Làng nhỏ ở El Salvador nhộn nhịp mua đồ tạp hóa bằng Bitcoin

Sau khi El Salvador chính thức chấp nhận Bitcoin là đồng tiền hợp pháp, toàn bộ sự chú ý của mọi người đổ dồn vào làng chài ven biển Thái Bình Dương ở quốc gia này.

Một bé trai ở El Zonte mua đồ trả bằng Bitcoin

Theo AP, khoảng 500 gia đình tại đây dùng Bitcoin để mua đồ tạp hóa và thanh toán tiền điện nước – cũng là điều mà chính phủ muốn cả quốc gia hướng đến.

Cách thủ đô 43 km, làng El Zonte bắt đầu nền kinh tế tiền điện tử nhờ một nhà tài trợ giấu tên hợp tác với một nhóm phi lợi nhuận địa phương năm 2019. Những người ủng hộ kế hoạch này chỉ ra El Zonte là ví dụ cho việc tiền điện tử sẽ hỗ trợ một quốc gia có đến 70% người dân không sở hữu tài khoản ngân hàng ra sao.

Các chuyên gia đang cố gắng tìm lý do khiến Tổng thống Bukele quảng bá Bitcoin. Họ không hiểu tại sao một đồng tiền có tính biến động cao lại là lựa chọn tốt cho những người không có tài khoản ngân hàng tại El Salvador. Câu hỏi này chỉ thời gian mới có thể trả lời được.

Bảng quảng cáo Bitcoin ở lối vào bãi biển

Tuần này, Hilario Gálvez – một công nhân ở làng El Zonte đến Tienda María mua nước ngọt và đồ ăn nhẹ để chia sẻ với bạn bè. Thay vì lấy ví, anh thanh toán bằng ứng dụng trên điện thoại.

Chủ cửa hàng María del Carmen Avilés đã thông thạo với các giao dịch bằng Bitcoin. Cô cho biết: “Khi khách hàng đến, tôi sẽ hỏi người đó muốn thanh toán bằng ứng dụng hay tiền mặt. Đa số trả tiền qua ứng dụng Bitcoin Beach”.

Quá trình thanh toán không mất đến 2 phút. Gálvez cho rằng việc trả tiền trên ứng dụng tiện hơn rất nhiều, anh có thể thanh toán ở nhà qua Bitcoin Beach rồi đến lấy hàng sau.

Nhiều người hỏi Avilés có nên mua Bitcoin không, cô trả lời: “Tôi nói với họ rằng tôi đã thắng nhưng cũng đã thua. Khi Bitcoin đạt 60.000 USD, tôi thắng và mua căn phòng làm lạnh này cho cửa hàng, nhưng rồi Bitcoin lao dốc và tôi lỗ nặng”. Avilés lưu ý rằng sự biến động của Bitcoin là một vấn đề mà họ nên cân nhắc.

Román Martínez là người tiên phong sử dụng Bitcoin ở làng El Zonte. Anh cho biết nhà tài trợ người Mỹ giấu tên đã nghe về các dự án cộng đồng thông qua tổ chức phi lợi nhuận Hope House nơi anh làm việc, sau đó bắt đầu liên hệ với một người Mỹ khác sống ở El Zonte. Hope House nằm trong cùng tòa nhà với công ty Strike. Vốn có trụ sở tại Chicago (Mỹ), Strike hợp tác với chính quyền El Salvador để phổ biến ứng dụng thanh toán Bitcoin trên toàn quốc.

Người dân ở El Zonte không có tài khoản ngân hàng, không có khả năng tiếp cận tín dụng và buộc phải xử lý mọi giao dịch bằng tiền mặt. Martinez nói: “Bây giờ họ là những nhà đầu tư nhỏ lẻ, Bitcoin đã thay đổi cuộc sống của họ”.

Roberto Carlos Silva – chủ cửa hàng La Zontena chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin

Cuộc thử nghiệm Bitcoin ở El Zonte diễn ra chậm nhưng vẫn tiến triển tốt vì đại dịch Covid-19 khiến mọi người không thể ra khỏi nhà.

Martínez cho biết: “Nhà tài trợ của chúng tôi chuyển 40 USD sang Bitcoin cho 500 hộ gia đình trong làng, họ được dạy cách xài ứng dụng và giờ đây việc mua hàng bằng Bitcoin là điều bình thường”.

El Zonte thậm chí có máy ATM Bitcoin, cho phép đổi USD sang Bitcoin và ngược lại.

Một người tên Edgar Magaa từ thủ đô San Salvador tới làng El Zonte để chuyển 50 USD sang Bitcoin. Anh đưa USD vào máy và ngạc nhiên khi thấy chỉ có 47 USD được ghi vào tài khoản Bitcoin trong điện thoại mình. Do đó anh kết luận: “Họ lấy 3 USD tiền hoa hồng. Cũng như các ngân hàng”.

Nhằm thúc đẩy việc dùng Bitcoin trên toàn quốc, chính phủ El Salvador lập quỹ trị giá 150 triệu USD để cho phép những người nhận thanh toán bằng Bitcoin có thể chuyển đổi chúng sang USD, giảm rủi ro khi nắm giữ Bitcoin liên tục biến động.

Jessica Velis – người điều hành doanh nghiệp tại El Zonte, nơi đặt máy ATM, cho biết một số người ở đây đã nhận được tiền từ nước ngoài bằng Bitcoin.

Năm ngoái, người dân El Salvador nhận khoảng 6 tỉ USD tiền gửi từ những người thân sống ở nước ngoài, chủ yếu ở Mỹ. Áp dụng Bitcoin có thể tiết kiệm chi phí gửi số tiền đó về quê nhà.

Dùng máy ATM để rút tiền mặt thông qua ứng dụng Bitcoin Beach

Không phải ai ở El Zonte cũng thích ý tưởng này.

Tại Olas Permanentes – một trong những nhà hàng nổi tiếng nhất làng, khách hàng có thể thanh toán bằng Bitcoin. Nhưng khi nhân viên hỏi họ có muốn trả bằng Bitcoin hay không, tất cả đều nói không và trả bằng USD. Vài người không có điện thoại xịn để tải ứng dụng, số khác lại nghi ngờ việc mua bán bằng Bitcoin và thích cầm tiền mặt hơn.

David Gerard – nhà báo kiêm nhà văn chuyên viết về tiền mã hóa cho rằng trường hợp El Zonte là một minh chứng giả tạo. Nói về ứng dụng Bitcoin Beach của Strike, ông nhận định: “Bitcoin được giao dịch bên trong Strike. Họ không hề di chuyển Bitcoin trên blockchain hay bất cứ thứ gì”. Mọi thứ trông có vẻ hoạt động trơn tru vì các nhà tài trợ tiếp tục bơm Bitcoin vào làng.

Gerard chỉ ra sự thật: “Đây không phải là ví dụ về cách Bitcoin hoạt động. Những gì đang diễn ra chỉ cho thấy bạn có thể trao đổi hàng hóa mà không thực sự giao dịch Bitcoin và có người nào đó đang trợ cấp cho cuộc thử nghiệm này”.