trí và tiêu thụ nội dung.

Hiện tại chỉ riêng Android đã có có khoảng 1,3 triệu thiết bị được kích hoạt mỗi này và theo dự đoán sẽ có khoảng 1 tỷ điện thoại thông minh được bán ra vào năm 2016. Lượng người dùng điện thoại, tablet để truy cập Internet càng ngày càng tăng với tốc độ chóng mặt.

Đây là lý do để nhiều người, công ty quyết định sử dụng chiến lược mobile first.

Và đó là một sai lầm

Thường thì những công ty phải tính toán xem mobile first hay không là những công ty nhỏ hoặc những dự án nhỏ trong những công ty lớn. Điểm chung là họ có nguồn lực hạn chế và khó có thể phát triển cả hai đồng thời, vì vậy mới phải cân nhắc. Nếu không, việc phát triển đồng thời cả hai (hay BI gọi là mobile too) sẽ tốt hơn rất nhiều.

Tất nhiên, các công ty lớn lại khác:

Wikipedia có phiên bản cho smartphone và nó là Wikipedia

Google có phiên bản cho mobile và nó gọi là Google

Amazon có phiên bản mobile và người ta vẫn quen gọi nó là Amazon

Facebook có phiên bản smartphone và người ta vẫn gọi nó là Facebook

Nếu khó khăn về nguồn lực thì mobile first là sai lầm

Thứ nhất, người ta dành nhiều thời gian hơn cho smartphone không có nghĩa là người ta dành chủ yếu thời gian cho smartphone. Có hai vấn đề ở đây:

- Đa phần những người hứng thú và thường xuyên sử dụng smartphone trong thời điểm này là những người làm việc với máy tính hoặc có thể dùng máy tính liên tục.

- Và những người không thể ngồi máy tính mà thích sử dụng smartphone thường sẽ không có pin để tiêu thụ nội dung và sử dụng quá nhiều smartphone trong ngày. Đa phần các smartphone hiện nay chỉ đủ pin để đáp ứng một ngày làm việc bình thường. Vì vậy, sẽ rất khó cho những người này.

Sự thật thì tăng trưởng ở những phần trăm đầu tương đối nhanh, dễ dàng. Tuy nhiên càng lên cao thì mọi việc càng khốn khó và phức tạp hơn. Thị phần duyệt web cũng vậy. Smartphone tăng đến 10% và đang có dấu hiệu chậm lại và để vượt qua mốc 50%, thời gian nó cần chắc chắn không ít hơn 5 lần thời điểm nó tăng từ 0 đến 10%. Và tất nhiên, với những đối tượng nguồn lực hạn chế không nên tham gia vào một thứ cơ hội quá xa như vậy.

Thứ hai, thị trường smartphone quá phân mảnh. Khác với PC, những cỗ máy có cấu hình mạnh nên bạn chỉ cần chắc chắn nó sẽ tương thích với vài trình duyệt. Còn với smartphone, những câu chuyện tính toán về cấu hình, flash hay không flash, HĐH nào là những câu chuyện dài và khó khăn.

Thứ ba, PC còn quá mạnh mẽ để bỏ qua. Hãy nhớ, con số tương quan giữa PC và mobile hiện tại là khoảng 90/10 hoặc cùng lắm là 85/15. Đừng để tốc độ tăng trưởng của mobile đánh lừa bạn rằng PC là một thị trường đã chết.

Và con số chứng minh, đến từ một cuộc khảo sát của Business Insider:

Kết quả đầy đủ các bạn có thể xem tại đây. Tôi xin tóm tắt một số điểm đáng lưu ý như sau:

1. Đa phần các câu hỏi về mức độ sử dụng thường là laptop dẫn đầu. Bao gồm các câu hỏi sau:

- Bạn sử dụng thiết bị nào thường xuyên nhất?

- Bạn sử dụng thiết bị nào để đọc tin tức và thông tin?

- Bạn sử dụng thiết bị nào để đọc HẦU HẾT tin và thông tin?

Điều quan trọng, trong câu hỏi cuối cùng, tới gần 70% người trả lời khẳng định là PC/Laptop/Mac trong khi con số tương ứng của hai thiết bị còn lại chỉ là khoảng 20%. Dễ dàng nhận thấy người ta vẫn chủ yếu tiếp nhận thông tin bằng PC. Khá dễ hiểu khi bạn làm việc 8h một ngày với các thiết bị màn hình lớn và chả có lý do gì để bạn chúi đầu vào một chiếc màn hình 3 – 4″, trừ khi là bạn nằm ở đâu đó.

2. Về thói quen sử dụng, qua 3 biểu đồ phân tích của BI chúng ta có thông tin như sau:

- Đa phần người dùng vẫn check thông tin qua các website tin, tỷ lệ này có lẽ rơi cao ở PC bởi check tin qua điện thoại thì apps ngang ngửa với đọc tin từ các trang tin và tỷ lệ tương tác từ các mạng xã hội cũng gần như vậy. Rõ ràng, xây dựng một sản phẩm, đặc biệt là tin tức cho mobile là phức tạp và tốn công hơn nhiều. Trong khi đó, những yếu tố không kiểm soát được hoàn toàn như click từ MXH chiếm một tỷ lệ rất cao cũng là nguy cơ.

Tổng kết

Mobile first là chiến lược sai lầm trong thời điểm này vì:

1. người dùng PC còn rất đông và nó là đa số.

2. Phát triển nhiều rủi ro về nền tảng và trải nghiệm.

3. Thói quen sử dụng rất phức tạp. Bỏ qua PC hay tập trung cho mobile trước là những quyết định hết sức sai lầm của các dự án và nhóm thiếu nguồn lực dài hạn.

Tất nhiên, với những công ty và dự án lớn, việc xây dựng song song cả hai nền tảng (mobile too) là điều tuyệt vời.

Theo Genk