Làng hiếu học – Kỳ 3: ‘Nghề’ đi học trên quê hương Trạng Quỳnh
Ở làng Hoằng Bột (xã Hoằng Lộc, H.Hoằng Hóa, Thanh Hóa), sự học đã trở thành một… nghề.
Bảng Môn Đình – biểu tượng sự hiếu học của người dân Hoằng Lộc – Ảnh: Ngọc Minh
Dân gian vẫn gọi Hoằng Lộc là đất Trạng vì nơi đây sinh ra Nguyễn Quỳnh – người vẫn được dân gian gọi là “Trạng Quỳnh” dù ông không đỗ Trạng.
Video đang HOT
Theo sử sách, từ thế kỷ 15, Hoằng Lộc được biết tới là mảnh đất hiếu học với vị khai khoa là tiến sĩ Nguyễn Nhân Lễ. Ông đỗ tiến sĩ khoa thi Tân Sửu, triều Hồng Đức năm thứ 12 (1481). Từ đây, sự học được người dân Hoằng Lộc tôn thờ như một thứ đạo, cũng trở thành nghề để các đấng nam nhi mưu sinh, lập nghiệp.
Dưới các triều đại phong kiến, Hoằng Lộc có 12 vị đỗ đại khoa, trong đó có 7 tiến sĩ được ghi danh trên bia đá tại Văn miếu Quốc Tử Giám Hà Nội, cùng gần 200 hương cống, cử nhân; 140 người đỗ sinh đồ, tú tài.
Để tôn vinh nghiệp học, vào thế kỷ 15, người dân Hoằng Lộc đã dựng Bảng Môn Đình vừa là nơi thờ Trạng Quỳnh làm Thành Hoàng làng, vừa là nơi biểu dương những thành tích học tập của các sĩ tử, nho sinh trong làng, trong xã. Giờ đây Bảng Môn Đình đã trở thành biểu tượng của sự hiếu học của người Hoằng Lộc và được xếp hạng di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Dẫn chúng tôi thăm Bảng Môn Đình, ông Nguyễn Trường Thành, Chủ tịch Hội khuyến học xã Hoằng Lộc, cho biết vào mỗi dịp đầu xuân, con cháu đỗ đạt trong làng, trong xã đều hội tụ về đây tri ân tiền nhân.
Trong Bảng Môn Đình có bức đại tự lớn với bốn chữ “Địa linh nhân kiệt”, cùng đôi câu đối đề cao truyền thống văn hóa của làng và nhắc nhở kẻ sĩ giữ vững khí tiết khi nhập thế. Nơi đây có lệ “trọng khoa hơn trọng hoạn”, tức là trọng người đỗ đạt có học vị hơn người có phẩm trật, quan tước.
Trong ngày lễ, dù có làm đến chức vụ gì, dù là người ít tuổi, hay nhiều tuổi thì những người vào đây lễ bái đều phải tuân theo lệ, ai đỗ đạt cao sẽ được ngồi ở chiếu trên.
Nhà nào cũng có người học đại học
Theo ông Nguyễn Trường Thành, ở Hoằng Lộc hầu như nhà nào cũng có người học đại học, trong đó rất đông gia đình có 3 – 5 người con học đại học và trên đại học.
Đặc biệt, có những gia đình có tới 4 con và 1 cháu đều là tiến sĩ như gia đình cụ Nguyễn Thị Huệ xóm Hưng Tiến. Mỗi năm Hoằng Lộc thường xuyên có từ 55- 60 em thi đậu vào các trường đại học, nhiều em được chọn vào các đội tuyển học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia, trong đó tiêu biểu có em Nguyễn Phi Lê năm 2000 đoạt giải huy chương bạc toán quốc tế.
Hiện cả xã có 4 giáo sư, 11 phó giáo sư, 30 tiến sĩ, 10 Nhà giáo ưu tú …, chưa kể một số người đã trở thành tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp trong quân đội và công an.
Hoằng Lộc hiện có 72 dòng họ lớn nhỏ, trong đó, một số dòng họ có tiếng hiếu học và có nhiều người đỗ đạt nổi tiếng từ xưa đến nay như: họ Nguyễn, họ Bùi, họ Lê Huy…
Ông Nguyễn Danh Khiển, Trưởng Ban khuyến học dòng họ Nguyễn tự hào cho biết, dòng họ Nguyễn là hậu duệ của Trạng Quỳnh và có tiếng là hiếu học trong làng từ thời Hậu Lê. Trong 2 triều Hậu Lê và triều Nguyễn, dòng họ Nguyễn ở Hoằng Lộc đã có 6 người đỗ tú tài, 1 tiến sĩ và 19 cử nhân. Từ năm 1945 đến nay, dòng họ có 177 người trình độ đại học và trên đại học, trong đó có 1 giáo sư, 3 tiến sĩ, 12 thạc sĩ…
“Dòng họ chúng tôi từ xa xưa đã lấy sự học làm nghề. Học để nối tiếp truyền thống của ông cha trong dòng tộc, học để rạng danh với làng với xã, học để mưu sinh và ra đời lập thân, lập nghiệp”, ông Khiển nói.
Theo TNO
![Tranh cãi clip 2 nhân viên môi trường vào tận nhà "xin" tiền lì xì đầu năm: Thái độ gia chủ gây xôn xao](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/1/tranh-cai-clip-2-nhan-vien-moi-truong-vao-tan-nha-xin-tien-li-xi-dau-nam-thai-do-gia-chu-gay-xon-xao-600x432-7e7-7371012-250x180.webp)
![Bé trai khóc thét khi rơi thẳng từ mái nhà xuống đất: Đoạn camera khiến gia chủ run rẩy](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/2/be-trai-khoc-thet-khi-roi-thang-tu-mai-nha-xuong-dat-doan-camera-khien-gia-chu-run-ray-600x432-0f3-7373137-250x180.webp)
![Người mẹ run rẩy, gào thét khi thấy con sốt cao, co giật vì cúm A: Lời cảnh báo sức khỏe trước tình hình dịch cúm](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/nguoi-me-run-ray-gao-thet-khi-thay-con-sot-cao-co-giat-vi-cum-a-loi-canh-bao-suc-khoe-truoc-tinh-hinh-dich-cum-600x432-834-7373643-250x180.webp)
![Clip em bé thất thần khi nộp tiền lì xì cho mẹ khiến dân mạng cười lăn](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/1/clip-em-be-that-than-khi-nop-tien-li-xi-cho-me-khien-dan-mang-cuoi-lan-600x432-b13-7371080-250x180.webp)
![Bất lực nhìn bóng mẹ rời xa, tiếng khóc xé lòng trong đêm cùng câu nói của bé gái khiến ai cũng nhói lòng](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/2/bat-luc-nhin-bong-me-roi-xa-tieng-khoc-xe-long-trong-dem-cung-cau-noi-cua-be-gai-khien-ai-cung-nhoi-long-600x432-9a0-7372058-250x180.webp)
![Cậu bé vùng vằng, chê ít thế và đập bao lì xì xuống ghế khi được mừng tuổi](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/1/cau-be-vung-vang-che-it-the-va-dap-bao-li-xi-xuong-ghe-khi-duoc-mung-tuoi-600x432-ad7-7370308-250x180.webp)
![Đoạn video vỏn vẹn 20 giây từ camera của một gia đình lúc 4 giờ sáng khiến ai cũng phải bật khóc: Nhân vật chính lại là người không hề xuất hiện](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/2/doan-video-von-ven-20-giay-tu-camera-cua-mot-gia-dinh-luc-4-gio-sang-khien-ai-cung-phai-bat-khoc-nhan-vat-chinh-lai-la-nguoi-kho-600x432-8f2-7372178-250x180.webp)
![1 nhân vật nổi tiếng đang livestream thì người yêu nhờ lấy khăn tắm, sợ lộ bí mật nên ra tín hiệu ngay: 12s ngượng ngùng thấy rõ](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/2/1-nhan-vat-noi-tieng-dang-livestream-thi-nguoi-yeu-nho-lay-khan-tam-so-lo-bi-mat-nen-ra-tin-hieu-ngay-12s-nguong-ngung-thay-ro-600x432-22f-7372306-250x180.webp)
![Thấy con dâu đi làm xa vừa về đến cổng, mẹ chồng có phản ứng khiến ai cũng "đứng hình"](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/1/thay-con-dau-di-lam-xa-vua-ve-den-cong-me-chong-co-phan-ung-khien-ai-cung-dung-hinh-600x432-676-7371048-250x180.webp)
![Shock nhất Douyin: Một cú nổ lớn vang lên, "trẻ con có biết gì đâu" khiến bố mẹ đối mặt với khoản bồi thường hơn 3,5 tỷ đồng!](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/1/shock-nhat-douyin-mot-cu-no-lon-vang-len-tre-con-co-biet-gi-dau-khien-bo-me-doi-mat-voi-khoan-boi-thuong-hon-35-ty-dong-600x432-ddf-7369771-250x180.webp)
Tin đang nóng
Tin mới nhất
![Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/con-nhieu-ban-khoan-ve-chung-nhan-gioi-cap-tinh-voi-hoc-sinh-diem-ielts-cao-600x432-bb0-6803561-250x180.jpg)
Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao
![Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/viec-thuc-hien-chuong-trinh-sgk-moi-con-nhieu-kho-khan-600x432-686-6803556-250x180.jpg)
Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn
![Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/cap-phep-to-chuc-thi-chung-chi-hsk-tro-lai-600x432-e36-6803554-250x180.jpg)
Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại
![Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/banner-tim-hieu-ngay-2212-cua-truong-dh-ton-duc-thang-in-hinh-linh-my-600x432-bbd-6804303-250x180.jpg)
Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ
![Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/nhieu-tinh-cho-hoc-sinh-nghi-tet-hon-10-ngay-ha-noi-ly-giai-nghi-8-ngay-600x432-b6c-6804285-250x180.jpg)
Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày
![Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/truong-dh-kien-giang-du-kien-tuyen-hon-1600-chi-tieu-nam-2023-600x432-e37-6803549-250x180.jpg)
Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023
![Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/truong-dai-hoc-hong-duc-nang-cao-chat-luong-dao-tao-sinh-vien-nganh-giao-duc-mam-non-600x432-985-6803543-250x180.jpg)
Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non
![Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/hoc-sinh-ha-giang-nghi-tet-quy-mao-12-ngay-tu-27-thang-chap-600x432-629-6803539-250x180.jpg)
Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp
![Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/nhieu-tiet-day-sang-tao-tai-hoi-thi-giao-vien-day-gioi-ha-noi-600x432-2e7-6803536-250x180.jpg)
Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội
![Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/truong-dai-hoc-kinh-te-quoc-dan-cong-bo-de-an-tuyen-sinh-dai-hoc-nam-2023-600x432-5f5-6803531-250x180.jpg)
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023
![Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/tuyen-sinh-2023-dai-hoc-kinh-te-quoc-dan-cong-bo-de-an-tuyen-sinh-600x432-39a-6803524-250x180.jpg)
Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh
![Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi](https://t.vietgiaitri.com/2022/12/7/can-can-trong-lua-chon-nhan-su-ra-de-thi-600x432-f6f-6803520-250x180.jpg)
Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
Có thể bạn quan tâm
![Loại thực phẩm dưỡng da hiệu quả, chế biến được toàn món ngon lại giúp điều hòa khí huyết và "đánh bay" triệu chứng cúm mùa](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/loai-thuc-pham-duong-da-hieu-qua-che-bien-duoc-toan-mon-ngon-lai-giup-dieu-hoa-khi-huyet-va-danh-bay-trieu-chung-cum-mua-600x432-e41-7373785-250x180.webp)
Loại thực phẩm dưỡng da hiệu quả, chế biến được toàn món ngon lại giúp điều hòa khí huyết và "đánh bay" triệu chứng cúm mùa
Ẩm thực
06:28:10 08/02/2025![Phim cổ trang 18+ gây sốc vì cảnh nóng quá cháy, nữ chính vạn người mê đẹp nghiêng nước nghiêng thành](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/phim-co-trang-18-gay-soc-vi-canh-nong-qua-chay-nu-chinh-van-nguoi-me-dep-nghieng-nuoc-nghieng-thanh-600x432-27c-7373874-250x180.webp)
Phim cổ trang 18+ gây sốc vì cảnh nóng quá cháy, nữ chính vạn người mê đẹp nghiêng nước nghiêng thành
Phim châu á
06:24:46 08/02/2025![Phim ngôn tình mới khởi quay đã bị chê tan nát, nữ chính hơn nam chính 38 tuổi quá sốc](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/phim-ngon-tinh-moi-khoi-quay-da-bi-che-tan-nat-nu-chinh-hon-nam-chinh-38-tuoi-qua-soc-600x432-b63-7373878-250x180.webp)
Phim ngôn tình mới khởi quay đã bị chê tan nát, nữ chính hơn nam chính 38 tuổi quá sốc
Hậu trường phim
06:24:16 08/02/2025![Demi Moore nói về mối quan hệ với Bruce Willis sau ly hôn](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/demi-moore-noi-ve-moi-quan-he-voi-bruce-willis-sau-ly-hon-600x432-685-7373834-250x180.webp)
Demi Moore nói về mối quan hệ với Bruce Willis sau ly hôn
Sao âu mỹ
06:22:53 08/02/2025![Cứu sống trẻ sơ sinh bị vỡ dạ dày kèm xoắn ruột nguy kịch, hiếm gặp](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/cuu-song-tre-so-sinh-bi-vo-da-day-kem-xoan-ruot-nguy-kich-hiem-gap-600x432-f00-7373912-250x180.webp)
Cứu sống trẻ sơ sinh bị vỡ dạ dày kèm xoắn ruột nguy kịch, hiếm gặp
Sức khỏe
06:20:25 08/02/2025![Elton John nổi cơn thịnh nộ khi thu album mới](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/elton-john-noi-con-thinh-no-khi-thu-album-moi-600x432-244-7373813-250x180.webp)
Elton John nổi cơn thịnh nộ khi thu album mới
Nhạc quốc tế
06:18:41 08/02/2025![Con gái lén lấy trộm tiền lì xì mua Baby Three bị mẹ phát hiện, bà nội xen vào khiến cả nhà rơi vào "thảm kịch"](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/con-gai-len-lay-trom-tien-li-xi-mua-baby-three-bi-me-phat-hien-ba-noi-xen-vao-khien-ca-nha-roi-vao-tham-kich-600x432-0e3-7373904-250x180.webp)
Con gái lén lấy trộm tiền lì xì mua Baby Three bị mẹ phát hiện, bà nội xen vào khiến cả nhà rơi vào "thảm kịch"
Góc tâm tình
06:08:42 08/02/2025![Một sao Việt gây sốt cõi mạng vì tự xưng là tổng tài, có vẻ ngoài hệt như Lee Byung Hun](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/mot-sao-viet-gay-sot-coi-mang-vi-tu-xung-la-tong-tai-co-ve-ngoai-het-nhu-lee-byung-hun-600x432-746-7373876-250x180.webp)
Một sao Việt gây sốt cõi mạng vì tự xưng là tổng tài, có vẻ ngoài hệt như Lee Byung Hun
Sao việt
23:31:25 07/02/2025![Bắt khẩn cấp 5 thanh niên mang theo hung khí, náo loạn ở Hà Nội](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/bat-khan-cap-5-thanh-nien-mang-theo-hung-khi-nao-loan-o-ha-noi-600x432-c96-7373758-250x180.webp)
Bắt khẩn cấp 5 thanh niên mang theo hung khí, náo loạn ở Hà Nội
Pháp luật
23:07:28 07/02/2025![Nữ dancer vạn người mê đăng hình hờ hững, khoe hình ảnh nóng bỏng hút hồn fan nam](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/nu-dancer-van-nguoi-me-dang-hinh-ho-hung-khoe-hinh-anh-nong-bong-hut-hon-fan-nam-600x432-a9d-7373825-250x180.webp)
Nữ dancer vạn người mê đăng hình hờ hững, khoe hình ảnh nóng bỏng hút hồn fan nam
Netizen
23:04:08 07/02/2025![Video Karina (aespa) đụng chạm vòng 1 của đồng nghiệp khiến dân mạng chỉ trích](https://t.vietgiaitri.com/2025/2/3/video-karina-aespa-dung-cham-vong-1-cua-dong-nghiep-khien-dan-mang-chi-trich-600x432-265-7373854-250x180.webp)